"Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ" έγραψε ο Χρήστος Λάσκος ("Εφημερίδα των Συντακτών", 31.1.2023)

 ...............................................................

                Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ

έγραψε ο Χρήστος Λάσκος ("Εφημερίδα των Συντακτών", 31.1.2023)

Εδώ και κάποιο καιρό κάτι προφανώς παράδοξο εκτυλίσσεται στην πολιτική σκηνή. Τα δύο κόμματα εξουσίας στην Ελλάδα επιδιώκουν, μετά παρρησίας, τη συνεργασία, ακόμη και σε κυβερνητικό επίπεδο, με το ΠΑΣΟΚ. Μάλλον, κατεξοχήν σε κυβερνητικό επίπεδο, στο μέτρο που «όλα κρίνονται εκεί». Τα κινήματα, π.χ., μόνο ως υποστηρίγματα έχουν αξία. Αν δεν χρησιμεύουν σε αυτό δεν χρησιμεύουν σε τίποτε, είναι νέτη σκέτη «διαμαρτυρία».

Γιατί, όμως, θεωρώ παράδοξο αυτόν τον θερμό έρωτα προς το ΠΑΣΟΚ και από τους δύο; Μα, από καθαρά λογική άποψη, συνιστά μείζονα παραδοξότητα. Πώς είναι δυνατόν το ίδιο κόμμα να είναι συμβατό προγραμματικά τόσο με τη νεοφιλελεύθερη Ακροδεξιά όσο και με την «προοδευτική» παράταξη; Δεν είναι προφανές πώς κάτι δεν πάει καλά;

Εκτός εάν δεν είναι το πρόγραμμα που μετράει.

Αυτό, ωστόσο, ας μην το υποθέσουμε καν, ούτε για λόγους διανοητικής άσκησης, νοητικού πειράματος, που λέμε και οι φυσικοί. Γιατί, αν ίσχυε, τότε, για την Αριστερά, τουλάχιστον, καμία συζήτηση δεν θα είχε την παραμικρή σημασία.

Δέχομαι, λοιπόν, πως το κάλεσμα προς το ΠΑΣΟΚ έχει προγραμματικό χαρακτήρα. Δεν είναι, τότε, εξόχως παράδοξο πως τόσο η Ν.Δ. όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν εφικτή τη συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ; Η μόνη εκδοχή, σε αυτήν την περίπτωση, που βγάζει νόημα είναι πως, στο προγραμματικό πεδίο, ανάμεσα στους τρεις υπάρχει σαφής συνέχεια και όχι μείζονες διαχωριστικές. Κι αυτό, ανεξαρτήτως προθέσεων.

Η προγραμματική συνάφεια μεταξύ Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ είναι τόσο ισχυρή, που σχεδόν δεν χρειάζεται ιδιαίτερη επιχειρηματολόγηση. Η φανατική πρόσδεση και των δύο στο μνημονιακό καθεστώς, σχεδόν από την αρχή, και η συνέχιση της αναδρομικής στήριξής του είναι τόσο στρατηγικού χαρακτήρα, που, όπως τους επέτρεψε να συγκυβερνήσουν και επί Παπαδήμου -μαζί με τον Καρατζαφέρη, μάλιστα- και επί Σαμαρά, κάνει ορθολογική την προοπτική νέας συγκυβέρνησης οποτεδήποτε χρειαστεί. Θα μου πείτε πως, όπως οι άνθρωποι, έτσι και τα κόμματα, μπορούν να αλλάξουν. Μόνο που οι άνθρωποι, όταν αλλάζουν, μετανιώνουν για την πρότερη ζωή τους. Εχετε ακούσει το παραμικρό ψέλλισμα, από τη μεριά του ΠΑΣΟΚ, για τη μνημονιακή πολιτεία του;

Το ΠΑΣΟΚ είναι κόμμα του Κέντρου, στη μόνη εκδοχή, που έχει απομείνει σε αυτήν την πολιτική παράταξη, αυτήν του ακραίου Κέντρου. Που σημαίνει μιας έξαλλης εχθροπάθειας απέναντι στην Αριστερά όλων των ειδών. Ο,τι αμφισβητεί το βαθύ status quo -αλλά και λιγότερα από αυτό- είναι «λαϊκισμός».

Το ΠΑΣΟΚ ανήκει στα κόμματα του «Γερούν γερά» και του «Βάστα Σόιμπλε». Είναι το κόμμα του εφαρμοσμένου νεοφιλελευθερισμού στη χώρα μας. Στη διάρκεια της σημιτικής διακυβέρνησης είχαμε τη -με διαφορά- μεγαλύτερη επέκταση της ιδιωτικοποίησης δημόσιων επιχειρήσεων, την προώθηση -πολύ επιθετικά- της περίφημης απασχολησιμότητας στη θέση της εργασίας, των ευέλικτων (sic) μορφών στη θέση της πλήρους εργασίας, της γενιάς των 700 ευρώ, της άλωσης της εκπαίδευσης από ιδιωτικοοικονομικά συμφέροντα και ων ουκ έστιν αριθμός άλλων «μεταρρυθμίσεων». Θυμίζω, σε σχέση με το τελευταίο, πως ο Γ. Παπανδρέου ήταν υπέρ της κατάργησης του άρθρου 16 του Συντάγματος και της λειτουργίας ιδιωτικών Πανεπιστημίων, καθώς και της εφαρμογής των vouchers στα σχολεία -δεν είναι τυχαίο πως έκανε τη Διαμαντοπούλου υπουργό Παιδείας στην κυβέρνησή του.

Το ΠΑΣΟΚ, επιπλέον, υπήρξε ένα βαθιά διεφθαρμένο κόμμα. Μίζες, μαύρα ταμεία, «δωράκια», μεταξύ πολλών άλλων, υπήρξαν βασικά ορόσημα της διαδρομής του. Η Καϊλή δεν αποτελεί εξαίρεση.

Από την άλλη, η ίδια η εκλογική του βάση είναι εξαιρετικά ενδεικτική. Ψηφίζεται από μεγάλες ηλικίες και ακρο-συντηρητικά κοινά. Δεν είναι τυχαίο πως, σε όλες τις μετρήσεις, οι ψηφοφόροι του, σε συντριπτικό βαθμό, δηλώνουν την εκλεκτική τους συγγένεια με τη Δεξιά -ο Μητσοτάκης είναι, πραγματικά, αξιαγάπητος, ανάμεσά τους. Ετσι, η ηγεσία του κόμματός τους συντονίζεται και ενισχύει τις διαθέσεις τους.

Αυτό το ΠΑΣΟΚ καλεί σε συνεργασία ο ΣΥΡΙΖΑ. Αλλο δεν υπάρχει.

Ξαναλέω: το μόνο που βγάζει νόημα είναι η εκδοχή της προγραμματικής συνέχειας των τριών κομμάτων. Ή το συμβολικό, καθόλου υλικό, όμως, της δήθεν κοινής κληρονομιάς του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, που φτάνει μέχρι τον Βενιζέλο και τους αντικομμουνιστές Φιλελεύθερους του Μεσοπολέμου! Η «δημοκρατική παράταξη», που λένε.

Οπότε, δεν βγάζει νόημα.

Είναι επιτακτικό, επιβιοτικό ζήτημα να φύγει η Δεξιά. Αυτό σημαίνει ενίσχυση τόσο της κυβερνητικής, όσο και, περισσότερο, νομίζω, της μη κυβερνητικής, ανταγωνιστικής, εμπράκτως κινηματικής Αριστεράς. Η «κίνηση προς το Κέντρο και τη μεσαία τάξη» της πρώτης μπορεί να φαίνεται πως ευνοεί την τελευταία, η Ιστορία, ωστόσο, έχει δείξει, πολλές φορές, πως αυτό δεν ισχύει. Τα όσα, λοιπόν, συμβαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ ενδιαφέρουν πολύ και την άλλη Αριστερά.

Θα επανέλθω.