"Το μόνο Κέντρο, που υπάρχει, είναι το ακραίο" - γράφει ο Χρήστος Λάσκος ("Εφημερίδα των Συντακτών", 4.8.2023)

 ...............................................................

Το μόνο Κέντρο, που υπάρχει, είναι το ακραίο

γράφει ο Χρήστος Λάσκος ("Εφημερίδα των Συντακτών", 4.8.2023)

Δεν έχω σκοπό να σχολιάσω τα εσωκομματικά του ΣΥΡΙΖΑ. Άλλωστε, μέχρι στιγμής, τίποτε ιδιαίτερα ενδιαφέρον δε λέγεται και δεν ακούγεται. Αυτοί που περισσότερο ασχολούνται, μάλλον, είναι οι στοιχηματζήδες. Το γεγονός πως δόθηκε το έδαφος ακόμη και σε αυτούς είναι ενδεικτικό. Ένα αριστερό κόμμα, που κανείς δεν αμφισβητεί την αμεσοδημοκρατική (sic) μπαρούφα της εκλογής του αρχηγού (!) από τον «λαό», κοινώς, από όποιον του φανεί, βασικός χορηγός της μεταδημοκρατίας και της καρτελοποίησης, τι ενδιαφέρον μπορεί να προκαλέσει;

Θα χρησιμοποιήσω, απλώς, κάτι από τα λεγόμενα των υποψηφίων – δε λέω όνομα, δε θέλω να γίνει η κριτική προσωπική – προκειμένου να σχολιάσω πράγματα που θεωρώ περισσότερο ενδιαφέροντα.

Κατά την παράθεση, λοιπόν, των πλατφορμών των υποψηφίων και προκειμένου να αποδομηθεί το δίλημμα «Αριστερά ή Κέντρο;» – ως ψευτοδίλημμα, φαντάζομαι – χρησιμοποιήθηκε το εξής σχήμα λόγου: «είναι αριστερή ή κεντρώα σήμερα η υπεράσπιση του κόσμου της εργασίας;», «είναι αριστερή ή κεντρώα σήμερα η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής…;», «είναι αριστερή ή κεντρώα…;» – εννιά φορές, με διαφορετικό επίδικο.

Η δική μου απάντηση είναι πως και στα εννιά – και σε άλλα 19 – η Αριστερά και το Κέντρο δίνουν από διαφορετικές έως απολύτως ανταγωνιστικές απαντήσεις. Ή έτσι θα έπρεπε και μόνο εξαιτίας του γεγονότος πως εκπροσωπούν ανταγωνιστικές τάξεις και ταξικές συμμαχίες. Ο ιδεότυπος του Κέντρου δεν είναι πια ο Τζον Στιούαρτ Μιλ ή ο Κέινς, αλλά ο Μακρόν. Και δεν είναι τυχαίο πως αυτός, ένας κεντρώος, είναι που φέρει τον τίτλο του προέδρου των πλουσίων.

Ο εναγκαλισμός μιας ορισμένης Αριστεράς με το Κέντρο –καλύτερα, η προσχώρησή της στο Κέντρο –, με τον Μπλερ, τον Κλίντον, τον Σρέντερ ή τον Ντ’Αλέμα πρωτοπόρους, σήμανε την ολοκληρωτική αποδοχή του πιο αμιγούς νεοφιλελευθερισμού – η Συναίνεση της Ουάσινγκτον ήταν δικό τους, εν πολλοίς, δημιούργημα – και την αποστροφή, ακόμη και πολιτισμική, έναντι της εργατικής τάξης και προς όφελος των «δυναμικών» μεσοστρωμάτων, των αξίως «νικητών» της παγκοσμιοποίησης. Επιπλέον, σήμανε μία από τις πιο επιθετικές περιόδους του ιμπεριαλισμού, όπου ο βομβαρδισμός της Σερβίας είναι πραγματικά εμβληματικός, τόσο για τον συμβολισμό όσο και για την αγριανθρωπική προπέτεια.

Η πρώτη αναφορά σε ριζοσπαστικό Κέντρο γίνεται τότε. Η υιοθέτηση από την Αριστερά του όρου ακραίο Κέντρο ήταν, στην πραγματικότητα, μετονομασία μιας διατύπωσης που οι προαναφερόμενοι την είχαν κορόνα στο κεφάλι τους. Κάποιες από τις χειρότερες εξελίξεις για τον κόσμο της εργασίας – στην κατεύθυνση της απασχολησιμότητας, για να θυμηθούμε και τον Σημίτη – υλοποιήθηκαν από αυτούς. Αλλωστε, είναι σύνηθες στην ιστορία τέτοιοι τύποι να προωθούν αντεργατικές «μεταρρυθμίσεις», εκεί που και η Δεξιά, κάποιες φορές, εμφανίζεται αισχυντηλή, ακολουθώντας τη γραμμή «και η Βασίλω πρώτη». Να υπερακοντίζουν, δηλαδή, σε «μεταρρυθμιστική» ακράτεια.

Για να δώσω δύο παραδείγματα μόνο, μη αναφερόμενος καθόλου στον ντιπ ξεφτιλισμένο Μπλερ, είναι ο Σρέντερ, που με την Ατζέντα 2010 και άλλες σχετικές παρεμβάσεις υποβάθμισε τις εργασιακές σχέσεις στη Γερμανία σε συνθήκες πριν από τον πόλεμο, είναι κι ο Σημίτης, που υπήρξε ο πατριάρχης των ιδιωτικοποιήσεων και των «ευελιξιών» στη χώρα μας.

Για να έλθω στο σήμερα ξανά. Το Κέντρο στην Ε.Ε. συγκροτείται γύρω από τον Μακρόν. Ένα Κέντρο ακραίο, παροξυσμικά ακραίο. Χωρίς την παραμικρή διάθεση υποχώρησης απέναντι στις εργατικές τάξεις στη Γαλλία.

Η αντιδημοκρατική ακρότητα, μάλιστα, γίνεται κραυγαλέα αν σκεφτεί κάποιος πως ο συγκεκριμένος είναι πρόεδρος του 20 και κάτι τοις εκατό και προεδρεύει λόγω της μεγαλοψυχίας –κυρίως, όμως, της πολιτικής αξιοπρέπειας – της Αριστεράς, που κάθε φορά μπαίνει φραγμός στη Λεπέν. Γιατί οι δεξιοί ψηφίζουν, πλέον, στον δεύτερο γύρο, πάντα τους φασίστες και έτσι οι τελευταίοι φτάσανε το 42%.

Ο ακροκεντρώος, όμως, δεν υποχωρεί. Η ταξική του συνείδηση είναι πολύ ισχυρότερη από του ματζίρη «λαϊκού δεξιού», που συχνά δεν ξέρει πού πατά και πού πηγαίνει.

Όσοι, λοιπόν, ψάχνουν διεύρυνση προς το Κέντρο, ας μας το δείξουν στην Ελλάδα. Μην είναι ο Φλωρίδης; Η Διαμαντοπούλου; Ο Θάνος Μωραΐτης; Ο Συμεών Κεδίκογλου, που απέλυσε τους εκπαιδευτικούς επί Σαμαρά; Μα, είναι ήδη βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Δεν είναι τυχαίο πως η συζήτηση αυτή είναι απληροφόρητη ακόμη και ως προς τα στοιχειώδη, τα απολύτως βασικά. Το γεγονός, δηλαδή, πως τον όρο Κεντροαριστερά, τις τελευταίες δεκαετίες, τον χρησιμοποιούμε αποκλειστικά για τους μπλερικούς. Ακόμη και το ΠΑΣΟΚ έχει επιστρέψει στη χρήση του όρου Σοσιαλδημοκρατία. Η δυσώνυμη Κεντροαριστερά είναι ορολογικά απορριπτέα ακόμη και από τους κατεξοχήν επιγόνους της.

Μια ορισμένη Αριστερά, όμως, ψάχνει ευρέα μέτωπα. Έστω και αν, όσο μεγαλύτερη είναι η ευρύτητα τόσο χαμηλότερο το εκλογικό αποτέλεσμα.

Για να πάω, όμως, στην αρχή και να αυτοαναιρεθώ. Δεν μπορεί να μη μας ενδιαφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ, όταν, όπως έχει σημειώσει ο Κώστας Ελευθερίου, εδώ και καιρό, η εκλογική του βάση είναι σαφώς αριστερότερη της ηγεσίας.