...............................................................
Schubert: Adagio in E flat, Op. posth. 148 D.897 "Notturno" - Beaux Arts Trio
Violin: Isidore Cohen
Cello: Bernard Greenhouse
...............................................................
Schubert: Adagio in E flat, Op. posth. 148 D.897 "Notturno" - Beaux Arts Trio
..............................................................
...........................................................
..............................................................
«Στον
λάκκο με τα προαπαιτούμενα»
έγραψε
ο Γιώργος Τσιάρας («Εφημερίδα των Συντακτών», 16.08.15)
Χρειάστηκαν δύο
εβδομάδες στην καυτή αγκαλιά του Λιβυκού για να κατακάτσει κάπως ο θυμός, να
βάλω μερικές σκέψεις στη σειρά και να δω με κάπως καθαρότερη ματιά τη νέα,
άκρως σουρεαλιστική κατάσταση που διαμορφώνεται στη χώρα μας μετά τη μνημονιακή
κωλοτούμπα (συγγνώμη, μάλλον πρόκειται για... τριπλό τόλουπ!) Τσίπρα στις
Βρυξέλλες.
Στο μεσοδιάστημα,
βέβαια, τα πάντα έχουν αλλάξει στην πολιτική ζωή της χώρας, αλλά και της
ηπείρου μας: τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, το τρίτο και μακρύτερο
Μνημόνιο περνά κατεπειγόντως από την κατηργημένη στην πράξη Βουλή, με αντίτιμο
την ντε φάκτο διάσπαση όχι μόνον του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και του πλειοψηφικού - όπως
τουλάχιστον καταγράφηκε στο «καταραμένο» δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου -
αντιμνημονιακού στρατοπέδου της ελληνικής κοινωνίας.
Ταυτόχρονα, ένα
αβάσταχτο κύμα βαθιάς απογοήτευσης απλώνεται στις ψυχές όσων ευκολόπιστων
Ελλήνων, αλλά και ξένων κατάπιαν αμάσητες τις υποσχέσεις του «αριστερού» και
«άφθαρτου», μέχρι πρότινος, πρωθυπουργού μας, σύμφωνα με τις οποίες η λαϊκή
πίεση - και η απειλή ενός επίπονου αλλά θαρραλέου Grexit - θα ήταν αρκετή για
να επιβάλει έναν εναλλακτικό, αναπτυξιακό δρόμο εντός της σημερινής
νεοφιλελεύθερης Ευρώπης.
Στα σχεδόν είκοσι
χρόνια που διαβάζω και γράφω συστηματικά για τα δεκάδες πανομοιότυπα
«προγράμματα σωτηρίας» του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ανά τον κόσμο, δύο
φαινόμενα έχω διαπιστώσει πως επαναλαμβάνονται, με συχνότητα ιστορικού νόμου.
Πρώτον,
δεν υπάρχουν «καλά» και «κακά» μνημόνια: είναι αποδεδειγμένο πέραν πάσης
αμφιβολίας ότι όπου επιβάλλεται η συνταγή του Ταμείου - η περικοπή δημόσιων
δαπανών και κεκτημένων με αίμα εργασιακών δικαιωμάτων, το «μπιρ παρά» ξεπούλημα
του δημόσιου πλούτου, η εσωτερική υποτίμηση κτλ. - οι κοινωνίες πληρώνουν
βαρύτατο τίμημα, που συνήθως καθρεφτίζεται στην κατακόρυφη αύξηση της
εισοδηματικής ανισότητας, την πτώση του προσδόκιμου ζωής και τη μαζική
μετανάστευση των νέων ανθρώπων.
Το εκπληκτικό είναι
πως οι δραματικές αυτές παρενέργειες του φαρμακερού φαρμάκου αναπαράγονται
σχεδόν πανομοιότυπα, με την ακρίβεια ρετροϊού, από χώρα σε χώρα, ανεξάρτητα από
τις επιμέρους ιδιαιτερότητες της κάθε οικονομίας.
Και αυτό ισχύει είτε
μιλάμε για μικρά κράτη, σαν τη Λετονία ή τη Ρουμανία, είτε για μεγάλες και
ισχυρές χώρες-περιφερειακές υπερδυνάμεις, σαν τη Βραζιλία, τη Ρωσία και τη
γείτονα Τουρκία.
Το ίδιο φωτοτυπικό
σχεδόν αποτέλεσμα ισχύει και για τον δεύτερο
«νόμο», που επιτάσσει ότι όποιος πολιτικός ηγέτης υπογράψει μνημόνιο, πάει
στην καλύτερη - γι' αυτόν - περίπτωση σπίτι του, ενώ στη χειρότερη τον
περιμένει το ελικόπτερο, σαν τους Αργεντίνους Ντε λα Ρούα και Καβάγιο, ή η
φυλακή, σαν τον Πορτογάλο Ζοζέ Σόκρατες.
Τα μέτρα που
συνοδεύουν μονίμως τα «δάνεια σωτηρίας» είναι τόσο απάνθρωπα, τόσο βαθύτατα
αντιλαϊκά, ώστε ακόμη και οι πλέον δημοφιλείς ηγέτες εξαφανίζονται από προσώπου
Γης, ενώ στη θέση τους αναλαμβάνουν κατά κανόνα άγνωστοι μέχρι εκείνη τη στιγμή
ηγέτες.
Η σχετική λίστα δεν έχει
τελειωμό: στη θέση των ενδοτικών Γέλτσιν, Τσιλέρ, Μένεμ ή Γ.Α. Παπανδρέου και
Σαμαρά, που τους έφαγε η μνημονιακή μαρμάγκα της λιτότητας και του χρέους,
εμφανίστηκαν από το πουθενά και κυριάρχησαν άφθαρτοι, «φρέσκοι» ηγέτες σαν τον
Πούτιν, τον Ερντογάν, τον Τσάβες, τον Λούλα, τον Μοράλες, τον Κορέα, τον
Κίρσνερ, και φυσικά τον ίδιο τον μέχρι χτες «αντιμνημονιακό» Τσίπρα, που
κατέκτησαν την εξουσία χάρη στη βαθύτατη λαϊκή αποστροφή για τους
ψαλιδοχέρηδες... «διασώστες».
Ο αναβαπτισθείς στα
μνημονιακά νάματα Αλέξης νομίζει ότι είναι ο νέος Αντρέας, αλλά οδεύει ολοταχώς
στα βήματα του Αντωνάκη και του ΓΑΠ.
Ξέρει κι ο ίδιος ο
Τσίπρας, το ομολογεί άλλωστε, ότι το δικό του... καλυτερότερο Μνημόνιο δεν
είναι απλά ταξικό και τοξικό, αλλά και παντελώς ανεφάρμοστο, όπως άλλωστε και
τα προηγούμενα: μόνο πρόσθετη φτώχεια και καταστροφή θα φέρει για τους πολλούς,
πριν αχρηστευτεί από την ίδια τη σκληρότητά του.
Για να εδραιωθεί στην
εξουσία, που για πολλοστή φορά αποδεικνύεται πως μόνο ως εφαλτήριο και
συνοδευτική γαρνιτούρα χρειάζεται την όποια ιδεολογία, καθώς αποτελεί πανίσχυρη
ιδεολογία από μόνη της, ο Τσίπρας ποντάρει στη φαινομενική (και δυστυχώς
σκόπιμη - αυτό είναι άλλωστε και το μεγαλύτερο αδίκημά του) έλλειψη
εναλλακτικής οδού, αλλά και στην προσωρινή απουσία κάποιου σοβαρού πολιτικού
αντιπάλου.
Αλλά δεν θα του βγει.
Ο Αντρέας άλλωστε, εκτός από το ότι υπήρξε μεγάλη «γάτα», κυριάρχησε σε μια
εποχή ευημερίας, όχι πτώχευσης.
...............................................................
...............................................................
..............................................................
...............................................................
...............................................................
· Τέσσερα άτιτλα ποιήματα
του Αρσένι Ταρκόφσκι (1907-1989) (μτφ.
Αλέξανδρος Ίσαρης (1941-2022), από τη
συλλογή «Έξι Ευρωπαίοι Ποιητές», εκδ.
Gutenberg,
2015)
ΧΩΡΙΣ
ΤΙΤΛΟ
Τίποτα στον κόσμο
Δεν μου ‘δωσε τόση
χαρά
Όσο οι παιδικές
ονειροφαντασιές
Που ηχούν στη φτωχή
μου μνήμη.
Στ’ αυτιά μου
αντιλαλεί
Του κόσμου ο σάλαγος,
αλλά εγώ ακούω μόνο
Σαν θρόισμα απαλό,
σαν βήμα ανάλαφρο –
Τη φωνή της σιγής
μου.
Άνοιξα και μπήκα στο
γυάλινο σπίτι
Με μια λευκή
πεταλούδα στο χέρι
Μιλώντας μια γλώσσα
ακατάληπτη
Ακόμα και για μένα
τον ίδιο.
Πάνω στο χιόνι
κείτεται τώρα η πεταλούδα,
Βασανίζει το δόλιο
μυαλό μου –
Και τα λόγια χαθήκαν,
τίποτα δε θυμάμαι.
Μόνο ένας απόηχος
έμεινε στ’ αυτιά μου.
ΧΩΡΙΣ
ΤΙΤΛΟ
Με την κίτρινη γλώσσα
του να τρεμοπαίζει
Λιγοστεύει συνέχεια
το κερί.
Έτσι ακριβώς ζούμε
εσύ κι εγώ:
Το σώμα λειώνει,
φλέγεται η ψυχή.
ΧΩΡΙΣ ΤΙΤΛΟ
Τόσο μακρινή είναι η
μέρα που γεννήθηκα,
Που καθώς κείτομαι
στου ποταμού τον πάτο,
Ακούω κάθε τόσο
Το κρύο κι ολοκάθαρο
νερό
Που από πάνω μου
κυλά.
Κι αν τραγουδήσουμε
κάποιο σκοπό
Που αρχίζει με
χορτάρι, το στόμα μας γεμίζει χώμα
Κι έτσι απομένουμε με
χείλια σφαλιστά.
Τόσο μακρινή είναι η
μέρα που γεννήθηκα,
Που δεν μπορώ πια να
μιλήσω.
Μια πόλη ονειρεύτηκα
Σε όχθη από πέτρα.
Κι εγώ κείτομαι στου
ποταμού τον πάτο
Και βλέπω μέσ’ απ’ το
νερό
Φως μακρινό, μεγάλα
σπίτια
Του άστρου τις πράσινες
ακτίνες.
Τόσο μακρινή είναι η
μέρα που γεννήθηκα,
Που αν κάποτε φανείς
μπροστά μου
Κι αγγίξεις με το
χέρι σου τα μάτια,
Θα ‘ναι ένα ψέμα,
Κι εγώ δεν θα μπορώ
να σε κρατήσω,
Κι αν φύγεις
Δεν θα σ’ ακολουθήσω
σαν τυφλός
Κι αυτό θα ‘ναι ένα
ψέμα.
ΧΩΡΙΣ ΤΙΤΛΟ
Έλα στ’ όνειρό μου,
έλα στ’ όνειρό μου, έλα στ’
όνειρό μου,
έλα στ’ όνειρό μου έστω για μια φορά
ακόμα.
Ο πόλεμος με τρέφει
με αλάτι,
όμως εσύ μην τ’ αγγίξεις ποτέ αυτό το
αλάτι,
Τίποτα πικρό δεν είν’
πικρότερο, ο λαιμός μου
στέγνωσε απ’ τη δίψα,
Δώσε μου να πιω, δώσε
μου νερό,
μία γουλιά, έστω μια γουλίτσα.
..............................................................
...............................................................
...............................................................
..............................................................