..............................................................
Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου...
έγραψε ο Πέτρος Μανταίος ("Εφημερίδα των Συντακτών", 7-8.1.2023)
Όλοι θυμόμαστε, μέσες-άκρες, το άγχος της βασίλισσας-μητριάς της Χιονάτης, που ολοένα ρωτούσε τον καθρέφτη της παραβγαίνοντας σε ομορφιά τη μισητή της αντίζηλη. Και, βέβαια, ο «καθρέφτης καθρεφτάκος της» πάντα την έβγαζε ωραιότερη. Τι μου κόλλησε με τον καθρέφτη στα καλά καθούμενα; Τι να μου κολλήσει; Αμα στηθείς απέναντι στον καθρέφτη, δεν ξεκολλάς με τίποτα. Ξεκινάς από τον Νάρκισσο που πνίγηκε αυτοθαυμαζόμενος στα νερά μιας λίμνης και φτάνεις, ας πούμε, στη σημερινή εργαζόμενη μητέρα, που φεύγει πρωί πρωί και βιαστικά για τη δουλειά της και μονολογεί στο ασανσέρ: «Ευτυχώς που υπάρχει και ο καθρέφτης του ασανσέρ…», ρίχνοντας μια τελευταία ματιά στην εμφάνισή της, προτού βγει στη ζωή και στον κόσμο…
Αν θέλεις, περνάς και λίγο από την αρχαία Κόρινθο, τότε που η διάσημη Λαΐς έπαιρνε να γερνάει και το πρώτο της μέλημα ήταν να αφιερώσει τον καθρέφτη της στον ναό της Αφροδίτης μονολογώντας: «Εσύ, άτιμε, δεν με ξαναβλέπεις!»· κορυφαία εκδήλωση γυναικείας φιλαρέσκειας· τότε τη λάτρεψα! Κι από την αρχαία Κόρινθο στις Βερσαλίες του Λουδοβίκου 14ου (δεν τον γράφω ΙΔ’, γιατί αυτό ήταν το Αστυνομικό Τμήμα των Αμπελοκήπων, όπου μια φορά κι έναν καιρό δεν ήθελες να δεις τη μούρη σου στον καθρέφτη). Αυτός λοιπόν ο βασιλιάς, που πίστευε πως έλαμπε ως ο Ηλιος και θεωρούσε εαυτόν προσωποποίηση του κράτους: L’ État, c’ est moi, βαυκαλιζόταν, είχε επίκεντρο του υπεροπτικού του σύμπαντος, σύμβολο εξουσίας απαράμιλλο, την τεράστια, μήκους 70 μέτρων, Αίθουσα των Κατόπτρων (φωτογραφία), όπου αντανακλάτο η δύναμη της δόξας του (ή της ματαιοδοξίας του· στους ηγεμόνες αυτά συνυπάρχουν), μέσα από διάκοσμο άκρας πολυτέλειας, που να προκαλεί δέος σε πρεσβευτές, αλλά και σε άλλους ηγεμόνες. Ουδείς αναρωτιόταν πώς και με τόση χλιδή απουσίαζαν από τις Βερσαλίες οι… τουαλέτες και ό,τι είχε σχέση με την καθαρότητα του σώματος. Ισως αυτά έκρυβαν οι καθρέφτες. Πανάκριβο υλικό βέβαια τότε. Απλησίαστο στους πολλούς.
Πώς την είδα σήμερα με καθρέφτες (θέμα άλλωστε πολυπαιγμένο, άλλο τόσο και ανεξάντλητο…); Αφορμή, ένα κείμενο, ομότιτλο: «Καθρέφτες», του Πεσόα, στο βιβλίο του «Το βιβλίο της ανησυχίας» που διάβασα πρόσφατα: «Ο άνθρωπος», γράφει ο Πεσόα, «δεν πρέπει να μπορεί να βλέπει το πρόσωπό του. Είναι το πιο τρομερό απ’ όλα. Η Φύση τού έδωσε το δώρο να μην μπορεί να το βλέπει, όπως και να μην μπορεί να κοιτάζει τα ίδια του τα μάτια. Μόνο στο νερό των ποταμών και των λιμνών μπορούσε να κοιτάζει το πρόσωπό του. Ακόμη και η στάση που έπρεπε να πάρει ήταν συμβολική. Επρεπε να σκύψει, να χαμηλώσει, για να διαπράξει το όνειδος να δει τον εαυτό του. Ο δημιουργός του καθρέφτη δηλητηρίασε την ανθρώπινη ψυχή».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου