"Η Αριστερά και η ήττα" έγραψε ο ποιητής Θωμάς Τσαλαπάτης ("Εφημερίδα των Συντακτών", 28.5.2023)

 ..............................................................

                Η Αριστερά και η ήττα

έγραψε ο ποιητής Θωμάς Τσαλαπάτης ("Εφημερίδα των Συντακτών", 28.5.2023)

Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίστηκε ως μια Αριστερά που θέλησε να ανοιχτεί σε νέα ακροατήρια – τα οποία τελικά δεν έπεισε.

Οι γραμμές αυτές γράφονται Δευτέρα πρωί, λίγες ώρες δηλαδή μετά τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών της 21ης Μαΐου. Προφανώς ορίζονται από το ξάφνιασμα, την έκπληξη και την απογοήτευση των απροσδόκητων αποτελεσμάτων. Είναι αρκετά νωρίς για να βγάλει κάποιος συμπεράσματα. Από την άλλη, οποιαδήποτε προσπάθεια να γράψεις για κάτι άλλο θα ήταν μάταιο και υποκριτικό.

Αντιλαμβάνομαι το αποτέλεσμα των εκλογών ως μια συνολική ήττα της Αριστεράς. Μια ήττα και μια αποτυχία πρωτίστως του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ταυτόχρονα του τρόπου και των όρων με τους οποίους θα υπάρχει το σύνολο της Αριστεράς στα χρόνια που έρχονται. Και αυτό γιατί η κατακρήμνιση του ΣΥΡΙΖΑ δεν έφερε ενίσχυση κάποιου άλλου κόμματος της Αριστεράς, αλλά ανέδειξε εμφατικά τη μονοκρατορία της Νέας Δημοκρατίας και της ατζέντας της. Το ΜέΡΑ25 έμεινε εκτός Βουλής, η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά δεν ενισχύθηκε και η εκτίμησή μου για την άνοδο του ΚΚΕ είναι πως είναι και μικρή (δεδομένων των συνθηκών) και συγκυριακή.

Στην πραγματικότητα, νιώθω πως αυτό που βιώσαμε είναι μια ήττα που έχει τις ρίζες της στο 2015 και κυρίως στην αυριανή μέρα από το δημοψήφισμα. Είναι μια ρωγμή που μεγάλωσε και έγινε χάσμα. Είναι η αποτύπωση μιας σχέσης που έχει διαρραγεί. Χωρίς συγκεκριμένο αριστερό πρόσημο, με συνεχείς παλινδρομήσεις, θολές στάσεις και αμφίβολα πρόσωπα στο όνομα κάποιου αταξινόμητου ρεαλισμού. Με επικλήσεις σε σύμβολα και συνθήματα της Αριστεράς που δεν βρίσκουν προγραμματική αντιστοιχία, ούτε έμπρακτη εφαρμογή.

Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίστηκε ως μια Αριστερά που θέλησε να ανοιχτεί σε νέα ακροατήρια –τα οποία τελικά δεν έπεισε– και ξέχασε τον αριστερό κόσμο τον οποίο – σε αντίθεση με όσα πίστευε – δεν είχε κερδίσει ποτέ ολοκληρωτικά. Αυτό είχε ως ταυτόχρονο αποτέλεσμα τόσο τη νεκρανάσταση του ΠΑΣΟΚ όσο και την αποχή και περιφρόνηση από ένα μεγάλο κομμάτι ψηφοφόρων. Καμία εκπροσώπηση δεν εκπροσώπησε, κανένα πρόγραμμα δεν... επικοινωνήθηκε και, κυρίως, κανένα αφήγημα διαφορετικής προοπτικής δεν διατυπώθηκε. Αυτό ήταν το τέλος μιας δειλής ισορροπίας ανάμεσα σε έναν ανεδαφικό ρεαλισμό και έναν άτολμο οραματισμό. Το γεγονός πως η ήττα αυτή ήρθε από ένα κόμμα το οποίο κυβέρνησε με τον πιο σκληρό τρόπο, καταπάτησε τους δημοκρατικούς θεσμούς και μοίρασε απλόχερα διαφθορά και φτώχεια, κάνει την τελική πτώση ακόμα πιο εκκωφαντική.

Ακόμα πιο κακόηχες από την πτώση υπήρξαν οι δικαιολογίες που την ακολούθησαν. Η επίκληση της μονοκρατορίας των ΜΜΕ (γεγονός δεδομένο ήδη από την αρχή της κρίσης), αναφορές σε νοθεία (το καταφύγιο της θεωρίας συνωμοσίας) και τελικά η ελιτίστικη περιφρόνηση απέναντι στον λαό και την επιλογή του. Κατά τη γνώμη μου, η εστίαση στα τρία αυτά σημεία και στις προεκτάσεις τους είναι αυτή που θα φέρει ακόμα μεγαλύτερη πτώση της Αριστεράς, σέρνοντάς την στα όρια της απαξίωσης. Τώρα είναι η στιγμή του στοχασμού και της ανάλυσης, και όχι μια ευκαιρία να επουλωθεί ο τραυματισμένος ναρκισσισμός στελεχών και οπαδών. Αν υπάρχει περίπτωση να βγει κάτι καλό από αυτόν τον γκρεμό...

Τέλος, για πολλούς από εμάς νομίζω πως οι εκλογές αυτές καταγράφονται ως ένα υπαρξιακό ταρακούνημα. Ένα συμβάν που θα ορίζει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τα πράγματα, την πολιτική και τους γύρω μας. Ως η αρχή ενός άγνωστου δρόμου και ως πορεία σε μια αχαρτογράφητη περιοχή. Από σήμερα τίποτα δεν είναι το ίδιο. Και όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε τόσο το καλύτερο.