...............................................................
[ ΜΝΗΜΕΣ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΕΩΣ ]
από τον ποιητή, συγγραφέα και φίλο στο fb Γιώργο Χ. Θεοχάρη (facebook, 20.7.2023)
"Ξύπνα, επιστράτευση!", άνοιξα τα μάτια τρομαγμένος (είχα κοιμηθεί αργά, μιας και ξημέρωνε Σάββατο) και είδα το πατέρα μου πάν' από το κεφάλι μου. "Σήκω, φεύγουν οι φίλοι σου για Λιβαδειά, πού έχεις το απολυτήριο;", συνέχισε. Σηκώθηκα και συγκέντρωσα τα απαραίτητα: απολυτήριο (γαλάζιο), Ατομικό Βιβλιάριο Μεταβολών και Εκπαίδευσης, αστυνομική ταυτότητα, κάποια χρήματα. Είχα απολυθεί από το στρατό 15 μήνες πριν. Στις 13.30 έφυγα από την Αντίκυρα για τη Λιβαδειά. Πέρασα από το Στρατολογικό Γραφείο, επιβεβαίωσα ότι παρουσιάζομαι στα Φάρσαλα κι έφυγα, μαζί με πολλούς επίστρατους, με το φορτηγό του Γιάννη Άννη για τον σιδηροδρομικό σταθμό. Πήχτρα στον κόσμο ο σταθμός. Κάμποσοι τουρίστες που τα είχαν χαμένα. Τέσσερις μικροί Ολλανδοί επιχείρησαν να φωτογραφήσουν μα τους εμπόδισε ένας χωροφύλακας. Τραίνα περνούσαν με επίστρατους κρεμασμένους στα παράθυρα. Κανένα δεν σταματούσε. Εντέλει βαδίσαμε ως την Χαιρώνεια και φύγαμε από κει με ένα ημιφορτηγό. Οι πιο πολλοί Αντικυραίοι. Στην Αταλάντη δύο πρατηριούχοι καυσίμων αρνήθηκαν να μας δώσουν αέρα για τα ελαστικά. Στα χωριά περνώντας μας χειροκροτούσε ο κόσμος. Κοντά στις Θερμοπύλες χάλασε το σωληνάκι της τρόμπας του ημιφορτηγού. Πήγαμε πεζή ως τη διασταύρωση με την εθνική οδό προς Λαμία. Συμπτωματικά σε λίγη ώρα πέρασαν και σταμάτησαν με τα φορτηγά τους ο Γιώργος Αλτάνης κι ο Τσετσόγιαννος, Αντικυραίοι, που πήγαιναν να παραδώσουν τα οχήματά τους στα Φάρσαλα κι εκείνοι. Σαλτάραμε και φτάσαμε στα Φάρσαλα γύρω στη μία μετά τα μεσάνυχτα. Πρέπει να ήμασταν κοντά στα 7.000 άτομα σκορπισμένα στο άκοπο γρασίδι του χώρου επιστρατεύσεως. Νύχτα υγρή. Κρύωνα. Είχα μαζί μου ένα αντιανεμικό γαλάζιο. Το τυλίχτηκα και με πήρε ο ύπνος. Οδηγίες από μεγάφωνα καθοδηγούσαν τους επίστρατους ανά διαστήματα σε ποια πύλη του στρατοπέδου έπρεπε να επιβιβαστούν σε λεωφορεία που θα τους οδηγούσαν στα τάγματα συγκρότησης. Χαράματα της Κυριακής προσκάλεσαν κι εμένα, μαζί και όσους είχαμε κοινή κωδικοποίηση στα φύλλα πορείας. Πήγαμε σε μια τεράστια αποθήκη. Παραλάβαμε λινοστολή και το σάκο. (Χρόνια αργότερα διαπίστωσα ότι εκείνος που μου έδωσε τα υλικά ήταν ο κληρωτός Ελπιδοφόρος Καρβώνης, από τη Σύρο, που υπήρξαμε για αρκετές δεκαετίες συνάδελφοι στο εργοστάσιο αλουμινίου, φίλοι και συνοδοιπόροι στην όμορφη υπόθεση του περιοδικού Εμβόλιμον). Ανεβήκαμε στα λεωφορεία και φθάσαμε στους Σοφάδες. Συγκροτηθήκαμε ως 554 Τάγμα Πεζικού. Διαπίστωσα πως όλοι οι συγχωριανοί βρεθήκαμε στο ίδιο τάγμα. Σοφή πρόνοια σχεδιασμού, ώστε στη μάχη (ποια μάχη τελικά που ένα φιάσκο αποδείχτηκε όλο αυτό το ταρατατζούμ, αλλά εκείνη την πρώτη μέρα κανείς δεν ήξερε...) και στον φόβο του θανάτου να έχεις γνωστούς και συγγενείς κι αγαπημένους να σε εγκαρδιώνουν και να σε φροντίζουν, κι εσύ εκείνους. Ο συγχωριανός μου Σπύρος Παπαγεωργίου δεν βρίσκεται, δεν εντοπίζεται στις καταστάσεις επιστρατεύσεως του τάγματος. Παίρνει φύλλο πορείας για τον Βόλο. Μετά από λίγες ημέρες επιστρέφει γιατί δεν τον βρίσκουν πουθενά. Αποστρατεύεται και μας αποχαιρετά κοροϊδεύοντάς μας, ο τυχερός. Τοποθετήθηκα στον 2ο λόχο, στη 2η διμοιρία, στην 3η ομάδα. Σιτιστής του λόχου. Στήσαμε τις σκηνές μας, πλάι στο ποτάμι. Κάτοικοι των Σοφάδων έφερναν διαρκώς φαγητά. Το πιτσιρικομάνι περιδιάβαινε ανάμεσά μας. Δεν διώχναμε τα παιδάκια. Πιάσαμε γνωριμίες. Έγραψα ένα σύντομο γράμμα στη μάνα μου. Το έβαλα στον φάκελο και το έδωσα σε μια κοπελίτσα να το ταχυδρομήσει την επομένη. Παραλάβαμε οπλισμό. Κασόνια με τυφέκια Μ1 μέσα σε γράσο. Χρέωσα τα όπλα στους στρατιώτες του λόχου μου κι αρχίσαμε το καθάρισμά τους. Μοιράστηκα τη σκηνή με τον Μήτσο Κούκο. Κοιμηθήκαμε με την υγρασία να περονιάζει τα κόκαλά μας. Τη Δευτέρα βγήκα στο χωριό. Τηλεφώνησα στο σπίτι. Αγόρασα εφημερίδες κι ένα καρπούζι. Το βραδάκι μάθαμε από το ράδιο ότι έγινε ανακωχή στην Κύπρο. Βρήκα συγκληρωτούς μου από το τάγμα που υπηρετούσα στο Πολύκαστρο. Τα είπαμε. Τρίτη πρωί βάλαμε καζάνια στην ακροποταμιά. Συσσίτιο ημέρας φασόλια ξερά. Καθώς κόχλαζε η φασολάδα κάτω από τις πανύψηλες λεύκες της όχθης πέφτει ένα μακρύ νερόφιδο στο καζάνι του 3ου λόχου. Ο μάγερας το χτυπάει με την κουτάλα και το βγάζει. Συνεννοούμαστε μάγειροι και σιτιστές να μην πούμε τίποτα και μείνουν νηστικοί οι επίστρατοι. Κατά τις 16.30 μας ειδοποιούν ν΄ ανεβούμε στα ΡEO εν αναμονή αναχωρήσεως. Επιβιβαζόμαστε. Έρχεται κατά τις 18.00 με μια βέσπα ο κουνιάδος του φίλου μου Γιάννη Τσούπρου, από την Κοκκινιά, καθυστερημένος επίστρατος, κι έφερε νέα από την Αθήνα. Κάτι παίζει με τη χούντα μας λέει, κάτι με τον Καραμανλή. Να δούμε... Μας ενημερώνουν ότι θ' αναχωρήσουμε κατά τα μεσάνυχτα κι ότι μπορούμε να πάμε στο χωριό αν θέλουμε να βρούμε να φάμε. Κάναμε μια παρέα και φάγαμε κοντοσούβλι σ' ένα μαγαζί. Εκεί ακούμε στις 19.00 το έκτακτο ανακοινωθέν παράδοσης της εξουσίας σε πολιτική κυβέρνηση κι ότι στις 20.00 θα συσκεφτούν οι αρχηγοί των πολιτικών σχηματισμών. Ανακοινώνεται ο ερχομός του Καραμανλή από το Παρίσι. Στις 23.00 δίνεται εντολή επιβίβασης για αναχώρηση. Ανεβαίνουμε στα οχήματα πάλι. Ένα μικρός από τους Σοφάδες, ο Κωστάκης, έχει κολλήσει από την πρώτη μέρα κοντά μου και δεν ξεκολλάει. Κάθεται πάνω στο ΡΕΟ πλάι μου και κλαίει που θα φύγω. Δεν ξέρω πώς να παρηγορήσω το παιδί. Του υπόσχομαι να τον θυμάμαι κι ότι θα επιστρέψω όταν τελειώσει η επιστράτευση να τον συναντήσω. Τον βάζω να μου υποσχεθεί ότι θα διαβάζει στο σχολείο. Δίνουμε τα χέρια. Χαϊδεύω το κεφάλι του και επιτέλους αποβιβάζεται. Αναχωρούμε. Αργά τη νύχτα διασχίζουμε την έρημη Λάρισα και ξημερώματα μπαίνουμε στην Κατερίνη. Στο δρόμο που οδηγεί στην πρώτη πλατεία της πόλης, εκεί μπροστά στην Εθνική τράπεζα, ομάδες μαθητριών, φορώντας τις μπλε ποδιές τους, μας πετούν πρόχειρα δεματάκια. Εκείνο που μού ΄λαχε είχε ένα κουτί μπισκότα γεμιστά Παπαδοπούλου, φυλλαράκια τσίχλες δυόσμου, ένα πακέτο τσιγάρα 22 φίλτρο, σπίρτα, κι ένα κομματάκι χαρτιού με σταμπωτές καρδούλες. Φύλαξα το χαρτάκι και τις τσίχλες ενθύμιο. Κάπου πρέπει ακόμη να βρίσκονται. Φτάνουμε λίγο πιο μετά στο χωριό Βρυά, 19 χλμ βόρεια της Κατερίνης. Στρατοπεδεύουμε. Καπνοχώρι με τους πιο πολλούς άντρες να λείπουν στη Γερμανία μετανάστες. Στήνουμε σκηνές. Πάω στο κοινοτικό γραφείο μήπως τηλεφωνήσω στο σπίτι. Αποτυχία πλήρης. Ένα καβουρδιστήρι με μανιατό δεν είναι ικανό να βγάλει ούτε Κατερίνη. Η τηλεγραφήτρια ζητάει συγγνώμη, λες και φταίει. Την επομένη, Πέμπτη 25 Ιουλίου, κατεβαίνουμε μεγάλη παρέα στην Κατερίνη μέχρι τις 22.00. Τηλέφωνο στο σπίτι. Την επαύριο και πάλι στην πόλη. Φωτογραφίες με φίλους. Περιοδικά, Εφημερίδες. Μπάνιο στο ξενοδοχείο Ολύμπιον. Απόλαυση, επιτέλους! Αγοράζω γραφική ύλη και βιβλία από το βιβλιοπωλείο Παπανικολάου. Σάββατο πρωί, μετά το εγερτήριο, καλούν συγκέντρωση στο χωράφι που στρατοπεδεύουμε προκειμένου να γίνει αγιασμός. Έρχεται ο στρατιωτικός ιερέας. Ο διοικητής αντισυνταγματάρχης Φλώρος (τον είχα υποδιοικητή στην κανονική μου θητεία στο 525 Τ.Π. στο Πολύκαστρο, τον ξαναβρήκα εδώ) ζητά κάποιον να γνωρίζει να ψάλει. Βγαίνω δύο βήματα από το στοίχο μου. Ξεκινάμε. Ρίχνω κάτι "Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε" που τα ευχαριστιέται η ψυχή μου. Ο διοικητής μετά τον αγιασμό μού ζητάει να ψέλνω κάθε Κυριακή στον άγιο Στέφανο, την εκκλησία του χωριού, (καταθέσαμε τη μισθοδοσία μας του Αυγούστου για την αγορά μιας καμπάνας με τα στοιχεία του τάγματος επιστρατεύσεως και τη δωρίσαμε στον άγιο Στέφανο) για να εκκλησιάζονται οι επίστρατοι. Το απόγευμα ποδόσφαιρο μέσα στα οργώματα. Τη νύχτα σκοπός, γερμανικό νούμερο. Την επομένη, Κυριακή 28 Ιουλίου ψέλνω και μετά συσίτιο. Καλαμαράκια και κρασί μπόλικο. Ανεβαίνουμε με έναν λοχία, αγιογράφο, σε ένα τρακτέρ και πάμε στο χωριό Ριτίνη. Καφές. Ξύρισμα στο κουρείο. Στο τάγμα δύο κρούσματα ηπατίτιδας. Μέρα με τη μέρα περνάμε σε κατάσταση αποκτήνωσης. Κρούσματα επιθέσεων σε γυναίκες συχνά. Ένας επίστρατος στο τηλεγραφείο της Βρυάς επιτίθεται στην κοπέλα της υπηρεσίας φωνάζοντας να του βγάλει γραμμή γιατί θα μπει μέσα και θα την ξεβυζιάσει... Στο χωριό επίστρατοι έκλεψαν την μπουγάδα με τα εσώρουχα των κοριτσιών του ταβερνιάρη... Στην Κατερίνη πειράγματα χυδαία στο δρόμο... Αηδείς καταστάσεις... Οι μέρες πια κυλάνε ανούσια. Ξεκινήσαμε για πόλεμο και κάνουμε παραθέριση. Έλαβα 500 δρχ από το σπίτι. Πάνω στην ώρα γιατί έσπασε ο αριστερός βραχίονας από τα γυαλιά μυωπίας μου και πρέπει να γίνει αλλαγή. Την Τρίτη 30 Ιουλίου με παρέα στην παραλία Κατερίνης. Ελπίδες ότι θ' απολυθούμε από αυτό το φιάσκο μετά τη συμφωνία της Γενεύης. Πέμπτη 1 Αυγούστου, στην εφημερίδα Βραδυνή η είδηση περί αποστρατεύσεως τμημάτων Μακεδονίας και Θεσσαλίας. Για να δούμε... Με 48ωρη άδεια. Επιστρέφοντας βρήκα το τάγμα να έχει μετακινηθεί στο χωριό Καρυές, νοτιοδυτικά της Βρυάς. Μικρό χωριό στις πλαγιές του Ολύμπου. Δρόμοι στενοί, ανηφορικοί. Παιδάκια βρώμικα με μάτια σπινθηροβόλα. Ηρεμία τοπίου και απουσία ήχων. Μια χρυσόμυγα ακούγεται τώρα δα, εν' όσω σκάζουν κάπου κάπου τα κλαριά που καίγονται στον φούρνο του αντικρινού σπιτιού. Σχολείο μονοθέσιο μέσα στον περίβολο της εκκλησίας. Στην είσοδό του μεγάλων διαστάσεων προτομή του Μεγαλέξανδρου και μια πρόχειρη επιγραφή "Όλοι πρέπει να τον έχουμε ως παράδειγμα". Ένα δεκάχρονο, ίσως, κοριτσάκι περνάει μπρος μου κουβαλώντας μια καρδάρα με νερό.... Ένας βοσκός περνάει στην άκρη του χωριού με τα γίδια του. Παζαρεύουμε μια γίδα. Την αγοράζουμε. Αναλαμβάνει ο συμμαθητής μου στο Δημοτικό Γιώργος Μαργαρίτης (Ζορμπάς) σφάξιμο, γδάρσιμο, ψήσιμο. Τη νύχτα γίνεται τρικούβερτο τσιμπούσι με τη γίδα...Όμορφες νύχτες στην Κατερίνη με φίλους καλούς και τον τραγουδιστή Φώτη Σφήκα στο κέντρο Εκάβη, στην Κατερίνη, και στο ξενοδοχείο Αλκυών, της παραλίας. Τετάρτη 14 Αυγούστου η χώρα βγήκε από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Στο ψαλτήρι της εκκλησίας στις Καρυές για τον εσπερινό της παραμονής του Δεκαπενταύγουστου. Σάββατο 17 Αυγούστου, ανασυγκρότηση στο Μοσχοχώρι, δίπλα στο ποτάμι κάτω από τα πλατάνια. Μαζί τρία τάγματα (554, - 555 - 556). Την Κυριακή 18 Αυγούστου στην καφτέρια των αδελφών Πόδα, στην Κατερίνη, Μεγάλου Αλεξάνδρου 49. Παίρνω εδώ την αλληλογραφία μου, για ασφάλεια. Γίναμε φίλοι με τον Λευτέρη Πόδα από την πρώτη φορά που μπήκα στο μαγαζί. Ήρθαν στο τάγμα επίστρατοι από μονάδες που διαλύθηκαν στα Σέρρας. Άλλαξε κι ο διοικητής του λόχου μας. Είναι ο μόνιμος ανθυπολοχαγός Βασίλης Καραφεϊζης. Παιδί σπαθί. Διαδόσεις για πιθανή νέα μετακίνηση αποδείχθηκαν ψευδείς, ωστόσο πήρα άρον άρον τα ρούχα μου από το καθαριστήριο στην Κατερίνη, ασιδέρωτα. Φίδι δάγκωσε στην πλάτη επίστρατο του λόχου υποστηρίξεως ενώ έγραφε επιστολή μέσα στη σκηνή του. Το ιατρείο δεν είχε ορό για την περίπτωση και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο της Κατερίνης με ένα αγροτικό επιταγμένο. Φοβήθηκα και δεν κοιμήθηκα στη σκηνή, παρά έγειρα στην καρότσα ενός επιταγμένου αγροτικού. Την επαύριο στο Λιτόχωρο, στην έδρα της Μεραρχίας, για έλεγχο στα έξοδα μισθοδοσίας. Οι επίστρατοι, πολλοί δυστυχώς, εκτραχηλίζονται με αποτέλεσμα να μεταστρέφονται τα συναισθήματα των κατοίκων, ιδαιτέρως των γυναικών. Ο σιτιστής του λόχου υποστηρίξεως ενοχλεί μια κοπέλα στην κεντρική πλατεία της Κατερίνης κι εκείνη του λέει: "άντε παιδάκι μου να πολεμήσεις και κάποιος θα βρεθεί να με γαμήσει εμένα", άλλη που της έβαλε χέρι ένας επίστρατος: "μπα που να σ' εύρει μαύρη σφαίρα!" και η κυρία που κρατά το περίπτερο στρίβοντας για τον ΟΤΕ, σε μπουλούκι επίστρατων που χυδαιολογούν ψωνίζοντας τσιγάρα: "ε, λοιπόν, όταν σας επιστράτευσαν λυπήθηκα, μα τώρα λέω καλά σάς έκαναν!" Μπήκε Σεπτέμβρης και βολοδέρνουμε στις εξοχές. Οι σιτιστές έχουμε τα τυχερά μας. Κάθε πρωί οι φρουτέμποροι στην αγορά της Κατερίνης έχουν πληρωμένο τον πατσά που τρώμε στο μαγέρικο ώσπου να φορτώσουν τα τελάρα στα επιταγμένα αυτοκίνητα με τα οποία κάνουμε τις μεταφορές των ωνίων. Κι ακόμη, κάθε Παρασκευή, οι μανάβηδες μας καταβάλουν σε χρήμα το αντίτιμο της αξίας των τελάρων που επιστρέφουμε. Βγάζουμε έτσι τα βομαδιάτικα τσιγάρα. Σήμερα, 4 του μήνα, η δεύτερη γερή βροχή τις τελευταίες πέντε μέρες. Κάποιος έκλεψε από τη σκηνή τις κουβέρτες μου. Αύριο θα μας έρθει ο Μέραρχος. Για να δούμε τι νέα θα φέρει... θα πάμε σπίτια μας; Σάββατο βράδυ στην Εκάβη με τον Μητροπάνο. Γινόμαστε γκολ με ουίσκι και μπύρες. Η εφημερίδα Αθηναϊκή είναι τελικά μεγάλη κωλοφυλάδα... Στρατοπεδευμένοι σ' ένα ξεροπόταμο, κοντά στο χωριό Αρωνάς. Το απόγευμα προσγειώνεται ένα ελικόπτερο της αεροπορίας στρατού και συλαμβάνεται ο συγχωριανός μου Σ. Μ., επίστρατος, ο οποίος προφυλακίζεται στον Κορυδαλλό κατηγορούμενος αργότερα στη δίκη των βασανιστών (δικάστηκε 18 μήνες ως ένας από τους βασανιστές του Αλέκου Παναγούλη στο Μπογιάτι. Παιδί κι αυτός της επαρχίας που θαμπώθηκε από την εξουσία που του έλεγαν οι στρατοκράτες ότι τάχα είχε. Χαράμισε την υπόληψή του και τη λεβεντιά του). Σάββατο 7 Σεπτέμβρη αλλάζουμε θέση. Πάμε στην αντικρινή όχθη του ποταμού, μην τυχόν βρέξει και κατεβάσει νερά από το Όλυμπο κι αποκοπούμε. Τα βράδια πάμε στις αυλές των σπιτιών που γυναίκες και παιδάκια σπάζουν καπνό κι αρμαθιάζουν. Βοηθάμε, αλλάζουμε δυο κουβέντες, περνάνε οι νύχτες μας. Σημειώνω κάποιους πρόχειρους στίχους: Σκηνές στου ποταμιού την άκρη / πέφτει βροχή θλιμμένο δάκρυ // Καπνό μαζεύουν τα κορίτσια / στο Roxy παίζει τη "Μαλίτσια" // ο Γιάννης τρέχει στο χωράφι / για να βοηθήσει στον καπνό / και τονε βλέπουν σαν γαμπρό // Θλιμένες μέρες του Σεπτέμβρη / στης επιστράτευσης τη ρέμβη...Μέσα Οκτώβρη μετακινούμαστε στη Φαρκαδώνα (Τσότι) Τρικάλων. Μένουμε σε κατασκουριασμένα τολ εγκαταλειμμένου στρατοπέδου, στην πλαγιά πάνω από τον δημόσιο δρόμο. Είμαστε εντελώς ρέμπελοι πια. Κάθε βράδυ ανεβαίνουμε στα στρατιωτικά φορτηγά και πάμε στα μπουζούκια στο φρούριο των Τρικάλων. Γυρνάμε το πρωί και κοιμόμαστε ως το απόγευμα. Κραιπάλη ολκής. Στρατός για γέλια και για κλάματα. Ευτυχώς σε 12 ημέρες αποστρατευτήκαμε. Δεν πολεμήσαμε (ευτυχώς!!!) κάναμε όμως διακοπές αξέχαστες, με στρατιωτικό σιτηρέσιο μετά δημοσίων θεαμάτων...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου