Haydn (31.3.1732-31.5.1809) - StringQuartet in D major,op.64 No 5 "The Lark" - (Gewand House Quartett) (youtube, 4.4.2020)

 ...............................................................

Haydn - StringQuartet in D major,op.64 No 5 "The Lark" - (Gewand House Quartett)

(youtube, 4.4.2020)

0:33 I. Allegro Moderato

6:41 II. Adagio (Cantabile)

13:02 III. Menuet (Allegretto-Trio)

16:32 IV. Finale (Vivace)

Gewandhaus-Quartett:

Frank-Michael Erben - 1st violin
Conrad Suske - 2nd violin
Volker Metz - viola
Jürnjakob Timm - cello

"Η ΠΑΡΑΛΗΓΟΥΣΑ" ποίημα του ποιητή και φίλου στο fb Χάρη Μελιτά (facebook, 31.5.2024)

 ...............................................................

                          Χάρης Μελιτάς

Η ΠΑΡΑΛΗΓΟΥΣΑ


Μοιάζει αλλόκοτο, αλλά
τα χρόνια με τραβάνε απ' το μανίκι
δαγκώνουν τα σκεπάσματα
ένα παιδί γεννιέται στον καθρέφτη.
Μεταβολή.
Πορεία στα μετόπισθεν.
Υπόνοιες μετάλλαξης
τα νύχια μου φυτρώνουν προς τα μέσα.
Ορκίζομαι στο φως των παραισθήσεων
στο δεύτερο θρανίο της πλεκτάνης
απαγορεύονται ταινίες ακατάλληλες
μπαράκια, σφαιριστήρια, πορνεία
πληρώνω τα μισά στο κουκλοθέατρο
νοικιάζω αυτοκίνητο με ψεύτικα χαρτιά
με συλλαμβάνω διαρκώς αφηρημένο.
Άσε που βγάζω γλώσσα στα γλωσσάρια.
Τρελαίνομαι να γράφω καθαρεύουσα
σπάζοντας τους κανόνες.
Όταν η λήγουσα είναι κοντά
η παραλήγουσα κάποιον φοβάται.

Beethoven String Quartetet No 14 Op.131 in C#minor Alban Berg Quartet (youtube, 1.8.2017)

..............................................................

Beethoven String Quartetet No 14 Op.131 in C#minor Alban Berg Quartet

(youtube, 1.8.2017)

0:06 - 1 Fuga: Adagio ma non troppo e molto espressivo (Dó♯ menor) 6:33 - 

2 Allegro molto vivace (Ré maior) 9:38 - 

3 Allegro moderato (recitative) (Dó♯ minor) 10:27 - 

4 Andante ma non troppo e molto cantabile (Lá maior) 23:10 - 

5 Presto (Mi maior) 28:37 - 

6 Adagio quasi un poco andante (Sol♯ menor) 30:00 - 

7 Allegro (Dó♯ menor)

"Στην Καισαριανή..." από τον μουσικο-κριτικό και φίλο στο fb Φώντα Τρούσα (facebook, 28.5.2024)

 ...............................................................

Το ότι έχουν βάλει στόχο να διαλύσουν τις πόλεις μας, και κατ’ επέκταση τις κοινωνίες, αφήνοντας ανεξέλεγκτη την επέλαση των επιχειρηματικών συμφερόντων είναι ηλίου φαεινότερον. Το είδαμε και στο κέντρο της Αθήνας με τη γελοιότητα του «μεγάλου περιπάτου», το βλέπεις στα Εξάρχεια και αλλού.

Στην Καισαριανή, στην πόλη, στον δήμο που ανήκω, αυτή τη στιγμή συντελούνται τρία περιβαλλοντικά εγκλήματα (για να μην πω και για ένα τέταρτο, που ετοιμάζεται).

Το πρώτο έχει να κάνει με τη χωροθέτηση του σταθμού της γραμμής 4 του μετρό «Πανεπιστήμιο». Τα έργα έχουν καταλάβει εκτάσεις εκατέρωθεν του δρόμου, μέσα στο δάσος, με αθρόες κοπές δέντρων – και με το σταθμό να μην εξυπηρετεί τους φοιτητές, γιατί είναι πολύ χαμηλά στις σχολές, αλλά αλλότρια συμφέροντα. Προφανώς ο σταθμός έπρεπε να γίνει πολύ πιο πάνω, σε έτοιμο και άπλετο χώρο χωρίς βλάστηση, εκεί κοντά όπου είναι το τούνελ, το γνωστό και από τις ταινίες 80s του Δαλιανίδη (με τις κόντρες των μηχανόβιων). Μόνο το σημείο εκείνο εξυπηρετεί αμέριστα τους φοιτητές, δίχως να επιβαρύνει το περιβάλλον, τουλάχιστον τόσο όσο η υπάρχουσα χωροθέτηση. Δηλαδή το έγκλημα των Εξαρχείων δεν είναι μόνο του. Ένα αυτό.

Δύο. Διαλύσανε την πλατεία της Καισαριανής και στη θέση της έχουν έτοιμο ένα μπετοναρισμένο έκτρωμα. Τα κυβικά του μπετόν, με την συμφωνία και των παπάδων (γιατί είναι και η εκκλησία της «Παναγίτσας» εκεί πέρα), που έχουνε πέσει και από τις δυο μεριές της πλατείας είναι αδιανόητα, για τόσο μικρό σε έκταση μέρος, ενώ και η προηγούμενη βλάστηση έχει διαλυθεί στο μεγαλύτερο μέρος της. Η πλατεία θα έχει πλέον νόημα μόνο σαν τσιμεντένια αλάνα και... πάρκιν φαγάδων.

Τρίτο και χειρότερο; Θέλουν να διαλύσουν και το Σκοπευτήριο – ένα καταπληκτικό και ευτυχώς αναξιοποίητο ακόμη πάρκο, πλήρους ελεύθερης πρόσβασης, που έχει μετατραπεί σε χώρο μάζωξης της νεολαίας της πόλης και των φοιτητών, με καθημερινά πικνίκ, με παρέες και συγκεντρώσεις κάτω ή γύρω από τα δέντρα.

Πατώντας πάνω σε μια γελοιότητα που αποκαλείται «Χάραμα» ο δήμος, που είναι ΚΚΕ, επιζητά εναγωνίως την αξιοποίηση της παράγκας του Χαράματος, προκειμένου να χτιστεί εκεί πολιτιστικό κέντρο λέει, θέατρο 800 θέσεων, αναψυκτήριο και δεν ξέρω τι άλλη μ@λακία τους έχει κατεβεί στο κεφάλι.

Όλες οι παρατάξεις ψηφίσανε υπέρ της αξιοποίησης, ΚΚΕ, ΝΔ, Σύριζα, Πασόκ, ενώ κάποιος αριστεριστής ψήφισε λευκό, όπως έμαθα χθες – ούτε αυτός δεν είπε «όχι». Η συμπαιγνία είναι τρομερή.

Το σημερινό Χάραμα είναι μία τρώγλη, χωρίς κανένα νόημα και χωρίς καμία πολιτισμική σημασία. Μόνο γκρέμισμα του πρέπει και απόδοση του χώρου στους πολίτες – με παράλληλη επέκταση του πράσινου. Απεναντίας ήδη έχουν «λαμαρινιάσει» τον τόπο εκεί, κι είναι έτοιμοι να πετσοκόψουν κάμποσα ακόμη δέντρα.

Στάβλοι του βασιλιά ήτανε κάποτε το Χάραμα, που κάποια στιγμή έγιναν ξενυχτάδικο, το οποίο επί χούντας, όπως κάθε ξενυχτάδικο, πήρε τα πάνω του, τελείως ανεξέλεγκτα τοποθετημένο, δίπλα σε κατοικήσιμη περιοχή (και όχι μόνο). Μάζευε, θέλω να πω, όλη την ψευτο-μπουρζουαζία και την ξεπλυμένη ιντελιγκέντσια, που ανακάλυπτε στον Τσιτσάνη και την Μπέλλου ένα κάποιο είδος αυθεντικότητας, την οποία όλοι εκείνοι, που ερχόντουσαν με τις κουρσάρες τους από τις καλές γειτονιές της Αθήνας, είχαν ήδη ξεπουλήσει.

Αφήνω δε το γεγονός της ευθείας προσβολής του ιερού χώρου του Σκοπευτηρίου, που είναι δίπλα, με τους 200 νεκρούς κομμουνιστές την Πρωτομαγιά του ’44, το αίμα των οποίων, όπως τους κουβαλάγανε, έρρεε «ποτάμι» μέχρι το Παγκράτι.

Εκεί όπου θα έπρεπε να ήταν ένα πάρκο μνήμης και σιωπής, με τελείως ήπιες δράσεις, σε λίγο θα γίνεται «το σώσε» ή «της πουτ@νας», όπως θέλετε πείτε το, από τους... αξιοποιητές.

Κι εντάξει για τους... δεξιο-αριστερό-σοσιαληστές, αλλά και για το ΚΚΕ ρε φίλε; Κρίμα, πολύ κρίμα.

Ο χειμαζόμενος λαός είναι μόνος του. Παίζονται μπροστά στα μάτια του τα χειρότερα παιγνίδια, με τον ίδιο να παρακολουθεί ανήμπορος να αντιδράσει, καθώς τα τελευταία ψίχουλα είναι έτοιμα να πέσουν από το τραπέζι, για να του κλείσουν και το στόμα. Γιατί τα μάτια και τ’ αυτιά του τα έχουν ήδη κλείσει.

«Αυτό που δεν είπαν» διήγημα του Δημοσθένη Βουτυρά (1872 – 1958) (από τα «Άπαντα», δ’ τόμος, εκδ. «Δελφίνι», Αθήνα 1999)

 ...............................................................

    Δημοσθένης Βουτυράς (1872 - 1958)

·        «Αυτό που δεν είπαν» διήγημα του Δημοσθένη Βουτυρά (1872 – 1958) (από τα «Άπαντα», δ’ τόμος, εκδ. «Δελφίνι», Αθήνα 1999)

 

Πάλι άρχισε αυτός, αφού κοίταξε για λίγο την πεταλουδίτσα που γύριζε στη λάμπα:

   -Τρία ή τέσσερα χρόνια θα περάσουν, περνούν! Πώς πέρασαν από την ημέρα που ‘ρθαμε δω!... Δε σου φαίνεται πως ήρθαμε χτες;

   - Ναι, ναι!... είπε αυτή. Πώς περνούν τα χρόνια!... Σα νερό!...

   - Ναι, σα νερό που φεύγει, που τρέχει!... Τίποτα δεν είναι η ζωή!... Ας αφήσουμε όμως τις φιλοσοφίες!... Το σπουδαιότερο είναι αυτό, ότι…

   - Για κοίτα! Κάηκε!... έκανε η γυναίκα του διακόπτοντάς τον και δείχνοντας την πεταλουδίτσα κάτω πεσμένη, στο τραπέζι.

   - Ζητούσε να πλησιάσει πολύ κοντά στο φως! Έτσι είναι! Λοιπόν, είπε αποσύροντας το βλέμμα απ’ την καμένη πεταλουδίτσα, που έμενε ακίνητη, χωρίς ζωή, πάνω στο λευκό τραπεζομάντηλο. Τα χρόνια θα περάσουν γρήγορα, όπως περνούνε… Εγώ, καθώς είπα, θα στέλνω τόσο για να περνάτε. Και όταν με το καλό έρθω…

   - Α, το πρώτο είναι το σπιτάκι να χτίσουμε, ένα σπιτάκι ωραίο!

   - Ν’ ακούγεται! Αυτό θα ‘ναι το πρώτο! Το ‘παμε και το ξανάπαμε!...

   - Να ‘χει κήπο!... Α, το ξέρεις, το ‘χω καημό να ‘χω σπίτι με κήπο! Τριανταφυλλιές, λεμονιές!...

   - Όλα θα γίνουν, όλα! Λίγη υπομονή μόνο χρειάζεται. Έτσι είναι!... έκανε αυτός σα να το ‘λεγε και στον εαυτό του. Δε βλέπεις τον διπλανό μας; Δυο χρόνια μόνο έμεινε κι έφερε αρκετά λεπ(φ)τά. Έχτισε το σπίτι, κάνει εμπόριο!... Όχι γω, που θα ‘χω και κάποια θέση εκεί!...

   - Τι ωραία!... Ε, θα στενοχωρηθούμε στην αρχή, έπειτα θα το πάρουμε απόφαση… Οι μέρες περνούν…

   - Περνούν και περνούν!

   Κάτι πάλι φάνηκε στο νου του κάτι σκοτεινό σα συννεφάκι ή σα λεκές μικρός, μαύρος, όχι δυνατός, πάνω σε ύφασμα ή σε πίνακα καθαρό. Είπε όμως:

   -Απόφαση, όλα τ’ άλλα δεν είναι τίποτα!... Όποιος έχει μέρες δεν τις χάνει!

   Αυτή, που κάτι ήθελε να πει, σταμάτησε και σα να το κατάπιε.

   -Ναι, ναι, έτσι είναι! έκανε.

   Σώπασαν. Αυτή γύρισε και κοίταξε τα παιδιά, που στην άλλη άκρη του ευρύχωρου δωματίου γράφανε σκυμμένα στα τετράδιά τους. Και ήσυχα μέσα, έξω. Μόνο ο κρότος ο ρυθμικός του ρολογιού ακούστηκε σα να περπατούσε μες στη σιωπή.

   Φωνή αγελάδας απ’ έξω ήρθε και μετά ένα γάβγισμα βραχνό σκύλου.

   Αυτουνού η ματιά του πήγε πάλι στην πεταλουδίτσα, που κάτω βρισκόταν ακίνητη. Την κοίταξε κι ένα μικρό ρυτίδωμα έγινε στο μέτωπό του.

   Το ρολόγι κείνη τη στιγμή χτύπησε.

   -Μπα! έκανε η γυναίκα του. Τι ώρα χτυπά;… Τώρα, τώρα το ‘δα και ήταν εννιά παρά είκοσι! Έπρεπε να χτυπήσει εννιά!...

   Και σηκώθηκε και πήγε στη γωνιά σ’ ένα μικρό τραπεζάκι όπου ήταν βαλμένο το ρολόγι και το πήρε.

   -Βλέπετε, είπε στα παιδιά, κάποιος που το κούρντισε το ‘κανε άνω κάτω.

   - Και τώρα τι θα γίνει; ρώτησαν τα μικρά, που είχανε σηκωθεί.

   - Θα το σιάξω!

   Έβαλε το ρολόγι στο τραπέζι και άρχισε να προσπαθεί να το διορθώσει. Τα παιδιά όρθια κοντά της κοίταζαν.

   -Τώρα είμαστε στο κρεβάτι! είπαν τα μικρά.

   Ο λεπτοδείχτης έφθασε στη μισή και το ρολόγι χτύπησε…

   -Τώρα πλησιάζουμε να κοιμηθούμε!

   Το ρολόγι χτύπησε δώδεκα.

   -Κοιμόμαστε!...

   Το ρολόγι χτύπησε μια.

   -Βλέπουμε όνειρα…

   Χτύπησε δυο.

   -Όνειρο!

   Τρεις.

   -Ω! έκαναν τα μικρά.

   Το ρολόγι χτύπησε τέσσερις.

   -Πλησιάζουμε!

   Πέντε χτύπησε το ρολόγι.

   -Να το…

   Έξι.

   -Μέρα!

   Επτά.

   Η μητέρα μίλησε τώρα:

   -Σηκωθείτε, παιδιά, ώρα του σχολείου!

   Το ρολόγι χτύπησε οκτώ.

   -Ω, εμπρός για το σχολείο!

   Η μητέρα πάλι είπε, κάνοντας τώρα τη φωνή των παιδιών της:

   -Αντίο, μπαμπά, αντίο, μαμά! Κι ύστερα με τη φωνή της: Πήρατε καμιά δεκάρα; Προσέχετε!

   Ο λεπτοδείχτης πήγε στις οκτώμισι.

   -Τώρα φτάνουμε στο σχολειό!

   Το ρολόγι χτύπησε εννιά.

   -Μάθημα!

   - Τώρα πηγαίνετε να τελειώσετε το γράψιμό σας! τους είπε η μητέρα τους.

   Αυτός κοίταζε όλη αυτή τη σκηνή, άκουγε τα λόγια των παιδιών του και όσο πήγαινε σκυθρώπιαζε, γινότανε σκοτεινός. Αλλ’ όταν τελείωσαν, παρουσίασε πρόσωπο χαρωπό.

   -Αύριο, είπε, θα πάω να πάρω το εισιτήριο και ο Θεός βοηθός!

 

   Δεν μπόρεσε να κοιμηθεί, ώρες βασανίστηκε από διάφορες σκέψεις. Άκουγε έξω γάτες να φωνάζουν, το βραχνό γάβγισμα σκυλιού. Για μια στιγμή του φάνηκε πώς ούρλιαζε, και φοβήθηκε. Δεν ήταν όμως αυτό, το σκυλί γάβγιζε.

   Επιτέλους ο ύπνος τον πήρε και, αφού τον βασάνισε με πολλά κακά όνειρα, τον άφησε. Είχε ξημερώσει. Άκουσε το ρολόγι να χτυπά και μέτρησε έξι.

   Η γυναίκα του κοιμόταν. Αλλά τη νύχτα, τις ώρες που ‘μενε χωρίς ύπνο, του είχε φανεί πως κι αυτή δεν κοιμόταν…

   Το ρολόγι χτύπησε επτά. Άκουσε τη γυναίκα του, που νόμιζε πως κοιμόταν να φωνάζει:

   -Παιδιά, σηκωθείτε! Ώρα του σχολείου!

   Έκανε τον κοιμισμένο. Τα παιδιά τ’ άκουσε στ’ άλλο δωμάτιο να ‘χουνε σηκωθεί και να ντύνονται…

   Πέρασε λίγη ώρα.

   -Αντίο, μπαμπά, αντίο, μαμά! φωνάξανε αυτά χωρίς να φανούνε.

   - Πήρατε καμιά δεκάρα; τα ρώτησε η μητέρα τους.

   - Α, ναι!

   Ένα απ’ αυτά μπήκε μέσα στο δωμάτιο των γονέων του και τ’ άκουσε να ψάχνει την τσέπη του γελέκου του, όπως έκαναν πάντα για να βρει δεκάρα.

   -Πήρα!

   Και πάλι ο ίδιος χαιρετισμός. Απάντησε τώρα κι αυτός.

  Έκανε πάλι πως τον πήρε ο ύπνος. Η γυναίκα του σηκώθηκε σιγά και ντύθηκε κι έπειτα βγήκε έξω. Στάθηκε κι αυτός και ντύθηκε. Άνοιξε το παράθυρο.

   Η μέρα και σήμερα ήταν καλή, ήσυχη, γλυκιά. Ένα συννεφάκι μόνο, πέρα, μακριά, του φάνηκε να ταξίδευε κι αυτό.

   Η γυναίκα του μπήκε χωρίς ν’ ακουστεί.

   -Μπα, σηκώθηκες; του είπε. Κι εγώ νόμιζα πως θα ‘σουνα στο κρεβάτι ακόμα!... Θα πάω να κάνω τον καφέ!

   - Όχι, για σένα μόνο, γιατί όπου να ‘ναι θα ‘ρθει ο Χαρίλαος… Και νομίζω να τος!... Αυτός είναι!...

   Ακούστηκε κρότος αμάξης να ‘ρχεται.

   -Πάω…

   - Άκουσε δω, του είπε η γυναίκα του και στάθηκε μπροστά του, δε θα πάρεις εισιτήριο! Δε θέλω!...

   - Τι λες!

   - Εκείνο που σου λέω!... Δε θα φύγεις!... Το σκέφτηκα!... Όλα τα είπαμε, όλα, μα ένα πράγμα, το μεγαλύτερο, αφήσαμε και δεν το είπαμε!...

   - Ποιο;

   - Και αν δεν ξαναειδωθούμε; Αν… 

"να αναχωρείς αθόρυβα..." ποίημα του ποιητή και φίλου στο fb Σταμάτη Πάρχα (facebooK, 29.5.2024)

 ...............................................................

               Σταμάτης Πάρχας (γ. 1962)           

να αναχωρείς αθόρυβα,
γλιστρώντας σαν βαρκούλα με πανί μες στο νερό,
να αναχωρείς, αφήνοντας πίσω μόνο λίγο αφρό, δυο τρία ήμερα κυματάκια για απόνερο
κι ύστερα τίποτα,
μονάχα μια σιωπή που να σε σέβεται
κι εσένα και τον τόπο που σου έλαχε

"ΛΙΟΝΤΑΡΑΚΙ ΣΕ ΚΛΟΥΒΙ" μια ιστορία του Ζακ Πρεβέρ (1900 - 1977) μεταφρασμένη από τον φίλο στο fb Athanase Athanassiou (29.5.2018)

 .............................................................

                Ζακ Πρεβέρ (1900 -1977)

ΛΙΟΝΤΑΡΑΚΙ ΣΕ ΚΛΟΥΒΙ

Ένα μικρό λιοντάρι μεγάλωνε, ζώντας σε αιχμαλωσία. Και όσο αυτό μεγάλωνε τόσο τα κάγκελα του κλουβιού του χόντραιναν, τουλάχιστον έτσι νόμιζε το λιονταράκι... στην πραγματικότητα, του αλλάζανε κλουβί κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Μερικές φορές, έρχονταν άνθρωποι που του πέταγαν χώματα στα μάτια, άλλοι του έδιναν μπαστουνιές στο κεφάλι κι αυτό σκεφτόταν: "Είναι κακοί και άμυαλοι αλλά θα μπορούσαν να είναι ακόμα χειρότεροι, σκότωσαν τον πατέρα μου, σκότωσαν τη μητέρα μου, σκότωσαν τα αδέλφια μου, μια μέρα σίγουρα θα με σκοτώσουν, τι περιμένουν; " Και περίμενε κι αυτό.

Και τίποτα δε συνέβαινε.

Ώσπου ένα ωραίο πρωί, είχαμε νέα... Οι υπάλληλοι του θηριοτροφείου τοποθετούν πάγκους μπροστά από το κλουβί, μπαίνουν επισκέπτες και αρχίζουν να κάθονται.

Γεμάτο περιέργεια, το λιοντάρι τους κοιτάζει...

Οι επισκέπτες είναι καθισμένοι... φαίνεται να περιμένουν κάτι... ένας ελεγκτής έρχεται να ελέγξει αν έχουν εισιτήριο, γίνεται ένας καβγάς, κάποιος ανθρωπάκος που κάθεται και στην πρώτη σειρά δεν έχει κόψει εισιτήριο... το λοιπόν ο υπεύθυνος τον πετάει έξω κλοτσηδόν και όλοι οι άλλοι χειροκροτούν.

Το λιοντάρι πιστεύει πως το πράγμα είναι πολύ διασκεδαστικό και σκέφτεται ότι οι άνθρωποι έχουν γίνει καλύτεροι και μπήκαν απλώς να δούνε επειδή το έφερε ο δρόμος τους :

"Έχουν περάσει δέκα λεπτά που είναι εδώ, συλλογίζεται, και κανείς δε μου έχει κάνει κακό. Αυτό δεν ξανάγινε ποτέ, με επισκέπτονται έτσι ήσυχα κι απλά, θα ήθελα να κάνω κι εγώ κάτι γι 'αυτούς…"

Μα η πόρτα του κλουβιού ανοίγει με πάταγο κι εμφανίζεται ένας άνθρωπος που ουρλιάζει :

"Έλα, Σουλτάνε, πήδα, Σουλτάνε!" και το λιοντάρι καταλαμβάνεται από νόμιμη ταραχή επειδή δεν έχει ποτέ ακόμα δει θηριοδαμαστή.

Ο θηριοδαμαστής κρατά μια καρέκλα στο χέρι που τη χτυπάει στα κάγκελα του κλουβιού, στο κεφάλι του λιονταριού, λίγο πολύ παντού, ένα πόδι της καρέκλας σπάζει, ο άνθρωπος πετάει την καρέκλα, βγάζει από την τσέπη του ένα μεγάλο περίστροφο και αρχίζει να ρίχνει στον αέρα.

"Τι; λέει το λιοντάρι, τι πράματα είναι αυτά; Μια φορά που έχω κι εγώ κόσμο, να σου ένας τρελός, ένας μαλάκας, που μπαίνει χωρίς να χτυπήσει, που σπάζει τα έπιπλα και που πυροβολεί τους επισκέπτες μου, δεν είναι κομιλφό" και πηδώντας πάνω στο θηριοδαμαστή πάει να τον καταβροχθίσει μάλλον γιατί επιθυμεί να βάλει λίγο τάξη παρά από καθαρή λαιμαργία...

Μερικοί από τους θεατές λιποθυμούν, οι περισσότεροι το σκάνε, οι υπόλοιποι πέφτουν πάνω στο κλουβί και τραβάνε τον εκπαιδευτή από τα πόδια δεν είναι σαφές γιατί, αλλά ο πανικός είναι πανικός έτσι δεν είναι;

Το λιοντάρι δεν καταλαβαίνει τίποτε απ’ όλα αυτά, οι καλεσμένοι του το χτυπούν με τις ομπρέλες τους, γίνεται ένα φρικτό πανδαιμόνιο.

Μόνο ένας Άγγλος κάθεται στη γωνιά του και επαναλαμβάνει : "Το είχα προβλέψει, ήταν να συμβεί, πάνε δέκα χρόνια που το είχα προβλέψει..."

Τότε όλοι οι άλλοι γυρίζουν προς το μέρος του φωνάζοντας :

"Τι είπατε;… Ώστε εξαιτίας σας συμβαίνουν όλα αυτά, βρομιάρη ξένε, θα είσαι σίγουρα και τζαμπατζής."

Κλπ. κλπ.

Και να σου ο Άγγλος που τον κοπανάν κι αυτόν με τις ομπρέλες...

"Ατύχησε κι αυτός ο φουκαράς!" σκέφτεται το λιοντάρι.

[από τη συλλογή Ιστορίες, 1951]

Sonata in E Major, K.380, L. 23 (Recorded January 2, 1968) (Remastered) · Vladimir Horowitz · Domenico Scarlatti (youtube, 23.8.2016)

 ...............................................................

Sonata in E Major, K.380, L. 23 (Recorded January 2, 1968) (Remastered) · Vladimir Horowitz · Domenico Scarlatti

(youtube, 23.8.2016)

"ΕΓΩ" ποίημα του Νάνου Βαλαωρίτη (1921 - 2019) από τη σελίδα του στο facebook (28.5.2024)

 ...............................................................

        Νάνος Βαλαωρίτης (1921 - 2019)

"ΕΓΩ"

του Νάνου Βαλαωρίτη


Κάτι που δεν έκανα χτες
με κυνηγάει απ’ το πρωί
η σκέψη ότι θα μπορούσα
να είχα κάνει τουλάχιστον


κάτι ανάλογο –κάτι που θα
έμοιαζε τουλάχιστον λιγάκι
από μακρυά ή από κοντά
με ό,τι είχα σκοπό να


κάνω –επιτελώντας έτσι
ένα καθήκον –αν όχι μια
επιθυμία διαρκείας ετών
που δεν είχα την ευκαιρία


να πραγματοποιήσω πίσω
από τις άλλες τις πιο παροδικές
που θα μ’ έκαναν να ξεχάσω
αυτό το κάτι το πολύ σημαν-


τικό - που χίλια δυο - ανάμεσα
σε μένα και σ’ αυτό με εμπόδισαν
να φτάσω στην ολοκλήρωσή του από
κάθε άποψη – εσωτερική κι έξω


τερική συνάμα - απαντώντας στην
κλήση «ποιος στην πόρτα; -Εγώ!»


13 Νοεμβρ. 2015 Αθήνα

Beethoven String Quartet No 13 Op 130 in B flat major Alban Berg Quartet (youtube, 31.7.2017)

 ...............................................................

Beethoven String Quartet No 13 Op 130 in B flat major Alban Berg Quartet

1η.- Adagio manon troppo (01:29), allegro [09:29] -(09:47)

10:30 - 2η.- Έτοιμος [01:41] -(12:21)

12:37 - 3η.- Andante con moto ma non troppo [06:28] -(19:05)

20:02 - 4η.- Alla Danza Tedesca: allegro assai [02:27] -(22:49)

23:30 - 5η.- Cavatina: Adagio molto espressivo [06:41] -(30:11)

30:40 - 6η.- Φινάλε: allegro -(38:21) [07:31] - 38:21 (1*)

(youtube, 31.7.2017)

"Πού πάνε όλοι αυτοί οι άνθρωποι;" γράφει ο Μανώλης Πιμπλής ("Εφημερίδα των Συντακτών", 27.05.24)

 .............................................................

    Πού πάνε όλοι αυτοί οι άνθρωποι;

γράφει ο Μανώλης Πιμπλής   ("Εφημερίδα των Συντακτών", 27.05.24) 

Η Ελλάδα αλλά και η Ευρώπη βρίσκονται σε τουριστικό πυρετό. Για τη Γαλλία, πρώτη στην Ευρώπη σε τουρισμό, το 2023 ήταν μια χρονιά-ρεκόρ που αναμένεται να καταρριφθεί το «ολυμπιακό» 2024 με πάνω από 100 εκατομμύρια τουρίστες. Η Ισπανία έβαλε, λέει, στόχο να την ξεπεράσει. Η Κρήτη φέτος φαίνεται πως θα βουλιάξει. Τον Απρίλιο είχε 50 αεροπλάνα περισσότερα από τον περσινό Απρίλιο. Και οι κρατήσεις είναι στο ζενίθ. Αναρωτιέται κανείς: τι κάνει τους ανθρώπους να ταξιδεύουν τόσο; Αν οφείλεται στον εγκλεισμό του κορονοϊού, μάλλον θα χρειαστούμε στρατιές ψυχιάτρων για να δούμε τι ακριβώς προκάλεσε αυτή η πανδημία.

Γεγονός είναι όμως ότι η Αθήνα, όπως και πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, θα πρέπει πλέον να προβλέψουν, πέρα από λωρίδες για ποδήλατα, και λωρίδες για βαλίτσες με ρόδες. Το κέντρο της πρωτεύουσας γίνεται ένα απέραντο ξενοδοχείο και φαγάδικο, ενώ κάποιοι παλιομοδίτικοι χώροι, όπως τα σινεμά, γίνονται θυσία στον βωμό του νέου θεού, του τουρισμού. Η Ευρώπη συνολικά τείνει να μετατραπεί σε μια τεράστια Ντισνεϊλάντ, ένα μουσείο που η υπόλοιπη ανθρωπότητα θα επισκέπτεται για να βλέπει, με θαυμασμό ή αποτροπιασμό, ένα ορισμένο παρελθόν.

Το ταξίδι βέβαια ήταν πάντα ένα όνειρο. Αλλά ο σύγχρονος τουρισμός φυλακίζει το όνειρο και το απομαγεύει. Τα ξενοδοχεία που είναι ίδια παντού, οι οργανωμένες διακοπές, οι τουρ οπερέιτορ αφαιρούν πολύ από τη μαγεία του ονείρου που έχει ανάγκη το απρόβλεπτο, τη φυγή, τη γνωριμία με άλλους κόσμους. Χάριν της απόλυτα ασφαλούς μετακίνησης και διαμονής το ταξίδι γίνεται κάτι κοινότοπο. Μετατρέπεται σε μια μανία μετακίνησης για τη μετακίνηση, από επιθυμία γίνεται υποχρέωση.

Μπορεί μάλιστα από όνειρο το ταξίδι να μετατραπεί σε εφιάλτη. Γιατί τα αεροπλάνα είναι απίθανα ενεργοβόρα, οι υποδομές που λειτουργούν τον μισό χρόνο αλλοιώνουν εντελώς το περιβάλλον και του αφαιρούν κάθε χαρακτήρα που πριν διέθετε. Στο τέλος η μανία του ταξιδιού θα μπορούσε να καταστρέψει τον πλανήτη.

Οπως πολύ ενεργοβόρο είναι και το διαδίκτυο. Αυτό ακριβώς το διαδίκτυο που παρακινεί τον κόσμο να μετακινείται. Με τα ηλιοβασιλέματα, τις γαλαζοπράσινες θάλασσες, τις μουσειακές πόλεις. Οι φωτογραφίες διακτινίζονται σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Και έτσι τόσο οι τουρίστες, όσο και οι μετανάστες -οι μόνοι για τους οποίους το ταξίδι παραμένει αυθεντικό όνειρο- ονειρεύονται ταξίδια με κάθε μέσο. Αεροπλάνο ή καρυδότσουφλο. Οι έχοντες χρήματα αγοράζουν εξοχικά σε άλλες χώρες.

Ένα από τα άγνωστα κόμματα που κατεβαίνουν στις ευρωεκλογές έχει έμβλημα τη φωτογραφία του Κολοκοτρώνη και ομνύει στην αγνότητα και τον πατριωτισμό των αγωνιστών καθώς και στην «καθαρή» ελληνική ταυτότητα που απειλείται. Κάτω από τις συνθήκες που περιγράψαμε, αυτά, εκτός από εθνικιστικά, φαντάζουν αστεία. Ο Κολοκοτρώνης, αν ζούσε σήμερα, μπορεί να αναζητούσε κι αυτός καμιά ξαπλώστρα στη Ζάκυνθο, τη Λευκάδα ή τις Μαλδίβες. Κι αν δεν είχε λεφτά, μπορεί και να πολεμούσε στην Ουκρανία. Με ποιανού το μέρος, θα σας γελάσω.

["Άλλος ένας «τελικός της ντροπής»] γράφει ο Δημήτρης Πολιτάκης (www.lifo.gr, 27.5.2024)

 ...............................................................

Άλλος ένας «τελικός της ντροπής»

Ο μπερντές που έκρυβε την κατάντια του ελληνικού ποδοσφαιρικού συστήματος έπεσε αποκαλυπτικά στον ετήσιο ψυχαναγκασμό που λέγεται τελικός Κυπέλλου Ελλάδος.

Ο αγώνας διεξήχθη κακήν κακώς, χωρίς οπαδούς των δύο ομάδων και με μια δυσοίωνη αντήχηση να στοιχειώνει τις άδειες κερκίδες... Το Πανθεσσαλικό Στάδιο. Φωτ.: ΕUROKINISSI

γράφει ο Δημήτρης Πολιτάκης (www.lifo.gr, 27.5.2024)

ΕΛΗΞΕ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΜΕΡΙΚΕΣ ΜΕΡΕΣ «το πιο συναρπαστικό πρωτάθλημα όλων των εποχών», όπως δεν είχαν κουραστεί να μας υπενθυμίζουν μέχρι και την τελευταία αγωνιστική, οπότε κρίθηκε και ο τίτλος μετά από μια αλύπητη σειρά διαδοχικών ντέρμπι ανάμεσα στις «μεγάλες» ποδοσφαιρικές δυνάμεις της χώρας, τις ομάδες με τον περισσότερο κόσμο και με την μεγαλύτερη ισχύ.

Δύσκολο να μην είναι αμφίρροπο και συναρπαστικό ένα πρωτάθλημα που κλιμακώνεται με τόσο έντονο τρόπο όπως γίνεται με το σύστημα των playoff (για τον αδιανόητα υποτονικό και μελαγχολικό κόσμο των playouts δεν περισσεύουν λόγια), αυτή την πατέντα της αιωνίως αμαρτωλής Ελληνικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου που σε μια χώρα ακραίας οπαδικής εχθροπάθειας αποφάσισε να δημιουργήσει έναν θεσμό όπου οι στρατιές των οπαδών των μεγάλων ομάδων έχουν, στην κορύφωση της σεζόν, διαρκείς αφορμές για αντιπαράθεση, συνωμοσιολογία, οργή, βία.

Τουλάχιστον δεν μπορούν να εκδηλώσουν «εμπράκτως» αυτά τα συναισθήματα στις κερκίδες και στα πέριξ των γηπέδων –όχι φυσικά ότι χρειάζονται αφορμές ή περιστάσεις για την εκδήλωση οπαδικής βίας– καθότι, ως γνωστόν, έχουν απαγορευτεί εδώ και χρόνια οι εκτός έδρας μετακινήσεις των οργανωμένων οπαδών, γεγονός που κάνει αυτό τον πληθωρισμό των ντέρμπι «ζωής και θανάτου» ακόμα πιο παράλογο.

Μέχρι χθες, πάντως, ο τελικός του Κύπελλου ήταν η δική μας ντροπή, το δικό μας εσωτερικό αστείο, το δικό μας «ζαβό» που κρατάμε κλειδωμένο στη σοφίτα για να μην το βλέπει ο υπόλοιπος κόσμος.

Η αμφίρροπη μέχρι τέλους εξέλιξη του πρωταθλήματος σε συνδυασμό με την ιστορική πρόκριση του Ολυμπιακού στον τελικό του Europa Conference League μετέδωσαν μια πολύτιμη όσο και ανέλπιστη επίστρωση αίγλης στο ασταθές και παροιμιωδώς ανυπόληπτο brand της Superleague.

Ο μπερντές όμως έπεσε αποκαλυπτικά στον τελικό του Κυπέλλου, αυτόν τον ετήσιο ψυχαναγκασμό που η περιπέτεια της διεξαγωγής του αποτελεί έναν από τους πιο ψυχαγωγικούς αντιπερισπασμούς που επιφυλάσσει κάθε χρόνο η ΕΠΟ στο φίλαθλο κοινό. Τελικά ο αγώνας διεξήχθη κακήν κακώς, χωρίς οπαδούς των δύο ομάδων και με μια δυσοίωνη αντήχηση να στοιχειώνει τις άδειες κερκίδες – οι λάμπες στους πυλώνες τρεμόπαιζαν σαν σε ταινία του Ντέιβιντ Λιντς και κάποιες κάηκαν στην επανάληψη ενισχύοντας το υποβλητικό σκηνικό.

Ο τελικός έγινε για άλλη μια φορά σ’ αυτήν τη φαντασιακή «ουδέτερη ζώνη» μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης, ρόλος που έχει θεσμοθετηθεί για το Πανθεσσαλικό Στάδιο, έδρα μιας ομάδας (Βόλος ΝΠΣ) χωρίς ιστορία και χωρίς οπαδούς και με τον πρόεδρο της και μια από τις πλέον εμβληματικές μορφές της στελεχικής πανίδας του σύγχρονου ελληνικού ποδοσφαίρου, τον Αχιλλέα Μπέο, δήμαρχο Βόλου, να φιγουράρει στην πρώτη γραμμή των επισήμων του τελικού.

Όλα αυτά εξόχως συμβολικά σε ένα ματς που έγινε παράλληλα με άλλους τελικούς κυπέλλου χωρών-μελών της UEFA που διεξήχθησαν το Σαββατοκύριακο (Αγγλία, Γερμανία, Γαλλία, Πορτογαλία), κάνοντας τη σύγκριση με τη δική μας διοργάνωση ακόμα πιο θλιβερή.

Μέχρι χθες, πάντως, ο τελικός του Κύπελλου ήταν η δική μας ντροπή, το δικό μας εσωτερικό αστείο, το δικό μας «ζαβό» που κρατάμε κλειδωμένο στη σοφίτα για να μην το βλέπει ο υπόλοιπος κόσμος. Η παρουσία όμως της Γαλλίδας διαιτήτριας Στεφανί Φραπάρ στον ρόλο του «άρχοντος» του χθεσινού αγώνα και η απόπειρα βιαιοπραγίας εναντίον της από παίκτες αλλά και από τον ίδιο τον πρόεδρο της ΠΑΕ Άρης (η οποία είχε και το θράσος να εκδώσει ανακοίνωση καταγγελίας της διαιτητού), κατέστησε γνωστό και διεθνώς τον θεσμό του ελληνικού Κυπέλλου, αυτήν τη μαύρη τρύπα που χάσκοντας εκθέτει όλες τις παθογένειες του ντόπιου ποδοσφαιρικού συστήματος.

Και μέσα σ’ όλα αυτά, να βλέπεις να περιφέρουν τον τελευταίο καιρό από δω κι από κει στα διάφορα γήπεδα αυτό το παιδί στο αναπηρικό αμαξίδιο, τον «μικρό Γιαννάκη», ως άλλοθι και ως μια συγκινητική (μέχρι να φτάσει να ηχεί ψεύτικη και φάλτση) επίκληση αθωότητας. Τουλάχιστον, αυτό το αγόρι ήταν το μόνο άτομο που έμοιαζε να απολαμβάνει πραγματικά αυτό το ματς που ήδη έχει χαρακτηριστεί ως «ο τελικός της ντροπής». Άλλος ένας.

Beethoven String Quartet No 12 Op 127 in E flat major Alban Berg Quartet (youtube, 30.7.2017)

 ...............................................................

Beethoven String Quartet No 12 Op 127 in E flat major Alban Berg Quartet

(youtube, 30.7.2017)

Beethoven String Quartet No. 12 in E flat major, Op. 127

1. Maestoso - Allegro 6:46

2. Adagio ma non troppo e molto cantabile 16:03

3. Scherzando vivace 7:10

4. Finale 7:01

"ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΟΜΑΣΤΕ ΤΟΥΣ ΕΠΙΖΩΝΤΕΣ ΠΟΙΗΤΕΣ" ποίημα του Γιάννη Βαρβέρη (1955 - 25/05/2011)

 ............................................................

ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΟΜΑΣΤΕ ΤΟΥΣ ΕΠΙΖΩΝΤΕΣ ΠΟΙΗΤΕΣ

Να επισκεπτόμαστε τους επιζώντες ποιητές
αν μάλιστα τυχαίνει να μένουμε στην ίδια πόλη
να τους βλέπουμε πού και πού
γιατί εκεί που ζούμε ήσυχοι
βέβαιοι πως ζούνε κι αυτοί — ξεχασμένοι έστω
εκεί έρχεται το μαντάτο τους.


Οι καλοί ποιητές μάς φεύγουνε μια μέρα
όχι γιατί πεθαίνουνε
από έμφραγμα ή από καρκίνο
αλλά γιατί φυτρώνουνε στα βλέφαρά τους
λουλούδια τρομερά.


Ανοίγουνε κιτάπια στην αρχή
πάνε μετά στον οφθαλμίατρο
ρωτάνε κηπουρούς βοτανολόγους
η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά
λόγια φοβισμένα κι αόριστα
οι περαστικοί κι οι γείτονες σταυροκοπιούνται.


Έτσι σιγά σιγά οι ποιητές μαζεύονται
αποτραβιούνται σπίτι τους
ακούγοντας δίσκους παλιούς
γράφοντας λίγο
όλο και πιο λίγο
πράγματα μέτρια.
Στο μεταξύ μες στην κλεισούρα
τα τρομερά λουλούδια αρχίζουν να ξεραίνονται
και να κρεμάνε
κι οι ποιητές δε βγαίνουν πια
μήτε για τα τσιγάρα τους στο διπλανό περίπτερο.
Μόνο σκεβρώνουνε κοντά στο τζάκι
ζητώντας την απόκριση από τη φωτιά
που πάντα ξεπετάει στο τέλος μια της σπίθα
κι αυτή γαντζώνεται
στα ξεραμένα φύλλα πρώτα
ύστερα στα ξερά κλαριά
σ’ όλο το σώμα
και τότε λάμπει το σπίτι
λάμπει ο τόπος
για μια μόνο στιγμή


κι αποτεφρώνονται.


ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΕΡΗΣ
{ 1955 - 25/05/2011 }

"Μέσα στις γραμμές" & "Σίσυφος" δύο ποιήματα του Κουρτ Ντράβερτ (γ. 1956) (μτφ. Κώστας Κουτσουρέλης, περιοδικό "Πλανόδιο" και facebook, 25.5.2015)

 .............................................................

                Κουρτ Ντράβερτ (γ. 1956)

Μέσα στις γραμμές


Ι.
Υπάρχουν πολλά ωραία πράγματα
πρόσφορα για να μπουν σ’ ένα ποίημα,
που όμως δεν έχουν
διόλου ανάγκη ένα ποίημα,
αφού είναι ήδη ωραία.


ΙΙ.
Ωστόσο, ήθελα να τα πω όλα αυτά,
ως και της κερασιάς τ’ άσπρα λουλούδια.


ΙΙΙ.
Γιατί στο τέλος, μέσα στις γραμμές

κάτι απομένει.



Κούρτ Ντράβερτ

(Από το περιοδικό Πλανόδιον, τεύχος 48, Ιούνιος 2010, σε μετάφραση Κώστα Κουτσουρέλη)

ΣΙΣΥΦΟΣ


Εκείνοι ήταν καιροί,
όταν υπήρχε ακόμη κάτι
για να κουβαληθεί.

Ότι το σχέδιο ήταν μάταιο
και η ανηφόρα τέτοια
που το φορτίο φυσικό

να ξαναγκρεμιστεί,
θα τ’ ονομάτιζε κανένας τιμωρία
στον Κάτω Κόσμο μόνο,

εκεί όπου κυβερνούν
οι ντιλετάντες.
Οι ανίδεοι για την ηδονή

που η επανάληψη παρέχει
όσο η ύλη αυτή διαρκεί,
οι ολότελα αναρμόδιοι

να κρίνουν.
Αφότου τον αθώωσαν
σέρνεται εδώ κι εκεί


και τ’ άδεια χέρια του
κοιτάζει αμήχανος.


Πάλι και πάλι.

Κουρτ Ντράβερτ

μετάφραση Κώστας Κουτσουρέλης 

Mozart - Piano Sonata No. 1 in C, K. 279 - Mitsuko Uchida [complete] (youtube, 18.12.2011)

 ...............................................................

Mozart - Piano Sonata No. 1 in C, K. 279 - Mitsuko Uchida [complete]

Wolfgang Amadeus Mozart's Piano Sonata No. 1 in C major, K 279 (189d) (1774) is a sonata in three movements. It was composed when Mozart was only 18 years old.

1. Allegro

2. Andante

3. Allegro

(youtube, 18.12.2011)

"Βρέχει" ποίημα του ποιητή και φίλου στο fb Ηλία Κεφάλα (γ.1951) (facebook, 25.5.2024)

...............................................................

 

                  Ηλίας Κεφάλας (γ.1951)

ΒΡΕΧΕΙ


Βρέχει και τα νεροφαγώματα
Με τρώνε από μέσα
Αισθάνομαι ότι δεν ζω πια και μόνον επιπλέω
Όμως εσύ έλα ν’ αποξηράνεις τα έλη μου
Έλα να γίνεις ποταμός και να παρασύρεις
Τα φερτά υλικά και την ιλύ
Τα νεκρά πουλιά και τα σπασμένα δέντρα
Και κυρίως εκείνα τα λόγια όπου πάνω τους
Κρεμάστηκαν προτού πνιγούν οι πικραμένοι

Beethoven String Quartet No 11 Op 95 in F minor Alban Berg Quartet (youtube, 30.7.2017)

 ...............................................................

Beethoven String Quartet No 11 Op 95 in F minor Alban Berg Quartet

First movement: Allegro con brio (f minor) 0:00

Second movement: Allegretto ma non troppo (D Major) 5:10

Third movement: Allegro assai vivace, ma serioso (f minor) 11:51

Fourth movement: Larghetto espressivo - Allegretto agitato (f minor - F Major) 17:04

(youtube, 30.7.2017)

"Στέλιος Κούλογλου / Άλλο βραχμανική, άλλο λαϊκή Αριστερά" έγραψε ο Στέλιος Κούλογλου (tvxs.gr, 23.5.2024)

 ............................................................

Στέλιος Κούλογλου / Άλλο βραχμανική, άλλο λαϊκή Αριστερά

έγραψε ο Στέλιος Κούλογλου (tvxs.gr, 23.5.2024)

Όσο η κυβέρνηση Μητσοτάκη συνεχίζει την καταστροφική πορεία της, τόσο μεγαλώνουν τα ερωτήματα για την αδυναμία αριστεράς-κεντροαριστεράς να την αντιμετωπίσουν. Το αίτημα των πολιτών που σκέπτονται διαφορετικά για μια ενωμένη απάντηση δυναμώνει επίσης.

Αλλά για να ξέρει που πάει η Αριστερά-Κεντροαριστερά και πώς θα ανασυγκροτηθεί και θα ενωθεί, πρέπει να εξετάσει από που έρχεται και πως βρέθηκε εδώ. Τα κόμματα που τη συγκροτούν θα πρέπει δηλαδή να κάνουν μια ιστορική ανασκόπηση της πορείας τους και να βγάλουν τα αναγκαία συμπεράσματα για τη στρατηγική και την τακτική τους.

Αυτό δεν έχει γίνει από κανένα κόμμα που διεκδικεί τον χώρο και ελάχιστα από τους ειδικούς που τον αναλύουν και τον παρακολουθούν. Η περιορισμένη δημοσκοπική άνοδος του ΠΑΣΟΚ, παραδείγματος χάριν, τείνει συχνά να αποδοθεί στις επικοινωνιακές αδυναμίες του Νίκου Ανδρουλάκη. Υποτιμάται το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ κουβαλάει στις πλάτες μία βαριά ιστορική κληρονομιά, που είναι αυτή που το καθηλώνει.

Τι θα ήταν ένας άλλος πρόεδρος, με λίγο-πολύ τις ίδιες θέσεις; Πιο ψηλός, πιο κοντός με γαλάζια μάτια; ‘Η θα κυλιόταν στο δρόμο με ένα σκυλάκι, για να προσελκύσει τις κάμερες και να βγει στο tik-tok;

Ανάλογες είναι οι παρατηρήσεις για τον ΣΥΡΙΖΑ. Η διακυβέρνηση του προκάλεσε το ισχυρό αντι-ΣΥΡΙΖΑ Μέτωπο που η ηγεσία του αρνήθηκε πεισματικά να εξετάσει (για την ακρίβεια κάτι πήρε είδηση, αλλά κατόπιν συντριβής). Η τελευταία, μετά τις διπλές εκλογές του 2023, επίσης δεν έχει αναλυθεί. Συχνά δίνονται επιφανειακές εξηγήσεις, όπως ότι οφείλεται στην «υπονόμευση» του Αλέξη Τσίπρα από κάποιους αόρατους εχθρούς ή στη διαβόητη προεκλογική δήλωση Κατρούγκαλου.

Κάποια στιγμή πρέπει να αποδράσουμε από τη φυλακή της επικαιρότητας και να κοιτάξουμε το ιστορικό βάθος και τις ανάλογες διεθνείς εξελίξεις. Πριν από την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 2012, είχε προηγηθεί η μετάλλαξη του από ριζοσπαστικό, σοσιαλιστικό κόμμα σε έναν κεντρώο σχηματισμό που είχε υιοθετήσει -και εφαρμόσει όταν ήταν κυβέρνηση- νεοφιλελεύθερες πολιτικές.

Η εφαρμογή του μνημονίου το 2010 έπαιξε καταλυτικό ρόλο, αλλά σχεδόν όλα τα κεντροαριστερά κόμματα του αλά Μπλερ-Κλίντον «Τρίτου Δρόμου» είχαν αντίστοιχη πορεία. Το ιστορικό γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα πήγε να εξαερωθεί. Και μόλις τελευταία, μετά από χρόνια ανυπαρξίας, ανακάμπτει δημοσκοπικά.

Ιδιο σενάριο και στην Ιταλία, ενώ μάλλον έρχεται και η σειρά της γερμανικής Σοσιαλδημοκρατίας. Η εξαίρεση της Ιβηρικής Χερσονήσου έχει ιστορικές, γεωπολιτικές ρίζες και επίσης σχετίζεται με τη συνεργασία των εκεί Σοσιαλιστικών Κομμάτων με την ισπανική και πορτογαλική Αριστερά.

Οπως το ΠΑΣΟΚ, έτσι και ο ΣΥΡΙΖΑ μεταλλάχθηκε, μετά την περιπετειώδη ανάληψη της κυβέρνησης στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 2015. Ο αρχικός ριζοσπαστισμός δολοφονήθηκε με το Γ Μνημόνιο, ενώ οι αντιφατικές κινήσεις τα χρόνια της κυβέρνησης μπέρδεψαν ακόμη περισσότερο την εικόνα (και τα μέλη του). Στο όνομα της προσέγγισης του Κέντρου, η στρατολόγηση πολιτικών από το συντηρητικό στρατόπεδο τα χρόνια 2019-23, αποτέλεσαν το οριστικό διαζύγιο με έναν σχηματισμό που έφερε το όνομα της ριζοσπαστικής Αριστεράς.

Διεθνώς, όπως και για Σοσιαλιστικά κόμματα, έτσι και για αυτά της ριζοσπαστικής Αριστεράς η πορεία των τελευταίων χρόνων είναι καθοδική και συχνά καταστροφική. Γέννημα της οικονομικής κρίσης του ευρωπαϊκού νότου τα χρόνια 2010-15, οι Podemos περνούν σήμερα μια βαθειά κρίση, μετά τον παραμερισμό τους από το Sumar.

Στη «συγγενική» με την Ελλάδα Πορτογαλία, το 2015 τα κόμματα της Αριστεράς (Bloco και ΚΚ) συγκέντρωναν από κοινού κοντά στο 20%. Εννέα μόλις χρόνια μετά, στις εκλογές του 2024 έπεσαν στο 7,5%.

Από το ΚΚ που κατέρρευσε, σημειώθηκαν απευθείας μετακινήσεις ψηφοφόρων στην ακροδεξιά, η οποία εκτινάχθηκε από το 7% στο 18% και κέρδισε την πρώτη θέση στον φτωχό, πορτογαλικό νότο.

Αυτό αναδεικνύει και το πραγματικό πρόβλημα της σημερινής Αριστεράς και Κεντροαριστεράς στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο, με εξαίρεση της φτωχότερης Λατινικής Αμερικής: έχει μετατραπεί σε αυτό που ο Γάλλος οικονομολόγος Τομά Πικετί αποκαλεί « βραχμανική αριστερά».

Πρόκειται για κόμματα «ευγενών», που εκφράζουν περισσότερο τα «λευκά κολάρα», τους υπαλλήλους και τα μεσαία στρώματα των πόλεων, τις μειονότητες και κομμάτια της νεολαίας, αλλά όχι τα «μπλε κολάρα» των ασθενέστερων στρωμάτων.

Οργισμένα από την όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, τα τελευταία στρέφονται προς τα ακροδεξιά κόμματα διαμαρτυρίας. Τα κεντροαριστερά και αριστερά κόμματα, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχουν κυβερνήσει, θεωρούνται αντίθετα μέρος του συστήματος.

Οι παραπάνω διαπιστώσεις δεν σημαίνει ότι μπορούμε να επιστρέψουμε στο 1981 και το θρίαμβο του ΠΑΣΟΚ ή στις έκτακτες συνθήκες που είχε δημιουργήσει το 2012-15 η χρεοκοπία της χώρας.

Το εκκρεμές της ιστορίας βρίσκεται άλλωστε στα δεξιά, σε διεθνές επίπεδο. Και από την καταθλιπτική παρουσία των ιδιωτικών Μέσων Ενημέρωσης και την κυριαρχία του ατομικισμού μέχρι τις νέες μορφές εργασίας οι κοινωνικές αλλαγές είναι κατακλυσμιαίες.

Αλλά αυτές, όπως και ο απολογισμός και τα λάθη, έχουν συζητηθεί σοβαρά στην Αριστερά και την Κεντροαριστερά;