Ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν (1918-2007) και ο Γιώργος Σεφέρης (1900-1971) για τις "Βάκχες" του Ευριπίδη / από τον συγγραφέα και φίλο στο fb Κώστα Κουτσουρέλη (facebook, 31.10.2023)

 ..............................................................

Ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν (1918-2007)  και ο Γιώργος Σεφέρης (1900-1971) για τις "Βάκχες" του Ευριπίδη

από τον συγγραφέα και φίλο στο fb Κώστα Κουτσουρέλη (facebook, 31.10.2023)

Οι πιο ουσιαστικοί διάλογοι των ανθρώπων διεξάγονται κάποτε εν αγνοία τους. Οι Βάκχες του Ευριπίδη είναι το μόνο ελληνικό δράμα με το οποίο ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν ασχολήθηκε ποτέ. Τη δεκαετία του 1990 το ανέβασε τρεις φορές, μερικά χρόνια πριν είχε ταξιδέψει ειδικά στην Ελλάδα για να δει τους Δελφούς και την Επίδαυρο, ήθελε μάλιστα να κλείσει με αυτό τη θεατρική του καριέρα - τόση σημασία τού απέδιδε.

Ο Γιώργος Σεφέρης πάλι έχει κι αυτός ασχοληθεί επανειλημμένα και με τον Ευριπίδη και με τις Βάκχες. Έχει γράψει ποίημα τιτλοφορούμενο «Πενθεύς», έχει μεταφράσει αποσπάσματα του έργου, το μνημονεύει στα κείμενά του.

Ακούστε τώρα πώς σχολιάζουν οι δυο τους τον Αθηναίο τραγικό - πρώτα ο Μπέργκμαν, στο πρόγραμμα μιας από τις παραστάσεις του των Βακχών:

«Ο Ευριπίδης γνώριζε. Γέρος και άρρωστος, αυτοεξορίστηκε από μια Αθήνα που, από λαμπρή αυτοκρατορία του πολιτισμού είχε ξεπέσει σε τόπο όπου θέριευε ο ξεπεσμός και η πολιτική διαφθορά. Στις Βάκχες του κάνει πέρα τους θεούς της ισχύος και την ισχύ των θεών. Αντιπαραβάλλει την ιερότητα και τρωτότητα του ανθρώπου στη θηριωδία και την αιμοδιψία των Υπέρτατων Όντων»

Και ύστερα, ο Σεφέρης στο ποίημά του «Ευριπίδης, Αθηναίος».

«Γέρασε ανάμεσα στη φωτιά της Τροίας

και στα λατομεία της Σικελίας.

Του άρεσαν οι σπηλιές στην αμμουδιά κι οι ζωγραφιές της θάλασσας.

Είδε τις φλέβες των ανθρώπων

σαν ένα δίχτυ των θεών, όπου μας πιάνουν σαν τ’ αγρίμια·

προσπάθησε να το τρυπήσει.»

(Ο επίλογος από την εισήγηση για τον διάλογο Σεφέρη-Μπέργκμαν που θα παρουσιάσω αυτό το ΣΚ στο Συμπόσιο Σεφέρη της Αγίας Νάπας στην Κύπρο. Η φωτογραφία από την θρυλική, πρώτη, μπεργκμανική παράσταση των Βακχών, Όπερα της Στοκχόλμης, 1991).

Fratres (for cello and piano) Arvo Part (Sandor Falvai - piano / Tibor Parkanyi - cello (Released: 1.5.2005 / youtube, 11.8.2015)

 ...............................................................

Fratres (for cello and piano) Arvo Part

Composer: Arvo Part

Sandor Falvai piano 

Tibor Parkanyi cello

(Released: 1.5.2005 / youtube, 11.8.2015)

"Θάνατοι" ποίημα του Κώστα Γ. Καρυωτάκη (1896-1928) Από τη συλλογή "Ο ΠΟΝΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ" (1919)

 ..............................................................

Κώστας Γ. Καρυωτάκης (1896-1928)

Θάνατοι


Είναι άνθρωποι που την κακήν ώρα
την έχουν μέσα τους.



Χεράκια που κρατώντας τα τριαντάφυλλα

κι απ’ τη χαρά ζεστά των φιλημάτων,

χεράκια που κρατώντας τα τριαντάφυλλα

χτυπήσατε τις πόρτες των θανάτων·


ματάκια μου που κάτι το εδιψάσατε

και διψασμένα εμείνατε ποτήρια,

ματάκια μου που κάτι το εδιψάσατε

κι εμείνατε κλεισμένα παραθύρια·


ω, που ’χατε πολλά να ειπείτε, στόματα,

κι ο λόγος σάς εδιάλεξε για τάφο,

ω, που ’χατε πολλά να ειπείτε, στόματα,

και τον καημό δεν είπατε που γράφω·


μάτια, χεράκια, στόματα, ιστορήστε μου

τον πόνο κάποιας ώρας, κάποιου τόπου

μάτια, χεράκια, στόματα, ιστορήστε μου

τον Πόνο των Πραμάτων και του Ανθρώπου.

Κώστας Γ. Καρυωτάκης

Από τη συλλογή "Ο ΠΟΝΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ" (1919)

Rondeau, Sonata VI. François Francœur - Vivalma Ensemble Rondeau, Sonata VI, 12 violin sonatas (deuxième livre), 1720 François Francœur (1698 - 1787) - Vivalma (youtube, 3.9.2023)

 ...............................................................

Rondeau, Sonata VI. François Francœur - Vivalma Ensemble

Rondeau, Sonata VI,
12 violin sonatas (deuxième livre), 1720

François Francœur (1698 - 1787)

Vivalma:

Marta Ramírez García-Mina, violin.
Marina Cabello del Castillo, viola da gamba.
Inés Moreno Uncilla, harpsichord.

(youtube, 3.9.2023)

Sonnerie de Sainte Geneviève du Mont-de-Paris, de La Gamme et Autres Morceaux de Symphonie Marin Marais (1656-1728) VIVALMA / Fundación Juan March, Madrid 29.05.17 (youtube, 14.6.2017)

 ...............................................................

Sonnerie de Sainte Geneviève du Mont-de-Paris, de La Gamme et Autres Morceaux de Symphonie Marin Marais (1656-1728)

Fundación Juan March, Madrid 29.05.17

VIVALMA:

Marta Ramírez García-Mina (Violin)

Marina Cabello del Castillo (Viola da Gamba)

Inés Moreno Uncilla (Harpsichord)

Felix Mendelssohn - Carlos Gomes Quarteto String Quartet No. 3 in D Major, Op. 44 No.1, MWV R 30: II. Menuetto. Un Poco Allegretto (youtube, 14.9.2023)

 ...............................................................

Felix Mendelssohn - Carlos Gomes Quarteto

String Quartet No. 3 in D Major, Op. 44 No.1, MWV R 30: II. Menuetto. Un Poco Allegretto

 

(youtube, 14.9.2023)

"Τοπία βροχερά του φθινοπώρου..." απόσπασμα από το πεζό ποίημα "Εποχές" του Ανδρέα Εμπειρίκου (1901-1975)

 .............................................................

     Ανδρέας Εμπειρίκος (1901 - 1975)

"Τοπία βροχερά του φθινοπώρου, με απώλειαν των νηπενθών ανθέων, με ακαριαίας πτώσεις φύλλων, και βαθμιαίαν σβέσιν των φωνών του υψηλού καλοκαιριού, εις παραλίας και αιγιαλούς όπου το κύμα, ηπίως επελαύνον, εδρόσιζε τα σώματα με ιριδίζοντας αφρούς, πριν χαμηλώσει η εποχή πάσης ευθαλασσίας, πριν πέσει εις την αφάνειαν ο ύψιστος του θέρους μην. Δρόμοι ασφάλτου που οδηγούν εις πόλεις του χειμώνος, με λεωφόρους οιμωγών κι αποτροπαίων φόνων, για την τιμή του αδελφού, για το κρασί που εχύθη, για κάτι χωρίς όνομα που δεν σκεπάζει η λήθη, με άσπρες και μαύρες συμφορές που τρίζουν στα δοκάρια, σαν τα σχοινιά των κρεμασμένων, όταν ο άνεμος κινή τα αιωρούμενα κουφάρια - τούτα τα αδιάβλητα, τεράστια εκκρεμή της μοίρας των λυπομανών..."

Aνδρέας Εμπειρίκος, Εποχές (απόσπασμα)

"Νυχτερινό παράπονο" ποίημα του ποιητή Κλείτου Κύρου (1921-2006)

 .............................................................

              Κλείτος Κύρου (1921 - 2006)

Νυχτερινό παράπονο

Προβάλλει όπως ο άφωνος ιχθύς
Ένα φεγγάρι παραγεμισμένο.
Περάσαν μήνες που σε περιμένω,
Περάσαν χρόνια που με νοσταλγείς.
Στυγνή βραδιά, μας σφάζεις κυκλικά.
Πάντα μ’ αρχή και πάντα δίχως τέλος.
Στα μάτια μου καρφώθηκε ένα βέλος,
Στα μάτια σου πετούν βεγγαλικά.
Κατάφορτα από μνήμη τα στενά,
Στους τοίχους διασταυρώνονται δυο ίσκιοι.
Στα δάχτυλά σου πέντε οβελίσκοι,
Στα δάχτυλά μου η σάρκα σου περνά.
Ήχοι σαν πρώτα γνώριμοι αντηχούν
Κι αδιάφοροι ριγούμε στο σκοτάδι.
Τα ρόδα που μαζέψαμε ένα βράδυ,
Τα ρόδα θα μαδήσουν, θα χαθούν.

"Μια μύγα" ποίημα του Γιώργη Παυλόπουλου (1924 - 2008)

 .............................................................

    Γιώργης Παυλόπουλος (1924 - 2008)

"Μια μύγα"



Η θάλασσα είχε κρεμαστεί από τον ουρανό
ξεκόλλαγαν τα σπλάχνα της
δάση νερού κατέβαιναν
φανήκανε από μέσα οι πνιγμένοι
πανάρχαια ναυάγια σκελετοί και ψάρια.
Της έφευγαν τα σάλια
κι από τα πεθαμένα σπάραχνα
βγαίνανε βόθροι και πετρέλαια.
Ήταν όλη μια μαύρη πελώρια μύξα.
Μονάχα στο βάραθρο του χαμένου ματιού της
σα να κυμάτιζαν ακόμη κήποι σκοτεινοί.


Ο άνθρωπος που πάλευε στον ύπνο του
να θυμηθεί ποιος είναι
είδε τότε να κάθεται μια μύγα
πάνω στο πτώμα της θάλασσας.
"Μια μύγα" είπε και θυμήθηκε


μια μύγα μια μύγα μια ΜΥΓΑ



ΓΙΩΡΓΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ, από "Τα αντικλείδια" (εκδ. Στιγμή, 1988)

"ΚΙΡΚΗ" Ποίημα του συγγραφέα, ποιητή και φίλου στο fb Πάνου Σταθόγιαννη (facebook, 23.10.2023)

 ...............................................................

ΚΙΡΚΗ

Εντός μου φέροντας και πάνω μου θεότητα ένσαρκη,

ανάμεσα στους λύκους μου, τους άντρες με την άγρια τρίχα,

μάλλον αυτομαγεύτηκα, μάλλον εγώ ονόμασα την έκπληξη έρωτα,

γιατί δεν ήταν απ’ αυτόν – αυτός θάλασσα μύριζε μονάχα.

Στοχάζομαι ξανά και λέω – είχε απάνω του καημό, παρότι χοίρος παρ' ολίγον,

σαν να μου έκαψε τα ενδύματά ο ουρανός, γυμνή να έμεινα,

παρατημένο καταγής το υφαντό, επέμενα να μου επιβάλλει,

Ετρούσκους να γεννάω με το σπέρμα του – η αγάπη άδειο τάσι ζητιανιάς.

Απ’ τα βοτάνια μου όλα, τη φύση σύμπασα, μονάχα το βυζί μου εμπιστεύθηκε,

αδέκαστος προς την αθανασία, καπνοί αναθρώσκοντες στα μάτια του,

να δει τη μάνα του στον Άδη ζήτησε, μ’ ένα αρνάκι σφάγιο στους ώμους.

Τον τάφο έσκαψε του Ελπήνορα, “να του ανάβεις το καντήλι”, διέταξε,

έσκυψε από νῆα μέλαινα, με φίλησε, μονάχα ένα “άχ, εσύ…” μπόρεσα,

αν δεν με θυμηθεί ένας ποιητής – ούτε σκόνη στη μνήμη του πιά.

Ποίημα του συγγραφέα, ποιητή και φίλου στο fb Πάνου Σταθόγιαννη  (facebook, 23.10.2023)

"Ένας λόγος για το καλοκαίρι" ποίημα του Γιώργου Σεφέρη (1900-1971)

 ......................................................

           Γιώργος Σεφέρης (1900-1971)

Ένας λόγος για το καλοκαίρι

Γυρίσαμε πάλι στο φθινόπωρο, το καλοκαίρι

σαν ένα τετράδιο που μας κούρασε γράφοντας μένει

γεμάτο διαγραφές αφηρημένα σχέδια

στο περιθώριο κι ερωτηματικά, γυρίσαμε

στην εποχή των ματιών που κοιτάζουν

στον καθρέφτη μέσα στο ηλεχτρικό φως

σφιγμένα χείλια κι οι άνθρωποι ξένοι

στις κάμαρες στους δρόμους κάτω απ' τις πιπεριές

καθώς οι φάροι των αυτοκινήτων σκοτώνουν

χιλιάδες χλωμές προσωπίδες.

Γυρίσαμε· πάντα κινάμε για να γυρίσουμε

στη μοναξιά, μια φούχτα χώμα, στις άδειες παλάμες.

Κι όμως αγάπησα κάποτε τη λεωφόρο Συγγρού

το διπλό λίκνισμα του μεγάλου δρόμου

που μας άφηνε θαματουργά στη θάλασσα

την παντοτινή για να μας πλύνει από τις αμαρτίες·

αγάπησα κάποιους ανθρώπους άγνωστους

απαντημένους ξαφνικά στο έβγα της μέρας,

μονολογώντας σαν καπετάνιοι βουλιαγμένης αρμάδας,

σημάδια πως ο κόσμος είναι μεγάλος.

Κι όμως αγάπησα τους δρόμους τούς εδώ, αυτές τις κολόνες·

κι ας γεννήθηκα στην άλλη ακρογιαλιά κοντά

σε βούρλα και σε καλάμια νησιά

που είχαν νερό στην άμμο να ξεδιψάει

ο κουπολάτης, κι ας γεννήθηκα κοντά

στη θάλασσα που ξετυλίγω και τυλίγω στα δάχτυλά μου

σαν είμαι κουρασμένος - δεν ξέρω πια πού γεννήθηκα.

Μένει ακόμα το κίτρινο απόσταγμα το καλοκαίρι

και τα χέρια σου γγίζοντας μέδουσες πάνω στο νερό

τα μάτια σου ξεσκεπασμένα ξαφνικά, τα πρώτα

μάτια του κόσμου, κι οι θαλασσινές σπηλιές·

πόδια γυμνά στο κόκκινο χώμα.

Μένει ακόμα ο ξανθός μαρμαρωμένος έφηβος το καλοκαίρι

λίγο αλάτι που στέγνωσε στη γούβα ενός βράχου

λίγες βελόνες πεύκου ύστερα απ' τη βροχή

σκόρπιες και κόκκινες σα χαλασμένα δίχτυα.

Δεν τα καταλαβαίνω αυτά τα πρόσωπα δεν τα καταλαβαίνω

μιμούνται κάποτε το θάνατο κι έπειτα ξανά

φέγγουν με μια ζωή πυγολαμπίδας χαμηλή

με μια προσπάθεια περιορισμένη ανέλπιδη

σφιγμένη ανάμεσα σε δυο ρυτίδες

σε δυο τραπεζάκια καφενείου κηλιδωμένα

σκοτώνουνται το ένα με τ' άλλο λιγοστεύουν

κολλούν σα γραμματόσημα στα τζάμια

τα πρόσωπα της άλλης φυλής.

Περπατήσαμε μαζί μοιραστήκαμε το ψωμί και τον ύπνο

δοκιμάσαμε την ίδια πίκρα του αποχωρισμού

χτίσαμε με τις πέτρες που είχαμε τα σπίτια μας

πήραμε τα καράβια ξενιτευτήκαμε γυρίσαμε

βρήκαμε τις γυναίκες μας να περιμένουν

μας γνώρισαν δύσκολα, κανείς δε μας γνωρίζει.

Κι οι σύντροφοι φόρεσαν τ' αγάλματα φόρεσαν τις γυμνές

άδειες καρέκλες του φθινοπώρου, κι οι σύντροφοι

σκοτώσανε τα πρόσωπά τους· δεν τα καταλαβαίνω.

Μένει ακόμα η κίτρινη έρημο το καλοκαίρι

κύματα της άμμου φεύγοντας ως τον τελευταίο κύκλο

ένας ρυθμός τυμπάνου αλύπητος ατέλειωτος

μάτια φλογισμένα βουλιάζοντας μέσα στον ήλιο

χέρια με φερσίματα πουλιών χαράζοντας τον ουρανό

χαιρετώντας στίχους νεκρών σε στάση προσοχής

χαμένα σ' ένα σημείο που δεν τ' ορίζω και με κυβερνά·

τα χέρια σου γγίζοντας το ελεύθερο κύμα.

Φθινόπωρο, 1936

"Λιγοστεύουν οι πιστοί στην εκκλησία του δήμου" έγραψε ο Παντελής Μπουκάλας ("Καθημερινή", 22.10.2023)

 ...............................................................

Λιγοστεύουν οι πιστοί στην εκκλησία του δήμου

έγραψε ο Παντελής Μπουκάλας ("Καθημερινή", 22.10.2023)

 

Η αποχή στον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών πανθομολογείται τεράστια, η ομογνωμία ωστόσο λήγει εκεί. Δεν νοιάζονται όλοι εξίσου που η δημοκρατία χάνει το νόημά της και καταντάει κέλυφος· ίσα ίσα, αρκετοί εξουσιάζοντες την προτιμούν συρρικνωμένη, για να ξεμπερδεύουν με το χρέος τους να λογοδοτούν. Επιπλέον, ούτε στην ερμηνεία του φαινομένου υπάρχει συμφωνία ούτε στο ποιους αφορά το μήνυμα που εξέπεμψε η ισχνή συμμετοχή στον δεύτερο γύρο των περιφερειακών εκλογών: μόλις 35%.

Δεν ήταν ελκυστικότερη η εκλογή δημάρχων, παρότι με την πληθώρα υποψηφίων και τα ψηφοδέλτια του ενός μέτρου, το 2% των Ελλήνων απόλαυσε την ιδιότητα του υποψηφίου. Αρκετοί μάλιστα από τους συνολικά 151.766 υποψήφιους συμβούλους αποζημιώθηκαν με ένα κάλπη-pass των διακοσίων ευρώ, ώστε να βάλουν την υπογραφή τους και να συμπληρωθεί ο συνδυασμός.

«Φταίει ο καιρός για την αποχή», απεφάνθησαν οι μετεωρολογικής αποκλίσεως ερμηνευτές των σημείων. Τον καλό μας τον καιρό εννοούν. Την οκτωβριανή λιακάδα των δύο εκλογικών Κυριακών, που σε τραβούσε στη θάλασσα, μακριά από την κλεισούρα του εκλογικού κέντρου. Τι θα έλεγαν αν έβρεχε; Πως «φταίει ο κακός μας ο καιρός». Θα αναποδογύριζαν δηλαδή την αρχική τους ερμηνεία, ώστε να ξαναθυμίσουν στον Καρλ Μαρξ ότι και η διαλεκτική εδώ γεννήθηκε. Και ας του την πιστώνουν οι θαυμαστές του, επειδή λέει είχε τη φαεινή ιδέα να πει ότι στον Χέγκελ «η διαλεκτική είναι με το κεφάλι κάτω και πρέπει να την αναποδογυρίσουμε». Τέτοια στα μέρη μας λέμε εκατό την ώρα.

«Φταίνε οι αποστάσεις», συμπέραναν οι θιασώτες της πολιτικής γεωγραφίας. Λογικό ακούγεται, όσο λογική θ’ ακουγόταν και ενδεχόμενη αξίωση του ναρκισσιστικά σεχταριστικού ΚΚΕ να του πιστωθεί όλο το ποσοστό της αποχής. Τι άλλο από τα δεκάδες δεκάδων χιλιόμετρα θα μπορούσε να ευθύνεται για το 67% της αποχής στον πρώτο γύρο των εκλογών στην Αθήνα και για το 73% στον δεύτερο; Προσοχή. Η αποχή ήταν 73%, όχι η συμμετοχή. Από τους 449.902 εγγεγραμμένους έφτασαν στα απομεμακρυσμένα εκλογικά τμήματα του ακριτικού Δήμου Αθηναίων μόλις 120.261 (το 26,73%), για να απαντήσουν στο δίλημμα Χ. Δούκας – Κ. Μπακογιάννης. Και να πλήξουν βαριά το γόητρο της μεθυσμένης από υπεροψία Ν.Δ., και ειδικά του πρωθυπουργού και της οικογένειάς του.

Η αλήθεια να λέγεται. Δεν είναι εύκολο να κατέβεις στο κακοτράχαλο αθηναϊκό κέντρο από την Εκάλη ή τον Διόνυσο, όπου και διαχειμάζεις και παραθερίζεις τα τελευταία είκοσι-τριάντα χρόνια. Εχεις αφήσει βέβαια τα εκλογικά σου δικαιώματα στην Πλάκα, στο Θησείο ή στο Μετς, για ψυχικούς λόγους. Εσύ όμως είσαι ελίτ. Δεν είσαι βλάχος, για να τρέχεις κάθε τόσο στη γενέτειρά σου, τάχα για να γευματίσεις «ρίζες». Και να γκρινιάζεις από πάνω πως «δεν τα βγάζεις πέρα με τόση ακρίβεια». Η απληστία, νά τι μας δέρνει και δεν πάμε μπροστά. Αυτό το ωραίο επίρρημα, σημειωτέον, το «μπροστά», που τα λέει όλα χωρίς να σημαίνει τίποτε σαφές, αντλήθηκε από τον άπατο πίθο των κοινοτοπιών για να κοσμήσει τον τίτλο κάμποσων συνδυασμών ανά τη χώρα. Εχουν και οι επικοινωνιολόγοι τα όριά τους.

Δεν χρειαζόμαστε αμοιβή για να υπάρχουμε ως πολίτες. Αλλου τύπου αποζημιώσεις αξιώνουμε από την πολιτεία μας. Ισονομία, ισηγορία, ισοπολιτεία.

Ορισμένοι εξηγητές της αποχής ενοχοποίησαν τον καημό της «συμπερίληψης» που μας βασανίζει εσχάτως, μαζί με τον καημό της «ενσυναίσθησης». Είπαν δηλαδή ότι δεν φταίνε οι εκλογείς αλλά οι εκλογικοί κατάλογοι, οι οποίοι, σθεναρά αμυνόμενοι στο πανίσχυρο ψηφιακό κράτος, συνεχίζουν να συμπεριλαμβάνουν νεκρούς (άγνωστο πόσους) στους δικαιούχους ψήφου. Τι σημαίνει αυτό; Σίγουρα όχι αυτό που διασπείρεται από συνωμοσιολόγους, ότι εσκεμμένα δεν εκκαθαρίζονται οι κατάλογοι, προς εξυπηρέτηση «ήπιων» (άρα δυσεξακρίβωτων) νοθευτικών σχεδιασμών.

Είναι παράδοξο πάντως. Ανορθολογικό. Ενώ προσθέτουμε στο εκλογικό σώμα τους ομογενείς (επίσης άγνωστο πόσους), δεν επιχειρούμε μια αναθεώρηση της προκοπής, που θα απαλλάξει τους εκλογικούς καταλόγους από τους διπλοεγγεγραμμένους και θα αφήσει τους τεθνεώτες στην ησυχία τους. Οπως έχουν τώρα οι αριθμοί, κατά την απογραφή του 2021, εκθέτουν την πολιτεία στον χλευασμό: ο συνολικός μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδας ανέρχεται σε 10.482.487 άτομα, ο δε «νόμιμος» (οι δημότες με ελληνική υπηκοότητα και μόνιμη διαμονή στη χώρα μας) σε 9.716.889. Πόσοι οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους; 9.813.595. Μα είναι δυνατόν να ισούται ο νόμιμος πληθυσμός με τον εκλογικό; Ψηφίζουν δηλαδή και οι κάτω των δεκαεφτά ετών, πάνω-κάτω ενάμισι εκατομμύριο; Ερώτημα δεύτερο: Θα αποκτήσουν ποτέ δικαίωμα ψήφου όσοι μετανάστες μετρούν δεκαετίες στον τόπο μας, και τα παιδιά τους, που εδώ γεννήθηκαν κι εδώ σπουδάζουν ή δουλεύουν;

Η μη ενημέρωση των καταλόγων, πάντως, δεν αλαφρώνει ιδιαίτερα την τεράστια αποχή. Πειστήριο η σύγκριση: Το 2019 η συμμετοχή στον πρώτο γύρο των περιφερειακών εκλογών ήταν 58% (φέτος 53%) και στον δεύτερο 42% (φέτος 35%). Γενικότερα, η συνεχής διεύρυνση της αποχής, γνώρισμα σχεδόν όλων των τυπικά δημοκρατικών χωρών, μας προειδοποιεί για το μέλλον, ηχώντας όσο και τα τετρακόσια σήμαντρα, και μας θυμίζει το καταγωγικό παρελθόν: την αθηναϊκή δημοκρατία και τα προβλήματά της. Από την «Αθηναίων πολιτεία» του Αριστοτέλη ξέρουμε ότι για να μπορούν οι πολίτες να παρευρίσκονται στην εκκλησία του δήμου, χάνοντας το μεροκάματό τους, θεσπίστηκε η αποζημίωσή τους, αρχικά ένας οβολός και κατόπιν τρεις (το «τριώβολον»). Αυτά περί το 400 π.Χ. Εξ ου και η διαφορά εικόνας σε δύο κωμωδίες του Αριστοφάνη.

Στους «Αχαρνής», το 425 π.Χ., πριν από τον «εκκλησιαστικό μισθό», ο Δικαιόπολις δακρύζει βλέποντας την Πνύκα έρημη, σε μέρα τακτικής συνέλευσης, και στηλιτεύει τους Αθηναίους. Μεταφράζω: «Γλωσσοκοπανούν στην αγορά οι συμπολίτες μου,/ πάνω-κάτω, πάνω-κάτω, για να μην πέσουνε σε κάνα όργανον,/ τους βάψει με το κόκκινο σκοινί του/ και πληρώσουν πρόστιμο για την κοπάνα τους». «Οργανα της τάξεως» τω καιρώ εκείνω ήταν Σκύθες τοξότες: με ένα χοντρό σχοινί πασαλειμμένο κοκκινόχωμα έβαφαν τα ιμάτια των κοπανατζήδων, που έτσι εισέπρατταν χλεύη και πλήρωναν πρόστιμο. Στις «Εκκλησιάζουσες» όμως, το 391 ή 390 π.Χ., ο Χρέμης βλέπει στην Πνύκα πρωτόφαντο πλήθος: «πλείστος ανθρώπων όχλος,/ όσος ουδεπώποτ’, ήλθ’ αθρόος εις την Πνύκα». Το τριώβολον είχε κάνει τη δουλειά του.

Οχι, δεν χρειαζόμαστε αμοιβή για να υπάρχουμε ως πολίτες. Αλλου τύπου αποζημιώσεις αξιώνουμε από την πολιτεία μας. Ισονομία, ισηγορία, ισοπολιτεία. Οσο αυτά θα φαλκιδεύονται παντοιοτρόπως, η δημοκρατία θα μετράει όλο και λιγότερους τους πιστούς της και η εκκλησία της θ’ αδειάζει.

"Έσβησε ο «φάρος» της ελληνικής γελοιογραφίας" Εις μνήμην του κ. Γήση Παπαγεωργίου... (από την "Εφημερίδα των Συντακτών", 21.10.2023

 ...............................................................

Έσβησε ο «φάρος» της ελληνικής γελοιογραφίας

Ο Γήσης Παπαγεωργίου, απόστρατος πλοίαρχος του Πολεμικού Ναυτικού και γελοιογράφος, υπήρξε μια πολύπλευρη προσωπικότητα με προσφορά στη μελέτη των ελληνικών φάρων και της ελληνικής παραδοσιακής ενδυμασίας.

Στις 9 Οκτωβρίου 2023 έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 84 ετών, έπειτα από νοσηλεία στο Ναυτικό Νοσοκομείο της Αθήνας, ο σκιτσογράφος Γήσης Παπαγεωργίου. Οσοι τον γνώρισαν, περιγράφουν έναν άνθρωπο πολυτάλαντο, καλοσυνάτο, με πηγαίο χιούμορ και αυτοσαρκασμό. Εναν άνθρωπο με εξειδικευμένες γνώσεις, που αναμφίβολα άφησε πλούσιο αποτύπωμα στην ελληνική γελοιογραφία.

Ο Γήσης Παπαγεωργίου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1939. Μεγάλωσε στη Νέα Σμύρνη και φοίτησε στο Πειραματικό Γυμνάσιο Κολωνακίου. Ο πατέρας του, ο οποίος ήταν στρατιωτικός και πρόεδρος του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου, πέθανε όταν ο Γήσης ήταν 15 ετών. Εχοντας δείξει από μικρή ηλικία το ταλέντο του στη ζωγραφική, ωθήθηκε από τους συναδέλφους του πατέρα του στο επάγγελμα του στρατιωτικού, με την προοπτική να γίνει ναυπηγός, λόγω της ικανότητάς του στο σχέδιο. Οπως είχε πει ο ίδιος: «Μπήκα τελικώς στη Σχολή Δοκίμων, ένας Θεός μόνο ξέρει πώς, και εν τω μεταξύ πέθαναν όλοι εκείνοι οι στρατηγοί ώσπου να μπω, οπότε δεν μπορούσα μετά να βγω! Πήρα απολυτήριο τελευταίος και με το ζόρι! Δεν το πήγαινα το “άθλημα”».

Από το 1960 που έγινε σημαιοφόρος, και για τα επόμενα 20 χρόνια, υπηρέτησε σε αναρίθμητα καράβια του Πολεμικού Ναυτικού. Το 1980 μετατέθηκε στην Υπηρεσία Φάρων, ως διοικητής της Φαρικής Βάσης. Εκεί γνώρισε και πραγματικά ερωτεύτηκε τους όμορφους και ιδιαίτερης ιστορικής αξίας πέτρινους φάρους μας (αφημένους όμως στην απαξίωση και την εγκατάλειψη), αφιερώνοντας χρόνο και μεράκι για να αναστηλώσει όσους μπορούσε.

Το 1981 ο Παπαγεωργίου παραιτήθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό για να ασχοληθεί επί 12 χρόνια με τη γελοιογραφία, σε συνεργασία με τις εφημερίδες «Η Πρώτη», το «Βήμα», η «Ελευθεροτυπία», «Τα Νέα» και πολλά περιοδικά. Εχοντας εντρυφήσει επί δεκαετίες στις ελληνικές παραδοσιακές ενδυμασίες και τις στολές του Πολεμικού Ναυτικού, πραγματοποίησε σχετικές ατομικές εκθέσεις. Καρπός αυτής της ενασχόλησης ήταν το λεύκωμα «Στολές του Πολεμικού Ναυτικού», που εξέδωσε το 1998, και η εκπόνηση ενός έργου 15 τόμων για την ιστορία της ελληνικής φορεσιάς, για λογαριασμό της Ακαδημίας Αθηνών.

Η πιο σημαντική «εμμονή» που του άφησε, πάντως, η θητεία του στο Πολεμικό Ναυτικό, ήταν η αγάπη του για τους φάρους, τους οποίους δεν σταμάτησε ποτέ να μελετάει και να σχεδιάζει. Το 1996 εκδόθηκε το πρώτο του λεύκωμα με τίτλο «Οι ελληνικοί πέτρινοι φάροι». Σχετικά έργα του φιλοξενούνται μέχρι σήμερα στον φάρο της Γαύδου.

 

Γεωργία Βασιλειάδου

Το 1996 επίσης κυκλοφόρησε το «Ελλάς! Χάρηκα!», μια χιουμοριστική καταγραφή της νεότερης ελληνικής Ιστορίας, ενώ ακολούθησαν τα «Ελλάς! Χάσαμε!» και «Ολυμπιακοί! Δώκαμε…». Το 1999 κυκλοφόρησε το λεύκωμα «Ελληνες γελοιογράφοι του 20ού αιώνα» και το 2000 «Ο μεγάλος θίασος».

"Αναφορά από μια πολιορκημένη πόλη" : Ο ποιητής και φίλος στο fb Θωμάς Τσαλαπάτης μεταφράζει ποίηση Ζμπίγκνιεφ Χέρμπερτ (1924-1998) (facebook, 22.10.2023)

 .............................................................

            Ζμπίγκνιεφ Χέρμπερτ (1924-1998)

                

Αυτή την Κυριακή αντί για άρθρο στην Εποχή μετέφρασα αυτό το ποίημα του Ζμπίγκνιεφ Χέρμπερτ. Γραμμένο το 1982 μιλάει για μια άλλη πολιορκία. Στην πραγματικότητα όμως πιστεύω πως αυτό είναι και το νόημα του ποιήματος. Το συνεχές των πολιορκημένων, το συνεχές των εγκλημάτων από την μια ημερομηνία στην άλλη. Και γίνεται έτσι ένα ποίημα και για την πολιορκία που βλέπουμε να σκληραίνει μπροστά στα μάτια μας. Τις τελευταίες μέρες, τα τελευταία χρόνια, τις τελευταίες δεκαετίες:

Αναφορά από μια πολιορκημένη πόλη

Πολύ γέρος για να κουβαλήσω όπλα και να πολεμήσω όπως οι άλλοι -

Μου δόθηκε ευσπλαχνικώς ο υποστηρικτικός ρόλος του χρονικογράφου

Καταγράφω - χωρίς να ξέρω για ποιόν - την ιστορία μιας πολιορκίας

Πρέπει να είμαι ακριβής αλλά δεν γνωρίζω πότε ξεκίνησε η πολιορκία

δυο αιώνες πριν τον Δεκέμβρη τον Σεπτέμβρη το ξημέρωμα εχθές

όλοι εδώ υποφέρουμε από την απώλεια της αίσθησης του χρόνου

μας έμεινε μόνο ο τόπος και το δέσιμο αυτό με τον τόπο

διοικούμε ερείπια ναών φαντάσματα κήπων και σπίτια

αν χάσουμε τα ερείπια μας δεν θα έχουμε πια τίποτα

Γράφω όσο καλύτερα μπορώ στον ρυθμό αυτών των ατελείωτων εβδομάδων

Δευτέρα: τα μαγαζιά άδειασαν ένας ποντικός λειτουργεί τώρα ως νόμισμά μας

Τρίτη: ο δήμαρχος δολοφονήθηκε από αγνώστους εκτελεστές

Τετάρτη: κουβέντες για κατάπαυση του πυρός ο εχθρός απέκλεισε τους απεσταλμένους μας

δεν ξέρουμε που βρίσκονται δηλαδή που εκτελέστηκαν

Πέμπτη: μετά από μια θυελλώδη συνάντηση η πλειοψηφία απέρριψε

το αίτημα των τοπικών εμπόρων για μια παράδοση άνευ όρων

Παρασκευή: πανώλη ξέσπασε Σάββατο: ο Ν. Ν. ένας ένθερμος μαχητής

αυτοκτόνησε Κυριακή: Καθόλου νερό αποκρούσαμε μια επίθεση

στην δυτική πύλη αυτή που ονομάζουν Πύλη της δέσμευσης

Ξέρω πως όλα αυτά είναι μονότονα και δεν θα συγκινήσουνε κανέναν

Αποφεύγω να σχολιάζω συναισθηματικά είμαι συγκρατημένος και περιορίζομαι στα γεγονότα

γιατί όπως φαίνεται μόνο τα γεγονότα έχουν αξία στις ξένες αγορές

αλλά με ένα είδος περηφάνιας ανυπομονώ να μεταδώσω τις ειδήσεις στον κόσμο

σχετικά με τη νέα ράτσα παιδιών που μεγαλώσαμε το χρωστάμε στον πόλεμο

στα παιδιά μας δεν αρέσουν τα παραμύθια διασκεδάζουν σκοτώνοντας περπατώντας κοιμώμενα ονειρεύονται σούπες από ψωμί και κόκκαλο όπως οι σκύλοι και οι γάτες

το βράδυ μου αρέσει να περιπλανιέμαι στα όρια της πόλης

περπατώντας παράλληλα στα σύνορα της αβέβαιης ελευθερίας μας

Κοιτάζω από ψηλά την πομπή των στρατιωτών τα φώτα τους

Ακούω τον ήχο των τυμπάνων τα ουρλιαχτά των βαρβάρων

το γιατί η πόλη αυτή υπερασπίζεται ακόμη τον εαυτό της με ξεπερνά

η πολιορκία διαρκεί πολύ, τόσο που οι εχθροί μας πρέπει να εναλλάσσονται

δεν έχουν τίποτα κοινό πέρα από την κοινή τους επιθυμία για την καταστροφής μας

Γότθοι, Τάταροι, Σουηδοί, άνθρωποι του Καίσαρα τάξεις της Μεταμόρφωσης

ποιος μπορεί να τους μετρήσει

τα λάβαρά τους αλλάζουν χρώμα σαν ένα δάσος μπροστά από τον ορίζοντα

ένα απαλό κίτρινο των πουλιών την άνοιξη μέχρι ένα πράσινο μπροστά από το μαύρο του χειμώνα

πιο αργά τη νύχτα απελευθερωμένος από τα γεγονότα μπορώ να στοχαστώ

τα μακρινά αρχαία ερωτήματα όπως για παράδειγμα για τους συμμάχους μας πέρα από τη θάλασσα το γνωρίζω πως νοιώθουν ειλικρινή συμπόνοια

στέλνουν σακιά με αλεύρι ενθαρρύνσεις λαρδί και καλές συμβουλές

δεν γνωρίζουν καν πως ήταν οι γονείς τους είναι αυτοί που μας προδώσανε

αυτοί που ήταν σύμμαχοί μας από την εποχή της δεύτερης Αποκάλυψης

οι απόγονοι είναι αθώοι τους αξίζει η ευγνωμοσύνη γι’ αυτό είμαστε ευγνώμονες

δεν έχουν ζήσει μια πολιορκία που κρατά όσο η αιωνιότητα

αυτοί που τους αγγίζει η ατυχία είναι πάντοτε μόνοι

υπερασπιστές του Δαλάι Λάμα των Κούρδων και των Αφγανών

τώρα καθώς γράφω αυτές τις γραμμές αυτοί που ευνοούν τον κατευνασμό

έχουν αποκτήσει πλεονέκτημα έναντι του κόμματος των πιστών

μια συνηθισμένη εναλλαγή διάθεσης τα διακυβεύματα ζυγίζονται ακόμα

τα νεκροταφεία μεγαλώνουν ο αριθμός των αμυνομένων συρρικνώνεται

αλλά η άμυνα συνεχίζεται και θα συνεχίζει μέχρι το τέλος

και ακόμα και αν η πόλη αλωθεί και μόνο ένας επιβιώσει

θα κουβαλήσει την πόλη μέσα του στα μονοπάτια της εξορίας

αυτός θα είναι η πόλη

κοιτούμε το πρόσωπο της πείνας το πρόσωπο της φωτιάς το πρόσωπο του θανάτου

το χειρότερο απ όλα- το πρόσωπο της προδοσίας

και μόνο τα όνειρά μας δεν έχουν εξευτελιστεί

Μετάφραση: Θωμάς Τσαλαπάτης

"Soledad" – Guitar and Violin Astor Piazzolla / Guitar: Valeria Galimova - Violin: Asiia Garipova (youtube, 16.10.2023)

 ...............................................................

"Soledad" – Guitar and Violin Astor Piazzolla

Guitar - Valeria Galimova

 
Violin - Asiia Garipova

(youtube, 16.10.2023)

 

"ΣΥΡΙΖΑ / Οι εκκλήσεις, οι εγκλήσεις και το απόλυτο κενό" έγραψε ο Σπύρος Γεωργάτος (tvxs.gr, 21.10.2023)

 ..............................................................

ΣΥΡΙΖΑ / Οι εκκλήσεις, οι εγκλήσεις και το απόλυτο κενό

έγραψε ο Σπύρος Γεωργάτος (tvxs.gr, 21.10.2023)

Ωραία. Ο Στέφανος Κασσελάκης θεωρεί το Κεφάλαιο εργαλείο για τη μείωση των ανισοτήτων και προφανώς αγνοεί ότι πρόκειται για κοινωνική σχέση που χαρακτηρίζει τον κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής.

Μια στιγμή όμως. Αυτοί που έχουν εμπεδώσει τα βασικά του «Das Kapital» κι εκείνοι που ξέρουν ότι οι αξίες είναι σχέσεις σε τι ακριβώς διαφοροποιούνται από τον νυν και τον τέως πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ στο επίπεδο της εφαρμοσμένης πολιτικής; Σοβαρά τώρα, για τα stock options γίνεται όλη η φασαρία; Μήπως το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που συγκροτήθηκε προ Κασσελάκη, ήταν το σχέδιο μετάβασης στον σοσιαλισμό και δεν το είχαμε καταλάβει;

Έλεος. Στον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ, οι υπερβολές και τα unfair κάθε είδους περισσεύουν. Και το λέω αυτό, διότι η πορεία προς το «Δημοκρατικό Κόμμα», που με αφοπλιστική ειλικρίνεια (και ίσως αφέλεια) περιγράφει τώρα ο Κασσελάκης, ήταν ακριβώς το σενάριο που προωθούσε συλλογικά και όλη μαζί η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ από τότε που άρχισε η συζήτηση περί «εκλογών που κερδίζονται στο Κέντρο» και περί «προοδευτικής διακυβέρνησης». Σαφείς και ξεκάθαρες ενστάσεις σε αυτή την προοπτική (μαζί με την ιστορική τους τεκμηρίωση) διατυπώθηκαν μόνο από συγκεκριμένα στελέχη, που δεν συμμετείχαν στα όργανα και μετριόνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Τώρα, φτάσαμε στο σημείο να κατακεραυνώνουν τον Κασσελάκη και τα ορφανά του Σημίτη!

Ας το ξανασκεφτούμε. Αν δεν γινόταν σιγά-σιγά «Δημοκρατικό Κόμμα» ο ΣΥΡΙΖΑ, πώς θα συγκυβερνούσε με το ΠΑΣΟΚ; Θα περνούσε απέναντι χωρίς να βραχεί ή μήπως θα εφάρμοζε … κρυφά ένα πρόγραμμα ανατροπής του κοινωνικού συστήματος; Ας σοβαρευτούμε λίγο. Υπάρχουν και αξιοπρεπέστεροι τρόποι για να υπερασπιστεί κανείς τη θέση και τις θέσεις του, αρχίζοντας με την αυτοκριτική του.

Πριν μερικές μέρες έλαβα ένα μήνυμα από καλό μου φίλο, που βρίσκεται κι αυτός στις γραμμές της Αριστεράς από τα δεκαοχτώ του. Με προέτρεπε να πω από αυτές τις στήλες δυο λόγια για την κοινωνική ευθύνη που έχει το πολιτικό προσωπικό του ΣΥΡΙΖΑ και για την ανάγκη να υπάρξει μια κάποια καταλλαγή. Μεταφέρω την έκκλησή του, χωρίς να τρέφω φρούδες ελπίδες. Κατά τη γνώμη μου, ο καυγάς στον ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει πολιτική βάση. Αλλού ήταν και αλλού είναι το θέμα. Κι αυτό το γνωρίζουν πλέον οι πάντες, όχι μονάχα οι μυημένοι.

Αν οι εκκλήσεις δεν αρκούν, μήπως υπάρχει μια αντικειμενική συνθήκη, μια κατάσταση, ένα σύνολο όρων που θα μπορούσαν να εγκαλέσουν το πολιτικό προσωπικό της Αριστεράς και τρόπον τινά να το αναγκάσουν να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων; Όπως μιλάμε, το Εθνικό Σύστημα Υγείας αποικοδομείται και μεγάλα νοσηλευτικά Ιδρύματα έχουν σταματήσει να λειτουργούν ή λειτουργούν σαν Νοσοκομεία εκστρατείας. Το ίδιο ισχύει και για το Δημόσιο Σύστημα Παιδείας, που σύντομα δεν θα υπάρχει όπως το ξέραμε. Οι τιμές στα τρόφιμα είναι στα ύψη κι η διεθνής κατάσταση πιο ρευστή και πιο απειλητική από ποτέ. Αν όλα αυτά δεν αρκούν για να έρθει η Αριστερά στα σύγκαλά της, τότε τι πρέπει να συμβεί; Τέταρτος Παγκόσμιος Πόλεμος, όπως είπε η άλλη;

Δυστυχώς, τα μηνύματα που εκπέμπει η κοινωνία και η αντικειμενική πραγματικότητα δεν έχουν αποδέκτες στην ελληνική Αριστερά. Ματαιοπονούν όσοι πιστεύουν ότι με φραστικούς λεονταρισμούς ή ωραία (αλλά ανούσια) λόγια θα κερδίσουν την εμπιστοσύνη του κόσμου. Στο Ίδρυμα που υπηρετώ, με τη λήξη των προγραμμάτων ερευνητικής χρηματοδότησης, αναμένεται να φύγουν πάνω από 300 νέοι επιστήμονες. Συνάδελφος που γνωρίζει περισσότερα με πληροφόρησε μάλιστα ότι ο πραγματικός αριθμός ίσως να είναι κοντά στους 800. Πως μιλάς λοιπόν σ’ αυτά τα παιδιά, τώρα, άμεσα; Και πως τους πείθεις ότι αυτά που λες τα εννοείς και θα τα επιτύχεις;

Το έχω ξαναγράψει, αλλά θεωρώ χρήσιμο να το επαναλάβω με περισσότερη σαφήνεια: υπάρχει μια ηθική περιβάλλουσα, που ανέκαθεν έδινε σχήμα και μορφή στις πολιτικές της Αριστεράς. Αριστερά χωρίς πίστη στο συλλογικό, ταπεινοφροσύνη, ανιδιοτέλεια και πραγματικό νοιάξιμο για τους άλλους δεν υπάρχει. Κανέναν δεν συγκινούν οι καυγάδες για τα οφίτσια και τα παιχνίδια εξουσίας.

Θέλετε να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα;

Φοβάμαι ότι μετά από τόσα χρόνια πρέπει να βγάλουμε τώρα ορισμένα οδυνηρά συμπεράσματα. Το Σύστημα έχει δηλητηριάσει τις ανθρώπινες σχέσεις σε τέτοιο βαθμό, που η συγκρότηση αριστερών των κομμάτων διαρκώς σκοντάφτει στα ίδια και τα ίδια: ναρκισσισμός, αλαζονεία, αριβισμός, ενσωμάτωση, μετατροπή στο αντίθετό τους. Συνέβη στην Ιταλία, συνέβη στη Γαλλία, συνέβη στη Γερμανία, συνέβη σε όλη την Ευρώπη και σε όλον σχεδόν τον κόσμο. Γιατί δεν θα συμβεί και στην Ελλάδα;

Ίσως θα πρέπει να ξαναπιάσουμε το νήμα απ’ την αρχή.

Piano Sonata in E-Flat Major, D. 568: II. Andante molto - Franz Schubert / Piano: Paul Lewis (youtube, 22.9.2022)

 ...............................................................

Piano Sonata in E-Flat Major, D. 568: II. Andante molto - Franz Schubert / Piano: Paul Lewis

(youtube, 22.9.2022)

"Μέρα μέρωσε..." ΑΜΑΛΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΗ - ΠΑΠΑΣΤΕΦΑΝΟΥ / ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΥΓΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΣΑ (youtube, 29.10.2012)

 ...............................................................

"Μέρα μέρωσε..." 

ΑΜΑΛΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΗ - ΠΑΠΑΣΤΕΦΑΝΟΥ

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΥΓΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΣΑ

Μέρα μέ... μέρα μέρωσε, 

μέρα μέρωσε τώρα η αυγή χαράζει, 

τώρα τα τώρα τα αχ τώρα τα πουλιά.

Τώρα τα τώρα τα πουλιά, 

τώρα τα πουλιά τώρα τα χελιδόνια, 

τώρα οι πέ... τώρα οι πέ... αχ τώρα οι πέρδικες.

Τώρα οι πέ... τώρα οι πέρδικες, 

τώρα οι πέρδικες τώρα οι περδικοπούλες, 

τώρα κε... τώρα κε... τώρα κελαηδούν.

Τώρα κε... τώρα κελαηδούν, 

τώρα κελαηδούν τώρα λαλούν και λένε, 

ξύπνα αφέ... ξύπνα αφέ... ξύπνα αφέντη μου.