ΜΕ ανάμεικτα και ποικίλα συναισθήματα παρακολουθεί η ελληνική κοινωνία την εξέλιξη της ανάβασης των μεταναστών στη Νομική και της εκδίωξής τους (γιατί περί αυτού πρόκειται), στο μέγαρο της οδού Πατησίων.
ΤΟΝΝΟΙ μελάνης και σάλιου έχουν χυθεί για την κινητοποίησή τους, αλλά και για το λεγόμενο μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα σήμερα, αλλά... Αλλά, οι ευθύνες επιμερίζονται εκεί που βολεύει την οπτική γωνία της κάθε πλευράς και συχνά ξεχνάνε (οι πλευρές, όχι οι ευθύνες) ότι όλα συμβαίνουν σε μια χώρα, που έχει κατοίκους.
ΤΟ κυριότερο, εκείνοι που παίρνουν μέρος, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, στον δημόσιο διάλογο και στη δημόσια δράση για το θέμα, μοιάζει σαν να αγνοούν ότι όλοι ζούμε στην ίδια χώρα, έχουμε τους ίδιους γείτονες, τα ίδια χωριά, τις ίδιες γειτονιές, όσο κι αν η οικονομική ψαλίδα μεταξύ των κατοίκων ποικίλλει σε γωνία. Στην Αράχωβα, στα μπαρ της «Μεγάλης Βρεταννίας» και στα ταβερνεία της Κρήτης συνυπάρχουν τα ανώτερα με τα μεσαία βαλάντια του τόπου, που αποτελούν και τη συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων. Μέχρι στιγμής.
ΑΝΤΑΜΑ η δεξιά κεφαλαιοκρατία, η αριστερή διανόηση και η μεσαία τάξη, χωρίς υποχρεωτικά να κάθονται στα ίδια τραπέζια. Απλώς δίπλα δίπλα.
ΑΥΤΟ που τους ενώνει, όμως, είναι οι μετανάστες. Ολοι τους καταφεύγουν στην εργατική δύναμη των φτωχών, που μπαίνουν στη χώρα, ελπίζοντας (οι φτωχοί) σε μια πιο πλούσια ζωή, μια πιο ελεύθερη ζωή, μια ευκαιρία να δραπετεύσουν σε μια πιο εύπορη χώρα της Δύσης.
ΚΑΙ εδώ αρχίζει η σχιζοφρένεια. Για την ακρίβεια, η υποκρισία. Δεν υπάρχει σχεδόν κανένα σπίτι που να μην έχει παραδουλεύτρα ξένη. Και κανένα κτήριο, είτε είναι πολυκατοικία είτε δημόσιο.
ΔΕΝ υπάρχει σχεδόν κανείς ηλικιωμένος που να μην τον φροντίζει -όπως κι αν τον «φροντίζει»- ξένος. Δεν υπάρχει σχεδόν κανένα χωράφι που να μην το δουλεύει ξένος. Και ελάχιστα ζωντανά που τα φροντίζουν Ελληνες. Δεν υπάρχει καμία οικοδομή που να χτίζεται χωρίς ξένους και κανένα νοσοκομείο που να μη στηρίζεται στις ξένες αποκλειστικές νοσοκόμες.
ΓΙΑ να φτάσει ο χώρος της στήλης, είναι ελάχιστοι οι Ελληνες που δεν χρησιμοποιούν ξένους για τις ανάγκες τους. Ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση των Ελλήνων. Και φυσικά, είναι ελάχιστοι οι Ελληνες που αμείβουν τους ξένους με το ισόποσο της εργασίας που προσφέρουν. Συνήθως, μάλιστα, καλύπτουν αυτή τους την κίνηση με την αιτιολογία ότι υπάρχει διαφορά στην ποιότητα εργασίας των ξένων έναντι των ντόπιων. Αν τους έβρισκαν ποτέ αυτούς τους ντόπιους...
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ κοινωνία, λοιπόν, όση εξεγείρεται με την παρουσία των ξένων και όση ενοχλείται με τις απαιτήσεις των ξένων, θα 'πρεπε πρώτα να κοιτάξει μέσα στα ίδια της τα σπίτια.
ΕΚΕΙ δεν βρίσκονται μόνο οι ξένοι. Βρίσκονται και όλοι οι Ελληνες που αρνούνται να πάνε να δουλέψουν στα χωράφια, στις οικοδομές, στα ψαράδικα, στα χαμαλίκια, στα περίπτερα, στις βιοτεχνίες και στα καζάνια. Επειδή η δουλειά στη σημερινή καλαμοκαβαλημένη μεσαία τάξη είναι ντροπή. Εκτός...
ΕΚΤΟΣ αν ικανοποιεί τα συμπλέγματα μιας δήθεν κοινωνικής καταξίωσης, μιας ανωτερότητας, όπως την αντιλαμβάνεται η νέα ηθική. Στην οποία η ανωτερότητα και η κατωτερότητα μετριέται με το χρήμα που παράγει κανείς και με τη δεξιότητά του να υπηρετεί το σημερινό ανθρωποβόρο επαγγελματικό σύστημα παραγωγής κεφαλαίου και τίποτε άλλου.
ΠΡΙΝ κοιτάξει κανείς την ανυπαρξία ενός κρατικού μηχανισμού, που να υπηρετεί την κοινωνία των κατοίκων της Ελλάδας στην ιστορία της κατάληψης της Νομικής, θα ήταν χρήσιμο αν έβλεπε την ίδια την ελληνική κοινωνία και τον εαυτό του.
ΕΙΜΑΙ σίγουρος ότι σε όποια θέση κι αν βρισκόταν -του κατακριτή, του υπερασπιστή, του καθοδηγητή, του συντονιστή ή του κυβερνήτη- θα ανακάλυπτε μικρή ή μεγάλη δόση υποκρισίας. Ακόμα και σε κάποιους από τους μετανάστες.
Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ - ΤΕΤΡΑΔΗΣ
Οι σύντροφοι μ' είχαν τρελάνει
με θεοδόλιχους εξάντες πετροκαλαμήθρες
και τηλεσκόπια που μεγαλώναν πράγματα -
καλύτερα να μέναν μακριά.
Πού θα μας φέρουν τέτοιοι δρόμοι;
Όμως η μέρα εκείνη που άρχισε
μπορεί δεν έσβησε ακόμη
με μια φωτιά σ' ένα φαράγγι σαν τριαντάφυλλο
και μια θάλασσα ανάερη στα πόδια του Θεού.
Γιώργος Σεφέρης
(από τα "Τρία Κρυφά Ποιήματα" - Γ' από το "Πάνω σε μια Χειμωνιάτικη Αχτίνα", 1966) (Εκδόσεις "Ίκαρος", 1977)
Βουλιμία και έπαρση
Καναβούρης Κ.
Ημερομηνία δημοσίευσης: 30/01/2011
Αν δυο πράγματα φάνηκαν καθαρά σ' αυτή την καθημερινή τραγωδία των μεταναστών, που τους οδήγησε μέχρι την κατάληψη χώρων της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι τα εξής: από τη μια, η για μια ακόμη φορά αβάσταχτη ελαφρότητα (πολιτική ελαφρότητα, εννοείται) με την οποία αντιμετωπίζει το πολύπλοκο μεταναστευτικό πρόβλημα, όπως και άλλα πολύπλοκα κοινωνικά φαινόμενα, μερίδα των πολιτικών δυνάμεων που συνθέτουν τον ΣΥΡΙΖΑ. Και όχι απλώς ελαφρότητα, αλλά επικίνδυνη σε σημείο αυτισμού πολιτική αντίληψη, που αδυνατεί να κατανοήσει και να δει τα πράγματα πέρα από έναν τρέχοντα υπερσυναισθηματικό ανθρωπισμό γενικών καλών προθέσεων. Προς Θεού!! Ουδείς αμφισβητεί τις καλές προθέσεις, ας μην ξεχνάμε όμως ότι ο δρόμος για την κόλαση είναι ένας δρόμος πάντοτε στρωμένος με καλές προθέσεις. Κι όσοι νομίζουν ότι βοηθούν με αυτόν τον τρόπο τους μετανάστες είναι απλώς επικίνδυνοι. Και για τους μετανάστες και για την πολιτική επιβίωση του ΣΥΡΙΖΑ.
Είναι επικίνδυνοι διότι πράττουν εκτός πολιτικού περιβάλλοντος και πράττουν επίσης, παίζοντας επικίνδυνα με τις αντοχές της ελληνικής κοινωνίας γιατί αδιαφορούν για τους πολύμορφους παράγοντες που συνετέλεσαν (πραγματικούς, φαντασιακούς, καλλιεργημένους, χειραγωγικούς, φοβικούς και μυριάδες άλλους), ώστε αυτές οι αντοχές να βρίσκονται σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο. Είναι λοιπόν έπαρση και σωτηρολογικός εγωτισμός να πράττεις χωρίς να νοιάζεσαι σε ποιους απευθύνεται η πράξη σου. Είναι βλακεία απύθμενη να κουνάς αυτάρεσκα και πεισματικά τον (αυτονόητο έτσι κι αλλιώς) ανθρωπισμό σου στα μούτρα των άλλων, λες κι εσύ έχεις μονάχα το υψηλό και ευγενικό συναίσθημα της προστασίας των ανθρωπίνων
Αλίμονο αν η κάθε πολιτική πράξη, ακόμη και η συγκρουσιακή (κυρίως αυτή), δεν εμπεριέχει την έννοια της πειθούς, την έννοια της δειγματικής παιδείας??? αλίμονο δηλαδή αν η πολιτική πράξη δεν έχει διπλή απεύθυνση: και προς τη λύση του προβλήματος και προς την εξαγωγή των αναγκαίων συμπερασμάτων που θα οδηγούσαν σε βελτίωση της πολιτικής συνείδησης των άλλων, αλλά και της δικής σου, διά της ίδιας της πράξης. Και, προσωπικά, είμαι εξαιρετικά προβληματισμένος για το πώς σκέφτηκαν και έπραξαν όσοι κατηύθυναν την κατάσταση απελπισίας των μεταναστών προς τη συγκεκριμένη ενέργεια. Περισσότερο μου μοιάζει με πολιτική φιλανθρωπία, παρά με ρηξικέλευθη πολιτική πράξη. Και όλοι γνωρίζουμε ότι η φιλανθρωπία αφενός δεν λύνει κανένα πρόβλημα αλλά βοηθάει στη διαιώνιση του προβλήματος και αφετέρου η φιλανθρωπία πρωτίστως βοηθάει τον φιλάνθρωπο και όχι τον φιλανθρωπούμενο. Αν επομένως όσοι μεθόδευσαν μια τέτοια κίνηση αφ' υψηλού εν ουσία ανθρωπισμού, σκέφθηκαν ότι έτσι εδραιώνεται ο ΣΥΡΙΖΑ στην ελληνική συνείδηση, τότε τι να πει κανείς; Μάλλον ότι η αριστερά έχει έφεση προς την εντροπία...
Αυτό είναι το ένα που φάνηκε αυτές τις μέρες. Το άλλο και κύριο όμως, η αρχέκακος αιτία απ' όπου προκύπτουν μύρια όσα προβλήματα και άγρια προβλήματα, είναι το τεράστιο έλλειμα συνεκτικών δεσμών μέσα στην κοινωνία, το τεράστιο έλλειμμα ανθρωπιάς πάνω στο οποίο ποντάρει και ποντάρει επιτυχώς η σημερινή εξουσία σε όλη της την πολυμορφία, σε όλη της τη... βιοποικιλότητα,
σε όλη της την πολυσχιδή διάσταση, σε όλη της την κλίμακα. Ένα έλλειμμα βεβαίως το οποίο δημιουργήθηκε με επιμέλεια, με μεθοδικότητα, με φιλοσοφική υπόσταση και πολιτική (βαθιά πολιτική συνείδηση εκ μέρους της άρχουσας τάξης. Η οποία γι' αυτό ακριβώς είναι άρχουσα, όπως έχει πει με απόλυτο πραγματισμό ο Ρούπερτ Μέρντοχ: "Βεβαίως και υπάρχει πάλη των τάξεων. Και προς το παρόν η δική μου τάξη κερδίζει". Προς το παρόν. Ένα παρόν που κρατάει εξαιρετικά πολλά χρόνια, παρά τις στιγμιαίες ιστορικά αναταράξεις. Ένα παρόν που στις μέρες μας στέκεται επιβλητικά από πάνω μας και μας σκιάζει.
Πώς το έλεγε ο μεγάλος Τζον Ντιούι έναν αιώνα πριν; "Πολιτική είναι η σκιά των μεγάλων επιχειρήσεων πάνω στην κοινωνία". Έτσι ακριβώς. Όλοι αυτοί, λοιπόν, ποντάρουν πάντα στις βλάβες του πληθυσμού. Επενδύουν εκ του ασφαλούς στις καίριες απώλειες, γιατί αυτοί τις δημιουργούν και γι' αυτό κερδίζουν. Τούτο όμως σημαίνει ότι εργάζονται συστηματικά για να προκαλέσουν βλάβη. Όχι την τρέχουσα, της απώλειας χρημάτων, την τρέχουσα απειλή ενός ζοφερού μέλλοντος. Εργάζονται για την άλλη βλάβη, την εσώτερη, που οδηγεί στον πανικό και από εκεί στην υποταγή. Κάθε φορά με τα μέσα και τα εφόδια της συγκεκριμένης ιστορικής στιγμής: από τον πόλεμο (που ας μην ξεχνάμε πως τα κανόνια του είναι "το τελευταίο επιχείρημα του αυτοκράτορα") μέχρι τη θηριωδία του λαϊκού καπιταλισμού, την άκρατη δανειοληψία για παιχνίδι στο χρηματιστήριο, τον πανικό και την υποταγή σε ένα μάταιο κυνήγι ενός ανύπαρκτου και γι' αυτό απάνθρωπου κέρδους. Και φυσικά μέσα στην πομφόλυγα του "απείρως επιχειρείν" που τόσο πρόθυμα υποστηρίζουν και εις Εσπερίαν και εις τα καθ' ημάς διάφοροι εργαλειακοί διανοούμενοι ως απαύγασμα και σέμνυμα της ανθρώπινης κατάστασης.
Και οι μετανάστες; Το δικό τους "απείρως επιχειρείν"; Απλώς δεν υφίσταται. Διότι ούτε οι μετανάστες ούτε οι εξαθλιωμένοι απανταχού της γης υφίστανται. Δεν υπάρχουν. Απλώς αποτελούν άυλες μονάδες στην τερατώδη άυλη περιουσία του συστήματος. Ακριβώς όπως οι άυλοι τίτλοι του χρήματος. Και η μάζα των μεταναστών για το σύστημα δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα ακόμα άυλο χρήμα. Το χρήμα που λένε ότι έχουν δεν υπάρχει. Το χρήμα είναι η πεποίθησή μας ότι το χρήμα τους υπάρχει. Και ότι
οι μετανάστες είναι το εχθρικό μας χρήμα. Ένα τερατώδες παιχνίδι δηλαδή ανάμεσα στην ένυλη απελπισία και στην άυλη, στην ανύπαρκτη πραγματικότητα, που ουδέποτε αντιστοίχισε σε κάτι έστω ελάχιστο της ζωής. Ένα φρικώδες χρήμα με το οποίο πληρώνεται το μέγα προϊόν: η υποταγή. Αυτή είναι η ουσία της οικονομίας τους και η καθολική λύση που προτείνουν: η παραγωγή υποταγής. Προϊόν εξαιρετικής ποιότητας. Αθάνατο. Προσφέρεται παντοιοτρόπως και αγοράζεται αμέσως σαν το ζεστό ψωμί. Απ' όλους.
Ας σκεφτούμε λοιπόν καλύτερα, λίγο βαθύτερα, με περισσότερη αγάπη, πριν επιχειρήσουμε να τους
πάρουμε την μπουκιά από το στόμα. Θέλει πολλή δουλειά μέχρι να πείσεις τον βουλιμικό της κάθε υποταγής να μην τρώει ακατάπαυστα. Και μάλιστα αέρα κοπανιστό, που τον πληρώνει με την ίδια του τη ζωή. Πανάκριβο προϊόν η υποταγή. Με τεράστια ζήτηση, γεγονός που ανεβάζει την τιμή αποδεικνύοντας ότι στην εποχή της παγκοσμιοποίησης του πόνου η αγορά λειτουργεί άψογα. Ας το σκεφτούμε λοιπόν καλά πριν παίξουμε το παιχνίδι της ανατροπής με το δικό τους πληθωρισμένο χρήμα. Στο παρελθόν, αυτό κόστισε εκατόμβες. Στις οποίες ακόμα είμαστε χρεώστες. Ας μην προσθέσουμε και νέα χρέη, γιατί η κοινωνία είναι αμείλικτη τράπεζα χρήματος και αίματος. Θα μας το πάρει το σπίτι. Και τότε δεν θα έχουμε ούτε δίκιο ούτε άδικο. Απλώς δεν θα υπάρχουμε. Θα έχουμε συνθλιβεί μεταξύ βουλιμίας και έπαρσης.
