"Ιστορική παρακμή στην Ευρώπη" από τον φίλο στο fb Dimitris Tsirkas (facebook, 3.3.2025)

 ...............................................................

Ιστορική παρακμή στην Ευρώπη

από τον φίλο στο fb Dimitris Tsirkas (facebook, 3.3.2025)

Ένα ασφαλές μέτρο της ιστορικής παρακμής μια κοινωνίας, είναι η απόσταση που χωρίζει τις ελίτ της από την πραγματικότητα.

Πουθενά αυτή η απώλεια επαφής με την πραγματικότητα δεν είναι μεγαλύτερη από ό,τι στην Ευρώπη.

Μάρτυρας οι αντιδράσεις των ευρωπαϊκών ελίτ μπροστά στην προοπτική ειρήνης στην Ουκρανία. Βρίσκονται κυριολεκτικά σε πανικό.

Τη μία καταγγέλλουν την αμερικανική κυβέρνηση για εγκατάλειψη των Ουκρανών και δηλώνουν έτοιμες να αναλάβουν μόνοι τους το βάρος της στήριξης του πολέμου.

Την άλλη απευθύνουν εκκλήσεις προς τις ΗΠΑ να συνεχίσουν τη στήριξη προς την Ουκρανία, για να μην καταρρεύσει.

Τη μία ορκίζονται υπέρ της ειρήνης, την άλλη ξιφουλκούν πώς δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη χωρίς αποφασιστική ήττα της Ρωσίας.

Μόνο που τα σκληρά δεδομένα στο μέτωπο καθιστούν αυτόν τον στόχο μια επικίνδυνη χίμαιρα.

Η Ουκρανία χάνει τον πόλεμο, αργά αλλά τον χάνει. Έναν στατικό πόλεμο βιομηχανικής κλίμακας που μοιάζει με τον Α’ Παγκόσμιο, αλλά με όπλα και τεχνολογία του 21ου αιώνα.

Ένας τέτοιος πόλεμος κερδίζεται από τη δύναμη πυρός και τον αριθμό των ανδρών στο πεδίο της μάχης.

Και στα δύο, η υπεροχή της Ρωσίας είναι τεράστια: διαθέτει τετραπλάσιο πληθυσμό από την Ουκρανία, ενώ η υπεροχή της στα βλήματα πυροβολικού και σε drones – τα βασικά όπλα αυτής της σύγκρουσης - είναι της τάξης του 5 προς 1.

Όποιος παρακολουθεί στοιχειωδώς την εξέλιξη της σύγκρουσης γνωρίζει ότι η Ουκρανία αντιμετωπίζει τεράστια έλλειψη στρατιωτών – δεκάδες είναι τα βίντεο στο Telegram που δείχνουν τη στρατονομία να απαγάγει άνδρες στη μέση του δρόμου για να τους στείλει στην κρεατομηχανή της πρώτης γραμμής.

Γιατί κρεατομηχανή είναι – το 2024 πέθαναν τριπλάσιοι άνθρωποι στην Ουκρανία από όσους γεννήθηκαν, τα θύματα (νεκροί και τραυματίες) ξεπερνούν το μισό εκατομμύριο. Μια ολόκληρη γενιά Ουκρανών έχει ξεκληριστεί ή έχει οδηγηθεί στην προσφυγιά.

Αντίστοιχες είναι και οι απώλειες των Ρώσων, ματώνουν κυριολεκτικά για κάθε χιλιόμετρο εδάφους που κερδίζουν, με τη διαφορά, όμως, ότι έχουν πολύ μεγαλύτερες εφεδρείες, τόσο σε άνδρες, όσο και σε όπλα.

Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα στην οικονομία: από την αρχή του πολέμου η Ουκρανία έχει χάσει το 25% του ΑΕΠ της και οι υποδομές της, ιδίως οι ενεργειακές, έχουν καταστραφεί, ενώ η ρωσική οικονομία έχει αναπτυχθεί κατά 6%.

Οι δυτικές κυρώσεις δεν κατάφεραν να γονατίσουν τη Ρωσία – άλλη μια φαντασίωση της Δύσης.

Η Ρωσία κερδίζει τον πόλεμο γιατί έχει μετατρέψει την οικονομία της σε πολεμική, ξεπερνώντας σε παραγωγή πολεμικού υλικού το σύνολο της Δύσης.

Η δε υπόθεση ότι η Ευρώπη μπορεί να καλύψει το κενό ασφάλειας, σε περίπτωση που οι ΗΠΑ αποχωρήσουν είναι ανέκδοτο – οι πιο ισχυροί ευρωπαϊκοί στρατοί, ο βρετανικός και ο γαλλικός, δεν θα άντεχαν ούτε δύο μήνες σε έναν πόλεμο τέτοιας κλίμακας, όπως της Ουκρανίας.

Ποια είναι λοιπόν η απάντηση των ευρωπαϊκών ελίτ στην πρόθεση των ΗΠΑ να απεμπλακούν από την Ουκρανία; Πλειοδοτούν σε πολεμοκαπηλεία, δηλώνοντας πρόθυμες να συνεχίσουν τον πόλεμο μέχρι τον τελευταίο… Ουκρανό.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η «Υπουργός Εξωτερικών» της ΕΕ, η Εσθονή Κάγια Κάλλας, η οποία πριν δυο χρόνια είχε δηλώσει ότι ο διαμελισμός της Ρωσίας θα ήταν μια θετική εξέλιξη!

Μόλις προχθές τα έβαλε και με την Κίνα, λέγοντας κατά λέξη: αν δεν νικήσουμε τη Ρωσία, πώς περιμένουμε να νικήσουμε την Κίνα!

Οι ευρωπαϊκές ελίτ έχουν αντικατέστησαν τη ρεαλιστική πολιτική με την ηθικολογία και την επίδειξη αρετής.

Έχουν υψώσει τον εαυτό τους στο βάθρο του ηθικά ακέραιου και πολιτεύονται με βάση την αρχή της επιθυμίας, όχι την πραγματικότητας.

Μια ηθική ακεραιότητα εντελώς κάλπικη, βέβαια, αφού την ίδια στιγμή που καταγγέλλουν τη ρωσική επιθετικότητα, υποστήριζαν ολόψυχα τη γενοκτονία του Ισραήλ στη Γάζα.

Η δε ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι σήμερα στην πολεμοκαπηλεία πρωταγωνιστεί η κεντροαριστερά.

Είναι τραγικό να βλέπεις σοσιαλιστές, Πράσινους ακόμα και τμήματα της αριστεράς να ζητούν τη συνέχεια του πολέμου και τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης, εκεί που η άκρα δεξιά μιλά για ειρήνη.

Πότε, αλήθεια, ρωτήθηκαν οι ευρωπαϊκοί λαοί αν θέλουν να στέλνουν δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ για τη συνέχεια ενός καταστροφικού πολέμου;

Πότε ρωτήθηκαν αν θέλουν να ξοδέψουν 700 δισ. Ευρώ για να εξοπλιστεί η Ευρώπη, όπως ζητά ο Μακρόν, τη στιγμή που οι ευρωπαϊκές υποδομές και τα συστήματα υγείας καταρρέουν; Πότε ρωτήθηκαν αν θέλουν να μπουν σε ανταγωνισμό με τη Ρωσία, διακινδυνεύοντας έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο; Ποτέ φυσικά.

Αλλά το διαζύγιο των εν λόγω ελίτ με την πραγματικότητα δεν εξαντλείται μόνο στην εξωτερική πολιτική - την ίδια απογείωση και αλαζονεία επιδεικνύουν και στην εσωτερική.

Κάθε φορά που βλέπουν τους λαούς τους να τους γυρίζουν την πλάτη, το αποδίδουν, είτε σε ξένο δάκτυλο (τα ρωσικά τρολς), είτε στην παραπληροφόρηση από τα ΜΚΔ και καταφεύγουν στη λογοκρισία και την ποινικοποίηση του λόγου, ακυρώνοντας ακόμα και εκλογές, όταν δεν συμφωνούν με το αποτέλεσμά τους.

Ε ναι πώς είναι δυνατόν οι λαοί να αμφισβητούν την πεφωτισμένη ηγεσία τους; Δεν μπορεί παρά να είναι δάκτυλος των Ρώσων ή των fake news.

Οι ευρωπαϊκές ελίτ θυμίζουν τους αρχαίους Συβαρίτες, οι οποίοι λόγω του πλούτου και της ευζωίας τους, είχαν γίνει τόσο μαλθακοί και αλαζόνες που όταν χρειάστηκε να πολεμήσουν, νικήθηκαν κατά κράτος από τους πολύ πιο αδύναμους Κροτωνιάτες και η πόλη τους καταστράφηκε ολοσχερώς.

Οι μεγαλύτεροι εχθροί της Ευρώπης δεν είναι ούτε ο Πούτιν, ούτε ο Τραμπ με τον Μασκ, είναι οι Μακρόν, Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν, Στάρμερ και Σολτς.

Αυτοί την οδήγησαν στην παρακμή και την ανυποληψία, αυτοί θα την αποτελειώσουν, αν τους επιτραπεί.

"Ο Γέρος και η Θάλασσα, αλλιώς" έγραψε ο πανεπιστημιακός καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης και φίλος στο fb Μάνος Σ. Στεφανίδης (facebook, 2.3.2025)

 ...........................................................

Ο Γέρος και η Θάλασσα, αλλιώς

έγραψε ο πανεπιστημιακός καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης και φίλος στο fb Μάνος Σ. Στεφανίδης (facebook, 2.3.2025)  

(Θλιμμένο ξημέρωμα και σήμερα...η λυπημένη Αποκριά του Σαχτούρη)

Το φως ως τιμωρία! Ο γερο Σεζάν με την καρέκλα του να κυνηγάει τον ανοιξιάτικο ήλιο της Προβηγκίας... Πρωτομηνιά του 1905, λίγο πριν το τέλος. Εδώ, η εικόνα γίνεται η η πιο άμεση, αδιαμεσολάβητη μορφή ιστορίας. Ένας Μύθος του εικαστικού Μοντερνισμού μνημειώνεται σ' αυτή την φωτογραφία απλώς σαν ένας άνθρωπος που ρουφάει το φως λίγο πριν πεθάνει. Προσέξτε το μπαστούνι στην άκρη της εξώπορτας. Αλλά και το βιβλίο στα αριστερά. Ο Σεζάν φωτογραφίζεται, έναν χρόνο πριν τον θάνατο του, με τον θάνατο στα μάτια. Σαν αντηλιά.

Από την άλλη το μοντέλο στο εργαστήριο, το διαρκές δέλεαρ, η διαρκής έμπνευση, ο διαρκής ίμερος αλλά και στόχος του κάθε ζωγράφου. Να δαμαστεί, να αγκαλιαστεί αισθητικά το σώμα. Και το γυμνό κορίτσι σαν ζωντανή απόδειξη αθανασίας.Το νεανικό, ερωτικό σώμα. Σάρκινη θάλασσα πρωτεϊκή, πολύ πριν την τέχνη. Σε σημείο που η τέχνη να μην έχει σημασία. Γιατί είναι ο άντρας που γερνάει ενώ απέναντι του στέκει αναλλοίωτο το ανέφικτο, το από καιρό χαμένο. Το αιώνιο σύμβολο της Νεότητας, της Επιθυμίας που δεν καταλαγιάζει. Τι δραματικούς διάλογος, αλήθεια. Τι εύκρατο πένθος, τι χαρμολύπη..

ΥΓ. 1 Μερικές εικόνες, προσωπικό μου βίτσιο, ίσως φταίει η ηλικία, - μη δίνετε σημασία, - μου φέρνουν πια δάκρυα στα μάτια. Από την άλλη, σκέφτομαι, οι εικόνες μπορεί να μη λένε ψέματα, αυτοί όμως που τις φτιάχνουν, συνήθως λένε.

ΥΓ. 2 Η Ανεμώνη


Όταν τελειώνουν οι αγάπες
κάποιοι τις κάνουν λέξεις
κάποιοι, πιο δειλοί ακόμη,
βιβλία τις κάνουν πολυσέλιδα.
Κι άλλοι, ακόμα πιο δειλοί
και πιο απελπισμένοι
εικόνες με βαριές κορνίζες.
Και οι πιο απελπισμένοι
των πιο απελπισμένων
μουσικές τις κάνουν και τραγούδια.
Μάταιος κόπος! Πόνος
άδικα σπαταλημένος.
Όταν μαραίνονται οι αγάπες
τίποτε ν' ανθίσει, δεν μπορεί
στη θέση που εκείνες άνθισαν.
Μόνη μαύρη, καμμένη γη.
Γιατί είναι σαν να φυτεύεις
μιαν ανεμώνη στο φεγγάρι.

"Η άποψή μας / Η πραγματική ανάρτηση Μητσοτάκη, αποκλειστικά στο Tvxs" γράφει η tvxsteam (tvxs.gr, 2.3.2025)

............................................................

Η άποψή μας / Η πραγματική ανάρτηση Μητσοτάκη, αποκλειστικά στο Tvxs

γράφει η tvxsteam (tvxs.gr, 2.3.2025)

Επειδή με την κυριακάτικη ανάρτηση του ο πρωθυπουργός επιχειρεί να τρολάρει την κοινωνία, σκεφτήκαμε να κάνουμε το ανάποδο. Ακολουθεί η ανάρτηση του και με μαύρα γράμματα η δική μας, αυτά δηλαδή που έπρεπε κανονικά να πει.

«Καλημέρα σας. Η σημερινή μου ανάρτηση δεν θα αφορά στον καθιερωμένο εβδομαδιαίο απολογισμό του κυβερνητικού έργου. Θέλω να μοιραστώ μαζί σας κάποιες πρώτες σκέψεις για τα πρωτοφανή σε όγκο συλλαλητήρια με αφορμή την επέτειο των δύο ετών από την τραγωδία των Τεμπών. Αλλά και τη δημοσίευση, την περασμένη Πέμπτη, του πορίσματος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ»

Καλημέρα( που λέει ο λόγος). Επειδή μετά τις συγκεντρώσεις έχουμε όλοι στην κυβέρνηση παραλύσει, είπα να γράψω καμία μ.. να περάσει και η ώρα.

«Την Παρασκευή, η Δημοκρατία μας απέδειξε τη δύναμή της. Είναι ένδειξη μεγάλης κοινωνικής ευαισθησίας ότι τόσοι συμπατριώτες μας, κάθε ηλικίας, επέλεξαν να βρεθούν στους δρόμους και στις πλατείες και με τρόπο ειρηνικό να εκφράσουν τα συναισθήματά τους».

Η Παρασκευή απέδειξε περίτρανα ότι μόνο εγώ μπορώ να παράξω τέτοιο πρωτόγνωρο κίνημα. Η Αριστερά θα πρέπει να με ευγνωμονεί. Συνεχώς μαλώνουν μεταξύ τους και διασπώνται. Έχουν σκεφθεί τι θα έκαναν χωρίς εμένα;

«Οι πολίτες, τόσο αυτοί που διαδήλωσαν όσο και εκείνοι που πένθησαν αθόρυβα, ζήτησαν τα αυτονόητα: Αλήθεια και Δικαιοσύνη για τα θύματα. Ένα κράτος που να λειτουργεί, ώστε να μην ξανασυμβεί τέτοια τραγωδία. Ασφαλείς και σύγχρονες συγκοινωνίες που να αξίζουν στη χώρα».

Οι πολίτες που διαδήλωσαν όσο και αυτοί που πένθησαν αθόρυβα (τους οποίους ευχαριστώ διπλά) ζήτησαν ακριβώς ότι δεν μπορώ να τους προσφέρω εγώ. Αυτό είναι πλουραλισμός σε μία πραγματική δημοκρατία.

«Δεν θα σταθώ στους λίγους που προσπάθησαν να αμαυρώσουν τη μνήμη των νεκρών. Η αστυνομία έκανε τη δουλειά της με επαγγελματισμό, αποτρέποντας μεγαλύτερα επεισόδια και επέκταση της βίας. Η πατρίδα μας δεν θέλει να επιστρέψει στο χρεοκοπημένο χθες με τις διχαστικές πάνω και κάτω πλατείες».

Δυστυχώς ούτε οι προβοκάτορες δεν δουλεύουν σωστά σε αυτή τη χώρα.

«Η τραγωδία αυτή δεν ήταν απλώς μια φρικτή συγκυρία, ούτε μόνο το τραγικό αποτέλεσμα ανθρώπινων λαθών. Και το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ το επιβεβαίωσε. Γι’ αυτό και ακούγεται ηχηρό το αίτημα για περισσότερα και πιο γρήγορα βήματα μπροστά στη λειτουργία του Κράτους μας. Μία πρόοδος που δεν μπορεί να μείνει στα λόγια».

Είναι καιρός να παραδεχθώ ένα λάθος μου. Αν ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ είναι να βγάζει τέτοια πορίσματα, κακώς τον έφτιαξα.

«Για τη Δικαιοσύνη: Κάνω ξανά έκκληση να την εμπιστευθούμε και να της επιτρέψουμε να κάνει τη δουλειά της ανεπηρέαστα. Σε ένα Κράτος Δικαίου αυτή και μόνο έχει την ευθύνη, το κύρος και τη δυνατότητα να φωτίσει μια υπόθεση που τόσο μας πλήγωσε. Ούτε τα κόμματα, ούτε τα λαϊκά δικαστήρια».

Υπόσχομαι να βάλω τη Δικαιοσύνη να «κανονίσει» κάνα δυο υπουργούς μου, μήπως ξελασπώσω. Άλλωστε είναι η μόνη που μου έχει απομείνει πιστή. Ακόμη και ο Σκέρτσος ήθελε να πάει στη διαδήλωση.

«Για τα Τρένα: Το πόρισμα αποκάλυψε μια κατάσταση πολύ μακριά από αυτό που θέλουμε. Οι υποδομές μας οφείλουν να γίνουν σύγχρονες και ασφαλείς. Γιατί όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια δεν είναι αρκετά. Και το ξέρουμε».

Θέλω πραγματικά να καταγγείλω τους ανίκανους που ήταν στην εξουσία τα τελευταία χρόνια. Μόλις αναλάβει η ΝΔ θα τα αλλάξουμε όλα.

«Για το Κράτος συνολικά. Η Ελλάδα δεν μπορεί να λειτουργεί με ημίμετρα και αυτοσχεδιασμούς. Με ένα σύστημα που αντιδρά μόνο αφού έχει γίνει το κακό, που περιμένει τις κρίσεις για να κινητοποιηθεί. Η Πολιτεία έχει χρέος να προλαβαίνει, όχι να τρέχει πίσω από τις εξελίξεις. Μία ευθύνη συλλογική, όμως πριν απ’ όλα δική μου».

Για αυτό από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα την εξουσία υλοποίησα το επιτελικό κράτος. Και είδατε τα αποτελέσματα.

«Πρόκειται για μια αναμέτρηση που δίνω εδώ και 21 χρόνια στην πολιτική μου διαδρομή. Ξέρω ότι δεν θα κερδίσω κάθε μάχη. Όμως, είμαι αποφασισμένος να κερδίσουμε τον πόλεμο».

Σε μόλις 21 χρόνια κατέστρεψα ότι μπόρεσα. Πρέπει να με αφήσετε να ολοκληρώσω το έργο μου.

«Έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε. Από το 112 μέχρι το gov.gr, από την εξυγιάνση του ΕΦΚΑ μέχρι το νέο Κτηματολόγιο, από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής μέχρι τις προληπτικές ιατρικές εξετάσεις, έχουμε ξεπεράσει αντιστάσεις δείχνοντας στους πολίτες ότι ένα σύγχρονο κράτος που θα τους φροντίζει είναι εφικτό».

Από τα Τέμπη, τους χιλιάδες νεκρούς στην πανδημία που πήγαν τζάμπα και τις φωτιές με 2 μποφόρ που κατέστρεψαν την Εύβοια, μέχρι τη διάλυση του ΕΣΥ και το πρωτάθλημα ακρίβειας στην ΕΕ, έχω αποδείξει ότι μπορώ.

«To νέο σύμβολο αυτής της μάχης πρέπει να γίνουν οι Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι. Με σωστές υποδομές, νέους συρμούς, αυστηρούς κανόνες ασφαλείας που θα τηρούνται ευλαβικά. Θα χρειαστεί κάποιος χρόνος μέχρι το κυβερνητικό σχέδιο που ήδη ξεκίνησε να ολοκληρωθεί. Σίγουρα, όμως, ο πρώτος σταθμός του θα είναι μία άρτια και ασφαλής γραμμή Αθήνα-Θεσσαλονίκη έως το 2027. Και αυτό αποτελεί προσωπική δέσμευση».

Κατά σύμπτωση, το 2027 είναι ο χρόνος των εκλογών. Θα προσπαθήσω να είμαι εκεί, αλλά χλωμό το βλέπω. Πιο πιθανό θα είναι να έχουν βελτιωθεί οι Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι.

«Τα υπόλοιπα θα τα πούμε στη Βουλή την ερχόμενη εβδομάδα. Καλή Σαρακοστή».

Καλή Σαρακοστή και συγνώμη αν σας κούρασα με τόση πολυλογία. Αλλά δεν έχω τι άλλο να κάνω, κυριακάτικα. Με έχουν αποκλείσει από τις διεθνείς συσκέψεις για το ουκρανικό, τις προάλλες στο Παρίσι και σήμερα στο Λονδίνο. Απορώ πραγματικά: δεν έχουν ανάγκη έναν προβλέψιμο σύμμαχο;

"Για το νόημα μιας πλήρους μέρας" έγραψε ο Νικόλας Σεβαστάκης (www.lifo.gr. 1.3.2025)

 ..............................................................

Για το νόημα μιας πλήρους μέρας

«Μετά από αυτή τη μέρα πολύ δύσκολα μπορεί να σταθεί το ίδιο σκηνικό, η ίδια κυβερνητική και πολιτική συνθήκη»

                                                              Το «δεν έχω οξυγόνο» που τόσο λοιδορήθηκε είναι μια εξαιρετική συμπύκνωση συλλογικών 

                                                              καταστάσεων που συχνά δεν μπορούν να ενθυλακωθούν σε «προτάσεις θεσμικές» ή 

                                                              «δημοσιονομικά μετρημένες λύσεις». Φωτογραφία: Eurokinissi

έγραψε ο Νικόλας Σεβαστάκης (www.lifo.gr. 1.3.2025)

ΕΧΩ ΑΚΟΜΑ ΖΕΣΤΕΣ ΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟ. Η Εγνατίας ένα πυκνό πλήθος, κινούμενο και ακίνητο, σε ροή και σταματημένο, καθώς γινόταν όλο και δυσκολότερο να βρεις χώρο. Όλοι οι παράδρομοι μέχρι την Καμάρα και το Αριστοτέλειο με ανθρώπους κάθε γενιάς, πάρα πολλούς νέους και νέες, κυρίως όμως οικογένειες, ζευγάρια, πολλοί με τα καρότσια των μωρών. Ήταν ο λεγόμενος «γενικός πληθυσμός», το «εθνικό ακροατήριο» και όχι μόνο, ή όχι κυρίως ο κόσμος των οργανώσεων και της αριστεροσύνης. Αναγνώρισα πρόσωπα από την γειτονιά μου, την κοπέλα που δουλεύει στο καφέ λίγα μέτρα από το σπίτι, πρώην φοιτητές στα σαράντα τους με τα παιδιά τους, τη δασκάλα των Αγγλικών της κόρης μου.

Έπειτα από κάποιες ώρες επιστρέφοντας σπίτι εισέπραξα το θέαμα και κυρίως τη φιλολογία για τα επεισόδια και τα σχόλια θυμωμένων οπαδών του κυβερνητικού αφηγήματος που μιλούσαν για τον όχλο. Ένα εκατομμύριο πολίτες -και κάμποσοι χιλιάδες σε πλείστες γωνιές του πλανήτη- χαρακτηρίστηκαν μη πολίτες, άκριτη μάζα υποταγμένη στην ρηχότητα των συναισθημάτων. Είτε υποχείρια αφελή πουτινικών μηχανορραφιών είτε επαναβιώσεις της αιώνιας Αγανάκτησης.

Δεν υπάρχει «πένθος» δημόσιο δίχως πολιτική αιχμή. Η ηθική διαμαρτυρία είναι αδιάρρηκτα και πολιτικό μήνυμα.

Ας το πω απλά: πιστεύω ότι μια μετά από αυτή τη μέρα πολύ δύσκολα μπορεί να σταθεί το ίδιο σκηνικό, η ίδια κυβερνητική και πολιτική συνθήκη. Το γιγαντιαίο της κινητοποίησης συνέτριψε τα ετοιμόρροπα επιχειρήματα περί σχεδίων εκτροπής, ξένων δακτύλων ή κάποιου αντιδημοκρατικού «πραξικοπήματος». Κυρίως δεν μπορεί να διεκδικεί την νηφαλιότητα και την ευθυκρισία μια προσέγγιση στα πράγματα που δεν αντιλαμβάνεται το εξής: ότι δίχως έναν ενεργητικό λαό δεν μπορεί να υπάρξει καμιά θεσμική και κοινωνική ανάταξη. Όλες οι ολιγαρχικές, ψευδώς διαδικαστικές και στην ουσία ξινισμένες εκδοχές για τη λαϊκή διαμαρτυρία δεν έχουν κανένα έρεισμα. Προφανώς, η αλήθεια για τα Τέμπη δεν περιμένει τα πειράματα κάποιων φιλοκυβερνητικών «φυσικών επιστημόνων» για να λάμψει. Και ο αναστοχασμός για τα κρατικά και εταιρικά δεινά (όπως αυτά του ΟΣΕ, της Hellenic Train κλπ) δεν μπορεί να χωρέσει στην πασίγνωστη επωδό κάποιων «νεοφιλελεύθερων» για το κακό Δημόσιο και τους άχρηστους υπαλλήλους.

Τα πλήθη που έδειξαν την ισχύ τους δεν ήταν ένας κόσμος ακατέργαστης οργής ή αντιπολιτικού μένους. Δεν το διάβαζες πουθενά γύρω σου αυτό το πλαίσιο, το, ας το πούμε, «ακροδεξιό αντισυστημικό». Φυσικά σε μια τέτοιας έκτασης κινητοποίηση ανθρώπων υπήρξαν και μερίδες (κάποιες εκατοντάδες) που θεωρούν μοναδικό εξεγερσιακό ρεπερτόριο τα σπασμένα μάρμαρα και τις μολότοφ. Από όσα είδαμε και από μαρτυρίες (της Αθήνας), αυτή η χορογραφία - με κάποιες πραγματικά σκοτεινές άκρες, αλλά ας την θεωρήσουμε «ειλικρινή» - δεν άφησε κανένα αποτύπωμα στο μεγάλο δημοκρατικό γεγονός. Το γεγονός είναι ότι ο πληθυσμός έγινε λαός, καθημερινοί άνθρωποι αφιέρωσαν κάποιες ώρες σε μια τελετουργία που αποτελεί, όπως και να το κάνουμε, μέρος της δημοκρατικής μας νεωτερικότητας, της ιστορίας μας, των τρόπων που συναισθανόμαστε όσα μας συγκλονίζουν. Και ο λόγος και η σιωπή και οι κουβέντες κόμισαν συγχρόνως ηθικό και πολιτικό νόημα. Άλλωστε, όταν ο λαός κινείται για λίγο εκτός της οικονομικής, βιοποριστικής ή άλλης του ρουτίνας, όταν εγείρεται και συμπάσχει για κάποια δημόσια πληγή, όταν απαιτεί δικαιοσύνη, αναρωτιέται πάντα για τη στάση μιας εξουσίας, για τα όσα έκαναν ή λέγουν αυτοί που κυβερνούν. Δεν υπάρχει «πένθος» δημόσιο δίχως πολιτική αιχμή. Η ηθική διαμαρτυρία είναι αδιάρρηκτα και πολιτικό μήνυμα.

Η Παρασκευή 28/2 ήταν και μνημόνευση και απαίτηση δικαιοσύνης και μήνυμα για μια πολιτική με επίκεντρο την προστασία της ζωής και όχι την έκθεση στο θάνατο και σε όλες τις άλλες εκδοχές θανάτωσης και ασφυξίας. Το «δεν έχω οξυγόνο» που τόσο λοιδορήθηκε ως υπερβολικό, «αφηρημένο» ή μελοδραματικά άστοχο είναι μια εξαιρετική συμπύκνωση συλλογικών καταστάσεων που συχνά δεν μπορούν να ενθυλακωθούν σε «προτάσεις θεσμικές» ή «δημοσιονομικά μετρημένες λύσεις». Όταν μάλιστα ζητάς από τον κόσμο που δηλώνει την ασφυξία του ή κατανοεί (προσπαθεί να συναισθανθεί) την ασφυξία άλλων συμπολιτών, όταν του ζητάς παράβολα για να πρωτοκολληθεί το αίτημα στο υπεύθυνο γραφείο, όταν δηλαδή αντιμετωπίζεις την αφύπνιση των πολιτών από τη σκοπιά του αμέτοχου γραφειοκράτη και του κυβερνητικού κλητήρα, τότε δεν έχεις καταλάβει τίποτα. Ούτε από το πώς ζουν οι δημοκρατίες ούτε από τους λόγους που τις έχουν κάνει τόσο ευάλωτες και δίχως ζωντανά στηρίγματα.

Η μέρα για τα Τέμπη ήταν τελικά κάτι που δεν μπορεί να αφήσει αμετάβλητη την πορεία των πραγμάτων στη χώρα. Δεν ήταν μια «μαζική παραφροσύνη» εναντίον του «ορθολογισμού» αλλά μια μεγάλη ευκαιρία να αποκατασταθεί ο κριτικός, δημοκρατικός και βαθιά ανθρωπιστικός πυρήνας του ορθολογισμού ως εμπιστοσύνης στη συλλογική νοημοσύνη πολιτών που ζητούν το λόγο και διεκδικούν.

"Ο Μανόλης Αναγνωστάκης στον αστερισμό του λυρισμού και του μοντερνισμού" γράφει ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου ("Εφημερίδα των Συντακτών"- ΝΗΣΙΔΕΣ 02.03.25)

 ............................................................

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης στον αστερισμό του λυρισμού και του μοντερνισμού

γράφει ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου* ("Εφημερίδα των Συντακτών"- ΝΗΣΙΔΕΣ 02.03.25) 

Χαμηλόφωνος, συνομιλητικός, καχύποπτος απέναντι σε οτιδήποτε μπορεί να δείξει φανταχτερό και μεγαλόσχημο, ο ποιητής πενθεί σιωπηρά, κάποτε ακόμα και κρυπτικά (κι εδώ θα βρούμε τους οργανικούς δεσμούς του με τον μοντερνισμό) τους φίλους που αφανίστηκαν στα δύσκολα χρόνια, την επαναστατική ιδεολογία που μεταμορφώθηκε σε σύστημα κλειστού πολιτικού ελέγχου, αλλά και τις ευκαιρίες της ζωής που πέταξαν εν μιά νυκτί μακριά ή τους ατέλειωτους συμβιβασμούς της καθημερινότητας. Και η γλώσσα του μεταπηδά σιγά σιγά από τον θρήνο στην οργή, από την οργή στον σαρκασμό και την ειρωνεία και από την ειρωνεία στην αφαιρετική και αποστασιοποιημένη διατύπωση, όπου όλα πια δείχνουν μάταια και οριστικά τελειωμένα.

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης (1925-2005) σημάδεψε τη νεανική αλλά και την επαγγελματική μου ζωή στο ξεκίνημά της. Τον γνώρισα ως νεαρός συντάκτης στην Αυγή της δεκαετίας του 1980 και το ενδιαφέρον του για την κριτική, που δεν τον εγκατέλειψε ούτε στην ωριμότητά του, είχε τις ευεργετικές του επιδράσεις και επάνω μου: ύστερα από δική του πρωτοβουλία ανέλαβα στην εφημερίδα τη στήλη κριτικής της λογοτεχνίας.

Γράφοντας στο πλαίσιο του επετειακού έτους για τον Αναγνωστάκη, είναι αδύνατο να μην ανακαλέσω το επίμονο αίσθημα συλλογικότητας που διακατείχε τη μεταπολιτευτική του παρουσία. Και μιλώ επίτηδες για «επιμονή» και όχι για «πολιτική ένταξη» ή για «αγωνιστικό φρόνημα». Γιατί ο Αναγνωστάκης δεν είχε τίποτε το κανονιστικό και το από καθέδρας - κι αυτό για τους νέους του είδους μου αποτελούσε σωστή αποκάλυψη. Ακόμα κι όταν έκανε μαθήματα στο κομματικό Κέντρο Μαρξιστικών Σπουδών, σε μια αίθουσα με θέα την είσοδο του Πολυτεχνείου, όπου συχνά τον συνόδευα για λογαριασμό της "Αυγής", ο λόγος του δεν ήταν λόγος διδαχής και άνωθεν διδασκαλίας, αλλά μια ζωντανή και ανοιχτή συνομιλία, που κινητοποιούσε αμέσως τον ακροατή. Κι ο ακροατής γινόταν έτσι ισότιμος συνομιλητής κι όχι ένα πρόσωπο καθισμένο άβολα στην καρέκλα του, ανυπόμονο να τρέξει προς την έξοδο μόλις θα τελείωνε η προκαθορισμένη ώρα.

Δεν πρόκειται, όμως, μόνο γι’ αυτό. Θυμάμαι τον Αναγνωστάκη όταν έμπαινε στα γραφεία της "Αυγής" και άλλαζε πάραυτα τη διάθεση όλων μας με το ευφρόσυνο χιούμορ του. Ενα χιούμορ ασεβές, άθεο να το πω, που δεν υποκλινόταν σε καμία ιεραρχία, πολιτική ή λογοτεχνική - πώς να ξεχάσουμε τον "Μανούσο Φάσση"; Αναλογίζομαι, πάντως, τον Αναγνωστάκη και σε άλλες στιγμές, όταν το χιούμορ όφειλε να παραχωρήσει τη θέση του στην καίρια, άμεση παρέμβαση, όπως ένα βράδυ σε μια δημόσια συζήτηση την οποία είχε διοργανώσει το ΚΚΕ Εσωτερικού στο Πολυτεχνείο. Αντιδρώντας εκεί σε μια ομολογουμένως περίεργη διατύπωση του Δ. Ν. Μαρωνίτη ότι η Αριστερά όφειλε να ορίσει αξίες για τη λογοτεχνία, ο Αναγνωστάκης έσπευσε να ξεκαθαρίσει πως η Αριστερά είχε προδικτατορικά πληρώσει πανάκριβα ανάλογες αντιλήψεις και πως τέτοια ζητήματα ανήκαν οριστικά στο παρελθόν.

Το ποιητικό έργο και ο λυρικός ανθολόγος

Το ποιητικό έργο του Μανόλη Αναγνωστάκη καλύπτει μια πλήρη τριακονταετία. Ξεκινάει με τις "Εποχές" (1941-1944, 1946-1948 και 1949-1950), ανδρώνεται με τις "Συνέχειες" (1953-1954, 1955 και 1963) και ολοκληρώνεται με τον "Στόχο" (1971). Μια τελευταία νότα δίνει ο ποιητής με το "Περιθώριο ΄68 - ΄69" (1979) και με το "ΥΓ." (1983). Στη δουλειά του θα πρέπει να συνυπολογίσουμε τα κριτικά του κείμενα (συγκεντρωμένα σήμερα σε δύο τόμους), καθώς και το σατιρικό δοκίμιο (το ανέφερα ήδη) "Ο ποιητής Μανούσος Φάσσης. Η ζωή και το έργο του". Μια πρώτη απόπειρα κριτικής προσέγγισης (1987). Μαζί ο μονόλογος "Είμαι αριστερόχειρ ουσιαστικά" (με πρόλογο του Παντελή Μπουκάλα και επίμετρο-επιμέλεια Μισέλ Φάις, 2012).

Στοχαστικός, με έντονο σκεπτικισμό, όπως και βυθισμένος στις σκληρές μνήμες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, της Αντίστασης και του Εμφυλίου, ο Αναγνωστάκης δεν ξεκόβει ποτέ από τον λυρισμό. Από τα ποιήματά του απουσιάζει, ωστόσο, εξ αρχής οποιοδήποτε στοιχείο έξαρσης ή διαστολής. Χαμηλόφωνος, συνομιλητικός, καχύποπτος απέναντι σε οτιδήποτε μπορεί να δείξει φανταχτερό και μεγαλόσχημο, ο ποιητής πενθεί σιωπηρά, κάποτε ακόμα και κρυπτικά (κι εδώ θα βρούμε τους οργανικούς δεσμούς του με τον μοντερνισμό) τους φίλους που αφανίστηκαν στα δύσκολα χρόνια, την επαναστατική ιδεολογία που μεταμορφώθηκε σε σύστημα κλειστού πολιτικού ελέγχου, αλλά και τις ευκαιρίες της ζωής που πέταξαν εν μιά νυκτί μακριά ή τους ατέλειωτους συμβιβασμούς της καθημερινότητας. Και η γλώσσα του μεταπηδά σιγά σιγά από τον θρήνο στην οργή, από την οργή στον σαρκασμό και την ειρωνεία και από την ειρωνεία στην αφαιρετική και αποστασιοποιημένη διατύπωση, όπου όλα πια δείχνουν μάταια και οριστικά τελειωμένα.

Μια από τις σημαντικότερες φωνές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς και της ελληνικής μεταπολεμικής ποίησης, ο Αναγνωστάκης κερδίζει αμέσως με τον αφαιμαγμένο λυρικό του λόγο τον αναγνώστη: η απουσία οποιασδήποτε προσποίησης στον στίχο του, η σχεδόν φυσική εκφορά του και η εκ πεποιθήσεως εκφραστική του λιτότητα συστήνουν ένα έργο μονίμως ανοιχτό και εν προόδω – πολιτικό και υπαρξιακό.

Τόσο ο λυρισμός όσο και ο μοντερνισμός μάς έχουν προετοιμάσει για να πάμε από τον ποιητή στον ανθολόγο. Το 1987 ο Αναγνωστάκης διάβασε στον ραδιοσταθμό του Ηρακλείου Κρήτης ποιήματα ελασσόνων ποιητών της προπολεμικής περιόδου, ποιήματα, όπως τα έλεγε ο ίδιος, «λυρικά μιας εποχής στους παλιούς ρυθμούς». Η επιλογή αυτή κυκλοφόρησε το 1990 με τίτλο "Η χαμηλή φωνή", περιλαμβάνοντας ποιητές πριν από τη γενιά του 1930 με ελάσσονα ποιήματα (όχι κατ’ ανάγκην και από ελάσσονες ποιητές) και λυρικούς τόνους από τον Λορέντζο Μαβίλη, τον Μιλτιάδη Μαλακάση, τον Λάμπρο Πορφύρα, τον Ναπολέοντα Λαπαθιώτη και τον Ρώμο Φιλύρα μέχρι τον Ρήγα Γκόλφη, τον Απόστολο Μελαχρινό, τον Κώστα Ουράνη, τον Κώστα Καρυωτάκη και τον Νίκο Καββαδία. Το ανθολογικό έργο του Αναγνωστάκη συμπληρώθηκε το 2019 με την έκδοση Ο Μανόλης Αναγνωστάκης ανθολογεί. Ενα πανόραμα της νεωτερικής μας ποίησης, ξεδιπλώνοντας πανοραμικά μπροστά μας έναν χάρτη του ελληνικού ποιητικού μοντερνισμού: από τον Τάκη Παπατσώνη, τον Θεόδωρο Ντόρρο, τον Αναστάσιο Δρίβα, τον Γιώργο Θέμελη, τον Γιώργο Σεφέρη, τον Ανδρέα Εμπειρίκο, τη Ζωή Καρέλλη, τον Γ. Θ. Βαφόπουλο, τον Δ. Ι. Αντωνίου και τον Αλέξανδρο Μπάρα μέχρι τον Νίκο Εγγονόπουλο, τον Νικήτα Ράντο, τον Γιώργο Σαραντάρη, τον Ζήση Οικονόμου, τον Γιάννη Ρίτσο, τον Νίκο Γκάτσο, τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Αλέξανδρο Μάτσα, τον Νικηφόρο Βρεττάκο, τον Μηνά Δημάκη, τον Τάκη Βαρβιτσιώτη και τον Αρη Δικταίο. 
Και αυτό το υλικό έχει τις ρίζες του στον ραδιοφωνικό σταθμό Ηρακλείου. Για λογαριασμό του ηχογράφησε ο Αναγνωστάκης, το καλοκαίρι του 1988, με τη συνεργασία του Γιώργου Ζεβελάκη, τα ποιήματα των νεωτερικών ποιητών. Σε συνέντευξη που έδωσε τότε ο ποιητής στον Ζεβελάκη, που δημοσιεύεται ως εισαγωγή στην ανθολογία των νεωτερικών, σημειώνει πως οι επιλογές του είναι λιγότερο υποκειμενικές από όσο ήταν με την παραδοσιακή ποίηση - και τούτο γιατί ήθελε να δείξει σε ένα πιο αντιπροσωπευτικό φάσμα ένα τόσο ευρύ και περίπλοκο καλλιτεχνικό κίνημα όπως ο ποιητικός μοντερνισμός.

Τι είναι ο ελεύθερος στίχος και πώς οδηγεί στη μορφική αποδέσμευση; Πώς η γλώσσα της καθημερινότητας και του κοινού, αδιακόσμητου λόγου μετατρέπεται σε πεδίο της σύγχρονης ποιητικής έκφρασης; Κι ακόμα, μέσα από ποιους δρόμους καταργούνται τα όρια ανάμεσα στην πεζογραφία και την ποίηση, δημιουργώντας παράδοξες και ταυτοχρόνως ανατρεπτικές αναμίξεις; Αυτά είναι τα ερωτήματα που θέτει ο Αναγνωστάκης με την ανθολογία του, επιμένοντας ότι προκειμένου να παρουσιαστούν με κάποια επάρκεια οι νεωτερικοί ποιητές θα έπρεπε να υιοθετηθεί ένα πιο αντικειμενικό κριτήριο. Η υποκειμενικότητα, ωστόσο, του ανθολόγου-ποιητή ευτυχώς δεν κρύβεται. Ας μην ξεχάσουμε πως ο Αναγνωστάκης σταμάτησε νωρίς να γράφει ποίηση, ενώ το 1987 ανθολόγησε τον εαυτό του σε ένα βιβλίο των εκδόσεων του θεσσαλονικιώτικου περιοδικού Παρατηρητής που είχε τίτλο Μανόλης Αναγνωστάκης αυτοανθολογούμενος (με ένα σημείωμα του Ξ. Α. Κοκόλη). Εκεί έκλεινε μια πορεία που ήταν ολοκληρωμένη ήδη από τη δεκαετία του 1970, μια και ο ίδιος ήταν πεπεισμένος πως η ποιητική πράξη αποτελεί έργο της νεανικής ηλικίας. Σε αυτή τη βάση είναι επιλεγμένα και τα ποιήματα των νεωτερικών ποιητών, που αποτυπώνουν τα φανερώματα της νιότης τους χωρίς να καλύπτουν (και ακόμα λιγότερο να εξαντλούν) το υστερότερα έργο τους. 
Παρ' όλα αυτά, τα 197 ποιήματα των 22 ανθολογούμενων ποιητών (η επιμέλεια είναι του Ζεβελάκη) δίνουν μια στιβαρή εικόνα του ελληνικού μοντερνισμού δίχως να εγκλωβίζονται στα στενά όρια της λογοτεχνικής γενιάς και των χρονολογιών πρώτης εμφάνισης ή πρώτης δημοσίευσης (τα συνήθη μέτρα και σταθμά για τις ποιητικές ανθολογίες). Κι έτσι οι νεωτερικοί ποιητές του Αναγνωστάκη συνιστούν όντως ένα αντιπροσωπευτικό δειγματολόγιο των τάσεων, των διαθέσεων και των κατευθύνσεων του καιρού τους: μια στιγμή σε πολλαπλές εκδοχές ή μάλλον πολλαπλές εκδοχές ενός όχι ενιαίου αλλά ακανόνιστου φαινομένου με ποικίλες και ασύμμετρες απολήξεις.

Πώς να διαβάσουμε τη βιβλιογραφία του ποιητή;

Στη Βιβλιογραφία Μανόλη Αναγνωστάκη (1941-2023), Ομιλος Φίλων του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη σε συνεργασία με τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2024, ο ακάματος Δημήτρης Δασκαλόπουλος καταγράφει όχι μόνο τη μακρά εκδοτική πορεία του ποιητικού, δοκιμιακού και ανθολογικού του έργου μέσα στον χρόνο μα και την αχαρτογράφητη πληθώρα, όπως σημειώνεται στην εισαγωγή, των μεμονωμένων δημοσιευμάτων του. Εξίσου σημαντικό είναι το ότι ο Δασκαλόπουλος καταγράφει επίσης τα δημοσιεύματα για τον ποιητή, φτάνοντας μέχρι τις ημέρες μας.

Διαβάζεται, ωστόσο, μια βιβλιογραφία κι αν ναι, τότε πώς ακριβώς; Κάθε βιβλιογραφία έχει πρωτίστως χρηστικό σκοπό: θέλει να βοηθήσει τους παντός είδους ερευνητές τόσο ως προς τον εντοπισμό των πρωτογενών και των δευτερογενών πηγών τους όσο και ως προς τις κατευθύνσεις τις οποίες επιδιώκει να ψάξει η έρευνά τους. Δεν πρόκειται, όμως, μόνο γι’ αυτό, αλλά και για τους τόπους (ποιητικούς, κριτικούς και φιλολογικούς) τους οποίους είναι σε θέση να υποδείξει για τον γενικότερο αναγνώστη ο βιβλιογράφος - ακόμα και για τα ερωτήματα τα οποία είναι δυνατόν να εγερθούν στην αναγνωστική συνείδηση όσο προσπαθεί να ικανοποιήσει τις περιέργειές της. Ενα πιθανό ερευνητικό ζητούμενο και παράδειγμα είναι (τι άλλο;) η χρόνια συναναστροφή του Αναγνωστάκη με τον λυρισμό. Και αυτό θα μας κάνει να επιστρέψουμε στις ανθολογίες του και να τις συσχετίσουμε εκ των πραγμάτων με την ποίησή του.

*Κριτικός λογοτεχνίας στην εφημερίδα Το Βήμα της Κυριακής

"Μικρό αποχαιρετιστήριο αφιέρωμα στον Τζιν Χάκμαν" έγραψε ο φίλος στο fb Giorgos Pappas (facebook, 28.2.2025)

 ............................................................

Μικρό αποχαιρετιστήριο αφιέρωμα στον Τζιν Χάκμαν

έγραψε ο φίλος στο fb Giorgos Pappas (facebook, 28.2.2025)

Το χάρισμά του ήταν ότι έμοfιαζε πάντα κοινός θνητός, ένας από εμάς, καθόλου σταρ. Και σου έδινε την αίσθηση πως μπορείς κι εσύ, ένας κοινός, να γεμίζεις την οθόνη όπως αυτός, να εξαφανίζεις ή να εξυψώνεις συμπρωταγωνιστές, να συμβολίζεις και να γράφεις ιστορία και ιστορίες. Προφανώς τα δύο Όσκαρ του, ο Popeye Doyle στον "Άνθρωπο από την Γαλλία" (πρώτος από την γενιά του που κέρδισε) και ο καθρέφτης του κακού στους "Ασυγχώρητους" είναι αυτά που θα μονοπωλήσουν μνήμες και εικόνες. Αλλά τον θυμάμαι περισσότερο στο "Mississippi Burning", εκεί που ενσάρκωσε ακεραιότητα (αυτό που σήμαινε ή νομίζουμε ότι σημαίνει η Αμερική) και δύναμη (η εστίαση της κάμερας όταν βάζει το ξυράφι στο λαιμό του κακού) και τρυφερότητα (στις λιγομίλητες σκηνές με την ΜακΝτόρμαντ). Τον θυμάμαι να δίνει πρόσωπο στο άγχος του ενήλικα που πρέπει να σταθεί απέναντι ή δίπλα στους γονείς/ στην προηγούμενη γενιά, στο νεανικό του "I Never Sang for my Father". Φυσικά στην "Συνομιλία" του Κόπολα, στην βύθιση στην παράνοια των παρασίτων ήχου και κόσμου. Στην άλλη βύθιση, στην φιλαργυρία, στην αγαπημένη μεγαλεπήβολη αποτυχία του "Eureka". Να καθοδηγεί και να εμπνέει τους ταπεινούς αυτού του κόσμου ως προπονητής μπάσκετ στο "Hoosiers". Στους ατέλειωτους δεύτερους, πραγματικά υποστηρικτικούς ρόλους του- είτε στο πώς φρόντισε τον ημιάγνωστο τότε Πατσίνο στην λούμπεν περιπλάνησή τους στο "Σκιάχτρο", ή στην μπαρουτοκαπνισμένη αφέλεια που οδηγεί σε θάνατο στην "Αποστολή στη Νικαράγουα", ή στην κομψότητα με τη οποία συνόδευε την Gena Rowlands στο "Μια Άλλη Γυναίκα", ή στις αποχρώσεις του μοχθηρού: είτε στυλιζαρισμένα στο "Quick & the Dead", ή ασφυκτικά στο "Αδιέξοδο" και το "Crimson Tide" ή υποδόρια όπως στο "Under Suspicion". Χωρίς σοβαροφάνεια, ευφυούς κωμικού χρονισμού, είτε στο πεντάλεπτό του στο "Φρανκενστάιν Τζούνιορ" ή ως ο κόμικ Λούθορ του "Σούπερμαν" ή ως ο "πάτερ Τάνενμπάουμ". Απόδειξη ότι τα όνειρα του κινηματογράφου μπορεί να είναι φτιαγμένα από χώμα και νερό, από την δική μας ύλη. Πληθωρικός ακόμη κι όταν ήταν λακωνικός, Gene Hackman, 1930-2025

Όλες οι αντιδρ

Mozart: Adagio in B Minor, K. 540 - Grigory Sokolov (live) (youtube, 24.1.2025)

 .............................................................

Mozart: Adagio in B Minor, K. 540 - Grigory Sokolov (live)

(youtube, 24.1.2025)

Ο Μανώλης Γιούργος διαβάζει τα "Υπναρούδια" της Παυλίνας Παμπούδη (https://www.periou.gr, 1.3.2025)

 ............................................................

Ο Μανώλης Γιούργος διαβάζει τα "Υπναρούδια" της Παυλίνας Παμπούδη

https://www.periou.gr/o-manolis-giourgos-diavazei-ta-ypnaroudia-tis-pavlinas-paboudi/?fbclid=IwY2xjawIwMTBleHRuA2FlbQIxMQABHfhFy3Ytdbpvq5Wh0f-StdQLlVVJEDbSfTvmgkjhKYeFfc3KvSr78K2REA_aem_5Vr5khF3fe1UCfb2GC5czg

"ΜΑΡΤΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ" ποίημα του ποιητή και φίλου στο fb Χάρη Μελιτά (facebook, 1.3.2024)

 .............................................................

                    Χάρης Μελιτάς

ΜΑΡΤΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ


Τι θέλεις
και ανθίζεις παπαρούνα;
Η Άνοιξη
δεν λιάζεται εδώ.
Την σκέπασαν
με ψέμα και τσιμέντο.


''Είμαι μια στάλα
απ' το αίμα των παιδιών.
Βγήκα να καταθέσω την αλήθεια.''

 ..............................................................

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Στίχοι-μουσική: Γιάννης Αγγελάκας

Μουσικοί

Γιάννης Αγγελάκας: Φωνή, ενορχήστρωση, πλήκτρα, συνθεσάϊζερ

Περικλής Τσουκαλάς: Ηλεκτρικές κιθάρες

Δημήτρης Σαλεπάκης: Συνθεσάϊζερ

Γιώτα και Ειρήνη Κολιούση: Φωνητικά

Νίκος Βελιώτης: Κιθάρα, συνθεσάϊζερ, 

παραγωγή 

Coti.K: Μίξη-παραγωγή

Το σχήμα “Ακραία Αντίδραση” από την Πρέβεζα (Linos MC και Αλέξανδρος Οπλιστής) με οδήγησαν στον τρόπο που ραπάρω τα λόγια και ο Linos MC πρόσθεσε μερικές ρίμες για να στρογγυλέψει, όπου χρειαζόταν, το ραπάρισμα.

Στην παιδική χορωδία (υπό την επιμέλεια της Ειρήνης Κολιούση) συμμετέχουν οι μαθητές από το 2ο Δημοτικό Σχολείο Ελευθερίου-Κορδελιού:

Στάθης Βασιλειάδης, Αναστασία-Ραφαέλα Ευαγγελοπούλου, Αριάδνη Ηλιάδου, Θοδωρής Καϊμάκης, Ειρήνη Κωνσταντινίδου, Ελένη Κωνσταντούδη, Ανδριάνα Λεγάτου, Πηνελόπη Μάρκου, Αντωνία Ματσουκίδου, Θεοδώρα Σιώπη, Στέλλα Τσιακίρη, Παρασκευή Τσομπανίδου, Κωνταντίνος Χρύσανθου, Άγγελος Λαζαρίδης-Μακρής, Κατερίνα Μαριάκη.

Η παιδική χορωδία ηχογραφήθηκε στο στούντιο “Πολύτροπον” με μηχανικό ήχου τον Θάνο Καζαντζή.

Στα γυρίσματα του βίντεο εκτός από τα παιδιά της χορωδίας συμμετείχαν και οι: Νικολέτα-Μιχαέλα Ευαγγελοπούλου, Ελισάβετ Καϊμάκη, Στέλιος Κωνσταντούδης [Όλα τα παιδιά συμμετείχαν με την έγγραφη άδεια των γονέων τους]

Δημιουργική ομάδα βίντεο: Αλέξης Αρχοντής (κάμερα, μοντάζ), Γιώργος Κόφτης, Γιώργος Γούσης

Ευχαριστώ τον διευθυντή του 2ου Δημοτικού Σχολείου Ελευθερίου-Κορδελιού, τον Σύλλογο των Διδασκόντων του 2ου Δημοτικού Σχολείου Ελευθερίου-Κορδελιού, τους γονείς των παιδιών και το φροντιστήριο ξένων γλωσσών GLOSSOLAND στον Εύοσμο.

Το μέλλον μου είν’ ολόλαμπρο
Κανένας δεν το σκιάζει
Νάτο! Έρχεται περήφανο
Ζεστό σαν το αγιάζι

Το μέλλον μου είν’ ολόλαμπρο
Σαν δεκαπέντε ήλιοι
Όμως φοβάμαι μη τυχόν
Και μου το φαν’ οι σκύλοι

Γεννήθηκα στην έρημο
Πηγαίνω κι όπου βγάλει
Κι οι γύπες από πάνω μου
Κάνουν χαρά μεγάλη

Το μέλλον μου είν’ ολόλαμπρο
Σαν ξέπνοο καντήλι
Καλά θα κάνω να κρυφτώ
Μπας κι έχει έρθει ήδη

Το μέλλον έφτασε είναι εδώ
Σα να ‘ταν από πάντα
Μες σε δωμάτιο παιδικό
Κι ας κλείνω τα τριάντα
Με τους δικούς μου ακόμα ζω
Μ’ έχουνε ξεγραμμένο
Στάχτη πετάν στα μάτια μου
Το στόμα μου ραμμένο

“Μη ψάχνεις πια αλλού
Εδώ είναι το ταξίδι”
Ακούω στο ραδιόφωνο
Και νιώθω σα σκουπίδι
Και λέω να πάω να κοιταχτώ
Μπας κι έχω προβοσκίδα
Που θέλω να εξαφανιστώ
Να βρω άλλη πατρίδα

Αριστεροί και δεξιοί
Κεντρώοι και ακραίοι
Απ’ την βουλή με χαιρετάν
Ανέμελοι κι ωραίοι
Και λένε πως με νοιάζονται
Πως είναι δημοκράτες
Μα εμένα όλοι μου φαίνονται
Κρυφοαριστοκράτες

Σαν σκλάβο με παρηγορούν
Σαν βλάκα μου μιλάνε
Και μοναχά τη ψήφο μου
Ν’ αρπάξουνε κοιτάνε
Το αίμα μου ρουφήξανε
Για να ‘χουν να γλεντάνε
Σε κάδο μ’ απορρίματα
στημένο με πετάνε

Λυπάμαι τα παιδάκια μου
Τη νιότη τους χαράμι
Που θα πετάξουνε κι αυτά
Μες στης μαφίας τη φωτιά
Όνειρα ανεκπλήρωτα
Αργοπεθαίνουν στον βοριά

Το μέλλον μου είν’ ολόλαμπρο
Σαν ξέπνοο καντήλι
Καλά θα κάνω να κρυφτώ
Μπας κι έχει έρθει ήδη

Música Gurdjieff | De Hartmann 🎵 - "Meditation" Piano: Guillermo Alonso Iriarte (youtube, 10.6.2018)

 ............................................................

Música Gurdjieff | De Hartmann 🎵 - Meditation

Música Gurdjieff/ De Hartmann

Piano: Guillermo Alonso Iriarte

(youtube, 10.6.2018)

 

"...Σήμερα ζήσαμε ένα σημείο καμπής. Ζήσαμε την Ιστορία εν κινήσει." - Από τον δημοσιογράφο και φίλο στο fb Yannis Albanis (facebook, 28.2.2025)

 ............................................................

"...Σήμερα ζήσαμε ένα σημείο καμπής. Ζήσαμε την Ιστορία εν κινήσει."

Τέσσερις παρατηρήσεις για τις σημερινές μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις για τα Τέμπη.

από τον δημοσιογράφο και φίλο στο fb Yannis Albanis (facebook, 28.2.2025)

1. Οι σημερινές κινητοποιήσεις έχουν ιστορικό χαρακτήρα για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι πρόκειται για τις πιο μαζικές συγκεντρώσεις που έχουν γίνει στη χώρα εδώ και δεκαετίες. Για να συναντήσουμε ανάλογα πλήθη στην Αθήνα μάλλον θα πρέπει να γυρίσουμε στην επιστροφή του Καραμανλή το 1974.

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι σημερινές κινητοποιήσεις δεν προκάλεσαν κοινωνική πόλωση. Δεν υπήρξε κοινωνικό μπλοκ που να στάθηκε απέναντί τους, όπως συνέβαινε με τις αντιμνημονιακές διαδηλώσεις. Η πόλωση είναι μόνο με τους κυβερνώντες.

Η πάνδημη υποστήριξη των σημερινών συγκεντρώσεων θυμίζει τις κινητοποιήσεις που συνοδεύουν τις πτώσεις καθεστώτων.

2. Η κυβερνητική καμπάνια ενάντια στις συγκεντρώσεις συνετρίβη. Μια κυβέρνηση που επί πεντέμισι χρόνια είχε προκαλέσει πολιτική παράλυση στους αντιπάλους της με τις επιδόσεις της στο επικοινωνιακό πεδίο, τώρα υπέστη μια πρωτοφανή επικοινωνιακή καταστροφή, δείγμα της αλλαγής εποχής. Όσα είπε και όσα λέει η κυβέρνηση (όπως η αποψινή δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου) όχι μόνο δεν πείθουν τους πολίτες, αλλά λειτουργούν ενισχυτικά στις κινητοποιήσεις γιατί θεωρούνται εμπαιγμός. Η κυβέρνηση αδυνατεί να δημιουργήσει ρωγμές σε αυτό το κοινωνικό μπλοκ που συγκροτείται στη βάση των αιτημάτων για δικαιοσύνη και αλήθεια.

3. Με τις σημερινές κινητοποιήσεις ο φόβος αλλάζει στρατόπεδο. Ο φόβος δεν σχετίζεται μόνο με την πασίδηλη αποδυνάμωση «των από πάνω» και την καταφανή αυξανόμενη αυτοπεποίθηση «των από κάτω» -είναι η πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό που η πολιτική ατζέντα φτιάχνεται από τα πλήθη στους δρόμους.

Ο φόβος έχει και μια άλλη πλευρά πολύ πιο συγκεκριμένη και υλική. Είναι η αίσθηση ότι η περίοδος της καθεστωτικής ασυλίας έχει λήξει, η συνειδητοποίηση ότι σε αυτήν την ιστορία δεν πρόκειται να βγουν όλοι λάδι, όπως έχει συμβεί σε όλες τις ανάλογες ιστορίες του παρελθόντος. Κι αυτός ο φόβος μπορεί να οδηγήσει στο να ανοίξουν στόματα και να ακουστούν «επικίνδυνες» αλήθειες.

4. Το σύστημα εξουσίας βρίσκεται σε αποδρομή. Αυτό το πανίσχυρο μέχρι τώρα σύστημα, παρουσιάζεται πλέον όλο και πιο αδύναμο. Αυτό το σύστημα που μέχρι τώρα είχε στηριχτεί σε μια πλατιά πολυσυλλεκτική συμμαχία, βρίσκεται πλέον αντιμέτωπο με την πιο μεγάλη κοινωνική συμμαχία που έχει συγκροτηθεί στα 51 χρόνια της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας. Αυτό το σύστημα που επισείει διαρκώς τον κίνδυνο της αποσταθεροποίησης, μετατρέπεται πλέον το ίδιο σε παράγοντα αποσταθεροποίησης

Ωστόσο, το ότι βρίσκεται σε αποδρομή, δεν σημαίνει ότι έχει συνθηκολογήσει. Τώρα θα δώσει τον πιο σκληρό αγώνα για την επιβίωσή του, με βασικό όπλο του την αδυναμία της πολιτικής αντιπολίτευσης. Αλλά καμιά κυβέρνηση δεν μπορεί να σταθεί, έχοντας απέναντί της το λαό στους δρόμους.

Σήμερα ζήσαμε ένα σημείο καμπής. Ζήσαμε την Ιστορία εν κινήσει.

Ομιλία της Μαρίας Καρυστιανού στη μνήμη των θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών (Πλατεία Συντάγματος 28.2.2025) (youtube, 28.2.2025)

 .............................................................

Ομιλία της Μαρίας Καρυστιανού στη μνήμη των θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών (Πλατεία Συντάγματος 28.2.2025)

(youtube, 28.2.2025)

"Μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία" γράφει ο Τάσος Τσακίρογλου ("Εφημερίδα των Συντακτών", 28.02.25)

 ...............................................................

     Μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία

γράφει ο Τάσος Τσακίρογλου   ("Εφημερίδα των Συντακτών", 28.02.25) 

Θα πρέπει να έχουν μαντικές ικανότητες και να βλέπουν το μέλλον ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί του. Προέβλεπαν εδώ και εβδομάδες ότι θα γίνουν επεισόδια στο κέντρο της Αθήνας. Το είπε επανειλημμένως και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Άραγε που το ήξεραν και πως; Ο μόνος τρόπος είναι να είχαν βαλτούς ακόμα και μέσα στους «μπαχαλάκηδες». Υποσχέθηκαν ότι θα «προστατεύσουν τις συγκεντρώσεις», αλλά, όπως πάντα, ψεύδονταν. Η βεβαιότητα του Βορίδη, του Γεωργιάδη και του Φλωρίδη είναι τουλάχιστον ύποπτη. Δεν σεβάστηκαν ούτε τα παιδιά, ούτε τους ηλικιωμένους. Η κυβέρνηση είναι στριμωγμένη λόγω της συστηματικής προσπάθειας να συγκαλύψει το έγκλημα των Τεμπών.

Το «Δεν έχω οξυγόνο» επαληθεύτηκε από τα χημικά των ΜΑΤ και των ειδικών δυνάμεων που κινητοποίησε η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Από το 2019 ο αυταρχισμός και η καταστολή είναι η απάντηση όποια και εάν είναι η ερώτηση.

Η ομιλία της Μαρίας Καρυστιανού ήταν κάτι παραπάνω από συγκλονιστική. Η γυναίκα αυτή έχει την ικανότητα να μιλά απευθείας στη λογική και στο συναίσθημα και να κινητοποιεί τους πάντες, κάτι που η Αριστερά φάνηκε ανίκανη να κάνει.

Είναι βέβαιο ότι οι σημερινές συγκεντρώσεις σε σχεδόν όλη την Ελλάδα θα έχουν πολιτικό αποτέλεσμα. Δεν ξέρω τι θα είναι αυτές, αλλά, όπως έλεγε και το σύνθημα του γαλλικού Μάη «τίποτα δεν θα είναι το ίδιο». Η κινητοποίηση της ελληνικής νεολαίας ήταν κάτι το πρωτοφανές. Ίσως επειδή νέοι ήταν και οι περισσότεροι από τους νεκρούς των Τεμπών. Ίσως σκέφτηκαν ότι «θα μπορούσα να είμαι εγώ στη θέση τους».

Η συμπεριφορά της κυβέρνησης μοιάζει στη διαχείριση όλων των σκανδάλων: από τη Novartis, τη Siemens, τις υποκλοπές, μέχρι και τα Τέμπη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θυσιάζει κάθε φορά κάποιον αναλώσιμο, αρκεί να μείνει ο ίδιος στο απυρόβλητο: στις υποκλοπές ήταν ο Κοντολέων και ο ανιψιός Γρηγοριάδης, τώρα ίσως ρίξει στα σκυλιά τον Τριαντόπουλο.

Η ανάγκη να φύγει αυτή η κυβέρνηση, η οποία είναι επικίνδυνη,γίνεται αδήριτη. Η κατηγορία που απευθύνει ο πρωθυπουργός προς την αντιπολίτευση ότι διχάζει τον λαό, τού γυρίζει μπούμερανγκ. Ο ίδιος είναι ο τοξικός και ο διχαστικός. Στη μεταπολίτευση δεν έχει υπάρξει κυβέρνηση με πιο ταξικό προσανατολισμό. Είναι αφοσιωμένη και στοχοπροσηλωμένη στην υποστήριξη των επιχειρηματικών συμφερόντων. Η κυβέρνησή του είναι ένα υβρίδιο νεοφιλελευθερισμού και ακροδεξιάς. Βέβαια αυτό συμβαίνει πλέον με όλους τους ακροδεξιούς της Ευρώπης που έχουν νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα.