"Η σιωπή των αμνών" γράφει ο Τάκης Μίχας (www.protagon.gr, 7/4/2014)

........................................................

Η σιωπή των αμνών*

γράφει ο Τάκης Μίχας

Είναι ενδιαφέρον ότι μέσα στον κυκεώνα των αντιδράσεων για την υπόθεση Μπαλτάκου και Χρυσής Αυγής, μόνο δύο πολιτικές δηλώσεις επικεντρώθηκαν στην ουσία του θέματος: την καταρράκωση των θεσμών και συγκεκριμένα της διάκρισης των εξουσιών, που αντιπροσωπεύουν οι κυβερνητικές παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη στην υπόθεση της Χ.Α.

Η μία δήλωση ανήκει στον πρώην πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, που επεσήμανε ότι οι κυβερνητικές πράξεις «έθεσαν σε αμφισβήτηση τους θεσμούς της πολιτείας».

Η δεύτερη ανήκει στην Δράση, που κατήγγειλε «κατάχρηση της κυβερνητικής εξουσίας με σκοπό τη δίωξη πολιτικών αντιπάλων της κυβέρνησης για την αποκόμιση πολιτικού οφέλους».

Μόνο αυτές οι δύο δηλώσεις θύμιζαν κάπου ότι η Ελλάδα είναι ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος.

Οι υπόλοιπες ανακοινώσεις και αντιδράσεις, αντίθετα, κινήθηκαν σε τελείως άσχετα θέματα, όπως το ποιόν του κ.Μπαλτάκου, τις υποτιθέμενες σχέσεις Ν.Δ. και Χ.Α. κ.λπ. Με άλλα λόγια: Όταν το δάκτυλο δείχνει την σελήνη ο ανόητος κοιτάζει το δάκτυλο. Το «δάκτυλο» εδώ είναι ο κ. Μπαλτάκος και η «Σελήνη» ο θεσμός της διάκρισης των εξουσιών.

Ιδιαίτερα εντυπωσιακή ήταν η σιωπή των διανοουμένων -πολλοί εκ των οποίων ανήκουν στον χώρο της Ελιάς. Συνταγματολόγοι και εν γένει πανεπιστημιακοί που συνήθως δεν χάνουν ευκαιρία να μιλήσουν για «κρίση των θεσμών» στην Ελλάδα, στην προκειμένη περίπτωση τηρούν σιωπή ιχθύος. Πού οφείλεται άραγε αυτό;

Προσωπικά πιστεύω ότι σε μεγάλο βαθμό αυτή η στάση εξηγείται από την ευρύτερη αποδοχή του δόγματος «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα». Στο βαθμό που η παρέμβαση στο δικαστικό έργο για το οποίο κατηγορείται η κυβέρνηση αφορά μία αποκρουστική πολιτικά ομάδα, όπως τη Χ.Α., η κατάργηση της διάκρισης των εξουσιών δεν θεωρείται ότι αποτελεί κάτι το ιδιαίτερα μεμπτό. Ο σκοπός, δηλαδή η δίωξη της Χ.Α., αγιάζει τα μέσα, δηλαδή την παρέμβαση στο δικαστικό  έργο.

Μια τέτοια αντίληψη, όμως, παραγνωρίζει τελείως τις βάσεις στις οποίες οικοδομείται η κοινωνία της ελευθερίας. Αυτό που επιτρέπει στα άτομα να συνυπάρχουν σε μια τέτοια κοινωνία δεν είναι η ομόνοια στόχων -όσο καλοί και ενάρετοι και να είναι αυτοί. Το ζητούμενο σε μια ελεύθερη κοινωνία δεν είναι η συμφωνία στους στόχους, αλλά η συμφωνία στους κανόνες ή το ρυθμιστικό πλαίσιο που επιτρέπει σε άτομα με διαφορετικούς στόχους να συνυπάρχουν μεταξύ τους. Όταν λοιπόν ορισμένοι επικαλούνται την αρχή του «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα», κάνουν το λάθος να πιστεύουν ότι στην κοινωνία της ελευθερίας υπάρχει μια κοινή για όλους ιεράρχηση στόχων. Όμως αυτό δεν υπάρχει, και κάθε προσπάθεια να επιβληθεί -όσο καλοπροαίρετη και αν είναι αυτή- αποτελεί απλά την απαρχή του δρόμου προς την δουλεία και τον ολοκληρωτισμό.

*Δικό μου ερώτημα αντί συμπεράσματος: Μήπως τους φυλακίσανε για να τους ελευθερώσουν; Για να ξανάρθουν "αναβαπτισμένοι"; Και ο νοών νοείτω...