"Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα" : Όταν το θέατρο μπορεί να είναι τέχνη που μας αφορά...

«...∆εν υπάρχει αµφιβολία πως ο ποιητής αλλάζοντας γραφή, αλλάζει και άξονα.Πριν αναζητούσε την ψυχή του λαού του, τώρα κοιτάει την ίδια αυτή ψυχή µέσα στη δεδοµένη κοινωνική δοµή που την περιέχει και την καθορίζει. ∆εν είναι τυχαίο πως ο τίτλος του έργου µετατοπίζει τον άξονα από την Μπερνάρντα στο Σπίτι! Εχεις την εντύπωση αίφνης πως ο ποιητής αποκαλυπτικά ανακάλυψε ότι η ∆όνα Ροζίτα, η Γέρµα, η Μπαλωµατού, η Μπελίσα,η Νύφη ήταν κάτοικοι ενός οίκου που καθόριζε τυραννικά τη συµπεριφορά τους και ερµήνευε τα διαβήµατά τους. Αυτό το σπίτι είναι ιδεολογία και για να το πούµε στη γλώσσα του Μαρξ, «ψευδής συνείδηση». Είναι το πλέγµα θεσµών, κανόνων, συµπεριφορών, αρχών, αξιών και κατηγορικών προσταγών που επικάθηνται πάνω στην πρωτογενή µας ετερότητα, αναγκάζοντάς την να τείνει στην οµοιοµορφία και στον επικρατούντα ρυθµό. 

Η Μπερνάρντα Αλµπα είναι θύµα και θύτης αυτής της ιδεολογικής τυραννίδος. Υπόκειται και υποκύπτει στους κανόνες αναγκαστικά και εξαναγκάζει και τους άλλους να τους εφαρµόσουν πιστά χωρίς παρεκκλίσεις... Το Σπίτι ως µικροµοντέλο της Ισπανίας και η Μπερνάρντα ως θεµατοφύλακάς του και θύµα του, είναι κλειστή δοµή που σαν µυλόπετρα συνθλίβει καθετί που αντιστρατεύεται την ιδεολογία της οµοιοµορφίας. 

Μετά την πρόσφατη δηµοσίευση των «Σονέτων του σκοτεινού έρωτα» του Λόρκα, όπου οµολογείται η οµοφυλοφιλία του, µπορούµε να ισχυριστούµε πως πίσω από τις ηρωίδες του Λόρκα και πίσω από την Αντέλα του «Σπιτιού» κρύβεται ο ποιητής που µέσα σε έναν κόσµο που «συσχέτιζε κουτά», όπως λέει ο Καβάφης, νιώθει να συνθλίβεται από την ιδεολογία του ολοκληρωτισµού, δηλαδή της οµοιοµορφίας και της ηθικής καθαρότητας. Ετσι, στην τελική υστερική κραυγή της Μπερνάρντα, «η κόρη µου πέθανε παρθένα», κρύβεται όλη η φασιστική ηθική που συνέτριψε την Αντιγόνη, την Ζαν ντ’ Αρκ, την Εύα Γκάµπλερ, τη Μις Τζούλια, την Ερσίλια Ντρέι και τη Στέλλα Βιολάντη...». 


Από την κριτική του Κ.Γεωργουσόπουλου για την παράσταση του θεάτρου της οδού Κεφαλληνίας "Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα" του Φ.Γκ. Λόρκα. ("ΤΑ ΝΕΑ", 24/1/2011)