"Τα όρια της ανοχής" του Ι.Κ. Πρετεντέρη ("ΤΑ ΝΕΑ", 28/3/2011)

Τα όρια της ανοχής

ΤΟΥ Ι. Κ. ΠΡΕTΕΝΤΕΡΗ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ στα "ΝΕΑ",  Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011

ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΕΝΟ Σάββατο πραγµατοποιήθηκε στο Λονδίνο µία από τις µεγαλύτερες διαδηλώσεις των τελευταίων ετών. Ηταν µια εκδήλωση διαµαρτυρίας για τις οικονοµικές περικοπές που αποφάσισε η κυβέρνηση. 

ΜΕΡΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ διαδηλωτών προέβησαν σε πράξεις βίας. Πέταξαν µπογιά και µολότοφ εναντίον κτιρίων που στεγάζουν τράπεζες και επιχειρήσεις. Ακολούθησαν επεισόδια µεταξύ αυτών των διαδηλωτών και της αστυνοµίας. 

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ; Εξήντα έξι τραυµατίες αλλά και 214συλλήψεις! Η αστυνοµία, µάλιστα, ανακοίνωσε ότι µελετάει στοιχεία από κάµερες ασφαλείας της περιοχής για να προβεί ενδεχοµένως και σε νέες συλλήψεις. 

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ; Οι διοργανωτές της διαδήλωσης, µεταξύ των οποίων οι επικεφαλής των µεγαλύτερων συνδικάτων τηςχώρας, καταδίκασαν απερίφραστα τα επεισόδια και αυτούς που τα προκάλεσαν – µε βαρύτατους χαρακτηρισµούς. 

Η ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ, µε πρώτο τον Εντ Μίλιµπαντ, καταδίκασε επίσης και τα επεισόδια και τους δράστες τους. 

ΔΕΝ ΒΡΕΘΗΚΕ ΚΑΝΕΙΣ να διαµαρτυρηθεί γιατις πολυάριθµες συλλήψεις ή για τις επαπειλούµενες νέες συλλήψεις ή απλώς για τον τρόπο που η αστυνοµίαέκανε τη δουλειά της. Κανείς δεν έτρεξε να απελευθερώσει τους συλληφθέντες, ούτε να υποστηρίξει το «δικαίωµά τους στην αγανάκτηση» ή την «αντίδρασή τους στην αστυνοµική βία». 

ΠΑΛΙ ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ και πριν από µερικούς µήνες, η ∆ικαιοσύνη καταδίκασε έναν νεαρό σε ποινή φυλάκισης χωρίς αναστολή επειδή κατά τις εκδηλώσεις διαµαρτυρίας για την αύξηση των διδάκτρων πέταξε εναντίον των αστυνοµικών και από την ταράτσα του πανεπιστηµίου του µιαµεγάλη γλάστρα. 

Η ΓΛΑΣΤΡΑ έσκασε στον δρόµο. Κανείς δεν χτύπησε κι ούτε κανείς τραυµατίστηκε, αλλά το δικαστήριο έκρινε ότι η καταδίκη της πράξης του νεαρού αποτελεί «ένα µέσο περιφρούρησης του δικαιώµατος στη νόµιµη και ειρηνική διαµαρτυρία». Το οποίο προφανώς πλήττεται από τέτοιες πράξεις. 

ΔΕΝ ΠΙΣΤΕΥΩ να αµφισβητεί κανείς ότι το Ηνωµένο Βασίλειο είναι µια βαθιά δηµοκρατική κοινωνία µε απεριόριστο σεβασµό στα ανθρώπινα δικαιώµατα. Είναι, όµως, µια κοινωνία συλλογικά διατεθειµένη να µην ανεχτεί κανέναεπίπεδο βίας. ∆ιότι γνωρίζει πολύ καλά ότι το ένα επίπεδο φέρνει το άλλο κι ότι η ανοχή στη βία εξελίσσεται πάντα σε εθισµό. 

ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ βέβαιος ότι στην Ελλάδα έχουµε την ίδια άποψη για τα πράγµατα. Εδώ υπάρχει πάντα ένα πρόσχηµα ή µια πρόφαση ή ένας συµψηφισµός που δικαιολογεί την παρεκτροπή. «Εντάξει, µωρέ, δεν έγινε και τίποτα.Πέταξε το παιδί τη γλάστρα, αλλά δεν χτύπησε κανέναν». 

ΘΑ ΜΟΥ ΠΕΙΤΕ ότι εµείς είµαστε µια ανεκτική κοινωνία και καλά κάνουµε. ∆εν θα διαφωνήσω. Αλλά πού σταµατούν τα όρια της ανοχής; Και πού αρχίζουν αυτά της αποδοχής; 

Ή, ΓΙΑ ΝΑ ΕΙΜΑΙ πιο σαφής, υπάρχουν στη βία τέτοια όρια;

Στην Ελλάδα υπάρχει πάντα ένα πρόσχηµα ή µια πρόφαση ή ένας συµψηφισµός που δικαιολογεί την παρεκτροπή. 

«Εντάξει, µωρέ, δεν έγινε και τίποτα. 

Πέταξε το παιδί τη γλάστρα, αλλά δεν χτύπησε κανέναν»

Σχολιάζω: Είναι γνωστή στους αναγνώστες του "Είμαι στα χάη μου" η αντίθεσή μου στη βία. Την χρονιά που μάλιστα που πέρασε, το 2010, νομίζω οι εξεγερμένοι στη χώρα μας έχασαν πολύ από το δίκιο τους, καθώς άσκησαν ή ανέχτηκαν πράξεις βίας που είχαν και τραγικότατα αποτελέσματα (αναφέρομαι στην απώλεια του μικρού Αφγανού στα Πατήσια, και ιδιαιτέρως στους   3 νεκρούς της Marfin Bank στις 5/5/2010), αλλά στοίχισαν και στην αγωνιστικότητα και στην μαζική συμμετοχή στις κινητοποιήσεις.

Ξέρω ότι αυτές οι απόψεις μου πιθανόν να χαρακτηρίζονται από συμβιβαστικές και ηττοπαθείς μέχρι και "ξενέρωτες". Δεν είναι όμως η αποτελεσματικότητα ένα ασφαλές κριτήριο για να συνεχίζει ή να σταματάει κανείς τις όποιες αγωνιστικές του επιλογές; Και ύστερα δεν έχουν δικαιωθεί άλλες που και το στοιχείο της ανυπακοής ενείχαν, αλλά και στέρησαν από τους αντιπάλους τους καταπιεστές το επιχείρημα της τυφλής βίας και την κατηγορία για ιδιοτελή χρήση των καταπιεσμένων ή για την αδιαφορία στις παράπλευρες απώλειες αθώων; Γιατί η παθητική αντίσταση του Γκάντι είναι λιγότερο επαναστατική; Ή μήπως ήταν λιγότερο αποτελεσματική;

   Τέλος, οι επαναστάσεις είναι ηθικά δικαιωμένες όταν έχουν την πλειοψηφία του κόσμου με το μέρος τους (φυσικά και δεν εννοώ αποκλειστικά την εκλογική, αλλά αυτήν, την κοινωνική της κάθε ιστορικής συγκυρίας), και αυτό το πετυχαίνουν όταν δεν τρομάζουν, με την αλόγιστη χρήση της βίας, τους "συμμάχους" τους και αφήνουν αυτήν την επιλογή της αυθαιρεσίας στους μηχανισμούς που είναι προορισμένοι να την υπηρετούν και να την εκφράζουν. Οι λαοί της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής τις τελευταίες μέρες κάποιο χρήσιμο μήνυμα μας στέλνουν με τις εξεγέρσεις τους...