Σάββατο 18 Ιουνίου 2016

"Στην έρημο των Πανελληνίων" γράφει ο Θωμάς Τσαλαπάτης ("Εφημερίδα των Συντακτών", 29.05.2016)

............................................................

Στην έρημο των Πανελληνίων

Πανελλαδικές εξετάσεις  
Φωτ: ΜΠΑΜΠΟΥΚΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ/INTIME NEWS
ΠΑΛΙΡΡΟΙΑ
Λιγνό απόβραδο στο σκάμμα της Κυριακής
είσαι πενήντα ετών
αύριο
έχεις
σχολείο
Γιώργος Πρεβεδουράκης, Στιγμιόγραφο



Υπάρχουν πάντοτε λόγοι που μας αποτρέπουν να γράψουμε για τις Πανελλήνιες.
Κυρίως μια άτυπη δεισιδαιμονία, το άτυπο μοίρασμα ενός εφιάλτη και ενός μαγκώματος.
Η μόνιμη επανάληψη του σταθερού ονειρικού μοτίβου: Ανεξαρτήτως ηλικίας το όνειρο σε γυρνά στη σχολική αίθουσα και να 'σαι εσύ ενήλικας, άλλες φορές μεσήλικας, να μη χωράς σχεδόν στο σχολικό θρανίο αλλά να δίνεις και πάλι εξετάσεις, φορώντας στο νέο σώμα το παλιό εκείνο ρούχο, το στενό αυτό ρούχο που ακόμη και τότε περιόριζε την αναπνοή και έπνιγε την ανάσα.
Ενας ώριμος άνθρωπος που κουβαλά μια ανήλικη αγωνία, με την ίδια ένταση, τον ίδιο πανικό, την ίδια δυσθυμία που μετατρέπει την ηλικία σε μάγκωμα.
Να ξυπνάς και να σκέφτεσαι πως δεν έχεις διαβάσει, να πλένεις το πρόσωπό σου και να σκέφτεσαι πως χρωστάς ακόμη ένα μάθημα, να ξυρίζεσαι και να σκέφτεσαι ποια είναι τα «SOS» που θα πέσουν σε λίγα λεπτά στις εξετάσεις.
Και ύστερα η ανακούφιση στην επιβεβαίωση της ηλικίας, στο γεγονός πως είσαι 30 και πως πολύ δύσκολα θα σε γυρίσουν πίσω στον εγκλωβισμό του θρανίου.
Οι Πανελλήνιες σε βρίσκουν στην καλύτερη ηλικία και ταυτόχρονα στη χειρότερη φάση της άγουρης μέχρι στιγμής ζωής σου.
Από τη στιγμή που το σύνολο της εκπαίδευσης στρέφεται αποκλειστικά προς τις εξετάσεις, από τη στιγμή που τα 12 χρόνια φοίτησης παίρνουν σχήμα από αυτήν ακριβώς τη διαδικασία, η μικρή αυτή εκπαιδευτική περίοδος ζυγίζει περίπου όσο το σύνολο των χρόνων αυτών.
Κατασκευασμένος σαν ιδιωτικός βραχνάς δίνει σχήμα στα χρόνια που πέρασαν.
Η εκβολή του ποταμού ορίζει το σχήμα και τη διαδρομή του σε μια αντίστροφη πορεία. Και βάζει στον γύψο όλη τη σοδειά των χρόνων.
Την ωρίμανση και τα στάδια γνώσης του σώματος, τη διαμόρφωση του πνεύματος, τις πνευματικές ανησυχίες και τις αναζητήσεις, τον ελεύθερο χρόνο που ακυρώνεται σε μια ηλικία που το μόνο που επιθυμεί είναι η ελευθερία.
Οι Πανελλήνιες είναι μια αντίστροφη πυρκαγιά με προσάναμμα ό,τι υγιές φυτρώνει μέσα σου, το ξερίζωμα του πρώιμου βλαστού, το ποδοπάτημα της πρώτης σοδειάς.
Στο όνομα της σοβαρότητας, της ευθύνης και της υποχρέωσης. Μια δέσμευση ζωής που ενώ δεν έχεις ακόμη τα εφόδια της κρίσης σου επιβεβαιώνει πως θα την κουβαλάς για όλα τα χρόνια που έρχονται.
Ολα αναστέλλονται για μετά. Μετά τις εξετάσεις θα έχεις χρόνο να βγεις, να ξεκουραστείς, να ζήσεις.
Ο προθάλαμος των εξετάσεων δικαιολογεί τον εαυτό του με μια υπόσχεση για μετά. Στο πανεπιστήμιο θα υπάρξει χρόνος.
Και όμως με την ανεργία να φτάνει στα ύψη, το πανεπιστήμιο γίνεται και αυτό ένας προθάλαμος. Να τελειώσεις γρήγορα για να βρεις δουλειά, να τελειώσεις γρήγορα για να φύγεις έξω.
Ο δικός μας σύγχρονος λαβύρινθος δεν έχει στοές ή κεντρικές αίθουσες. Αποτελείται αυστηρά από προθαλάμους που οδηγούν σε νέους προθαλάμους.
Και οι Πανελλήνιες είναι ο τρόπος με τον οποίο διαρθρώνεται η ζωή.
Σε μια εποχή όπου η πληροφορία είναι προσβάσιμη με πρωτόγνωρη ευκολία και σε πρωτόγνωρη έκταση, το εξεταστικό σύστημα και το σχήμα που επιβάλει στην εκπαίδευση γίνεται υπερθετικά παράλογο.
Αντί να διδάσκει την κρίση, την επεξεργασία της πληροφορίας και ακόμη τη φαντασία, τη δημιουργική χρήση των δεδομένων αυτό επιλέγει την πιο κατεψυγμένη μορφή της.
Την κατεψυγμένη πληροφορία, την αποστήθιση. Τη διαχείριση ενός όγκου που σύντομα θα ξεχαστεί.
Το σχολείο σε μαθαίνει να ξεχνάς, αφού δεν καταφέρνει να σου υποδείξει τη σημασία του να θυμάσαι ή έστω τους λόγους της γνώσης.
Μόνο μια απέχθεια, έναν συμβιβασμό με αντίτιμο μια ενδεχόμενη μελλοντική αποκατάσταση (που και αυτή πλέον είναι απόλυτα αμφισβητήσιμη).
Οσο και να μεγαλώνεις ο βραχνάς θα σε ακολουθεί, όσο και να προσπαθείς να κρυφτείς πίσω από μια ηλικία που αυξάνει, ο καθηγητής θα σε ξετρυπώνει ώστε να σου επιβάλει και πάλι εξετάσεις.
Ξύπνα αναγνώστη, έχεις αργήσει, σήμερα έχεις για πάντα σχολείο.



Δεν υπάρχουν σχόλια: