Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου 2011

Επέτειοι : Τζορντάνο Μπρούνο, Μολιέρος, Τελόνιους Μονκ



  • Σαν σημερα (17/2)Πεθαναν
στα 1600: Τζορντάνο Μπρούνο, ιταλός φιλόσοφος. Θύμα της Ιεράς Εξέτασης, κάηκε στην πυρά επειδή υποστήριξε την ηλιοκεντρική θεωρία του Κοπέρνικου. [γεν. 1548]
στα 1673: Ζαν Μπατίστ Ποκελέν, γνωστότερος ως Μολιέρος, γάλλος συγγραφέας. («Δον Ζουάν», «Ο κατά φαντασία ασθενής», «Ταρτούφος», «Αρχοντοχωριάτης») [γεν. 15/1/1622]
και στα 1982: Θελόνιους Μονκ, αμερικανός πιανίστας και συνθέτης της τζαζ. [θαν. 10/10/1917]
http://www.sansimera.gr/almanac/1702


................................................................................................

# Από τις "Ψευτοδιανοούμενες"* του Μολιέρου:
(*:το αγαπημένο έργο του μπλογκ)




Πράξη Πρώτη / Σκηνή 1
Αρμάνδη, Ερριέττα


Αρμάνδη
Τι, αδελφούλα μου; του ωραίου τίτλου της κόρης
Τη θελκτική γλυκύτητα να εγκαταλείψης θέλεις;
Του γάμου τη χαρά τολμάς να φανερώνης;
Τέτοιο χυδαίο σχέδιο πώς έβαλες στο νου σου;


Ερριέττα
Ναι, αδελφή μου.


Αρμάνδη
Α! Είναι αφόρητο αυτό το ναι σου.
Αηδία σε πιάνει και μόνο να τ' ακούς.


Ερριέττα
Μα τι έχει αυτός ο γάμος που σε κάνει,
Αδελφή μου...


Αρμάνδη
Αχ! Θε μου! πφ!


Ερριέττα
Πώς; 


Αρμάνδη 
Αχ! πφ! σου λέω,
Μα να συλλάβης δεν μπορείς πως τ' άκουσμα και μόνο
Της λέξης αυτής στο νου αηδία φέρνει;
Τι φοβερή εικόνα μας πληγώνει 
Σε τι βρωμερό όραμα τη σκέψι φέρνει;
Μα δε σε πιάνει ρίγος; και πώς μπορείς,
Στης λέξης αυτής τις συνέπειες, την καρδιά σου να υποτάξης;


Ερριέττα
Αυτής της λέξης τις συνέπειες σαν τις σκέφτομαι,
Έναν άντρα στο νου μου φέρνουν, παιδιά, νοικοκυριό
Και, αν τρελή δεν είμαι, τίποτα δε βρίσκω
Σ' αυτήν, που τη σκέψι να πληγώνη και ρίγος να μου φέρνη 


Αρμάνδη
Μα είναι δεσμοί αυτοί, Θεέ! για να σ' αρέσουν!


Ερριέττα
Και τι καλύτερο στην ηλικία μου μπορώ να κάνω
Παρά σαν σύζυγο έναν άντρα ν' αποκτήσω
Που να μ' αγαπάη κι εγώ ν' αγαπώ
Και μ' αυτήν την ένωσι την τρυφερή,
Γλυκειά κι αγνή ζωή να χαίρομαι,
Δεν έχει θέλγητρα ένας τέτοιος δεσμός, σαν είναι
                                                                ταιριασμένος;


Αρμάνδη
Πόσο χαμηλά Θεέ μου, πετάει το μυαλό σου!
Τι μικρό ρόλο μέσα στον κόσμο παίζεις,
Να θέλης να φυλακιστής μεσ' στο νοικοκυριό,
Άλλες χαρές πιο συγκινητικές να μην φαντάζεσαι
Από του συζύγου το είδωλο κι ένα σωρό κουτσούβελα!
Τους άξεστους, άφησε, τους χυδαίους τους ανθρώπους
Τα ταπεινά αυτά πράγματα να χαίρονται
Τους πόθους τους δικούς σου σε πράγματα ανώτερα να στρέψης
Τις αισθήσεις και την ύλη περιφρόνησε
Και στο πνεύμα, σαν εμάς, ολόκληρη αφιερώσου. 
Τη μητέρα μας παράδειγμα πάρε.
Που σοφή παντού την ονομάζουν και τιμούν. 
Όπως εγώ, και συ άξια κόρη της πάσχισε να φανής
Τις γνώσεις τις πνευματικές της οικογένειας ζήτα ν' αποκτήσης
Τα γλυκά θέλγητρα μάθε ν' αγαπάς
Που της σπουδής ο έρωτας στις καρδιές χαρίζει.
Αντί στους νόμους ενός άντρα σκλάβα να γενής,
Με τη φιλοσοφία παντρέψου, αδελφή μου, 
Αυτή πάνω απ' όλο το ανθρώπινο το γένος μας ανεβάζει
Κυρίαρχο υπέρτατο το λογικό υψώνει
Στους νόμους του το ζωικό το μέρος υποτάζει
Που οι χυδαίοι πόθοι του μα τα κτήνη ίδιους μας κάνει,
Αυτές ειν' οι ωραίες φλόγες, τα γλυκά δεσμά, 
Που της ζωής μας όλες τις στιγμές πρέπει να κατέχουν
Κι οι έγνοιες, όπου τόσες ευαίσθητες γυναίκες έχουν πέσει
Φριχτές αθλιότητες μου φαίνονται εμένα.


Αρμάνδη
Ο ουρανός, που τόσο πανίσχυρη την τάξι του θωρούμε,
Για διάφορες δουλειές μας φτιάχνει σαν γεννιώμαστε
Όλα τα πνεύματα δεν είναι κομμένα και ραμμένα
Φιλόσοφοι να γίνουν.
Αν το δικό σου για τ' ανώτερα τα πράγματα έχει γεννηθεί,
Εκεί που των σοφών οι στοχασμοί ανεβαίνουν
Το δικό μου για να πατάη στη γη είναι φτιαγμένο, αδελφή 
                                                                                                  μου,
Κι η αδυναμία του στις μικρές τις έγνοιες περιορίζεται.
Του Θεού τους σωστούς ορισμούς ας μην ταράζουμε
Κι η κάθε μια μας όπου το ένστικτό της την οδηγεί ας πάει.
Εσύ με την ορμή της μεγάλης κι ωραίας φύσης σου
Στους υψηλούς της φιλοσοφίας χώρους να κατοικήσης,
Ενώ το πνεύμα το δικό μου, που εδώ-κάτω στέκεται,
Τα γήινα θέλγητρα του γάμου θα γευτεί.
Κι έτσι αντίθετα πράγματα που θα γυρεύουμε, 
Τη μάνα μας κι οι δυο θα μιμηθούμε:
Εσύ, απ' της ψυχής και των ευγενικών σου πόθων τη μεριά
Κι εγώ με τις αισθήσεις και τις χυδαίες ηδονές,
Εσύ, με όσα το πνεύμα και η μόρφωσι γεννούνε
Κι εγώ αδελφή μου, με όσα από την ύλη βγαίνουν.


Αρμάνδη
Σαν θέλεις κάποιου τα χνάρια ν' ακολουθήσης,
Στις όμορφες πλευρές θα πρέπει να του μοιάσης,
Για πρότυπο καθόλου δεν τον παίρνεις
Αν βήχης, σαν αυτόν και φτύνης, αδελφή μου.


Ερριέττα
Μα και συ δεν θάσουνα αυτό που καμαρώνεις
Αν μόνο τις όμορφες πλευρές η μάνα μας είχε.
Και τυχερή αδελφούλα ήσουν που το ευγενικό της πνεύμα
Στη φιλοσοφία δεν είταν αποκλειστικά δοσμένο.
Για χάρι στο ζητώ, φανού λίγο καλή κι ανέξου
Τα ταπεινά τα πράγματα που το μυαλό σου δώσαν
Κι όσο κι αν γυρεύης όλοι να σε μιμούνται, μην εμποδίζεις
Ένας μικρός σοφός να γεννηθεί, που θέλει να βγει στον
                                                                                          κόσμο...


  







......................................................................


#Thelonious MonK#



Γεννήθηκε στις 10 Οκτωβρίου του 1917 στη Βόρεια Καρολίνα και άρχισε να παίζει πιάνο από την ηλικία των έξι. Ο Τελόνιους Μονκ ήταν πιανίστας και συνθέτης τζαζ μουσικής και χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως μια από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της τζαζ μουσικής. 

Είχε ένα μοναδικό αυτοσχεδιαστικό στυλ και αρκετά από τα κομμάτια που έγραψε έμειναν στην ιστορία της τζαζ. Κάποιοι τον χαρακτηρίζουν και ως εφευρέτη του μπιμπόπ (αυτοσχεδιασμό στην τζαζ όπου οι τραγουδιστές μιμούνται τον ήχο των οργάνων) ενώ όλοι παραδέχονται την αρμονία που κυριαρχεί στα τραγούδια που ο ίδιος συνέθεσε. 

Στις αρχές της δεκαετίας του '40, ο Μονκ έπαιζε στο Μιντον'ς Πλέιχαουζ, ένα νάιτ κλαμπ του Μανχάταν. Τότε, ανδρώθηκε ως μουσικός, τελειοποίησε την τέχνη του και ήρθε σε επαφή με προσωπικότητες της τζαζ: Ντίζι Γκιλέσπι, Τσάρλι Κρίστιαν, Κένυ Κλαρκ, Τσάρλι Πάρκερ και Μάιλς Ντέιβις

Υπέγραψε στη φημισμένη Blue Note Records το 1948 και έκτοτε η καριέρα του δεν συνάντησε όρια. Μουσικά υπήρξε ασταμάτητος αφού υπήρξαν και χρονιές που έβγαζε και δυο δίσκους. Το περίτεχνο παίξιμο του πιάνου του Τελόνιους Μονκ, θα μείνει για πάντα χαραγμένο στα αυλάκια των δίσκων με τις μουσικές του.




Δεν υπάρχουν σχόλια: