"Ανθρώπους χωρίς δικαιώματα ανέδειξε η κατάληψη της Νομικής" : Τους είδαμε ή μείναμε στην τύφλα μας;

ΤΡΊΤΗ ΑΠΟΨΗ Μεταναστευτική πολιτική

Ανθρώπους χωρίς δικαιώµατα ανέδειξε η κατάληψη της Νοµικής

 ΕΛΙΖΑΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: 

Στα "ΝΕΑ" Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου 2011

Ήταν εντυπωσιακή η σύµπνοια, σε ένα ευρύτατο φάσµα, πάνω στο ζήτηµα της πρόσφατης κατάληψης της Νοµικής για µια διαµαρτυρία µεταναστών. Από διαφορετικές ιδεολογικές αφετηρίες ως προς τη µεταναστευτική πολιτική, την εφαρµογή του νόµου και της τάξης, το πανεπιστηµιακό άσυλο και άλλα συναφή, πολιτικοί, πανεπιστηµιακοί και δηµοσιογράφοι φάνηκαν να συµφωνούν ότι η συγκεκριµένη ενέργεια ήταν λάθος και ότι οι µετανάστες έπρεπε να φύγουν από εκεί το ταχύτερο. Ετσι κι έγινε ύστερα από τέσσερα εικοσιτετράωρα, αναίµακτα ευτυχώς. Τόση ανακούφιση επικράτησε µετά την ειρηνική εκκένωση του κτιρίου, που εξαφανίστηκε κάθε προβληµατισµός για την τεράστια κινητοποίηση αστυνοµικών δυνάµεων, το κλείσιµο κεντρικών δρόµων επί ώρες. Εχουµε συνηθίσει...Θα µπορούσε κανείς ωστόσο να δει εδώ κάτι καινούργιο, διαφορετικό από την άρνηση των φοιτητών χρόνια τώρα να συζητήσουν, διά των αντιπροσώπων τους, αναγκαίες µεταρρυθµίσεις. Ξέρουµε πώς η στείρα άρνηση έχει οδηγήσει σε εκτεταµένες καταλήψεις, σε διάλυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας για εξάµηνα ολόκληρα, σε ζηµίες υλικών, κτιρίων, δηµόσιας περιουσίας, κάποτε µε βάναυσες εκδηλώσεις βίας και εις βάρος προσώπων. Η κοινωνία µε τα προβλήµατά της έµενε απ’ έξω, προσπάθειες σύνδεσης µε την οικονοµία συχνά καταγγέλλονταν µε την υποψία της υποταγής σε συµφέροντα εξ ορισµού εχθρικά. 

Αλλά οι φοιτητές της Νοµικής Αθηνών, όταν συνέπρατταν στην εγκατάσταση των µεταναστών σε κτίριο της σχολής τους για να διεκδικήσουν µαζί τους τα στοιχειώδη δικαιώµατα που τους αρνείται η ελληνική Πολιτεία, επιχειρούσαν µια πρακτική εφαρµογή της επιστήµης που διδάσκονται. Ούτε το Σύνταγµα, ούτε ο αστικός κώδικας, ούτε το εργατικό, ούτε το διεθνές δίκαιο επιτρέπουν να ζουν δίπλα µας επί χρόνια άνθρωποι που ήρθαν από άλλες χώρες, να µας δουλεύουν όποτε τύχει να τους χρειαστούµε και να τους πληρώνουµε πολύ λιγότερα από τα νόµιµα, να µην έχουν ασφάλιση αν αρρωστήσουν ή πάθουν ατύχηµα, να µην τους αναγνωρίζεται κανένα απολύτως δικαίωµα, εν τέλει να είναι «αόρατοι» για τον νόµο, εκτός κι αν συλληφθούν και παραπεµφθούν για κάποιο αδίκηµα. Αναδεικνύοντας την κραυγαλέα αντίφαση µε το κράτος δικαίου µέσα στον «ναό του δικαίου» όπου σπουδάζουν, οι φοιτητές προκάλεσαν την κατεστηµένη υποκρισία, δίνοντάς µας συνάµα την ελπίδα ότι προτίθενται να υπηρετήσουν κριτικά την επιστήµη τους, όχι να την εµπορευτούν µόνο (κι ας µην µπούµε σε συζήτηση ποια συνέλευση µε πόση απαρτία πήρε την απόφαση. Προβληµατικά λειτουργεί ο φοιτητικός συνδικαλισµός πολλές γενιές πριν από την παρούσα. Κάθε καλή καινούργια κίνηση εξάλλου πάντα µερικοί την ξεκινούν, κατόπιν βλέπουµε αν και πόσο µαζικοποιήθηκε). 

Ορισµένοι από όσους διαφώνησαν µε την κατάληψη έχουν εντούτοις ένα ισχυρό επιχείρηµα: τη δυσφορία ενός αυξανόµενου τµήµατος της κοινωνίας που αντιµετωπίζει προβλήµατα στη συµβίωση µε µεγάλους αριθµούς µεταναστών όταν δεν έχουν άδεια παραµονής, σταθερή δουλειά και κατοικία, στα οποία έρχεται να προστεθεί η οικονοµική δυσπραγία και η διογκούµενη ανεργία· τον κίνδυνο µέσα στη δυσφορία να εξαπλωθούν ακροδεξιές αντιλήψεις και πρακτικές. Λύσεις σε τέτοια ζητήµατα, υποστηρίζουν, δεν µπορούν να προχωρήσουν χωρίς τη συναίνεση της πλειοψηφίας της κοινωνίας. Ερµηνεύοντας τη βούληση της πλειοψηφίας, άλλωστε, η κυβέρνηση έσπευσε να δηλώσει ότι κανένας µετανάστης δεν θα νοµιµοποιηθεί αν δεν εκπληρώνει τις προϋποθέσεις που ορίζει η ισχύουσα νοµοθεσία, ούτε καινούργιος νόµος πρόκειται να γίνει. Τόσες χιλιάδες άνθρωποι δηλαδή να εξακολουθήσουν να ζουν ανάµεσά µας εξαθλιωµένοι, χωρίς δικαιώµατα; Ή µήπως να απελαθούν, και πού; 

Αρχή του δικαίου µας είναι ότι τα βασικά ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώµατα δεν υπόκεινται στην έγκριση της πλειοψηφίας. Ετσι απαλείφθηκε η αναγραφή του θρησκεύµατος από τις αστυνοµικές ταυτότητες, διεκδικούν την εθνοτική τους ταυτότητα οι µειονότητες, προωθείται η εγκατάσταση κέντρων απεξάρτησης π.χ. – συµβιβασµοί δεν χωρούν, θα µπορούσε ορθά να υποστηρίξει ένας φοιτητής της Νοµικής. Από την άλλη πλευρά, όµως, η ιστορία είναι γεµάτη περιστατικά ποδοπάτησης του δικαίου, των αρχών και των κανόνων του, όταν οι αντιπαραθέσεις φτάνουν στα άκρα. 

Για να διεκδικείται εποµένως αποτελεσµατικά το δικαίωµα σε µια αξιοπρεπή ζωή για τους µετανάστες στον τόπο µας, είναι πράγµατι αναγκαίο να επιδιώκεται πολιτικά η ευρύτερη δυνατή συναίνεση. 

Αλλά πώς κερδίζεται η συναίνεση; Με πολλούς, µε όλους τους τρόπους παράλληλα: µε την απήχηση της επίµονης δουλειάς οµάδων που τους στηρίζουν µε µαθήµατα, συµβουλές, περίθαλψη, δασκάλων στα σχολεία, δηµοσιογράφων στα µέσα· µε παρεµβάσεις δηµοτικών αρχών και αστυνοµίας για να βελτιωθεί το αίσθηµα ασφάλειας των πολιτών· µε πρωτοβουλίες κοµµάτων και άλλων οργανώσεων. Αλλά επίσης και µε θεαµατικές διαµαρτυρίες των ίδιων των µεταναστών, φοιτητών και αλληλέγγυων οργανώσεων σαν την κατάληψη της Νοµικής: γιατί πριν από ό,τι άλλο µας υποχρέωσαν, όλους, να τους δούµε. 

Και λίγες μέρες πριν...

Από το 1922 στο 2011

Παικος Β.

Ημερομηνία δημοσίευσης: 30/01/2011 εφημ. "ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ"

Θα είχε πολύ ενδιαφέρον, να ψάξει κανείς στα ιστορικά αρχεία για να βρει ελληνικές εφημερίδες του 1922 μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Τότε που οι πρόσφυγες της Μικρασίας έρχονταν κατά κύματα στην παλιά Ελλάδα. Τότε που, τον πρώτο καιρό, στοιβάζονταν αγεληδόν σε σχολεία, σε πανεπιστήμια, σε εκκλησίες, σε θέατρα. Κάποιες πολιτικές δυνάμεις τότε και ο Τύπος ο προσκείμενος σ' αυτές φρικιούσαν επί τω θεάματι. Ότι βεβηλώνονται (και βρωμίζονται φυσικά) τα δημόσια κτήρια. Ότι εκείνοι που τους έβαλαν εκεί μέσα εκμεταλλεύονται τη δυστυχία τους και ψηφοθηρούν επί της απελπισίας τους..

Πύρινα αντιπροσφυγικά άρθρα κοσμούν μερίδα του Τύπου της εποχής. Του αντιβενιζελικού Τύπου συγκεκριμένα. Εκφράζοντας το φρόνημα των αντιβενιζελικών πολιτικών δυνάμεων. Αλλά, εδώ που τα λέμε, και τις διαθέσεις μεγάλης μερίδας των πολιτών, ίσως της πλειονότητας. Βλέπετε δεν υπήρχαν δημοσκοπήσεις τότε, ώστε να ψάξουμε να βρούμε σε ποσοστά το αντιπροσφυγικό μένος της παλιοελλαδιτών παππούδων μας. Ξέρουμε όμως πως ολόκληρα χωριά ξεσηκώθηκαν εναντίον των προσφύγων όταν πήγαιναν να εγκατασταθούν στη χέρσα γη που τους παραχωρήθηκε. Η δε δεξιά της εποχής και οι εφημερίδες της έφτιαχναν κλίμα.
Πυροδοτούσαν και υποδαύλιζαν τα φοβικά αντιπροσφυγικά σύνδρομα. Αν ψάξει κανείς στα ιστορικά αρχεία του 1922, θα διαπιστώσει πως στην Ελλάδα τότε υπήρχαν πάρα πολλοί Άγιοι Παντελεήμονες και πολλές, πάρα πολλές Νομικές.

Θα πει κανείς: Μα τι σχέση έχει το ένα με το άλλο, από πού κι ως πού η σύγκριση. Ετούτοι εδώ, οι πρόσφυγες του Αγίου Παντελεήμονα και της Νομικής, είναι ξένοι, Αφρικανοί μάλιστα. Ενώ εκείνοι, οι πρόσφυγες του 1922, ήταν Έλληνες το γένος. Δεν βαριέστε. Τουρκομερίτες τους έλεγαν κι εκείνους οι δικοί μας και καθόλου σαν δικούς τους δεν τους λογάριαζαν.
Η Ιστορία πάντως δικαίωσε εκείνους (τους λιγότερους) που φρόντισαν, που συνέδραμαν τους πρόσφυγες του 1922, που πάλεψαν για λογαριασμό τους. Και όχι τους άλλους...

Οι άθλιοι της Νομικής
Δεν είναι εύκολο να καταλάβει κανείς προς τι όλος αυτός, ο τέτοιας έκτασης και έντασης θόρυβος για τη Νομική. Προς τι αυτός ο πραγματικός ξεσηκωμός. 

Πρώτη φορά γίνεται "κατάληψη" σε πανεπιστημιακή σχολή; Ή μήπως είναι η πρώτη φορά που οι "καταληψίες" δεν είναι φοιτητές; Μήπως επειδή πρόκειται για ξένους κι όχι για Έλληνες; Ή μήπως επειδή πρόκειται για κτήριο ανακαινισμένο, φρεσκοβαμμένο και ακόμη αχρησιμοποίητο από τους φυσικούς του χρήστες;

Ίσως έχουν λογική κάποιες από τις ενστάσεις. Δεν υπάρχει, όμως καμιά λογική σ' αυτόν τον ξεσηκωμό. Τον άκρως υποκριτικό, τον φαρισαϊκό, πίσω από τον οποίο κρύβεται η έρπουσα ή και καλπάζουσα ξενοφοβία, που, κακά τα ψέματα, ενδημεί στις μέρες μας στην Ελλάδα. Και ακόμη περισσότερο, η πρεμούρα των συντηρητικότερων από τις καθ' ημάς πολιτικές δυνάμεις να την "κολακεύσουν". Και κάποιων άλλων, προοδευτικότερων, να μην την κοντράρουν...
Το ερώτημα αν ίσως έγιναν λάθος χειρισμοί στην επιχείρηση εγκατάστασης των προσφύγων στη Νομική της Σόλωνος, προκειμένου από 'κεί να διεκδικήσουν τα δίκαιά τους, χωρίς αμφιβολία έχει βάση. Ως προς το σκέλος του προπάντων πως η τέτοια εξέλιξη πριμοδοτεί τα φοβικά αντιπροσφυγικά ανακλαστικά μερίδας της κοινής γνώμης, της πλειονότητάς της πιθανότατα. Κι ότι, ως εκ τούτου, οδηγεί σε συντηρητικότερες μορφές εξελίξεων. Ενδεικτικό απλώς στοιχείο των οποίων αποτελεί η κατάθεση νομοθετικής πρότασης για πλήρη κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου εκ μέρους του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η νέα Νέα Δημοκρατία του Αντώνη Σαμαρά επιχειρεί εν προκειμένω να προλάβει και να υπερκεράσει τον ΛΑΟΣ τουΓιώργου Καρατζαφέρη. Και τα καταφέρνει μια χαρά.
Από την άλλη μεριά καλό θα ήταν να τεθεί κι ένα άλλο ερώτημα. Μήπως η "Νομική" με τον όλον θόρυβο που ξεσήκωσε, τον όλως παραπλανητικό και αποπροσανατολιστικό, ακόμη και με το "προκλητικό" του χαρακτήρα της, έφερε στην επιφάνεια καλύτερα κι αποτελεσματικότερα απ' οτιδήποτε το πρόβλημα. Το πρόβλημα της ελλειμματικής μεταναστευτικής πολιτικής της πατρίδας μας. Το πρόβλημα της απαράδεκτα λειψής πολιτικής παροχής ασύλου. Το πρόβλημα εν τέλει της ύπαρξης για χρόνια και χρόνια ανθρώπων στην πατρίδα μας χωρίς χαρτιά. Αποσυνάγωγων διαρκείας, υποκείμενων σε διαρκή εκμετάλλευση, επί παντός. Και αν όντως η "επιχείρηση Νομική" βοήθησε να αναδειχθεί το πρόβλημα και αν υποχρεώσει σε σοβαρότερη αντιμετώπισή του, μήπως εντέλει δεν ήταν και τόσο λάθος;...

ΥΓ.: Το επιχείρημα ότι η "Νομική" εξ αντικειμένου οδηγεί σε συντηρητικότερες λύσεις, σεβαστό στη λογική του, το έχουμε ακούσει πάρα πολλές φορές και με πάρα πολλές αφορμές στη νεότερη πολιτική ιστορία. Ακόμη και στο Πολυτεχνείο του 1973. Όπου μάλιστα οι συντηρητικότερες εκδοχές εξελίξεων προέκυψαν άμεσα με τη χούντα τουΙωαννίδη.
Η τελική απάντηση ήρθε οκτώ μήνες αργότερα, τον Ιούλιο του 1974. Σε όσους θα σπεύσουν να μας λοιδορήσουν ή και να μας καταραστούν για το βέβηλον της σύγκρισης, θα συνιστούσα να μην βιαστούν...