Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου 2011

"Η Αίγυπτος του Μάλερ" από τον Μιχάλη Μητσό ("ΝΕΑ",17/2/2011)








Ο Σάιµον Ρατλ διευθύνει  τη Φιλαρµονική Ορχήστρα  του Βερολίνου

ΔΙΑΣΤΑΣΈΙΣ 

Η Αίγυπτος του Μάλερ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΗΤΣΟΣ , mmitsos@dolnet.gr

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: στα "ΝΕΑ" 17 Φεβρουαρίου 2011

Η Τρίτη Συµφωνία του Μάλερ είναι ένα γιγαντιαίο έργο µε πολλές ιδιαιτερότητες. Το πρώτο µέρος, για παράδειγµα, διαρκεί 30 µε 35 λεπτά, περισσότερο δηλαδή κι από την Πέµπτη Συµφωνία του Μπετόβεν. Η µουσική εδώ περιγράφει τον όχλο, τη µάζα, που πολεµά κάτι απολύτωςαµετακίνητο. Στο κεντρικό τµήµα αυτού του µέρους λαµβάνει χώρα µια τεράστια πορεία. Για τον Μάλερ, πρόκειταιγια την πορεία των εποχών, είναιόµως και ηπορεία του όχλου εναντίον αυτού του ογκώδους πράγµατος, το οποίο τελικά καταφέρνει να µετακινήσει. 



Η Φιλαρµονική Ορχήστρα του Βερολίνου έπαιξεαυτήν τη συµφωνία στη γερµανική πρωτεύουσα τις ηµέρες που είχε φουντώσειη εξέγερση της Αιγύπτου. «Ηταν κάτι το εκπληκτικό», λέει στην «Γκάρντιαν» ο διευθυντής της ορχήστρας, ο περίφηµος βρετανός αρχιµουσικός Σάιµον Ρατλ. «Πρέπει να έχετε υπόψη σας ότιη ορχήστρα αυτή είναι ιδιαίτερα πολιτικοποιηµένη, οι µουσικοί παρακολουθούν τις εξελίξεις και τις συζητούν διαρκώς». Ο παραλληλισµός είναιπροφανής: το αµετακίνητο αντικείµενο είναι ο Χόσνι Μουµπάρακ, τον οποίο ο όχλος κατάφερε τελικά να διώξει. Κατά σύµπτωση, επέστρεψε την περασµένη εβδοµάδα στο Βερολίνο ένας νεαρός Αιγύπτιος που παλιότερα ήταν ο επικεφαλής µπασίστας της Ορχήστρας. «∆εν είναι ούτε 30 ετών, πράγµα που σηµαίνει ότι δεν είχε γνωρίσει στη ζωή του άλλο ηγέτη από τον Μουµπάρακ. Οτανµε είδε, µου είπε: “Αυτήν τη φορά νικήσαµε!”» Ο Ρατλ βλέπειόµως και µιαβαθύτερη σύνδεση της ορχήστρας του µετα γεγονότα της Αιγύπτου. «Ενα από τα πιο συγκινητικά πράγµατα που διάβασα τις τελευταίες ηµέρες ήταν για έναν µπλόγκερ που έγραψε ότι οι Αιγύπτιοι “άδραξαν τη δική τους αφήγηση”. Νοµίζω ότι για τους µουσικούς µιας ορχήστρας αυτό είναι ιδιαίτερα σηµαντικό: ότι αδράχνεις την ίδια αφήγηση µε όλους τους άλλους, σε όποια κατεύθυνση κι αν πηγαίνει. Εχει κανείς την αίσθησηότι οι Αιγύπτιοι πορεύονται πραγµατικά σε µια κοινή κατεύθυνση, όσεςδυσκολίες κι ανσυναντούν στονδρόµο τους. Για τουςµουσικούς,αυτό είναι κάτι που καλά θα κάνουν να το θυµούνται». Ο 56χρονος µαέστρος αποκαλύπτει ότι είναι η πρώτη φορά ύστερα από εννιά χρόνια που ο ίδιος και οι µουσικοί του ανακαλύπτουν έναν τρόπο ναπορευτούν µαζί. Με τη χαρακτηριστική του σεµνότητα, ισχυρίζεται ότι όλα αυτά τα χρόνια έµαθε περισσότερα από τους µουσικούς του απ’ όσα έµαθαν εκείνοι απ’ αυτόν. «Υπάρχει η αίσθηση ότι γνωριζόµαστε πια καλά, άρα πολλά πράγµατα δεν είναι ανάγκη να λέγονται, ιδιαίτερα στον Μάλερ». Με άλλα λόγια, σηµειώνει η «Γκάρντιαν», οΡατλ αισθάνεται ότι πλησιάζει το ιερό δισκοπότηρο που κυνηγούν όλοι οι αρχιµουσικοί: την απόλυτη ταύτιση ανάµεσα στην κίνηση των χεριώντου και τονήχο που βγάζει η ορχήστρα, χωρίς ναχρειάζεται καµιά φραστική επεξήγηση. Ισως αυτός ναείναι κιένας απότους ορισµούς της ευτυχίας. 







Δεν υπάρχουν σχόλια: