Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου 2011

2/2/1970: Πεθαίνει ο Μπέρτραντ Ράσελ, άγγλος μαθηματικός, φιλόσοφος και διακεκριμένος εκπρόσωπος του ειρηνιστικού κινήματος. Βραβεύτηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1950. [γεν. 18/5/1872] *







«Τρία απλά αλλά υπεράνθρωπα πάθη προσδιόρισαν τη ζωή μου: Η αναζήτηση της αγάπης, η τάση για γνώση και μία ασυγκράτητη συμπόνια για τα πάθη των ανθρώπων. 'Οπως ένας σίφουνας με στριφογύριζαν αυτά τα πάθη, μια από 'δω, μια από 'κει, σε μια απρόβλεπτη διαδρομή μέσα σ' ένα ωκεανό μαρτυρίου, συχνά μέχρι τα τελευταία όρια της απελπισίας.»

"Η αγάπη και η γνώση με ανέβαζαν στους ουρανούς, αλλά πάντα ο οίκτος με ξαναγύριζε στη γη. Κραυγές πόνου αντιλαλούσαν στην καρδιά μου παιδιών που πεινούσαν, θυμάτων που βασανίζονταν γέρων που αφήνονταν αβοήθητοι. Λαχταρώ να ελαφρύνω τον πόνο, αλλά δεν μπορώ και έτσι, και γω υποφέρω."

«Οι αντιρρήσεις για τη θρησκεία είναι δύο ειδών – διανοητικές και ηθικές. Η διανοητική αντίρρηση είναι ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποθέσουμε ότι υπάρχει αληθής θρησκεία. Η ηθική αντίρρηση είναι ότι οι θρησκευτικές αρχές χρονολογούνται από μία εποχή όπου οι άνθρωποι ήταν σκληρότεροι από όσο είναι σήμερα και ως εκ τούτου τείνουν να διαιωνίζουν βαρβαρότητες τις οποίες η ηθική συνείδηση της εποχής διαφορετικά θα τις είχε ξεπεράσει.»

«Πιστεύω ότι η θρησκεία βασίζεται κυρίως στο φόβο. Είναι εν μέρει ο τρόμος του αγνώστου και εν μέρει, καθώς είπα, η επιθυμία να αισθάνεσαι ότι έχεις έναν μεγάλο αδελφό που θα σου συμπαρασταθεί σε όλα σου τα προβλήματα. Ο φόβος είναι η βάση της όλης υπόθεσης - ο φόβος του μυστηριώδους, φόβος της ήττας, φόβος του θανάτου. Ο φόβος είναι πατέρας της σκληρότητας και ως εκ τούτου δεν είναι να απορεί κανείς που σκληρότητα και θρησκεία πάνε χέρι-χέρι.»


  • «Οι αντιρρήσεις για τη θρησκεία είναι δύο ειδών – διανοητικές και ηθικές. Η διανοητική αντίρρηση είναι ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποθέσουμε ότι υπάρχει αληθής θρησκεία. Η ηθική αντίρρηση είναι ότι οι θρησκευτικές αρχές χρονολογούνται από μία εποχή όπου οι άνθρωποι ήταν σκληρότεροι από όσο είναι σήμερα και ως εκ τούτου τείνουν να διαιωνίζουν βαρβαρότητες τις οποίες η ηθική συνείδηση της εποχής διαφορετικά θα τις είχε ξεπεράσει".



  • «Όταν λοιπόν σας λέω γιατί δεν είμαι χριστιανός, θα πρέπει να σας εξηγήσω δύο διαφορετικά πράγματα. Το πρώτο, γιατί δεν πιστεύω στον Θεό και στην αθανασία. Το δεύτερο, γιατί δεν θεωρώ ότι ο Χριστός ήταν ο καλύτερος και σοφότερος των ανθρώπων, μολονότι του αναγνωρίζω ηθική αγνότητα υψηλού βαθμού.»



«Σε κάθε εποχή και σε όλα τα πράγματα -στην Αγάπη, στη Θρησκεία, στην Πολιτική, στις Επιχειρήσεις - επικράτησε μία υγιείς αντίληψη να βάζει κανείς ερωτηματικό σε καθετί που θεωρείται σαν αξίωμα.»



"...Είναι φανερό ότι οι τα βασικά δόγματα του χριστιανισμού απαιτούν μια μεγάλου βαθμού ηθική διαστροφή προκειμένου να τα δεχτεί κάποιος. Ο κόσμος –μας λένε- δημιουργήθηκε από έναν Θεό που είναι και καλός και παντοδύναμος. Προτού δημιουργήσει τον κόσμο προείδε όλο τον πόνο και τη δυστυχία που θα περιείχε, επομένως είναι υπεύθυνος για όλα. Είναι ανώφελο να λέει κανείς ότι ο πόνος σε αυτό τον κόσμο υπάρχει εξαιτίας της αμαρτίας. Καταρχήν αυτό δεν είναι αληθές. Δεν είναι η αμαρτία που προκαλεί την υπερχείλιση των ποταμών ή τις εκρήξεις των ηφαιστείων. Αλλά ακόμα και εάν ήταν αληθές, δε θα έκανε διαφορά. Εάν θα έκανα ένα παιδί γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι το παιδί θα γινόταν ένας μανιακός ανθρωποκτόνος, τότε θα ήμουν υπόλογος για τα εγκλήματά του. Εάν ο Θεός γνώριζε από πριν τις αμαρτίες για τις οποίες θα ήταν ένοχος ο άνθρωπος, τότε ήταν υπεύθυνος για όλες τις επιπτώσεις αυτών των αμαρτιών τη στιγμή που αποφάσισε ότι θα δημιουργήσει τον άνθρωπο. Το συνηθισμένο χριστιανικό επιχείρημα είναι ότι ο πόνος στον κόσμο εξαγνίζει την αμαρτία κι επομένως είναι καλό πράγμα. Αυτό φυσικά είναι απλά μία εκλογίκευση του σαδισμού, αλλά ούτως ή άλλως είναι ένα πολύ φτωχό επιχείρημα. Θα προσκαλούσα οποιοδήποτε χριστιανό να με συνοδεύσει στις πτέρυγες παίδων οποιουδήποτε νοσοκομείου για να δει τον πόνο που υπάρχει εκεί και τότε να συνεχίσει στηρίζει τη θέση του ότι αυτά τα παιδιά είναι τόσο ηθικά εγκαταλειμμένα που αξίζουν αυτά που υποφέρουν. Για να πει ένας άνθρωπος κάτι τέτοιο θα πρέπει να έχει καταστρέψει μέσα του κάθε συναίσθημα ελέους και συμπόνιας. Πρέπει, εν συντομία, να γίνει τόσο κακός όσο ο Θεός στον οποίο πιστεύει. Κανένας που πιστεύει ότι αξίζει να υπάρχει αυτή η οδύνη στον κόσμο δεν μπορεί να κρατήσει τις ηθικές του αξίες αλώβητες αφού πάντα θα πρέπει να βρίσκει δικαιολογίες για τον πόνο και την δυστυχία."
*: Νομίζω ότι η ελληνική Αριστερά, όπως και η παγκόσμια, "χρωστάει" πολλά στον Μπέρτραντ Ράσελ και για την συμπαράστασή του στους δοκιμαζόμενους αγωνιστές στα μετεμφυλιακά χρόνια, αλλά και για την δημιουργία του ειρηνιστικού κινήματος στη χώρα μας, βλ. πορείες ειρήνης Γρηγόρη Λαμπράκη κλπ.  

Δες τους παρακάτω ιστότοπους και ιδιαίτερα το

Δεν υπάρχουν σχόλια: