Το βαλτωμένο "κίνημα των αποδείξεων" του Παντελή Μπουκάλα ("Καθημερινή", 24/5/2011)

Το βαλτωμένο «κίνημα των αποδείξεων»

 

Του Παντελη Μπουκαλα

«Κίνημα των αποδείξεων». Ετσι το είχαν βαφτίσει πέρυσι ο κυβερνητικοί, κι από κοντά ο Τύπος. Και νομοθέτησαν, υποσχέθηκαν, απείλησαν, διαβεβαίωσαν. Και ισχυρίστηκαν σε όλους τους τόνους (και, κυρίως, σε όλα τα κανάλια) ότι και καλά μελέτησαν το όλο ζήτημα, και καλά επεξεργάστηκαν όλες τις παραμέτρους του σχεδίου τους, και καλά, απολύτως καλά θα ήταν τα αποτελέσματα της εφαρμογής του. Ούτε λίγο ούτε πολύ, είχαν διατρανώσει την πεποίθησή τους ότι με τον τρόπο αυτόν θα ερχόταν επιτέλους η μονίμως αφανέρωτη (καθότι επί της ουσίας μονίμως ανεπιθύμητη) φορολογική δικαιοσύνη, τα κρατικά ταμεία θα ενισχύονταν σοβαρά με τη σύλληψη φορολογητέας ύλης που μέχρι τότε διέφευγε και, αυτό προπάντων, θα έμεναν ευχαριστημένοι και οι απαιτητικοί τροϊκανοί. Το σχέδιό τους μάλιστα είχε παρουσιαστεί διθυραμβικώς σαν ένα μόνο από τα μέτρα αποκατάστασης της φορολογικής τάξης (η οποία, παρεμπιπτόντως, ουδέποτε υπήρξε), αφού θα συνοδευόταν από κινήσεις αναζήτησης, εντοπισμού, σύλληψης και διαπόμπευσης των συνήθων «μεγαλο-», που οφείλουν ένα καλό κομμάτι της μεγαλοσύνης τους στη θεσμική φοροαποφυγή ή και στη φοροκλοπή τους.

Παρά την πατροπαράδοτη δυσπιστία προς το κράτος, και παρά τη συνήθως καγχάζουσα καχυποψία με την οποία αντιμετωπίζονται οι εξαγγελίες του ότι επιτέλους θα επιβληθεί η συναταγματικώς προβλεπόμενη ισότητα έναντι των νόμων, πάμπολλα νοικοκυριά πείστηκαν ότι «κάτι μπορεί να γίνει», ώστε «να μην πληρώνουν πάντοτε οι ίδιοι». Και άρχισαν το κυνήγι των αποδείξεων. Εβαλαν ένα κουτί σε κάποια γωνιά του σπιτού, να το βλέπουν οι επισκέπτες και να πιάνουν κουβέντα για το θέμα, κι εκεί αποθήκευαν, άλλοι χύμα και άλλοι σε μηνιαία ομαδοποίηση, τις αποδείξεις που συγκέντρωναν με πάθος πρωτόπειρου συλλέκτη: από ψιλικατζίδικα, ταβέρνες, βιβλιοπωλεία, συνεργεία και, ευρήματα σπάνια αυτά, από ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς και γιατρούς. Κάποια στιγμή αναρτήθηκαν μέχρι και «μικρές αγγελίες» στο Διαδίκτυο, όπου διάφοροι ευκαιριακοί έμποροι γνωστοποιούσαν ότι πουλάνε αποδείξεις στο 10% ή το 20% της αξίας τους.

Ενα χρόνο μετά, το «κίνημα των αποδείξεων» βάλτωσε, όπως υποχρεώνονται να αποδεχτούν ακόμα και οι εμπνευστές και διαφημιστές του. Και, για να μην πει κανείς ότι δεν σεβόμαστε την παράδοσή μας, ακούμε πλέον νέες υποσχέσεις (για επανεξέταση του όλου θέματος, πληρέστερο έλεγχο των πτυχών του και αποσαφήνιση των διατάξεών του) και νέες απειλές, για τιμωρία όσων, από κουτοπονηριά ή επειδή συνέχιζαν να κάνουν ό,τι και πριν, να κλέβουν δηλαδή, εκμεταλλεύτηκαν τα παραθυράκια που είχαν μείνει εσκεμμένα ανοιχτά, σαν δέλεαρ ή δόλωμα, και, αντί να πληρώσουν, έχουν λαμβάνειν από μια πολιτεία που είχε στοιχηματίσει ότι βρήκε ωραίο και τίμιο τρόπο να ορθοποδήσει. Γα να αποδειχθεί έτσι ότι το «απόψε αυτοσχεδιάζουμε» είναι ασφυκτικά περιοριστικό: άλλο επίρρημα θα πρέπει να καταλάβει τη θέση τού «απόψε». Το «διαρκώς» ταιριάζει περισσότερο, αποδίδει εναργέστερα την πολιτειακή μας αλήθεια.