........................................................
| Το δώρο της Ελενας |
| Της Μαρίας Κατσουνάκη |
|
«Σας ευχαριστώ για την αγάπη σας που ήταν αληθινή. Την είχα τόσο
ανάγκη που την πήρα ολόκληρη για να ζήσω καλά. Ημουνα τυχερή ώς το
τέλος. Προστατευμένη από αγάπη και φροντίδα». Το τελευταίο κείμενο της
Ελενας Χατζηιωάννου διάβασε ο σύζυγός της Παντελής χθες το απόγευμα στο
Α΄ Νεκροταφείο. Απευθυνόταν στους πολλούς φίλους της, σε όλους εμάς. Μας
αποχαιρετούσε με «ευγνωμοσύνη και συγκίνηση». Και με μεγάλη
γενναιοδωρία. Από τη στιγμή που διαγνώστηκε ο καρκίνος έως χθες το
μεσημέρι πέρασε ενάμισης χρόνος.
Δεν ήταν πολλές ημέρες που η Ελενα είχε συνταξιοδοτηθεί από τα «ΝΕΑ»,
όπου εργαζόταν στο πολιτιστικό τμήμα καλύπτοντας υποδειγματικά το
ρεπορτάζ του θεάτρου, όταν έμαθε ότι η ζωή της θα κυλούσε διαφορετικά
απ’ ό,τι την επιθυμούσε και τη σχεδίαζε. Μπορεί να πανικοβλήθηκε, μπορεί
να θύμωσε, μπορεί να απελπίστηκε. Ανθρώπινο. Αλίμονο αν δεν το έκανε,
το ξέρουν καλύτερα η οικογένειά της (η μοναχοκόρη της, δοκιμασμένη
σκηνογράφος, Μαργαρίτα, ο άντρας της), οι πολύ στενοί φίλοι της. Οπως
και να έχει, η Ελενα, αποφάσισε πριν φύγει να κάνει ένα δώρο
σε όλους μας. Να επιστρέψει την αγάπη που είχε για τον κόσμο, τη
δουλειά της, το θέατρο, τα ταξίδια, την Επίδαυρο, τις παραστάσεις που
παρακολουθούσε ανελλιπώς, το ρεπορτάζ που υπηρέτησε επί χρόνια πολλά,
τους καλλιτέχνες που συνάντησε και περιέβαλλε με αυστηρή ευαισθησία και
ακριβοδίκαιη κρίση. Με ευγένεια και χαμηλούς τόνους. Οχι, προς Θεού,
εκπτώσεις στη γραφή της. Κάθε άλλο. Ταλάνιζε το κείμενο και ταλανιζόταν,
διασταύρωνε τα στοιχεία, ξενυχτούσε –θυμάμαι– στις ομηρικές
συνεδριάσεις του Δ.Σ. του Εθνικού Θεάτρου, τότε, όταν αποτελούσαν ακόμα
«πρώτο θέμα» για το καλλιτεχνικό ρεπορτάζ.
Ομως δεν θέλω να γράψω έναν ακόμη επικήδειο για τη συνάδελφο Ελενα
Χατζηιωάννου ούτε να γλιστρήσω σε ύποπτες νοσταλγίες για τις «άλλες
εποχές του ρεπορτάζ, τότε που...». Καθόλου. Παρόμοιοι απολογισμοί
αφορούν κυρίως εμάς, το «σινάφι». Οι αναγνώστες εισπράττουν και κρίνουν
τα κείμενα ανάλογα με το περιεχόμενό τους, οι καλλιτεχνικές σελίδες
προσαρμόζονται στις απαιτήσεις των καιρών. Μια σχέση αμφίδρομη.
Διαμορφώνουν και διαμορφώνονται.
Η Ελενα μας έκανε ένα δώρο.
Βοήθησε να δούμε τον θάνατο λίγο πιο ψύχραιμα, πιο παρηγορητικά. Μαζί
με το κλάμα μας χάρισε και ένα γλυκό χαμόγελο. Ηταν η οικοδέσποινα της
τελετής, κι ας μην ήταν παρούσα. Μας ένευσε στον καθένα ξεχωριστά, μας
είπε μια προσωπική κουβέντα που αλάφρωσε την καρδιά μας. Μπορεί να
βοήθησε και το τραγούδι του Λέοναρντ Κοέν που ακούστηκε στο τέλος, όταν
βγήκε το φέρετρο από τον ναό στους ώμους των συναδέλφων της. Dance me to
the end of love. Let me see your beauty when the witnesses are gone…
Σιγοσφυρίζαμε κι ήταν κι αυτό μια παρηγοριά. Αγκαλιάζαμε ο ένας τον
άλλον ή κρατιόμαστε φευγαλέα από το χέρι, σαν συναίσθηση της ανθρώπινης
αδυναμίας. Κανείς δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνος του. Το ίδιο πλάσμα
είμαστε όλοι: φοβόμαστε και ελπίζουμε. Είμαστε ευγνώμονες όταν
ανακουφιζόμαστε από τον πόνο, από την κακουχία της σάρκας, το άλγος της
ψυχής. Λαχταράμε τη γιατρειά και τη χαρά.
Η Ελενα έγραψε ότι «η ζωή συνεχίζεται, ευτυχώς». Ετσι είναι. Πήραμε τον
δρόμο της επιστροφής πιο ήσυχοι κάτω από τον ανελέητο ήλιο, που κάνει
την ώρα της ταφής ακόμη πιο σκληρή και αμείλικτη. Η αγάπη που πρόσφερε
απλόχερα την ύστατη στιγμή έκανε το «συντριμμό του θανάτου» κάπως πιο
υποφερτό. Τα άλατα που επικάθονται στην ψυχή με τα χρόνια, λίγο
διαλύθηκαν. Οχι σπουδαία πράγματα ίσως. Είναι βέβαιο ότι θα
ξανασχηματιστούν, αλλά λίγο διαφορετικά. Η Ελενα βοήθησε σ’ αυτό.
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου