Κυριακή 24 Απριλίου 2011

"Γιάννης Μακριδάκης, ο μεταμορφωτής λογοτέχνης" - Αποσπάσματα από την αφήγηση έργου-ζωής στην Κρυσταλία Πατούλη για το tvxs.gr






Έχει υποστεί επανειλημμένα αστυνομικές αυθαιρεσίες, παράνομες σωματικές έρευνες, στοχοποίηση, παρακολουθήσεις, κατηγορίες, δυσφημίσεις, αλλά και στυγνή αστυνομική βία με τα όπλα στον κρόταφο. Αυτά είναι τα… βραβεία, που έχει πάρει ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης από το ελληνικό κράτος για την 15ετή ιστορική, πολιτιστική και ανθρωπολογική έρευνα, για το αρχείο τεκμηρίων του Κέντρου Χιακών Μελετών και του περιοδικού Πελινναίο που είναι ιδρυτής, διευθυντής και εκδότης, αλλά και για τα ιστορικά και λογοτεχνικά βιβλία του. Παρόλ' αυτά, ο εν λόγω… sui generis ανθρωπολογικός τύπος, έχει καταδείξει ήδη με το έργο του ότι δεν εμφανίστηκε στην πνευματική ζωή αυτού του τόπου για να μεταμορφώσει μόνο τη ζωή στη Χίο, αλλά και τη… ζωή στην ελληνική λογοτεχνία.


...Έχεις βιώσει αγάπη χωρίς δόντια; Ή τελικά όλοι οι… ήλιοι στη ζωή μας έχουν δόντια;

Όλοι έχουν δόντια. Ο καθένας αγαπάει για να τον αγαπήσεις, για να νιώθει ασφαλής. Αγαπάει πρώτα τον εαυτό του και μετά εσένα. Οπότε όλοι οι ήλιοι έχουν δόντια. Μέχρι και η μάνα σου έχει δόντια. Γιατί προτιμάει να πεθάνει πριν από σένα, για να μη πονέσει αν σε χάσει. Αγαπάει τον εαυτό της. Εγώ δεν πιστεύω ότι υπάρχουν πάρα πολλές μάνες που κάνουν παιδί για να φέρουν έναν άνθρωπο στη ζωή. Κάνουν παιδί επειδή αγαπάνε τον εαυτό τους και γουστάρουν να έχουν ένα παιδί, να το ζήσουν, να το μεγαλώσουν, να ευτυχήσουν οι ίδιες, να το χουν στήριγμα στα γεράματά τους. Άρα, ο κάθε άνθρωπος είναι μόνος. Και τα κάνει όλα για τον εαυτό του. Καμιά αγάπη δεν είναι αγάπη ανιδιοτελούς προσφοράς. Είναι όλες αγάπες αποδοχής...

...Αυτό που έχει είπε πρόσφατα η Φωτεινή Τσαλίκογλου για την δημιουργικότητα της απώλειας ότι δηλαδή πίσω από κάθε δημιουργία, λογοτεχνική, καλλιτεχνική κλπ, μάλλον βρίσκεται μια έλλειψη, μια απώλεια, το πιστεύεις;
Το νιώθω και εγώ αυτό. Ότι η τέχνη βρίσκεται στην απώλεια. Δεν έχω βιώσει απώλειες σοβαρές, αλλά έχω νιώσει στο συγγραφικό βίο μου απώλειες. Δηλαδή βάζω τον εαυτό μου μπροστά σε μια απώλεια. Ο θάνατος του καπτα Σίμου ή ο θάνατος του Χριστόδουλου, εμένα μου δώσανε την ατμόσφαιρα για να μπορέσω να δημιουργήσω.
Ποια νομίζεις ότι ήταν η σημαντικότερη προσωπική σου απώλεια που σαν κίνητρο, πιθανά, σε έκανε να γράψεις;
Αυτό που δεν υπάρχει πια γύρω μου. αυτό που υπήρχε όταν ήμουν μικρός και δεν υπάρχει πια. Η απώλεια της παρελθοντικής ζωής. Με τραβάει, με έλκει. Δεν μπορώ να αποδεχτώ τη σύγχρονη γκλαμουριά και τη σύγχρονη πεζή πραγματικότητα. Είναι το μυαλό μου και η ψυχή μου πίσω.

Στις απώλειες γενικά. Που δεν βιώνω πια το κοτέτσι της γιαγιάς μου, το εργοστάσιο το ταμπάκικο που ήταν οι εργάτες, και δουλεύανε, τις μυρωδιές. Που είχε τη μπουρού και καλούσε τους εργάτες να πάνε να δουλέψουν. Όλα αυτά είναι απώλεια για μένα. Δεν έχω βιώσει άλλους θανάτους. Εντάξει. Του παππού μου ή της γιαγιάς μου η οποία με περίμενε για να παραδώσει την ψυχή της. Αλλά προχωράει η ζωή και έτσι είναι. Νομίζω ότι αν δεν πέθαινε ο άνθρωπος θα τρελαινότανε. Δεν τίθεται θέμα!
...

...Σε νέους ανθρώπους που θα θελαν να γράψουν τι θα έλεγες;
Για να γράψεις πρέπει μάλλον να μη το χεις σκοπό! Να λένε λοιπόν, ότι ο μόνος σκοπός που μπορώ να χω είναι να ζω τη ζωή μου συνεχώς με πάθος και με ελεύθερη ψυχή. Να ακολουθώ την ψυχή μου, να μη την καταπιέζω. Άμα είσαι τόσο δυνατός ώστε να μπορείς να πηγαίνεις κόντρα στη ψυχή σου, με το μυαλό, και να καταπιέζεσαι, δεν πρόκειται να γράψεις καλή λογοτεχνία ποτέ. Και αν μέσα σε όλο αυτό το πράγμα, έχεις και την τάση να λες «εγώ θα γράψω», ε τότε δεν θα γράψεις τίποτα. Η λογοτεχνία βγαίνει. Έρχεται. Δεν το βάζεις πρόγραμμα. Έρχεται με την ωριμότητα, με την ηλικία, με τις εμπειρίες.

Έχεις πει ότι τελικά, το μοναδικό έργο τέχνης που καλούμαστε να φιλοτεχνήσουμε μέρα με τη μέρα είναι ο εαυτός μας. Το πιστεύεις πάντα;
Πάντα με ενδιαφέρει. Αλλά όχι σε θεωρητικό επίπεδο. Στο επίπεδο της πράξης. Δηλαδή στο να μην προδίδουμε την ψυχή μας και την αξιοπρέπειά μας. Να καταλήξουμε το βίο μας αξιοπρεπείς, ελεύθεροι και με ψυχή, να εμπνέουμε τους νεώτερους.

Για ολόκληρη την εξαιρετική συνέντευξη του Γιάννη Μακριδάκη στην Κρυσταλία Πατούλη και στο TVXS κάνε κλικ εδώ:


Δεν υπάρχουν σχόλια: