Είμαι στα Χάη μου

Ένα κόμμα, μια παρέα, μια χρεοκοπία…

Του Χαριδημου Κ. Τσουκα*

Με τους ναρκισσιστές τσαρλατάνους της πολιτικής σπάνια αξίζει να ασχολείσαι· φροντίζουν οι ίδιοι να αυτο-εξευτελίζονται… Αξίζουν όμως προσοχής οι αντιδράσεις στα καμώματά τους. Πολιτικά ενδιαφέρων δεν είναι ο θόρυβος των τενεκέδων, αλλά οι αντιδράσεις που προκαλεί.

Ως γνωστόν, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Π. Ψωμιάδης καταδικάστηκε σε δωδεκάμηνη φυλάκιση με αναστολή για παράβαση καθήκοντος. Για την απόφαση που έλαβε ως νομάρχης, το 2005, να μειώσει στις 5.000 ευρώ πρόστιμα αξίας 89.000 ευρώ, τα οποία είχαν επιβληθεί σε πρατηριούχο για συστηματική νόθευση καυσίμων, κρίθηκε ένοχος σε δύο δικαστικούς βαθμούς. Πώς σχολίασε την καταδίκη του ο κ. Ψωμιάδης δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ή τουλάχιστον όχι μεγαλύτερο ενδιαφέρον απ’ ό,τι οι απόψεις του κ. Αυτιά για την ποιότητα των ΜΜΕ, του κ. Τσοχατζόπουλου για την «αξιοπιστία του πολιτικού κόσμου», και του κ. Αλογοσκούφη για την οικονομία. Το ενδιαφέρον είναι αλλού.

Πού; Στις πολιτικές αντιδράσεις. Ο κ. Καρατζαφέρης και ο κ. Καμμένος χαρακτήρισαν τη δικαστική απόφαση «πραξικοπηματική» και μίλησαν για «πολιτική δίωξη». Ο κ. Αδ. Γεωργιάδης υποστήριξε ότι υπερτερεί η βούληση του εκλογικού σώματος, όχι η κρίση των δικαστών. Κατ’ αναλογία, αν ο δημοφιλής Αλ Καπόνε εκλεγόταν δήμαρχος Σικάγου, η λαϊκή ετυμηγορία θα υπερίσχυε της εφαρμογής του νόμου. Θυμίζω ότι ο κ. Γεωργιάδης έχει πτυχίο Νομικής! Η κυρία Μπακογιάννη σιώπησε. Η όψιμη αντιπαλότητά της με το «πολιτικό σύστημα» μάλλον την έχει εξαντλήσει…

Αυτό είναι όλο; Μακάρι να ήταν! Ο εκπρόσωπος της Ν.Δ. κ. Μιχελάκης εξέφρασε τον «σεβασμό» του στην απόφαση του Δικαστηρίου (πόσο συγκινητικό…) και παρατήρησε οξυδερκώς ότι ο κ. Ψωμιάδης «δεν κινήθηκε με ταπεινά κριτήρια»

και δεν θα πρέπει να τεθεί σε αργία, καθώς η ποινή στηρίζεται στον νόμο του «Καλλικράτη», που ισχύει «μετά τα όσα φέρεται να έχει κάνει ο κ. Ψωμιάδης». Ο εκπρόσωπος της Ν.Δ. περιέπεσε σε σύγχυση ρόλων: από κομματικός εκπρόσωπος αυτοδιορίστηκε άτυπος δικαστής, αναζητώντας ελαφρυντικά στον περιφερειάρχη! Ο κ. Ψωμιάδης κινήθηκε φιλάνθρωπα, υπονοεί ο κ. Μιχελάκης. Μπορεί, αλλά η αντίληψή του περί φιλανθρωπίας είναι τόσο ιδιόρρυθμη που καταντά ακατανόητη. Ο πρατηριούχος, μακαρίτης πλέον, ήταν στέλεχος της Ν.Δ., υποστηρικτής του κ. Ψωμιάδη, και κατ’ εξακολούθηση νοθευτής καυσίμων, στον οποίο είχε επιβληθεί σωρεία προστίμων. Είναι γνωστό, βεβαίως, ότι ο κ. Ψωμιάδης δεν απαρνείται τους δικούς του ανθρώπους. Εξέφρασε εμπράκτως το ενδιαφέρον του για τον απατεώνα πρατηριούχο, όπως το 2006 υπερασπίστηκε τον προφυλακισθέντα (και μετέπειτα καταδικασθέντα) «φίλο» και στενό συνεργάτη του Π. Αναγνωστόπουλου, κατηγορούμενο στην υπόθεση εκβίασης της ΜΕΒΓΑΛ. Για τους «ημέτερους», ο κ. Ψωμιάδης κάνει τα πάντα! Θαυμάστε τη Βουλγαράκειο συλλογιστική της δήθεν «νέας» Ν.Δ.: ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι, για νομοτυπικούς λόγους, ο κ. Ψωμιάδης δεν μπορεί να εκπέσει του αξιώματός του, το ηθικό κύρος του έχει καταρρακωθεί με τη δικαστική καταδίκη του. Μήπως άραγε η Ν.Δ. διέγραψε τον κ. Ψωμιάδη ή του υπέδειξε, έστω, να παραιτηθεί; Οχι περισσότερο απ’ ό,τι το έπραξε στην περίπτωση του κ. Κεφαλογιάννη (καταδικασθέντος για ψευδορκία και υπόθαλψη εγκληματία το 2008) ή του κ. Μαγγίνα (στον οποίο επεβλήθησαν πρόστιμα εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ για πολεοδομικές παρανομίες το 2007). Το ρητορικό κερασάκι στην τούρτα ήρθε από τον κ. Σαμαρά. Σε συνάντησή του με τον κ. Ψωμιάδη, μίλησε για τον «περιφερειάρχη μας», τονίζοντας «την αγάπη που έχει όλη η Ν.Δ. γι’ αυτόν»! Να το πάλι το «κολλητιλίκι»! Η πολιτική γλώσσα υποκαθίσταται από την ψευδο-συναισθηματική. Τα δημόσια πρόσωπα δεν κρίνονται με βάση τα απρόσωπα κριτήρια του δημόσιου βίου, αλλά με αυτά του ιδιωτικού - πόσο τα «αγαπάμε»! Η γλώσσα της παρέας και της οικογένειας μεταφέρεται φενακιστικά στον δημόσιο βίο. Απορείτε που κυριαρχούν η οικογενειοκρατία και η παρεοκρατία στη χώρα; Για να ’χετε ένα μέτρο σύγκρισης: σχολιάζοντας την πρόσφατη καταδίκη σε επταετή φυλάκιση του πρώην προέδρου του Ισραήλ Μοσέ Κατσάβ, ο νυν πρόεδρος Σιμόν Πέρες δήλωσε: «είμαστε όλοι ίσοι ενώπιον του νόμου». Οταν ο πρώην υπουργός των Βρετανών Εργατικών Φιλ Γούλας καταδικάστηκε πέρυσι για ψευδολογία σε βάρος πολιτικού αντιπάλου του, εξέπεσε από το βουλευτικό αξίωμα. Η αντιπρόεδρος του Εργατικού Κόμματος Χάριετ Χάρμαν δήλωσε ότι όχι μόνο δεν θα υποστήριζε τυχόν έφεση του καταδικασθέντος, αλλά ότι «δεν αποτελεί μέρος της πολιτικής του Εργατικού Κόμματος να κερδίζει εκλογές με ψευδολογίες». Ο κ. Γούλας διεγράφη από το κόμμα του. Η δικαστική απόφαση έγινε αυτονόητα σεβαστή· είχε συνέπειες. Το πρόβλημά μας μόνο επιφανειακά είναι οι Ψωμιάδηδες - τέτοιοι άνθρωποι υπάρχουν σε όλες τις χώρες. Το πραγματικό μας πρόβλημα είναι οι Μιχελάκηδες - αυτοί που επισήμως εκφράζουν το ήθος του φορέα που εκπροσωπούν· που αντιμετωπίζουν με χυδαία ιδιοτέλεια τον νόμο και απαλλάσσουν επιλεκτικά τα δημόσια πρόσωπα από τις ευθύνες τους· αυτοί που δεν σέβονται τους θεσμούς, δεν στιγματίζουν παρανομίες, δεν απαξιώνουν ιδιοτελείς συμπεριφορές. Η στάση αυτή αποτυπώνει τη βαθιά ανορθολογική πολιτική κουλτούρα μας. Το φαινόμενο δεν έχει πολιτικό πρόσημο, είναι διακομματικό: νόμος είναι ό,τι ορίζει η ξεδιάντροπη κομματοκρατία. Δεν θα κουραστώ να το γράφω: το ελλαδικό πρόβλημα είναι ένα μετα-πρόβλημα, που μας διαφοροποιεί καθοριστικά από την ανεπτυγμένη Ευρώπη - ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τα προβλήματά μας συνιστά το πραγματικό μας πρόβλημα. Η πολιτική χειραγώγηση της δημόσιας σφαίρας, η απαξίωση των θεσμών από την αδίστακτη κομματοκρατία, η αναγωγή του κομματικού συμφέροντος σε υπέρτατη αξία, αυτές είναι οι καταστατικές αξίες του πολιτικού μας συστήματος. Αυτό το είδος προβλήματος δεν λύνεται με Μνημόνια - δυστυχώς… * Ο Χ. Κ. Τσούκας (htsoukas@gmail.com) είναι καθηγητής στα Πανεπιστήμια Κύπρου και Warwick.