Έκδοση Βιβλιοθήκη, Σάββατο 21 Αυγούστου 2010
Από τα "Τιθασευμένα ζώα"
Ο ποδηλάτης σήμερα υπέκυψε στον πειρασμό να επιχειρήσει δαιδαλώδη διαδρομή και να διαψεύσει προηγούμενες δηλώσεις του, που τον φέρουν να μη συμπαθεί συμβολισμούς, παραβολές και αλληγορίες.
1ο
Οι αμοιβάδες
Το όνομα «ameba» στα αγγλικά και «amibe» στα γαλλικά προήλθε ανεξαρτήτως πατρότητας από την ελληνική λέξη «αμοιβή» που, εκτός από αποζημίωση, ποινή, απάντηση, απόκριση, ανταλλαγή, εφόσον πρόκειται για είδη εμπορίου ή νομίσματα, σημαίνει και αλλαγή, μεταμόρφωση, μεταβολή, αυτή που χρησιμεύει για αλλαγή, η εναλλασσόμενη με κάποια άλλη.
Οι αμοιβάδες ανήκουν στο τελευταίο σκαλοπάτι της εξελικτικής βαθμίδας. Επειδή είναι πολύ εύκολο να βρεθούν και να διατηρηθούν στη ζωή, χρησιμοποιούνται από επιστήμονες ως πειραματόζωα.
Ολόκληρο το σώμα της αμοιβάδας μπορεί να μετατραπεί σε στόμα αλλά και σε στομάχι. Η αποβολή των άχρηστων προϊόντων γίνεται από οποιοδήποτε μέρος της κυτταρικής μεμβράνης.
Πολλαπλασιάζεται με απλή κυτταρική διαίρεση κάθε λίγες ώρες, πράγμα που περιοδικά οδηγεί σε εξάρσεις υπερπληθυσμού, επομένως και σε έλλειψη τροφής. Οταν την απειλήσει ο λιμός, σταματάει να συμπεριφέρεται σαν άτομο και σχηματίζει ομίλους, που με τη σειρά τους εντάσσονται σε ορατές ομάδες που σχηματίζουν ρυάκια έμψυχης ύλης και προσανατολίζονται προς κεντρικά σημεία συνάθροισης (...)
2ο
Υπέρ
υπερπληθυσμός, υπεραλίευση, υπεράνθρωπος, υπερ-ισχύω, υπεραίρω, υπεραιμία, υπερυψούμαι, υπέρμαχος, υπεραξία, υπέρταση, υπεργολαβία, υπερημερία, υπερνομάρχης, υπερσίτιση, υπερτίμηση, υπεράγαν, υπερευαίσθητος, υπερευχαριστώ.
Ο ποδηλάτης σκέφτεται πόσα κακά της μοίρας μας αποδίδονται με λέξεις που πρώτο τους συνθετικό είναι η δισύλλαβη πρόθεση «υπέρ».
Το επίρρημα «υπεράνω», όταν συντάσσεται με γενική, σημαίνει πάνω από κάτι, υψηλότερα από κάτι, π.χ. «υπεράνω της στέγης του διπλανού οίκου» ή «ο σύζυγός μου είναι υπεράνω χρημάτων», «υπεράνω υποψίας» ή, εν συντομία, «ο σύζυγός μου κι εγώ είμαστε υπεράνω».
3ο
Γιατί; Τι πειράζει;
Η φράση σε μικρές παραλλαγές (Γιατί; Πειράζει; ή, Μα τι έκανα πια;) έχει κατακλύσει τελευταία το ελληνικό στερέωμα, είτε εκφράζεται ρητά είτε παραμένει ανομολόγητη στη σκέψη του ανθρώπου που προβαίνει σε πράξη ή παράλειψη. Παραδείγματα: «Τι πειράζει που πήρα χρήματα για τη δουλειά που έτσι κι αλλιώς θα την έκανα, αφού ήμουν υποχρεωμένος να την κάνω;», «Τι πειράζει που τα έφτιαξα με τον γκόμενο της κολλητής μου εκεί που συζητούσαμε τα κοινά μας προβλήματα - τους είχε ήδη τελειώσει!», «Τι πειράζει να χώσω και τα παιδιά μου στον χώρο που έχω διακριθεί, αφού τα έχω και δεν είναι τελείως ατάλαντα όπως και πολλά άλλα άλλωστε;», «Τι πειράζει που αντέγραψα εν μέρει κατά λέξη ή με ελαφρές παραλλαγές μια ξένη έκδοση, αφού η γνώση είναι κοινό κτήμα και δεν θυμόμουν ποιος και τι ακριβώς;», «Τι πειράζει που οι εργασίες των φοιτητών μου με βοήθησαν και πήρα τη θέση που έτσι κι αλλιώς (δεν) μου άξιζε...», «Τι πειράζει που παρκάρω στο πεζοδρόμιο ταλαιπωρώντας το ψωριάρικο δέντρο, αφού και ο δήμαρχος της πόλης για τη δημιουργία πάρκινγκ αγωνίζεται;», «Τι πειράζει να χτίσω ένα σπιτάκι στο πρώην δάσος και νυν αποκαΐδι, και μετά θα φυτέψω κι εγώ μια αροκάρια στη θέση του εύφλεκτου πεύκου ή επιτέλους, και γιατί όχι, γρασίδι;», «Τι πειράζει που κατεβαίνω παρά θίν' αλός με το αυτοκίνητό μου, αφού και οι άλλοι το ίδιο κάνουν και βαριέμαι να κάνω και τα πέντε βήματα της επιστροφής;» κ.λπ., κ.λπ...
4ο
Σε κάθε περίπτωση
Αλλη δημοφιλής στις μέρες μας φράση, όπως εξάλλου γίνεται κάθε τρεις και λίγο. Κάτι καθίσταται παντελώς δημοφιλές μέχρι εντός ολίγου να το πάρει το ποτάμι και να καταστεί παντελώς άσημο.
Σε αντίθεση βέβαια με πρόσωπα, άσματα και συνταγές μαγειρικής, στη γλώσσα συμβαίνει το αντίθετο. Το δημοφιλές θριαμβεύει και καθιερώνεται. Σκεφτείτε το απλούστατο: πόσο σαρωτικά και με τι άνεση κατίσχυσε το «απλά» στη θέση τού «απλώς».
Αλλά, ας πούμε ότι η γλώσσα εξελίχτηκε και εξελίσσεται και ότι αυτό είναι κι ένα είδος αρετής την οποία διαθέτει. Και ας ξαναγυρίσουμε στη φράση «σε κάθε περίπτωση». Λέγεται ανέμελα, ακούγεται μάλλον καθησυχαστική, όπως ακούγονται οι φράσεις που διαθέτουν παρηγορητική, σε κάθε περίπτωση, αποφασιστικότητα. Π.χ.: «Σε κάθε περίπτωση θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα που αποφασίστηκε και στη συνέχεια θα παρακολουθήσουμε την εξέλιξη, ώστε να δούμε από κοντά τις συνέπειες και να αποφασίσουμε, εφόσον χρειαστεί, εκείνες τις ενέργειες οι οποίες θα αποτρέψουν τις δυσάρεστες παρενέργειες. Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα φροντίσουμε να εφαρμοστεί το πρόγραμμα χωρίς παρεκκλίσεις».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου