..............................................................
Το «παρών» σαν απουσία
γράφει ο ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ
Παρότι πολλές φορές δρούμε και
αντιδρούμε θαρρείς και τα ανθρώπινα είναι μονοδιάστατα και μονότροπα, σε
καμία εκδήλωση του βίου δεν υπάρχει μονάχα το μαύρο και το άσπρο και
τίποτε ανάμεσά τους. Πουθενά το Καλό και το Κακό δεν χωρίζονται από
τείχη αδιάβατα, όπως το θέλει μια επιφανειακή μεταφυσική που μένει στη
βολική αριθμητική και δεν προχωράει στις κακοτοπιές της άλγεβρας. Καλός
είναι ο Μάνης και οι διδασκαλίες του, αλλά για όσους λατρεύουν τα
δόγματα και ανέχονται την ανελευθερία τους, αν δεν της υποκλίνονται με
πνεύμα εθελόδουλου.
Σύνθετα και πολύπλοκα είναι τα πράγματα και στην πολιτική, πώς αλλιώς. Μόνο που για να το αποδεχτείς αυτό, να αποδεχτείς δηλαδή (χονδρικώς) ότι εσύ και οι ομοϊδεάτες σου δεν έχετε πάντα δίκιο και μόνο δίκιο, πρέπει να είσαι έτοιμος για κάπως περισσότερο πνευματικό κόπο και μεγαλύτερη ψυχική δαπάνη. Ειδάλλως παραμένεις εκούσιος όμηρος των δογματικών παραδοχών σου, που χρόνο με το χρόνο γίνονται σιδερένιες, άθραυστες. Υπάρχουν σίγουρα οι όντως κρίσιμες στιγμές, που με τον ολοφάνερο δημοψηφισματικό χαρακτήρα τους σε καθηλώνουν στη στενότατη περιοχή μεταξύ του μεγάλου ναι και του μεγάλου όχι και δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για οτιδήποτε ενδιάμεσο. Ακόμα και στην εκλογική πράξη, πάντως, προβλέπεται πια το δικαίωμα του λευκού. Επιπλέον, και το άκυρο αξιολογείται με πολιτικούς όρους (παρ’ όλες τις ενύπαρκτες δυσκολίες στη διάκριση του εκούσιου άκυρου από το τυχαίο και το κατά λάθος), ενώ, παρά τη σχετική τιμωρητική νομοθεσία, και της αποχής η μέτρηση, πολιτική είναι πλέον.
Στη Βουλή των Ελλήνων, εκτός από αυτές τις τέσσερις εκδοχές ψήφου (ναι, όχι, λευκό, αποχή), βλέπουμε να επιλέγεται όλο και συχνότερα το «παρών». Αλλά αυτή η λεξούλα εκφράζει πράγματι κάποια πολιτική βούληση, και μάλιστα με τη σαφήνεια που απαιτείται; Είναι όντως ψήφος ξεκάθαρη, κατηγορηματική, υπεύθυνη, ή ένας ακίνδυνος μεσοβέζικος τρόπος, ένα κουτοπόνηρο τέχνασμα ώστε ο «παρών» να τα έχει καλά με όλους και κυρίως με τον εαυτό του; Σίγουρα, κάποιες φορές αυτός που καλείται να ψηφίσει, νιώθει να ασφυκτιά μέσα στο δεδομένο πλαίσιο των εκδοχών ψήφου που έχει στη διάθεσή του. Και πολύ θα ήθελε αντί για μια μονολεκτική απάντηση, να καταθέσει στην κάλπη δοκίμιο ολόκληρο με τις σκέψεις, τους ενδοιασμούς, τους φόβους και τις προσδοκίες του. Αυτό όμως συμβαίνει κάπου αλλού. Οχι στη Βουλή μας.
Στη Βουλή μας, λοιπόν, το «παρών» σημαίνει «δεν είμαι εδώ, δεν θέλω να είμαι εδώ αυτή τη στιγμή, ας λύσουν οι άλλοι το πρόβλημα». Στην προκειμένη περίπτωση, ο βουλευτής δεν αντέχει να πάρει την ευθύνη που του αναλογεί, την οποία ωστόσο μάς κάλεσε να του αναθέσουμε όταν κατέβηκε υποψήφιος. Βουλευτής, ναι, πλην όμως ούτε βουλή θέλει να έχει ούτε βούληση. Προτάσσει έτσι το σώμα του («είμαι παρών») και πνίγει το όποιο πνεύμα του. Πουθενά αλλού το «παρών» δεν δηλώνει τόσο καθαρά την απουσία.
Σύνθετα και πολύπλοκα είναι τα πράγματα και στην πολιτική, πώς αλλιώς. Μόνο που για να το αποδεχτείς αυτό, να αποδεχτείς δηλαδή (χονδρικώς) ότι εσύ και οι ομοϊδεάτες σου δεν έχετε πάντα δίκιο και μόνο δίκιο, πρέπει να είσαι έτοιμος για κάπως περισσότερο πνευματικό κόπο και μεγαλύτερη ψυχική δαπάνη. Ειδάλλως παραμένεις εκούσιος όμηρος των δογματικών παραδοχών σου, που χρόνο με το χρόνο γίνονται σιδερένιες, άθραυστες. Υπάρχουν σίγουρα οι όντως κρίσιμες στιγμές, που με τον ολοφάνερο δημοψηφισματικό χαρακτήρα τους σε καθηλώνουν στη στενότατη περιοχή μεταξύ του μεγάλου ναι και του μεγάλου όχι και δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για οτιδήποτε ενδιάμεσο. Ακόμα και στην εκλογική πράξη, πάντως, προβλέπεται πια το δικαίωμα του λευκού. Επιπλέον, και το άκυρο αξιολογείται με πολιτικούς όρους (παρ’ όλες τις ενύπαρκτες δυσκολίες στη διάκριση του εκούσιου άκυρου από το τυχαίο και το κατά λάθος), ενώ, παρά τη σχετική τιμωρητική νομοθεσία, και της αποχής η μέτρηση, πολιτική είναι πλέον.
Στη Βουλή των Ελλήνων, εκτός από αυτές τις τέσσερις εκδοχές ψήφου (ναι, όχι, λευκό, αποχή), βλέπουμε να επιλέγεται όλο και συχνότερα το «παρών». Αλλά αυτή η λεξούλα εκφράζει πράγματι κάποια πολιτική βούληση, και μάλιστα με τη σαφήνεια που απαιτείται; Είναι όντως ψήφος ξεκάθαρη, κατηγορηματική, υπεύθυνη, ή ένας ακίνδυνος μεσοβέζικος τρόπος, ένα κουτοπόνηρο τέχνασμα ώστε ο «παρών» να τα έχει καλά με όλους και κυρίως με τον εαυτό του; Σίγουρα, κάποιες φορές αυτός που καλείται να ψηφίσει, νιώθει να ασφυκτιά μέσα στο δεδομένο πλαίσιο των εκδοχών ψήφου που έχει στη διάθεσή του. Και πολύ θα ήθελε αντί για μια μονολεκτική απάντηση, να καταθέσει στην κάλπη δοκίμιο ολόκληρο με τις σκέψεις, τους ενδοιασμούς, τους φόβους και τις προσδοκίες του. Αυτό όμως συμβαίνει κάπου αλλού. Οχι στη Βουλή μας.
Στη Βουλή μας, λοιπόν, το «παρών» σημαίνει «δεν είμαι εδώ, δεν θέλω να είμαι εδώ αυτή τη στιγμή, ας λύσουν οι άλλοι το πρόβλημα». Στην προκειμένη περίπτωση, ο βουλευτής δεν αντέχει να πάρει την ευθύνη που του αναλογεί, την οποία ωστόσο μάς κάλεσε να του αναθέσουμε όταν κατέβηκε υποψήφιος. Βουλευτής, ναι, πλην όμως ούτε βουλή θέλει να έχει ούτε βούληση. Προτάσσει έτσι το σώμα του («είμαι παρών») και πνίγει το όποιο πνεύμα του. Πουθενά αλλού το «παρών» δεν δηλώνει τόσο καθαρά την απουσία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου