{Τα κόμματα των «χωρίς» } Του Παντελη Μπουκαλα ("Καθημερινή", 4/12/2012)

......................................................

Τα κόμματα των «χωρίς» Του Παντελη Μπουκαλα Και μόνη η χρονική σύμπτωση της  Πανελλαδικής Διάσκεψης του ΣΥΡΙΖΑ   ενόψει του ιδρυτικού του συνεδρίου με την  πρώτη συνεδρίαση της Κεντρικής   Οργανωτικής Επιτροπής Συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ  θα αρκούσε για να οδηγήσει σε κάποια  συγκριτική ανάγνωση των δύο πολιτικών  σχημάτων, προς αναζήτηση αποκλίσεων και  συγκλίσεων. Εκλογικά πρώτα, σε δύο αναμε- τρήσεις, κι έπειτα δημοσκοπικά, έχει φανεί  ότι το ΠΑΣΟΚ είναι το κόμμα που φεύγει,   παρότι ο ένδοθεν βαλλόμενος αρχηγός του  επιμένει ότι μόνο προσωρινά ηττάται, αφού,  αρνούμενος πεισματικά την πραγματικότητα,  θεωρεί πως η στρατηγική του θριαμβεύει. Αντίθετη στη ραγδαία πτώση του ΠΑΣΟΚ είναι  η επίσης ραγδαία άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά  μόνο μια μηχανιστική «ερμηνεία» θα  μπορούσε να δικαιολογήσει τη μια  πορεία ως αποκλειστικό αποτέλεσμα της  άλλης. Οι μαζικές διαρροές του ΠΑΣΟΚ  τροφοδότησαν φυσικά και τον  ΣΥΡΙΖΑ, αλλά συγκράτησαν στις εκλογές και  ώς ένα βαθμό συγκρατούν και τώρα τη ΔΗΜΑΡ,  παρά τη συγκυβερνητική φθορά της. Επιπλέον  ο ΣΥΡΙΖΑ άντλησε όχι απλώς ψηφοφόρους  αλλά δυναμικό ενεργό στα κοινωνικά πεδία  τόσο από το ΚΚΕ όσο και από τις πέραν αυτού  αριστερές ομάδες, αλλά και από τον ευρύ  χώρο των ανένταχτων αριστερών. Και αυτό  καθορίζει τη φυσιογνωμία του πολύ περισσότερο  απ’ ό,τι ο πραγματικός ή θρυλούμενος   «ανάποδος εισοδισμός» ορισμένων  «αναγνωρίσιμων» της πασοκικής νομενκλατούρας. Μείζον πλεονέκτημα του ΠΑΣΟΚ υπήρξε η  ηγεμονική παρουσία του Ανδρέα  Παπανδρέου, ικανότατου στο να χειρίζεται  τις φιλοδοξίες των υφισταμένων του. Και για  τον ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί πλεονέκτημα η παρουσία  του Αλέξη Τσίπρα, αλλά σε μικρότερο βαθμό  και για εντελώς διαφορετικούς λόγους· το  αρχικό δικό του προσόν ήταν μη πολιτικής  τάξεως, η νεότητά του, και όχι η προϊ- στορία του κεκυρωμένου πανεπιστη- μιακού - οικονομολόγου και η οικογενειακή  κληρονομιά, όπως στην περίπτωση του  Ανδρέα. Ο δεύτερος στην   ακολουθία των πρωθυπουργευσάντων  Παπανδρέου ταξινομήθηκε εξ αρχής στους  «μεγάλους», στους χαρισματικούς, με αποτέ- λεσμα να παίρνει ολονέν μεγαλύτερες αποστάσεις  από τη δημοκρατική άσκηση των (προεδρι- κών και πρωθυπουργικών) καθηκόντων του,  οι δε οπαδοί του να του επιφυλάσσουν  μια οιονεί μυστικιστικής υφής λατρεία.  Από την πλευρά του, ο κ. Τσίπρας, που -πάλι  καλά- δεν δηλώθηκε στους χαρισματικούς,  αρχικά ετερόφωτος και ετερόφωνος, διά  αλαβανικής κοοπτάτσιας ορισθείς, δεν είχε  εύκολο δρόμο μπροστά του. Και εξακολουθεί  να μην έχει. Δεν είναι εύκολο να συμβλη- θούν σε ένα κόμμα και σε μια δυσεπίτευκτη  «δημοκρατία μελών» μια ντουζίνα  «ορθοδοξίες» συνηθισμένες στη μικροηγε- μονία και στη συντροφική έριδα για το ποιος  υπερτερεί σε ριζοσπαστικότητα. Ο κ. Τσίπρας,  που δεν αποφεύγει το παπανδρεϊκό  λεξιλόγιο, προσδιόρισε τον ΣΥΡΙΖΑ ως φορέα  «όπου θα βρίσκουν έκφραση όλοι οι «χωρίς":  οι χωρίς δουλειά, χωρίς ασφάλιση, χωρίς  δικαιώματα». Κόμμα του «χωρίς» είναι και  το ΠΑΣΟΚ: χωρίς πολλούς οπαδούς, χωρίς  τα μισά του στελέχη (τελευταίος φυγάς ο  κατά δήλωσή του ΡΙΚΚΣΥκέλευθος κ. Λοβέρ- δος), χωρίς περηφάνια για το κυβερνητικό  παρελθόν του. Και μάλλον σ’ αυτό το «χωρίς»  τελειώνουν οι ομοιότητες. ...........................................................

Σκίτσο του Ανδρέα Πετρουλάκη