"Δίαιτα του αιθιοπικού μπαχαρικού" Της Αννας Δαμιανίδη ("Εφημερίδα των Συντακτών", 18/2/2014)

.............................................................

Δίαιτα του αιθιοπικού μπαχαρικού

     

Της Αννας Δαμιανίδη ("Εφημερίδα των Συντακτών", 18/2/2014)

Κατεβαίνουμε στα στενά κάτω από την Πατησίων σε αναζήτηση κάποιου σπάνιου μπαχαρικού. Ακολουθώ ως μαθήτρια μια νεαρή που θα με διδάξει τα μυστικά της αιθιοπικής κουζίνας σε αντάλλαγμα για τη διδασκαλία ελληνικής γλώσσας που προσφέρω εγώ. Εγινα δασκάλα στα γεράματα και μ” αρέσει – οι δεδομένοι ρόλοι σου προσφέρουν απίστευτη ελευθερία, αλλά πού να το καταλάβουμε τότε που ταλαιπωρούσαμε τους καθηγητές μας με αμφισβητήσεις; Τάντεμ λέγεται η μέθοδος: διδάσκεις σε κάποιον αυτό που ξέρεις κι εκείνος σε διδάσκει αυτό που ξέρει εκείνος. Η τέχνη μου -γράψιμο μικρών κειμένων, διάβασμα και κατανόηση μεγαλύτερων- έχει πολλούς θεράποντες, κι αν δεν ήταν οι φιλομαθείς Αιθίοπες της γειτονιάς δεν θα έβρισκα πολλούς προθύμους να ανταλλάξουν γνώσεις μαζί μου. Υπήρξα τυχερή χωρίς να το περιμένω στη φάση αυτή της ανασφάλειας και της ασυναρτησίας.

Περνάμε την Αριστοτέλους, την Αχαρνών, την Αλκαμένους. Πού πάμε ακριβώς; Σ” ένα μαγαζάκι μια πιτσιρίκα μασάει το κοτσιδάκι της καθώς χαζεύει τηλεόραση, με το αναγνωστικό της ελληνικής γλώσσας ανοιγμένο μπροστά της. Αυτήν δεν θα την έχω πελάτισσα όταν μεγαλώσει· ό,τι επωφεληθώ από τους ενηλίκους. Ο μπαμπάς της μιλάει μία ώρα με τη δασκάλα μου σε άγνωστη γλώσσα. Της δίνει ένα σακουλάκι με κόκκινη σκόνη, μετά από διαπραγματεύσεις, ύστερα άλλο ένα με κίτρινο πολτό. Δεν έχω ιδέα τι είναι όλ” αυτά, και ξεχνάω τα ονόματα μόλις τ” ακούσω. Φοβάμαι πως είμαι πολύ κακή μαθήτρια.

Υστερα ταξιδεύουμε στη βόρεια πλευρά της συνοικίας για την ειδική πίτα που συνοδεύει το φαγητό. Μόνο μία γυναίκα φτιάχνει τέτοια σε όλη την Αθήνα. Είναι υγρή, λεπτή και βαριά, με ξινούτσικη γεύση. Τυλίγεις το μαγειρεμένο κρέας με λίγη σάλτσα και το τρως με το χέρι. Στην αρχή ανάβεις απ” το πιπέρι, κοκκινίζεις, ξεφυσάς, τινάζεσαι πάνω, γουρλώνεις τα μάτια. Υστερ” από λίγο καταλαβαίνεις τη νοστιμιά του συνδυασμού. Θέλεις κι άλλο, σύντομα όμως, πριν τελειώσεις τη μερίδα, αισθάνεσαι πως έχεις σκάσει.

Το αληθινό μυστικό δεν είναι η γεύση αλλά το αίσθημα κορεσμού που φέρνει το δυνατό μπαχαρικό. Διότι στην Αιθιοπία η τροφή δεν περισσεύει. Με μια λιτή μερίδα χορταίνεις για όλη την ημέρα, κι έχεις ένα ευχάριστο αίσθημα πληρότητας στο σώμα. Μετά από λίγο είναι σαν να ανασαίνεις μέντα. Την επόμενη μοιάζεις τρία κιλά ελαφρύτερος.

Ελα όμως που είμαι ανεπίδεκτη. Τόσο ωραία μού έδειξε το κορίτσι τις διευθύνσεις και την παρασκευή του φαγητού, κι εγώ τα ξέχασα αμέσως. Φαίνεται έπαθα σοκ με την ανάμειξη των υλικών, ή με την ανάδειξη, τι να πω πια; Το κρέας σαν υγρό πυρ και την ντομάτα σαν φιτίλι. Ασε πια το απολύτως μοναδικό συνοδευτικό που ονομάσαμε συμβατικά πίτα, με τη σπογγώδη όψη.

Δεν ξέρουν την αξία τους οι Αιθίοπες και δεν την φαντάζονται οι Ευρωπαίοι. Σοφία και διατροφικές συνήθειες αιώνων, που τους κρατούν ωραίους και χορτάτους, χάνονται άμα τη αφίξει τους στην παχύσαρκη ήπειρο. Πώς θα πείσω τώρα τη δασκάλα μου να επαναλάβει το μάθημα; Πρέπει να το ανταλλάξω με κάτι βαρύ, τα πέντε «ι», τα δύο «ο», τα δύο «ε» δεν ξέρω αν επαρκούν για την περίπτωσή μας.