Στη χώρα της Αντιγόνης του Σοφοκλή, τα αδέλφια της από την Ασία δεν έχουν δικό τους τάφο...

Αόρατη ζωή, λαθραίος θάνατος

Της ΝΤΙΝΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ

«Πολίτες» δεύτερης κατηγορίας ακόμη και μετά θάνατον. Στο χωριό Σιδηρώ της Θράκης, πάνω από τα βουνά του Σουφλίου, σε μία δυσπρόσιτη πλαγιά, υπάρχει εδώ και καιρό μία διάτρητη από τις σφαίρες πινακίδα , που πληροφορεί για την ταυτότητα του χώρου: «Νεκροταφείο λαθρομεταναστών-Μουφτεία Εβρου».

Η πυροβολημένη πινακίδα και το φρεσκοσκαμμένο χώμα είναι αδιάψευστοι μάρτυρες της τραγωδίας και της ντροπήςΕνα χωράφι. Μία χωματερή πτωμάτων. Χωρίς καμία περίφραξη, ή οποιαδήποτε άλλη υποδομή.

Εκεί θάβονται οι λαθρομετανάστες που βρίσκουν τραγικό θάνατο στην προσπάθειά τους να περάσουν από τα ελληνοτουρκικά σύνορα. Αλλοι πνίγονται στα νερά του ποταμού Εβρου, κι άλλοι βρίσκουν φριχτό θάνατο από νάρκες. Μόνο τους δύο πρώτους μήνες του καλοκαιριού, 19 άτομα πνίγηκαν στον Εβρο. Το γεγονός αυτό όμως δεν αποθαρρύνει εκατοντάδες ανθρώπους δίχως αύριο να προσπαθήσουν να διαβούν την πύλη προς τη Δύση. Πρόσφατα στοιχεία των τοπικών αστυνομικών αρχών μιλούν ακόμη και για καθημερινές εισροές που κυμαίνοντοι από 150 έως 400 άτομα.

Νεκροί αγνώστων στοιχείων

Στις αρχές Αυγούστου, η διεθνής οργάνωση «Καλώς Ηρθατε στην Ευρώπη», (W2EU), παρουσίασε στις ιστοσελίδες της εκτενή αναφορά για «ομαδικό τάφο μεταναστών» στην ελληνοτουρκική μεθόριο.

Οι πληροφορίες της, όπως υποστηρίζει, προέρχονται από επιτόπια αυτοψία της οργάνωσης, με σκοπό τον εντοπισμό τάφου ενός μετανάστη, ο οποίος σκοτώθηκε στα σύνορα στις 25 Ιουνίου και τον οποίο αναζήτησαν η γυναίκα του και τα παιδιά του, που ήρθαν σε επαφή με την οργάνωση.

Μάλιστα, αναφέρει σχετικά: «Δεν γίνεται αμέσως κατανοητό ότι πρόκειται για ομαδικό τάφο. Μετά από προσεκτικότερη εξέταση, μπορεί κανείς να δει τους μεγάλους λάκκους που ανασκάφηκαν από τις μπουλντόζες, και ότι ο καθένας μπορεί να περιέχει ακόμη έως και δέκα πτώματα».

Και προσθέτει: «Το γεγονός ότι η τοπική αρχή διέταξε την εκταφή του πτώματος και την ταφή του σύμφωνα με το μουσουλμανικό τελετουργικό, δεν αναιρεί το ότι οι νεκροί μετανάστες έχουν ταφεί σε ομαδικό τάφο. Πρόκειται για κατάφωρη ασέβεια προς τους νεκρούς και τους συγγενείς τους. Επίσης η εκταφή των νεκρών ώστε να θαφτούν με έναν αξιοπρεπή τρόπο δεν είναι πλέον εφικτή».

Εχοντας ως δεδομένο ότι η πλειονότητα των μεταναστών είναι μουσουλμάνοι, δημιουργήθηκε το συγκεκριμένο νεκροταφείο, όπου θάβονται οι λαθρομετανάστες... αγνώστων στοιχείων.

Ωστόσο, ο μουφτής Εβρου, Μεχμέτ Σερίφ Δαμάδογλου, διαψεύδει ότι πρόκειται για ομαδικό τάφο: «Οι νεκροί θάβονται ένας- ένας και τηρείται απαρεγκλίτως το τελετουργικό της ταφής που προβλέπει το μουσουλμανικό θρήσκευμα. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο θα έθαβα τον πατέρα μου και τη μητέρα μου», μας λέει χαρακτηριστικά.

Τη διαδικασία που ακολουθείται μετά τον εντοπισμό των λαθρομεταναστών που χάνουν τη ζωή τους στα σύνορα, μας εξηγεί ο διοικητής του Γενικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης, Ν. Ραπτόπουλος, στο οποίο και αρχικά μεταφέρονται:

«Πραγματοποιείται νεκροψία-νεκροτομή στο νοσοκομείο και αποστέλλεται δείγμα DNA στο εργαστήριο βιολογικών ερευνών της ΓΑΔΑ. Ούτως ώστε να μπορεί να γίνει ταυτοποίηση, στην περίπτωση που τους αναζητήσει κάποιος συγγενής τους. Μετά τα πτώματα κρατούνται στο νεκροτομείο, για κάποιο διάστημα, μέχρι να δοθεί σχετική εντολή από τον εισαγγελέα για να γίνει έπειτα η ταφή τους».

Στη συνέχεια τα πτώματα τυλίγονται σε ειδικούς σάκους, στους οποίους αναγράφεται ο αριθμός του «περιστατικού», η ημερομηνία νεκροτομής, και οποιοδήποτε άλλο διαθέσιμο στοιχείο και τα περιλαμβάνει το γραφείο κηδειών, με το οποίο έχει έρθει σε επαφή γι' αυτό το σκοπό η νομαρχία Εβρου. Για να ταφεί στη συνέχεια στο νεκροταφείο που έχει δημιουργηθεί από τη Μουφτεία Εβρου.

Οταν φουσκώνουν τα νερά

Δυστυχώς οι άνθρωποι αυτοί παραμένουν λαθραίοι και στο θάνατο. Ακόμη και το νεκροτομείο σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει χώρο για τα πτώματά τους... Ειδικά τον χειμώνα, μάς εξηγεί ο Ν. Ραπτόπουλος, που τα νερά του ποταμού φουσκώνουν και πολλοί δεν καταφέρνουν να τον διασχίσουν... Γι' αυτό και ζητάμε πολλές φορές από τον εισαγγελέα να επισπεύσει τις απαιτούμενες διαδικασίες για να αποσυμφορηθεί ο χώρος του νεκροτομείου».

Ο νομάρχης Εβρου Ν. Ζαμπουνίδης λέει ότι δεν ισχύουν οι πληροφορίες «περί ομαδικών τάφων», ωστόσο προσθέτει, ότι «η κατάσταση έχει φτάσει στο μη περαιτέρω»:

«Αυτή τη στιγμή χρωστάμε πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ σε προμηθευτές για τις δαπάνες που αφορούν λειτουργικές ανάγκες των μεταναστών, όπως σίτιση, στέγαση, καθαριότητα. Μέσα σ' αυτές συμπεριλαμβάνονται και τα έξοδα κηδείας. Τα ποσά που πρέπει να δαπανηθούν, δεν προέρχονται από τη νομαρχία. Δεν είναι στην αρμοδιότητά μας και ως εκ τούτου θεωρείται μη επιλέξιμη δαπάνη. Ενοχλούμε συνέχεια το υπουργείο Εσωτερικών, να δώσει τα χρήματα που υπάρχουν γι'αυτό το σκοπό. Περιμένω τώρα 280 χιλ. ευρώ για να δώσω κάτι στους προμηθευτές».

Και καταλήγει: «Παρακαλούμε τα γραφεία κηδειών να τους αναλάβουν, γιατί δεν έχουμε να τους πληρώσουμε. Παρά τις δυσκολίες αυτές, και επειδή πράγματι το νεκροταφείο δεν μπορεί να είναι ένας τόπος αφύλακτος, με δική μας δαπάνη πολύ σύντομα θα περιφράξουμε και θα φροντίσουμε το χώρο».

ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Εύλογα ο καθένας μας, μπροστά σ' αυτήν την τραγική κατάσταση, θα μπορούσε να ανασηκώσει τους ώμους του, λέγοντας "τι να κάνουμε, έτσι έχουν τα πράγματα, ξεπερνούν κι εμάς και τις δυνατότητές μας σε καιρό, μάλιστα, οικονομικής κρίσης...". Κι επειδή η "Αντιγόνη" γράφηκε πριν από 2500 χρόνια - πού να τρέχεις να βρεις την παράδοση του σεβασμού στους νεκρούς μέσα στο πέρασμα τόσων αιώνων - ας σκεφτούμε ότι ο Έβρος, το ποτάμι, έχει δύο όχθες, ασιατική και ευρωπαϊκή, κι ότι οι λαθρομετανάστες που πνίγονται θα μπορούσαν να λέγονται  Ν. Ραπτόπουλος, Ν. Ζαμπουνίδης - αυτά τα ονόματα έχω πρόχειρα, αυτά γράφω - , Δημήτρης, Γιώργος, Μαρία, Ελένη, Γιάννης, Χριστίνα κ.ά ...