Μύηση πρώτου βαθμού στην Ελευσίνα της Άννας Δαμιανίδη ("Ημερολόγιο Οδοστρώματος", 25/11/2012)

......................................................

Μύηση πρώτου βαθμού στην Ελευσίνα

 της Άννας Δαμιανίδη

Στη σπηλιά υπήρχε ιερό του Πλούτωνα

Έχουν κάτι τόσο ανυπεράσπιστο οι αρχαιολογικοί χώροι τις μέρες με λιακάδα. Ειδικά όταν είναι έτσι μεγάλοι, άδειοι και κάπως έρημοι, μακριά από τα πλήθη που συρρέουν στην Ακρόπολη πληρώνοντας 12 ευρώ το άτομο για να πατήσουν στο ιερό βράχο και να φέρουν βόλτα τον Παρθενώνα. Στην Ελευσίνα το εισιτήριο έχει μόνο 3 ευρώ, και μπορείς να πας παντού στο χώρο του αρχαίου ιερού, να περάσεις πάνω από πηγάδια και δεξαμενές πατώντας σε ξύλινες κατασκευές, να μείνεις αρκετή ώρα ακόμα και για μια μύηση πρώτου βαθμού, σαν αυτή που κάναμε εμείς στην κυριακάτικη βόλτα μας. Κι εκεί απολαμβάνοντας την ήσυχη λιακάδα να νιώσεις την ανωτερότητα του παρόντος πάνω στο παρελθόν, το προνόμιο του σύγχρονου ανθρώπου που ξέρει ότι δεν υπάρχει είσοδος στον Άδη στο πίσω μέρος της σπηλιάς, δεν μπορεί να ξεγελαστεί με θέατρο σκιών σε κανένα ναό, έχει επιστημονική εποπτεία στα πράγματα, περνάει πάνω από κατεστραμμένες θρησκείες, χαμογελάει πάνω ακριβώς από την Αγέλαστο πέτρα. Τίποτε δεν έχει μείνει από τα τόσο λαμπρά σημάδια της πίστης, τα διάσημα ιερά, τα αυτοκρατορικά αφιερώματα, τίποτε εκτός από ρημαγμένες πέτρες. Τα λίγα που ξέρουμε από τα Μυστήρια, η ιερογαμία ας πούμε, προκαλούν άλλα χαμόγελα ανωτερότητας. Ανοιγμένα στον ήλιο όλα τα ανάκτορα και οι ναοί, οριστικά κι αμετάκλητα νικημένα, εκτεθειμένα, έχουν κάτι το συγκινητικό, όπως και να το κάνεις. Κάποιος είχε αφήσει λουλούδια σε κάτι ανάγλυφα, να ήταν δωδεκαθεϊστής, ή απλώς σκηνοθετούσε ντεκόρ για φωτογραφίες;

Μαζεύω την παρέα και διηγούμαι το δράμα της Δήμητρας, πόσο βασανίστηκε ως θεά πριν διδάξει στους θνητούς την ίδια τη λατρεία της, εκτός από τη μέθοδο καλλιέργειας των δημητριακών. Πώς περιπλανήθηκε με τα μαλλιά λυμένα και πώς κάθισε στην Αγέλαστο πέτρα, και πώς την κάλεσαν στο σπίτι του βασιλιά, και χαμογέλασε μονάχα με τ’ αστεία της Ιάμβης. Διάβασα καλά το μάθημα μου πριν ξεκινήσουμε την εκδρομή, τον παλιό μεγάλο τόμο του Jean Richepin μεταφρασμένο σε βαριά καθαρεύουσα που ξεκοκάλλιζα από παιδάκι. Να αισθανθούμε την ατμόσφαιρα του τόπου όσο γίνεται, να φανταστούμε την αίσθηση του χρόνου που ήταν τόσο διαφορετική. . Δέκα μέρες κρατούσαν τα  Ελευσίνια μυστήρια. Δέκα μέρες με εκεχειρία, που την ανακοίνωνε ο κήρυκας. Η απόσταση Αθήνα- Ελευσίνα γινόταν με τα πόδια τρεις φορές για τους νέους, μια για να πάνε να φέρουν τα ιερά αντικείμενα στην Αθήνα, μία να τα επιστρέψουν εν πομπή και παρατάξει, μία για να γυρίσουν πίσω. Κανονικά χρειάζεται 6 ώρες για να κάνεις 22 χιλιόμετρα, αλλά σταματούσαν συνέχεια σε διάφορους ναούς, οπότε θα τους έπαιρνε όλη τη μέρα. Στη γέφυρα του Κηφισού είχε μια τελετή με ανταλλαγή αστείων. Δύσκολο να συλλάβεις την εικόνα, όχι των ανταλλαγών αστείων, του ποταμού Κηφισού. 

Είχε υπέροχο καιρό, η θάλασσα στραφτάλιζε  από κάτω, σε κάθε γωνιά οι σωροί από πέτρες δείχνουν ότι το μέρος είχε συσσωρεύσει πλούτο και άνεση που ακόμα διακρίνονται. Τεράστια μέλη αρχιτεκτονικών στοιχείων, διακοσμήσεις επιδειχτικές, αγάλματα εξαιρετικής τέχνης. Μέσα στο μουσείο βλέπεις ανδριάντα του Νέρωνα, οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες σίγουρα κάνανε τον τουρισμό τους. Αναγνωρίζω από μακριά και τον Αντίνοο,  είχε κι εδώ καθιερωθεί η λατρεία του διάσημου αυτού νέου που πνίγηκε στο Νείλο κι άφησε απαρηγόρητο τον Αδριανό, τόσο πια συναντάς αγάλματά του σε όλον τον κόσμο.

Στο γυρισμό η Ακρόπολη δεν ξεχώριζε απο την αιθαλομίχλη που κάλυπτε τα πάντα. Έχουμε συνηθίσει πια τη μόλυνση της ατμόσφαιρας, δεν ενοχλούμαστε. 

αλμπουμ με φωτογραφίες στο facebook http://www.facebook.com/media/set/?set=a.4523186671480.180731.1045241404&type=1&notif_t=like