"Στερεοτυπικές αναπαραστάσεις" του Παντελή Μπουκάλα ("Καθημερινή", 21/6/2013)

..............................................................

Στερεοτυπικές αναπαραστάσεις

Του Παντελή Μπουκάλα

Στις αναπαραστάσεις που φτιάχνει κάθε λαός για τους άλλους σπάνια αναδεικνύονται τα προτερήματα. Συνήθως τα ξένα έθνη εγκλωβίζονται σε ένα κλισέ που τα εμφανίζει να μειονεκτούν πνευματικά, ηθικά ή σωματικά. Οι κατασκευές αυτές στηρίζονται στο εφεύρημα του «μέσου ανθρώπου», που υποτίθεται ότι συγκεντρώνει όλα τα γνωρίσματα ενός εθνικού συνόλου. Ο «μέσος άνθρωπος» είναι βολικό δημιούργημα μιας επιπόλαιης κοινωνιολογίας. Γιατί δεν είναι ίδιοι όλοι οι Ελληνες, οι Αγγλοι, οι Τούρκοι κ.ο.κ. Δεν είναι λοιπόν όλοι οι Ελληνες απατεωνίσκοι (όπως μας όριζαν ξένα λεξικά έως τις αρχές του 20ού αι.)· όλοι οι Γερμανοί πειθήνιοι δουλευταράδες· όλοι οι Αλβανοί ρεμάλια (όπως τους τυποποίησε η μισαλλοδοξία μας, ώσπου βρήκε προσφορότερο στόχο τους μελαψούς)· όλοι οι Εβραίοι τσιγκούνηδες (ευτυχώς δεν ακούγεται πια ο ισχυρός κάποτε μύθος ότι το Πάσχα σφάζουν χριστιανόπουλα). Και δεν είναι όλοι οι Τούρκοι «μπουνταλάδες» ούτε καν μουστακαλήδες, όπως έκπληκτοι διαπίστωσαν κάμποσοι με το πανηγύρι ελευθερίας που είχε έδρα τη χημικώς καθαρισμένη πια πλατεία Ταξίμ. Οτι ξαφνιαστήκαμε από τις τουρκικές διαδηλώσεις το φανερώνουν άρθρα «ευρωπαιοελλήνων» που ειρωνεύονται την αγροίκα ασιατίλα και πολλά χλευαστικά σχόλια στο Ιντερνετ. Στην αναπαράστασή μας, ευεξήγητα επηρεασμένη από την πολυαίωνη εχθρότητα, οι Τούρκοι κυκλοφορούν όλοι με την ίδια στολή, του βάναυσου, του εκτός πολιτισμένης Ευρώπης, του θρησκόληπτου και αδιάφορου για τη δημοκρατία. Οταν λοιπόν ο και πρωθυπουργικός σύμβουλος Φαήλος Κρανιδιώτης επιτέθηκε προ καιρού στον δήμαρχο Αθηναίων (γράφοντας το χυδαίο: «Καμίνη μπέη, στο κουρμπάν μπαϊράμ μπορείς να προσφέρεις αρνιά στα αδέρφια σου. Μερικοί, πριν τα σφάξουν, τα περιποιούνται μερακλίδικα έτσι κι αλλιώς»), ήξερε ότι αναπαράγει κλισέ μεγάλης δημοτικότητας. Αρα δεν φοβόταν την κατακραυγή. Εξαιρετικά πρωτότυπα ήταν και όσα έγραψε ο συγγραφέας Γιάννης Ξανθούλης στην «Εφημερίδα των Συντακτών» (8 Ιουνίου): «Και ενώ στην Τουρκία το Ισλάμ (που περνιέται για βράχος ηθικής και νευρασθένειας, όπως κάθε υπερβολή) δοκιμάζεται, ΕΜΕΙΣ απορώ γιατί δεν καλούμε κι άλλους δοκιμαζόμενους γιους του Αλλάχ να ’ρθουν να δώσουν... χρώμα στην πλήξη μας. Αραγε είναι τυχαίο που αγόρια περιτμημένα από τα βάθη της Ασίας (μακρινοί μάλλον απόγονοι του Μεγαλέξανδρου) επιτίθενται σε κορασίδες ντόπιες και λοιπούς συγγενείς για να εκτονώσουν -ποιος ξέρει- τις ισλαμικές ενοχές τους που ζουν σε χώρα με σορτς και ελευθεριότητες; Είναι κρίμα να καταπιέζονται οι ισλαμόπαιδες στην Κωνσταντινούπολη, ενώ θαυμάσια μπορούν να ζήσουν στην Κυψέλη (ας πούμε) που ήδη εξυπηρετεί άφθονες “σούρες” από το best seller του Προφήτη, και να μας διδάξουν τα καλά και ωραία της ισλαμικής μέλλουσας ζωής». Να ενοχλήθηκε άραγε ο πνευματικός μας άνθρωπος επειδή οι εξεγερμένοι Τούρκοι απιστούν στο μοντέλο που κατασκευάσαμε αυθαίρετα γι’ αυτούς;