"Έτσι που τραύλισα - Ι" του Βύρωνα Λεοντάρη ("ΑΥΓΗ", 4/8/2012)

.............................................................
 

      Βύρων Λεοντάρης

                            (1935 -

Ι

Τις λέξεις κουρταλώ και δε μου ανοίγουν

γιατί πια δεν τις κατοικούν τα βάσανά μας

Τις εγκατέλειψαν σάμπως να επίκειται σεισμός

         ή έκρηξη

Ανάσα και χειρονομία καμμιά μεσ' στα αδειανά 

            φωνήεντα

κι ούτε ένα τρίξιμο απ' τα σύμφωνα

και μήτε τρέμισμα κορμιού ή κεριού

και μήτε σάλεμα σκιών στους τοίχους

Ο κόσμος μετακόμισε στο απάνθρωπο

βολεύτηκε σ' αυτή την προσφυγιά

πήρε μαζί του για εικονίσματα φωτογραφίες δημίων

όργανα βασανιστηρίων για φυλαχτά

μιλάει μόνο με σήματα

μεσ' την οχλαγωγια της ερημιάς

στις φαντασμαγορίες του τίποτε

Έτσι κι εμείς αδειάσαμε

και μας ψεκάσαν με αναισθητικό

έτσι αποξενωθήκαμε απ' τον πόνο

- αυτό δα κι αν είναι αποξένωση... -

κι η ποίηση έγινε κραυγή έξω απ' τον πόνο

Σμιλεύουμε σμιλεύουμε πληγές

σκαρώνοντας μνημεία και μπιμπελό

Αλλά το τρομερό καραδοκεί

Ό,τι δεν είναι τέχνη μεσ' στην τέχνη

αυτό

το ανθρώπινο

αυτό

κι εμάς κι αυτήν θα μας ξεκάνει

Έτσι που τραύλισα 

Από το "Ποιητικό Ανθολόγιο"

(εφημ. "ΑΥΓΗ", 4/8/2012, 

με ανθολόγο του Αυγούστου

τον Κωστή Θεοδωρόπουλο)

ΣΤΙΧΟ - ΜΥΘΙΕΣ 

Βύρων Λεοντάρης: ποιητής μιας ποίησης 

που δεν μπορεί να υπάρξει

 Γράφει ο Χάρης Βλαβιανός

«Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΖΗΤΑΕΙ
ΝΑ ΛΥΣΕΙ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ
ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
ΚΑΙ ΝΑ ΛΥΘΕΙ ΑΠ΄ ΑΥΤΟ.
ΔΕ ΛΕΕΙ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ
ΤΟΥ. ΤΑ ΦΥΛΑΕΙ
ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΖΗΛΟΤΥΠΑ,
ΤΑ ΠΕΡΙΠΟΙΕΙΤΑΙ,
ΤΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙ, ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ
ΑΠ΄ ΑΥΤΑ
ΝΕΑ ΜΥΣΤΙΚΑ, ΠΛΟΥΤΑΙΝΟΝΤΑΣ
ΑΠΛΗΣΤΑ
ΤΟ ΨΥΧΙΚΟ ΒΙΟΣ ΤΟΥ.
ΓΙΝΕΤΑΙ Ο ΤΟΚΟΓΛΥΦΟΣ
ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ ΤΟΥ.
ΑΓΩΝΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΕΙΤΑΙ»,
ΕΓΡΑΨΕ Ο ΒΥΡΩΝ
ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ.

● Γενέτειρα: Σάμος 1932. Παιδική και εφηβική ηλικία στα σκληρά χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά, της γερμανικής κατοχής και του εμφυλίου. Οικογενειακό περιβάλλον διανοουμένων. Αδελφός του κριτικού Μανόλη Λαμπρίδη, του ποιητή Ανδρέα Λεοντάρη και σύζυγος της ποιήτριας Ζέφης Δαράκη. (Ο γιος του, Γιάννης Λεοντάρης, είναι βραβευμένος σκηνοθέτης).
● Σπουδές/ Σταδιοδρομία: Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργάζεται ως δικηγόρος και νομικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίων ώς το 1996. Το 1997 τιμάται με το βραβείο ποίησης του περιοδικού «Διαβάζω» και με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή του Εν γη αλμυρά.
● Το γνωρίζατε; Το 1973 ιδρύει με άλλους ποιητές και κριτικούς το περιοδικό «Σημειώσεις», το οποίο αποτέλεσε και αποτελεί έναν από τους γονιμότερους πνευματικούς μεταπολιτευτικούς πυρήνες.
● Εκλεκτικές συγγένειες: Ποιητικά κείμενα της Βίβλου, Μπωντλαίρ, Μιλόζ, Ελυάρ, Έλιοτ· από Έλληνες: Καρυωτάκης, Ελύτης (των Προσανατολισμών ), Βάρναλης («ο πιο προχωρημένος ιδεολογικά Έλληνας ποιητής»), Αναγνωστάκης.
● Νηφάλιο πάθος:
Τα διεισδυτικά, στιβαρά και πολλές φορές αιρετικά δοκίμιά του για την «ποίηση της ήττας», τον «έγκλειστο Καβάφη», τον «εξακολουθητικά παρόντα Καρυωτάκη», την «ποιητική ενοχή» κ.ά.- δοκίμια ενάντια σε κοινούς τόπους και δόγματα, που προκάλεσαν σφοδρές αντιδράσεις στους κόλπους της επίσημης Αριστεράς- αναδεικνύουν τον Λεοντάρη σε μείζονα δοκιμιογράφο της μεταπολεμικής περιόδου. Ο λόγος του νηφάλιος, ενίοτε πικρός, αλλά πάντοτε απερίφραστος και αταλάντευτος, επέδρασε καθοριστικά, όπως παλαιότερα ο λόγος ενός Παλαμά ή ενός Σεφέρη, στη διαμόρφωση της ποιητικής ευαισθησίας του καιρού μας.

● Κριτική ετυμηγορία: Κατ΄ εξοχήν ποιητής στοχαστικός αλλά και βαθύτατα «ηθικός», με ισχυρές πολιτικές και κοινωνικές πεποιθήσεις, δεν έπαψε να αναζητεί το νόημα της ποίησης σε έναν κόσμο διαψεύσεων και ματαιώσεων, όπου τα πάντα εκπίπτουν και χρεοκοπούν διαρκώς, συμπεριλαμβανομένης της ιδεολογίας αλλά και αυτής της ίδιας της γλώσσας. Όπως ο ίδιος γράφει, είναι ο «ποιητής μιας ποίησης που δεν μπορεί να υπάρξει», αυτός «που πεθαίνει μέσα στα μαύρα σύμφωνα»· μόνη παρηγοριά του ποιητή να μετρά την ακυρωμένη του ύπαρξη με λέξεις, λέξεις που, με ενσυνείδητο πλέον αυτοσαρκασμό, αναγγέλλουν την επερχόμενη, αναπόδραστη σιωπή. ● Βιβλιογραφία: Κείμενα για την ποίηση (Νεφέλη, 2001), Ψυχοστασία, Ποιήματα 1949 - 1976 (Ύψιλον, 1983), Εκ περάτων (Ύψιλον, 1986), Εν γη αλμυρά (Έρασμος, 1996), Έως... (Νεφέλη, 2003).

● Στίχοι:

Να χάνω όσα είχα το άντεχα · μα εσύ ήσουν / και όσα ποτέ δε γίναν και δεν είχα / Αυτά,πώς να τα χάσω αυτά που ματαιωθήκαν;/ Σε άλλη ομορφιά θ ΄ αγιάζουνε μαζί σου / λόγια που αρνήθηκαν να ειπωθούνε / αγγίγματα που πήραν πίσω το άγγιγμά τους / σημάδια του έρωτα και του θανάτου / γραφές που γράφτηκαν για να σβηστούνε .