..............................................................
4η Αυγούστου 1936: Η αυγή του «Γ’ Ελληνικού Πολιτισμού»
Στις 4 Αυγούστου 1936 ο Ιωάννης Μεταξάς, πρωθυπουργός
διορισμένος από τα ανάκτορα, επιβάλει δικτατορία στην Ελλάδα. Ο «Γ’
Ελληνικός Πολιτισμός» όπως ονομάστηκε, έφερε έντονα στοιχεία των
ολοκληρωτικών καθεστώτων της εποχής, όπως της Γερμανίας και της Ιταλίας,
σε όλα τα επίπεδα. Στις αρχές του έτους πραγματοποιήθηκαν βουλευτικές
εκλογές στην Ελλάδα, με το σύστημα της απλής αναλογικής έλαβε 143 έδρες η
αντιβενιζελική παράταξη και 142 η βενιζελική, ενώ το «Παλλαϊκό Μέτωπο»
έλαβε 15 έδρες. Το Κόμμα των Φιλελευθέρων επιχειρεί να συνεργαστεί με το
Λαϊκό Κόμμα, προσπάθεια όμως που ναυαγεί λόγω διαφωνιών και εξωτερικών
πιέσεων.
Τα ηνία της εξουσίας κρατούσε η υπηρεσιακή κυβέρνηση Δεμερτζή, η οποία
στις αρχές Μαρτίου αντικαθιστά τον Παπάγο στον υπουργείο Στρατιωτικών με
τον Ι. Μεταξά. Εν τέλει ο βασιλιάς Γεώργιος ο Β’ αναθέτει την κυβέρνηση
στον Δεμερτζή ο οποίος όμως ένα μήνα αργότερα πεθαίνει αιφνιδίως.
Πρωθυπουργός πλέον διορίζεται ο Ιωάννης Μεταξάς από το βασιλιά και
χωρίς τη γνώμη της Βουλής. Το «Κόμμα των Φιλελευθέρων» ωστόσο έδωσε ψήφο
εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Μεταξά, το «Λαϊκό Κόμμα» έριξε ψήφο ανοχής
ενώ οι βουλευτές του «Παλλαϊκού Μετώπου» και οι Γ. Παπανδρέου, Κ.
Βλαχοθανάσης και Ανδρ. Δενδρινός καταψήφισαν. Ο βουλευτής Ηλείας Βάσος
Στεφανόπουλος είπε τότε: «Χρεωκοπήσαμεν ως κοινοβουλευτισμός,
εξεπέσαμεν ως συνέλευσις και χάσαμε τον ψυχικόν σύνδεσμο προς τον λαόν.
Διότι τι είδους ψυχικός σύνδεσμος είναι δυνατόν να διατηρηθή όταν ο μεν
λαός φωνάζει δεν θέλω να με κυβερνήση ο Μεταξάς, ημείς δε αδιαφορούντες
του απαντώμεν: Και όμως θα σε κυβερνήσει ο Μεταξάς». Στις 30 Απριλίου του 1936 η Βουλή παραχώρησε με ψήφισμα απόλυτη ελευθερία στον Μεταξά.
Στις 4 Αυγούστου 1936 ο Μεταξάς εγκαθιδρύει δικτατορία επικαλούμενος
τον κίνδυνο εσωτερικών ταραχών και την ασταθή διεθνή κατάσταση με τη
συγκατάθεση του Γεωργίου Β', ο οποίος διαλύει τη Βουλή χωρίς να
προκηρύξει εκλογές και αναστέλλει πολλά άρθρα του Συντάγματος.
Ο Μεταξάς ακολούθησε το πρότυπο της φασιστικής Ιταλίας του Μουσολίνι,
διαδίδοντας την ιδεολογία του «Γ’ Ελληνικού Πολιτισμού», σύμφωνα με την
οποία ο Μεταξάς και οι σύντροφοί του αποτελούσαν τους συνεχιστές του
Αρχαίου (Α΄) και Βυζαντινού (Β΄) Πολιτισμού και οτι είχαν ως στόχο την
φυλετική ενότητα του έθνους καθώς και την διατήρηση των παραδόσεων.
Η αστυνομία του καθεστώτος στράφηκε με σκληρότητα κατά των
κομουνιστών και αντίπαλων πολιτικών. Ο Γεώργιος Καφαντάρης σε ανακοίνωση
διαμαρτυρίας γράφει «Αι αυθαίρετοι συλλήψεις είναι συνήθη φαινόμενα. Πάμπολλοι είναι οι υποβληθέντες εις μεσαιωνικά μαρτύρια». Τα πολιτικά κόμματα διαλύθηκαν, οι πολιτικοί εξορίστηκαν ή περιορίστηκαν κατ’ οίκον, τα εργατικά συνδικάτα διαλύθηκαν.
Το εκπαιδευτικό σύστημα αλώνεται και τα παιδιά πλέον πρέπει να δίνουν
όρκο ότι θα διαφυλάξουν την πίστη στον Θεό, στον Βασιλέα, στην Πατρίδα,
στον διάδοχο, στον κυβερνήτη και στον Γενικό Επιθεωρητή. Η ΕΟΝ ήταν μια
οργάνωση ναζιστικού τύπου, στην οποία τα παιδιά χαιρετούσαν χιτλερικά.
Στην οργάνωση ήταν αναγκασμένοι να συμμετέχουν όλοι οι νέοι ηλικίας 8
έως 25 ετών, ενώ αναγκάστηκαν να συμμετάσχουν σε αυτήν ακόμα και οι
πρόσκοποι. Το καθεστώς Μεταξά εφάρμοσε ορισμένα φιλολαϊκά μέτρα, σε μια
προσπάθεια να κατευνάσει την κοινωνική αναταραχή, όπως το 8ωρο και την
ίδρυση του ΙΚΑ.
Στις 30 Ιουνίου του 1938 αποκαλύφθηκε στρατιωτική ομάδα υπαξιωματικών
που σχεδίαζαν την ανατροπή του Μεταξά ενώ λίγες μέρες αργότερα,
σημειώνεται σημαντική επαναστατική κίνηση στην Κρήτη από κατοίκους και
τους πολιτικούς αρχηγούς της Ελλάδας. Ωστόσο, δώδεκα ημέρες αργότερα, το
κίνημα αυτό κατέρρευσε με αποτέλεσμα να συλληφθούν οι αρχηγοί και να
επιβληθεί κλίμα τρομοκρατίας στο νησί.
Τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο Ιταλός πρέσβης
επισκέφθηκε τον Μεταξά και του παρέδωσε τελεσίγραφο με το οποίο ζητούσε
να επιτραπεί η είσοδος των ιταλικών δυνάμεων στην Ελλάδα. Ο δικτάτορας
αρνείται, κερδίζοντας προσωρινά την γενική αποδοχή. Η χώρα μπαίνει πλέον
στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με τη λήξη του οποίου θα τερματιστεί και το
καθεστώς του Μεταξά.
Ο Γεώργιος Σεφέρης θα γράψει έναν χρόνο αργότερα: «Όταν
ήρθε η 28η, δεν μπόρεσε να ιδεί [ο Μεταξάς] ότι τότε μόνο, και όχι στις
εορτές του Σταδίου, ολόκληρος ο λαός ήταν μαζί του, μαζί με την
απάντηση που έδωσε στον Grazzi την αυγή. Δεν μπόρεσε να καταλάβει ότι η
ημέρα εκείνη δεν επικύρωνε αλλά καταργούσε την 4η Αυγούστου».
Πηγές: Ριζοσπάστης, Infognomon.blogspot.gr, Wikipedia.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου