Πέμπτη 19 Απριλίου 2012

"Η ζωή σαν ριάλιτι" του Παντελη Μπουκαλα ("Καθημερινή", 19/4/2012)

............................................................

Η ζωή σαν ριάλιτι




Tου Παντελη Μπουκαλα

Μπορεί και να συνηθίζεται στη Νορβηγία, δεν το ξέρω. Να ποζάρουν δηλαδή οι δικηγόροι κάποιου κατηγορουμένου, λίγο πριν από τη δίκη, και να στέλνουν τις φωτογραφίες τους σε τηλεοράσεις, ιστοσελίδες και εφημερίδες, να τους μάθει ο κόσμος, να τους μετρήσει με τις μεθόδους των φυσιογνωμιστών ή απλώς να τους έχει υπόψη του για κάποια δική του υπόθεση. Μπορεί κι εκεί ψηλά η δικηγορία, αν όχι η Δικαιοσύνη στο σύνολό της, να είναι κι αυτή ένα κομμάτι του θεάματος, του ημερήσιου σόου, όπως εδώ στα χαμηλά, στην πατρίδα μας, που μαζί με τόσα άλλα γέννησε και τη Δίκη, τη Θέμιδα, τον νυν αποκαλούμενο νομικό πολιτισμό. Το τι βλέπουμε εμείς εδώ το ξέρουμε: Πάμπολλες δίκες «δημοσίου ενδιαφέροντος» αρχίζουν, συνεχίζονται και τελειώνουν στο γυαλί. Ο,τι κι αν τους λένε οι σύλλογοί τους, όσο κι αν τους επιτιμούν, οι δικηγόροι μας, οι «γνωστοί ποινικολόγοι» της τηλεοπτικής αργκό, βουλιμικοί και αυτοί για φήμη (εξαργυρώσιμη σε ρευστό ή σε θέση σε κάποιο ψηφοδέλτιο), ξημεροβραδιάζονται στα βαλτοκάναλα.
Αλλά ας ανεβούμε ξανά στη Νορβηγία. Με τους πέντε υπερασπιστές του ρατσιστή μακελάρη να φωτογραφίζονται για τις ανάγκες της ενημέρωσης ή του σόου. Αλλοι καθιστοί στον καναπέ, άλλοι όρθιοι. Ολο καμάρι και περηφάνια, ένα καμάρι πάντως που δεν τους εμπόδισε να επιτρέψουν στον σκηνοθέτη να τους αντιμετωπίσει σαν παιδάκια ώσπου να τους βάλει στη «σωστή θέση», για να αναδείξει και το «ομαδικό πνεύμα» και την ξεχωριστή παρουσία του καθενός. Λες και φωτογραφίζονταν για τα διαφημιστικά κάποιου καινούργιου σίριαλ με νομικοαστυνομικό περιεχόμενο, από αυτά που παράγονται κατά ντουζίνες στην Αμερική και εξάγονται στον κόσμο όλο. Οσο με τρόμαξε το αλαζονικό, το νικηφόρο χαμόγελο του μακελάρη μετά τη σύλληψή του, το περσινό καλοκαίρι, όσο με τρομάζει τώρα το ίδιο χαμόγελό του στο δικαστήριο, άλλο τόσο με τρομάζει το χαμόγελο των υπερασπιστών του.
Ξέρω, ο νομικός πολιτισμός, όλοι έχουν δικαίωμα στον υπερασπιστή τους κ.λπ. Δεν το αρνιέμαι, και δεν μου περνάει από το μυαλό ότι μπορεί να το αρνηθεί κανείς. Αλλά αυτή η ποζάτη έπαρση των Νορβηγών δικηγόρων δεν έχει να κάνει με νομικό πολιτισμό. Είναι η διαστροφή του. Είναι η ωμή εκμετάλλευσή του για προσπορισμό οφέλους όχι και τόσο αγαθού και ενάρετου. Κι εδώ, το ξαναλέω, στα μέρη μας, υπάρχουν δικηγόροι που σπεύδουν να αναλάβουν την υπεράσπιση καθαρμάτων (ενίοτε δωρεάν) όχι επειδή τρελαίνονται για τον νομικό πολιτισμό, αλλά επειδή τους τρελαίνει η πιθανότητα να μπουν αυτοί στο κέντρο, στο κατάκεντρο του ενδιαφέροντος. Να δουν αυτοί τις κάμερες και τις φωτογραφικές μηχανές να στρέφονται προς το μέρος τους, και τα μικρόφωνα επίσης, για να κάνουν βαρυσήμαντες δηλώσεις. Αυτό τρομάζει. Οτι ακόμα και βαρύτατα εγκλήματα (και τι βαρύτερο, τι αποτροπιαστικότερο από την εκατόμβη της Νορβηγίας) είναι ένα επιπλέον επεισόδιο στη ζωή μας, που μάθαμε να εκτυλίσσεται σαν ριάλιτι. Και το ανεχόμαστε.

Δεν υπάρχουν σχόλια: