"Αριστεράς απολογισμοί σε δύο (2) μέρη..." από τον Δημήτρη Μπελαντή (facebook, 21-22/9/2015)

...........................................................

Αριστεράς απολογισμοί σε δύο (2) μέρη... 

από τον Δημήτρη Μπελαντή* (facebook, 21-22/9/2015)

 Μέρος α'.

Λυπάμαι που πρέπει να το πω αλλά η πολιτική ήττα μας είναι πραγματική και βαθειά. Ο αστικός/μνημονιακός ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να εκτρέψει ένα μεγάλο ρεύμα άρνησης και διαμαρτυρίας σε ένα μεγάλο ρεύμα κοινωνικής συναίνεσης και υποταγής με κάποιες φρούδες ελπίδες. Ο ΣΥΡΙΖΑ οδήγησε την κοινωνία από την ήττα στην συντριβή και εμάς στην ανυπαρξία. Αυτό είναι μια πολύ αρνητική υποθήκη για τις κινηματικές δυνατότητες της επόμενης περιόδου, που διαψεύδει όσους έλεγαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει πια κανένα νομιμοποιητικό έδαφος. Το 35 % δεν χειραγωγήθηκε μόνο ή απλώς αλλά εκφράζει μια πραγματική λαϊκή διάθεση μη αντίστασης και ανάθεσης με την ελπίδα πιο ήπιων πληγμάτων, όπως και μια μηδενική εμππιστοσύνη στο εναλλακτικό σχέδιο .Υλικότητα δεν είναι μόνο τα φράγκα αλλά και η ύπαρξηή μη πολιτικής εμπιστοσύνης. Η πραγματικότητα της εφαρμογής του Μνημονίου δεν είναι βέβαιο ότι θα ανατρέψει ριζικά την εικόνα χωρίς την σωστή υποκειμενική μας παρέμβαση, δεν υπάρχουν πια αυτοματισμοί και ευκολίες. . Η πολύ ορθή γραμμή ρήξης με το ευρώ έτυχε χείριστης διαχείρισης από εμάς και αυτό δεν οφείλεται σχεδόν καθόλου στις 25 ημέρες. Πέραν του ότι φυγαμε αργά, δεν εξηγησαμε αναλυτικά και το περιεχόμενο και τις ταξικές παραμέτρους της ρήξης με την ευρωζώνη. Το τεχνικό και το πολιτικό σχέδιο κρατήθηκε και έμεινε σχεδόν μυστικό για μήνες γιατί ήμασταν φοβικοί και πολύ γραφειοκράτες. Αυτοί που πίστευαν στις ταξικές παραμέτρους μπλόκαραν την ανάλυση της εξόδου και αυτοί που πίστευαν την ανάλυση της εξόδου μπλόκαραν τις ταξικές παραμέτρους. Παραπληρωματικότητα δηλαδή λανθασμένων γραμμών. Έτσι, η μόνη ορθή γραμμή, αυτή της ρήξης με το ευρώ-που συχνά η ηγεσία μας την πρόφερε διστακτικά και με το "αν χρειαστεί"- κατέληξε να μην έχει κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Αυτό είναι πολιτική ήττα μακράς πνοής. Όποιος απλώς αρνείται ψυχικά την πραγματικότητα και αμύνεται σε αυτήν, δεν μπορεί να την υπερβεί πολιτικά με αποτελεσματικό τρόπο.
Επίσης, η σχετική επιτυχία του ΚΚΕ οφείλει να μας προβληματίσει. Είναι ασήμαντο το γεγονός το ότι το ΚΚΕ, παρά την μη ριζοσπαστική πρακτική στάση του, μιλά καθαρά στην κοινωνία για την επικαιρότητα του σοσιαλισμού, έστω και αν την παρουσιάζει ως Αποκάλυψη ; Μήπως παραέχουμε ενσωματώσει την διφορούμενη και μετριοπαθή σε όλα συριζαική κουλτούρα; Μήπως πρέπει να ξαναμιλήσουμε εντονότερα για τον σοσιαλισμό και την αντικαπιταλιστική ρήξη ;
Πλέον, υπάρχουν δύο λύσεις.Ή μια βαθειά επανιδρυτική ενοποιητική διαδικασία όχι μόνο με πολιτικό αλλά και με σφιχτό ιδεολογικό πυρήνα και με πλήρη υπέρβαση/άρση των πολιτικών μηχανισμών που μας έφεραν ως εδώ, ή κλείσιμο αυτού του κύκλου πολιτικών αγώνων που άνοιξε το 2004 και άνοιγμα στην κοινωνία και τα κινήματα για την διαμόρφωση μεσοπρόθεσμα νέων πολιτικών μορφωμάτων και προσπαθειών. Από την απάντηση σε αυτό το σκληρό δίλημμα θα απαντηθεί το αν η ΛΑΕ έχει παρόν και μέλλον. Λυπάμαι για τα πικρά λόγια αλλά η αυταπάτη πρέπει κάποια στιγμή να τερματιστεί.

 Μέρος β'.

Στέλνω ορισμένες απολογιστικές σκέψεις μου για τις εκλογές της 20 Σεπτέμβρη και για το άνοιγμα ενός πιο ουσιαστικού διαλόγου για την κατανόησή τους. Προκειται για επτά σημεία :

1. Οι εκλογές υπήρξαν μια μεγάλη νίκη του μνημονιακού ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά του Αλέξη Τσίπρα. Επίσης, υπήρξαν ο θρίαμβος της πολιτικής μορφής της μεταδημοκρατίας και της αμερικανοποίησης της πολιτικής ζωής με πιο διαρκή χαρακτηριστικά . Τι σημαίνει, όμως, η μεταδημοκρατία στην συγκεκριμένη περίπτωση και πώς εξειδικεύεται τώρα ένα φαινόμενο με ηλικία πάνω από δέκα χρόνια στην ελληνική κοινωνία ; Δυο μεγάλοι σχηματισμοί ( ο ένας «αριστερός», ο άλλος δεξιόστροφος) που έχουν υποτυπώδεις προγραμματικές διαφωνίες, συγκρούονται και κυριαρχούν στο στερέωμα πολωτικά με τρόπο όμως που είναι πολύ διαφορετικός από τον παλαιό δικομματισμό ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας, καθώς τότε υπήρχε ταξικό διακύβευμα. Η σύγκρουση οργανώνεται πάνω στην διαφθορά, στην τιμιότητα, στο ύφος και στην αξία του Αρχηγού, στα προσωπικά του χαρακτηριστικά, στην ατομική του ελκτικότητα-ακόμη και στο ύψος του ή το πρόσωπό του (πλήρης αμερικανοποίηση). Παρ’όλα αυτά, η υψηλή αντοχή του Τσίπρα στις λαϊκές και εργατικές περιοχές δείχνει μια ταξική πόλωση που διαρκεί αν και χωρίς προγραμματικό και υλικό περιεχόμενο, πιο ανίσχυρη υλικά ακόμη και από το εγχείρημα Ομπάμα. Η αρχηγική συγκρότηση των κομμάτων παρακάμπτει τελείως τις όποιες εναπομείνασες συλλογικές κομματικές δομές. Υπάρχει μόνο ο Αρχηγός και το προσωπικό του επιτελείο, οργανωτικό και επικοινωνιακό. Στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ ως κόμματος, αυτό έχει πλήρως καταργηθεί και έχει μεταμορφωθεί σε έναν μεγάλο αρχηγικό εκλογικό μηχανισμό, κάτι που ξεκίνησε το αργότερο το 2013, στο ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Η υψηλή αποχή αποτελεί, επίσης, ισχυρή εκδήλωση της μεταδημοκρατίας, αν και για αρκετό κόσμο μπορεί να αποτελεί και μια δικαιολογημένη αντίδραση. Δεν έχει μεγάλη σημασία αν η προέλευσή της είναι κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ ή από την Νέα Δημοκρατία. Αυτό που έχει σημασία είναι το ότι πιθανότατα αφορά στρώματα και τάξεις αποκλεισμένα από την κοινωνική ζωή και δίχως ελπίδα, λαικές τάξεις, εργάτες και ανέργους, κατώτερα μεσαία στρώματα και νεολαία.

2. Το συμβολικό και ηθικό κεφάλαιο της συστημικής «Αριστεράς», του ΣΥΡΙΖΑ, δεν είναι καθόλου σπαταλημένο ή ετοιμοθάνατο, όπως πίστευαν κάποιοι στην Αριστερά. Αυτό δεν αφορά φιλολαϊκές μεταρρυθμίσεις ή παροχές. Δεν αφορά καν μια πιο φιλολαϊκή νεοφιλελεύθερη διαχείριση του τύπου του σοσιαλφιλελευθερισμού. Πρόκειται για μια συγκεχυμένη αλλά και ισχυρή ελπιδα για την φροντίδα και το ενδιαφέρον του ηγέτη για κάθε έναν και για όλους και μια σχεδόν απόλυτη εμπιστοσύνη σε αυτόν-συμβολική εμπιστοσύνη και πλήρη ανάθεση. Είναι μια μορφή νεοφιλελεύθερου περονισμού ή βοναπαρτισμού. Αυτό δεν θα αλλάξει εύκολα γιατί βασίζεται σε απόγνωση/απελπισία και βαθειά παραδοχή της ήττας και της αδυναμίας εναλλακτικής λύσης. Ο μονόδρομος είναι κοινωνικά παγιωμένος για μεγάλο διάστημα. Πιθανόν θα κλονισθεί από την εφαρμογή των μέτρων αλλά δεν θα ανατραπεί, όσο δεν υπάρχει μια ορθή πολιτική παρέμβαση από τις αντισυστημικές δυνάμεις τόσο οργανωτική του κινήματος όσο και αποδεικτική της ύπαρξης εναλλακτικής λύσης. Κάτι που δεν έγινε σχεδόν καθόλου σε αυτές τις εκλογές. Η ΛΑΕ είτε δεν απέδειξε την δυνατότητα να βγει η ελληνική κοινωνία με ριζοσπαστικό τρόπο και χωρίς τεράστιες απώλειες από το ευρώ είτε κατά ένα τμήμα της διαφωνούσε κιόλας με αυτήν την γραμμή και το έδειχνε.

3. Άρα, υπήρξε και εκδηλώθηκε μια βαθειά ήττα τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα-μεσοπρόθεσμα του ΟΧΙ , του αντιμνημονίου και της εναλλακτικής λύσης προς την ευρωζώνη. Η «Εναλλακτική Λύση» δεν έπεισε και δεν παρουσιάστηκε πειστικά από την ΛΑΕ και την Ανταρσύα. Πολλοί μέσα μας δεν την πίστευαν καν, δεν ήταν τυχαίο το «αν χρειαστεί, έξοδος» ούτε τυχαία η θέση τμήματος της ΛΑΕ που δεν μίλαγε καν για την έξοδο από το ευρώ .Πρόκειται για μια μεγάλη ήττα του λαικού παράγοντα, μόνο μεσοπρόθεσμα ανατάξιμη. Η έλλειψη Λύσης αποδυναμώνει την κοινωνική αντίδραση στο Μνημόνιο και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τα μέτρα θα γεννήσουν από μόνα τους μια πολύ μεγάλη κοινωνική αντίδραση. Μπορεί και να ολοκληρώσουν την περιθωριοποίηση και αποκλεισμό της πλειοψηφίας της ελληνικής κοινωνίας, την έξοδό της τις πολιτικές διαδικασίες.
4. Διαφάνηκε μια ισχυρή ικανότητα της ευρωπαϊκής και ελληνικής αστικής τάξης να ενσωματώνει την ηγεσία της Αριστεράς. Για άλλη μια φορά εκδηλώθηκε το φαινόμενο που ο Γκράμσι ονομάζει μεταμορφισμό. Δηλαδή την απορρόφηση της ηγεσίας και της διανόησης του στρατοπέδου των εργαζομένων από την άρχουσα τάξη. Εμφανίσθηκαν και κυριάρχησαν σάπια πολιτικά και προσωπικά υλικά όπως και φαινόμενα πλήρους ευτελισμού της αστικής δημοκρατίας σαν το κόμμα Λεβέντη-κατήφορος χωρίς τέλος.
5. Ο αντιπολιτευτικός συριζικός λόγος και πράξη, όπως εκφράσθηκε μέσα από την ΛΑΕ, δεν υπήρξε καθόλου ελκτικός. Όταν οι μηχανισμοί και η σταλινίζουσα γραφειοκρατία μπαίνουν μπροστά από τον προγραμματικό λόγο και δεν έχουν/παρουσιάζουν καμία ζωντάνια, γιατί να επιλεγεί ο αντιμνημονιακός ΣΥΡΙΖΑ στην θέση του μνημονιακού ; Ζούμε ένα νέο 1989, όπου οι αντιπολιτεύσεις τάσεις δοκιμάζονται και καταρρέουν μαζί με τον κορμό της Αριστεράς.

6.Οι βασικές πολιτικές παραδόσεις μέσα στην μαρξιστική Αριστερά ( σταλινισμός, τροτσκισμός, ευρωκομμουνισμός, λαϊκομετωπισμός) έχουν ηττηθεί και μάλιστα αποφασιστικά, παρά το ότι οι κάποιες θετικές όψεις τους είναι αναγκαίες για μια βαθειά επανιδρυτική διαδικασία της μαρξιστικής Αριστεράς. Υπάρχει ανάγκη θεμελιακής ανασυγκρότησης και όχι πρόσκαιρων κοινοβουλευτικών ή εξωκοινοβουλευτικών συγκροτήσεων.

7. Ο αστικός κοινοβουλευτισμός οδηγείται σε πλήρη σήψη και αποδιάρθρωση : Λεβέντης –επανεκλογή Καμμένου- σταθεροποίηση βουτηγμένου στην διαφθορά ΠΑΣΟΚ- Χρυσή Αυγή σε υψηλή σταθεροποίηση και με προοπτικές ανόδου λόγω κυρίως των προσφυγικών ροών (δες νησιά του Αιγαίου). Επίσης, αποδεικνύεται οριστικά η ήττα του κρατικού και δικαστικού/εισαγγελικού αντιφασισμού. Κι αυτό γιατί η Χρυσή Αυγή είναι μαζικό φασιστικό κόμμα και όχι μόνο εγκληματική οργάνωση. Όποιος δεν το εννοεί αυτό ακόμη και τώρα, ή είναι ανόητος ή είναι πράκτορας του κοινοβουλευτικού ολοκληρωτισμού που στήνεται και με αξιοποίηση της υπόθεσης Χρυσή Αυγή.

*Σημείωση: Ο Δημήτρης Μπελαντής είναι δικηγόρος και ήταν υποψήφιος βουλευτής στη Α' Αθηνών με τον ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015  και με την "Λαϊκή Ενότητα" στις πρόσφατες εκλογές.