"Ήρθαν, πέρασαν και χάθηκαν" έγραψε ο Δημήτρης Τρίμης ("Εφημερίδα των Συντακτών", 19-20/9/2015)

...........................................................
 

Ήρθαν, πέρασαν και χάθηκαν

 

 

Οι επικεφαλής του εγχειρήματος της Συμ-

μαχίας. Εικονίζονται οι Γ. Νοταράς, Μπ. 

Δρακόπουλος, Ηλ. Ηλιού, Ν. Ψαρουδάκης 

και Γ.Α. Μαγκάκης

έγραψε ο Δημήτρης Τρίμης ("Εφημερίδα των Συντακτών", 19-20/9/2015)

 

Κόμματα ανοίγουν, διανύουν έναν κύκλο, πετυχημένο ή όχι, χάνονται, διασπώνται, συμπράττουν, αφομοιώνονται, μετονομάζονται και ούτω καθεξής. Αυτό είναι το δημοκρατικό παιχνίδι στο πραγματικό πεδίο της κεντρικής κοινωνικής σύγκρουσης Αριστεράς - Δεξιάς, αυτοί είναι οι νόμοι της πολιτικής αγοράς (που μοιάζουν αρκετά με των άλλων αγορών), αυτή είναι η σισύφεια προσπάθεια να εκπροσωπηθεί όσο πιο αυθεντικά γίνεται το εκλογικό σώμα.
Κατ’ άλλους οι μεταμορφώσεις, οι διασπάσεις και τα ανοιγοκλεισίματα πολιτικών κομμάτων δεν είναι τίποτα άλλο από ένα διαρκές power game προσώπων με αρχηγικές φιλοδοξίες ή τρόποι ανανέωσης της έκφρασης ορισμένων λόμπι συμφερόντων, ή ακόμη και αριθμητικές μέθοδοι πολιτικών συμμαχιών και επιβιώσεων ανάλογα με τον κάθε φορά εκλογικό νόμο.
Στη μεταπολιτευτική Ιστορία της χώρας υπήρξαν ουκ ολίγες απόπειρες για τη δημιουργία κομμάτων. Αλλες ήταν συγκροτημένες ιδεολογικά και πολιτικά και κατέγραψαν εκλογική επιτυχία, άλλες πάλι βασίστηκαν στη δυσαρέσκεια της στιγμής και στις προσωπικές πικρίες του αρχηγού, με συνέπεια το τέλος τους να έρθει άδοξα και γρήγορα.
▲ Περίοδος 1974-81: Η προδικτατορική κεντρώα πλειοψηφική παράταξη της Ενωσης Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου συνεργάστηκε με τις Νέες Δυνάμεις (σοσιαλδημοκράτες) αλλά έχασε από την καραμανλική νεοδεξιά της Ν.Δ. (πρώην ΕΡΕ), και άρχισε να φυλλορροεί προς το ριζοσπαστικό σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου έως εξαφανίσεως ουσιαστικά τα επόμενα λίγα χρόνια. Η Ενωμένη Αριστερά (ΚΚΕ, ΚΚΕ εσωτ., ΕΔΑ) τελείωσε λίγο μετά την πρώτη της εμφάνιση.
Και οι χουντοβασιλικοί με διάφορους ηγέτες άλλαζαν ονόματα επί πολλά χρόνια (ΕΔΕ, Εθν. Παράταξη, Κόμμα Προοδευτικών Μαρκεζίνη, ΕΠΕΝ) μέχρι να απορροφηθούν από τη μεγάλη Δεξιά της Ν.Δ. και να παραχωρήσουν το έδαφος στις επί χρόνια ανύπαρκτες νεοφασιστικές και ναζιστικές γκρούπες.
Το εγχείρημα του 1977 της Συμμαχίας (ΚΚΕ εσωτ., ΕΔΑ, Σοσιαλιστική Πορεία, Σοσιαλιστική Πρωτοβουλία, Χριστιανική Δημοκρατία) απέτυχε σημειώνοντας κακή επίδοση (2,7%). Στον χώρο της Αριστεράς και της Σοσιαλδημοκρατίας επικράτησαν το ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ. Στις ίδιες εκλογές (1977) ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης εξελέγη με ένα κόμμα Νεοφιλελευθέρων μιας χρήσης για να αφομοιωθεί λίγο μετά από τη Ν.Δ και να φτάσει να γίνει αρχηγός της και πρωθυπουργός το 1990.
▲ Περίοδος 1981-1992: Τα κεντρώα και κεντροαριστερά σχήματα ΚΟΔΗΣΟ, Χριστιανική Δημοκρατία, ΕΔΗΚ σταδιακά εξαφανίστηκαν και πέρασαν κυρίως προς το πανίσχυρο κυβερνών ΠΑΣΟΚ, όπως και η ΕΔΑ του Μανώλη Γλέζου. Το 1985 εμφανίζεται η πρώτη σχεδόν ασήμαντη αριθμητικά διάσπαση του ΠΑΣΟΚ, το Αγωνιστικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (ΑΣΚΕ). Το πρόγραμμα «σταθεροποίησης» της Οικονομίας την περίοδο 1985-1987 από τον τότε «τσάρο» Κώστα Σημίτη προκάλεσε τη δυσαρέσκεια μερίδας του ΠΑΣΟΚ και είχε αποτέλεσμα τη δημιουργία του Ελληνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (ΕΣΚ) με ιδρυτή τον Γεράσιμο Αρσένη, το οποίο επίσης δεν είχε τύχη.
Το 1990 συγκροτείται το κοινό σχήμα ΚΚΕ και ΕΑΡ (μετεξέλιξη μέρους του ΚΚΕ εσωτ.) με την επωνυμία «Συνασπισμός», που δεν θα καταφέρει ωστόσο να εισπράξει ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, το οποίο διέρχεται ηθική και πολιτική κρίση. Ο ενιαίος Συνασπισμός θα ζήσει έως το 1991, όταν διασπάται ξανά το ΚΚΕ ακριβώς για την πολιτική των συμμαχιών του.
Στις εκλογές του 1985 κατεβαίνει αμιγές κόμμα Μουσουλμάνων της Ροδόπης και της Ξάνθης (Εμπιστοσύνη/Πεπρωμένο), οι οποίοι συνεχίζουν να διεκδικούν αυτόνομα την εκπροσώπησή τους στη Βουλή με άλλους σχηματισμούς και ηγεσίες. Το 1990 δύο φορές οι αυτόνομοι συνδυασμοί των μουσουλμάνων στη Θράκη εξέλεξαν δύο βουλευτές. Μετά ετέθη στον εκλογικό νόμο το απαγορευτικό του εθνικού ποσοστού 3% για την είσοδο στη Βουλή.
Η πρώτη διάσπαση της Ν.Δ., με τη ΔΗΑΝΑ του Κωστή Στεφανόπουλου, πραγματοποιείται το 1985, μετά την αποτυχία του να εκλεγεί αρχηγός της Ν.Δ. Στις πυκνές εκλογικές αναμετρήσεις του ’89 και του ’90 το κόμμα εκπροσωπείται κοινοβουλευτικά με έναν βουλευτή και λίγο αργότερα «κλείνει». Ο Κ. Στεφανόπουλος εκλέγεται πάντως Πρόεδρος της Δημοκρατίας το 1995.

 

Ο Κωστής Στεφανόπουλος

Στην πυκνή εκείνη φάση ανοιγοκλείνουν τα πρώτα εναλλακτικά, αριστερά και οικολογικά σχήματα, προπλάσματα, μπορεί να πει κανείς, του μετέπειτα ΣΥΡΙΖΑ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, όπως: Οικολόγοι Εναλλακτικοί (1 έδρα το 1990), Εναλλακτική Αντικαπιταλιστική Συσπείρωση, ΚΚΕ εσωτ.- Ανανεωτική Αριστερά, Αριστερή Πρωτοβουλία, ΝΑΡ, Μαχόμενη Αριστερα κ.ά. Κάποιοι οικολογίζοντες (Βεργής, Παπανικόλας κ.λπ.) έρχονται και παρέρχονται.
▲ Περίοδος 1993-2003: Η σφοδρή σύγκρουση Σαμαρά-Μητσοτάκη για την ονομασία της ΠΓΔΜ έφερε την ίδρυση της Πολιτικής Ανοιξης του Αντώνη Σαμαρά. Ομως λίγα χρόνια αργότερα έμεινε εκτός Βουλής. Το 2000 ο Αντ. Σαμαράς δεν συμμετείχε καν στις εκλογές και για αρκετά χρόνια απείχε από την κεντρική σκηνή, διανύοντας την προσωπική του «πολιτική έρημο».
Από την άλλη παράταξη, ο Δημ. Τσοβόλας, διαφωνώντας με τον επερχόμενο «εκσυγχρονισμό» στο ΠΑΣΟΚ ανακοινώνει το 1995 το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα (ΔΗΚΚΙ), το οποίο στις εκλογές του 1996 μπαίνει στη Βουλή.

 

Ο Δημήτρης Τσοβόλας 

 

Η συνέχεια δεν είναι ανάλογη και το 2004 ο πρόεδρός του αποφασίζει να το διαλύσει, κάτι που δεν γίνεται αποδεκτό από την Κεντρική Επιτροπή και η αντιπαράθεση έφτασε στα δικαστήρια.

Το 2000 εμφανίζεται η ακροδεξιά συμμαχία πατέρα Πλεύρη και Βορίδη, η Ενωση Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη και το σχήμα του εκ του ΠΑΣΟΚ προερχομένου Μιχάλη Χαραλαμπίδη, δίχως να εκλέξουν βουλευτή.

▲ Περίοδος 2004-2015: Ο Γιώργος Καρατζαφέρης το 2004 ανατέλλει ως ηγέτης της πιο εθνικιστικής ξενοφοβικής Δεξιάς και φτάνει στην ακμή του μέχρι την κυβέρνηση Παπαδήμου που έχασε Βορίδη - Αδωνι, οι οποίοι προσχώρησαν στη Ν.Δ. Από τότε άρχισε η μεγάλη «κατρακύλα», με μπαράζ αποχωρήσεων και άλλων βουλευτών. Δύο ακόμη στελέχη της Ν.Δ. που τόλμησαν ανεπιτυχώς την έξοδο ήταν ο Στέφανος Μάνος και ο Δημήτρης Αβραμόπουλος.

 

Ο Γιώργος Καρατζαφέρης

 

 

Οι «Φιλελεύθεροι» με έμβλημα τον ταύρο είχαν ζωή δύο ετών, ενώ το «Κίνημα Ελευθέρων Πολιτών» του νυν επιτρόπου Μετανάστευσης «δοξάστηκε» δημοσκοπικά και μόνο... Τις δυνάμεις του ως προέδρου κόμματος δοκίμασε κι ο Στέλιος Παπαθεμελής, ιδρύοντας τη Δημοκρατική Αναγέννηση που συνεργάστηκε το 2004 με τη Ν.Δ. και εκλέχτηκε βουλευτής, ενώ τον Μάιο του 2012 συνενώθηκε με το ΕΠΑΜ του Δημήτρη Καζάκη, δημιουργώντας το εκλογικό σχήμα ΟΧΙ που έλαβε κάτι λιγότερο από 1%.

Το 2010, η Ντόρα Μπακογιάννη ιδρύει την αντισαμαρική «Δημοκρατική Συμμαχία», χωρίς να καταφέρει να μπει στο Κοινοβούλιο. Η ΔΗ.ΣΥ. αναστέλλει τη λειτουργία της και η πρώην υπουργός επιστρέφει στη Ν.Δ. ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας τον Ιούνιο του 2012.

Νέο κόμμα αποτέλεσε κι η ΔΗΜ.ΑΡ. του Φώτη Κουβέλη, η οποία «γεννήθηκε» το καλοκαίρι του 2010 μετά το 6ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Εκτοτε ο χώρος διασπάται και ανασυντίθεται είτε προς το μεταβενιζελικό ΠΑΣΟΚ και το νεόδμητο Ποτάμι του Στ. Θεοδωράκη, είτε προς τον ΣΥΡΙΖΑ.

Οι ΑΝ.ΕΛΛ. του Π. Καμμένου είναι η σοβαρότερη πρόσφατη διάσπαση της Ν.Δ. που φεύγει προς αριστερότερα, όταν το επίσημο κόμμα φυλλορροεί κυρίως προς τη ναζιστική «Χρυσή Αυγή».

Το κόμμα της Λούκας Κατσέλη και του Χάρη Καστανίδη «Δημοκρατική Συμφωνία» δεν είχε τύχη, αλλά τα ηγετικά του στελέχη πήγαν προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Οπως και στα δεξιότερα δεν είχε τύχη ένα κόμμα του Ανδρέα Λοβέρδου.

Για την πορεία του Γ. Παπανδρέου (ΚΙΔΗΣΟ), των Οικολόγων - Πρασίνων, των Φιλελευθέρων του Στ. Μάνου, του Απόστολου Γκλέτσου, των Πειρατών και της Δημιουργίας Ξανά του Θ. Τζήμερου τα πράγματα είναι γνωστά.

Η μεγαλύτερη διάσπαση της τελευταίας εσοδείας εντός Αριστεράς, είναι κατά γενική ομολογία εκείνη της ΛΑ.Ε. των πρώην στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ Λαφαζάνη, Κωνσταντοπούλου, Γλέζου και ενός μέρους της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, της οποίας τη μοίρα θα διαπιστώσουμε σε λίγα 24ωρα.