"H ανατολή της ευρωπαϊκής νύχτας" του Αποστολη Φωτιαδη (12/02/2012 στην "ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ")

.............................................................

H ανατολή της ευρωπαϊκής νύχτας

 

 

του Αποστολη Φωτιαδη

 

Ημερομηνία δημοσίευσης: 12/02/2012 στην "ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ"

Ναι παιδιά, σίγουρα… Η αιτία της κρίσης χρέους στην Ευρώπη είναι τα τοκοχρεολύσια της Ελλάδας. Το λένε και το ξαναλένε οι τηλεορασόπληκτοι αστέρες τόσο συχνά που λες «δεν μπορεί, αλήθεια θα ’ναι». Το λέει και η ευρωπαϊκή κυριαρχία, η ελληνική κρίση χρέους είναι απειλή για τη σταθερότητα της Ευρωζώνης. Στον ύπνο τους όμως βλέπουν άλλους εφιάλτες και ακούνε φωνές να διηγούνται το σενάριο της καταστροφής τους. Το μοναχικό ταξίδι των ελίτ προς την κυριαρχία… «Ξέρει κανείς ότι η Deutsche Bank λειτουργεί σήμερα με χρηματοοικονομική μόχλευση 44 προς 1; Έχει μοχλεύσει 44 φορές το κεφάλαιό της, το πρωταρχικό κεφάλαιό της. Ποιος σε αυτή τη γη θα επιβεβαίωνε σε οποιονδήποτε έχει στοιχειώδεις γνώσεις οικονομικής θεωρίας ότι υπάρχει ένα σενάριο επιβίωσης για ένα ίδρυμα με τέτοιο μέγεθος μόχλευσης; Και φυσικά δεν είναι η μόνη τράπεζα. Ο μέσος όρος μόχλευσης στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο είναι 33 προς 1,33 φορές το κεφάλαιο. Όταν το 2008, την περίοδο που κατέρρεε η Lehman Brothers στις Ηνωμένες Πολιτείες, το αντίστοιχο μέγεθος εκεί ήταν 24 προς 1, και σήμερα έχει μειωθεί σε 12 προς 1. Γι’ αυτό σας λέω απλά ότι δεν πιστεύω πως υπάρχει σενάριο επιβίωσης για την ευρωζώνη σε βάθος χρόνου. Σας τα λέω αυτά για να καταλάβετε ότι η Ελλάδα δεν ήταν ποτέ ο λόγος της ευρωπαϊκής κρίσης. Εδώ λέμε ότι βγάλαμε τα μάτια μας μόνοι μας, διαφημίζοντας όλα τα αρνητικά μας σημεία στο εξωτερικό. Είμαστε ο αδύναμος κρίκος σε μια αλυσιδωτή αντίδραση, που ξεκίνησε πριν από καιρό στις Ηνωμένες Πολιτείες που εξήγαγε την κρίση στην Ευρώπη. Πολύ ειλικρινά, δεν βλέπω κάποια λύση για το πρόβλημα σε ευρωπαϊκό επίπεδο».

Και όμως, δεν είναι κανένας σεληνιασμένος αριστεριστής. Είναι ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ Κωσταντίνος Μίχαλος που ως συνεπής καπιταλιστής λέει φρικαρισμένος σε ξένο ανταποκριτή ότι το πρόβλημα του καπιταλισμού είναι η χυδαιότητα των αγορών, και όχι το ελληνικό χρέος.

Ακόμα και αυτό τον καπιταλισμό της πραγματικής οικονομίας, παιδί του κεϋνσιανισμού, για τον οποίο μιλάει ο Κ. Μίχαλος, η Μέρκελ παλεύει να τον καταστήσει παράτυπο. Η μόνη θρησκεία που επιτρέπεται είναι ο μονεταρισμός, όλα τα άλλα μυρίζουν σαν τα αποκαΐδια της Βαϊμάρης και απαγορεύονται αυστηρά. Το φαουστικό κρεσέντο της ευρωπαϊκής νεοφιλελεύθερης ελίτ δεν έχει όμοιό του. Ο Φάουστ τα πούλησε όλα για να αποχτήσει χρήμα, γνώση, δύναμη και τη Μαργαρίτα. Ίσως και να είχε δίκιο, η κυριαρχία μάλλον αξίζει τα πάντα. Στο τέλος της ομώνυμης ταινίας του Σοκούροφ που παίχτηκε τον Δεκέμβρη στους κινηματογράφους, αφού ξεφορτωθεί και τον ίδιο τον δαίμονα που του τα έφερε, χάνεται τρέχοντας μόνος προς την απόλυτη ερημιά. Κάτι τέτοιο φαίνεται να έκανε και η Μέρκελ στις Βρυξέλλες τις προάλλες. Αφού κεφαλοκλείδωσε την Ευρώπη σε ένα μη πραγματοποιήσιμο σύμφωνο δημοσιονομικής σταθερότητας, το οποίο θα εισαγάγει στις ιδρυτικές τις συνθήκες, γύρισε πίσω για να συνεχίσει τον μοναχικό της δρόμο προς την κυριαρχία. Αρνήθηκε για άλλη μια φορά η κρίση να αντιμετωπιστεί με τους καλύτερους δυνατούς όρους, να μπει δηλαδή η ΕΚΤ στο παιχνίδι και να βάλει περισσότερο χρήμα στην αγορά. Φυσικά, αυτό θα αύξανε τον πληθωρισμό και δεν θα εξυπηρετούσε το στόχο της εσωτερικής υποτίμησης που προωθεί η Γερμανία στην Ευρώπη, για να την κάνει πιο ανταγωνιστική.

…και το ταξίδι της ελληνικής κοινωνίας προς το τέλος της νύχτας Το 0,5% διαρθρωτικό έλλειμμα με ορίζοντα επίτευξης το 2014 είναι απλώς αστείο για τα δεδομένα των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών, πολύ περισσότερο που σε αυτό περιλαμβάνονται και τα τοκοχρεολύσια. Απλώς δεν θα επιτευχθεί ποτέ. Ο κ. Παπαδήμος θα πρέπει να το γνωρίζει αυτό, αλλά δεν μας είπε κουβέντα. Όπως γνωρίζει ότι το PSI, το κούρεμα δηλαδή, δεν βγαίνει. Θα τα έχει δώσει όλα, και το χρέος δεν θα γίνει βιώσιμο επίσης ποτέ. Άρα, είναι προδιαγεγραμμένη και η παράδοση της έγκρισης, εάν όχι και της κατάρτισης μέχρι τότε, του προϋπολογισμού στο διευθυντήριο του ευρωπαϊκού οικονομίστικου ιερατείου. Και αυτό είναι κάτι που ο Λ. Παπαδήμος γνωρίζει πολύ καλά. Αυτό που δεν γνωρίζει, γιατί έκανε καριέρα μέσα στον σωλήνα, είναι ότι εκεί που τελειώνει η οικονομετρία αρχίζει το ανέκδοτο της Ιστορίας. Δυστυχώς αυτός, ως νεοφιλελεύθερος, πιστεύει ότι οι θυσίες που επιβάλλονται είναι το αναγκαίο συστατικό, όχι μόνο για να διαφυλαχτεί η λειτουργικότητα της ελεύθερης αγοράς, αλλά, μέσω αυτής, και η ποιότητα της ανοιχτής κοινωνίας. Βέβαια, για να το νομίζει αυτό χρειάστηκε ένας αιώνας παραποίησης της ιστορίας των ευρωπαϊκών ιδεών. Αλλά τι σημασία έχει η εμπειρία ενός ολόκληρου αιώνα, όταν οι στιγμές απαιτούν την ολοκλήρωση του PSI;

Άλλα πράγματα που πρέπει να γνωρίζει ο πρωθυπουργός είναι ότι ο Γκίκας Χαρδούβελης που προσέλαβε για να οργανώσει το γραφείο επαφής του με την Τρόικα είναι επικεφαλής οικονομολόγος της Εurobank, συμφερόντων Λάτση, και ο εκπρόσωπος Τύπου του ο Παντελής Καψής, εκπρόσωπος των συμφερόντων του συγκροτήματος Λαμπράκη. Και ποιος δεν το ξέρει αυτό; Αυτή όμως δεν είναι η πραγματικότητα της τεχνοκρατίας; Άνθρωποι αποφασιστικοί, με ψυχρό αίμα, που θα οδηγήσουν τη χώρα στον σωστό δρόμο. Τον δρόμο των στημένων ιδιωτικοποιήσεων, όπου μια κάστα από εκλεκτούς πρώην αστούς και νυν υπόδουλους των ξένων και ντόπιων συμφερόντων θα μοιραστούν την εξουσία και την ιδιοκτησία του δημοσίου.

Χωρίς πραγματική δημοκρατία. Χωρίς οικονομική αυτονομία. Σε μια Ευρώπη που ορίζεται από τα εθνικά συμφέροντα των κυρίαρχων, και όχι την αρχή της ευρωπαϊκής ισονομίας. Με τους επιστήμονες και διανοούμενους του σωλήνα, με εξασφαλισμένο μέλλον, να μας βοηθούν με κόπο να εσωτερικεύσουμε την ενοχή για όλα αυτά τα λάθη που κάναμε, εμείς οι σπάταλοι και τεμπέληδες, δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κάποιος το μέλλον. Τόση ανοησία θα μπορούσε να προκύψει μόνο μέσα στο ιστορικό κενό όπου γαλουχούνται οι ειδικευμένοι αναλυτές, όπως και οι οικονομέτρες της εποχής. Είναι στοιχειώδης αρχή της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας ότι η τιμωρία των λαών, όπως η εξαθλίωση της δημοκρατίας της Βαϊμάρης, οδηγεί σε τερατογενέσεις. Και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προέκυψε από ένα μεγαλόψυχο συμβιβασμό που διέγραψε τις συλλογικές ευθύνες των λαών για τους δυο παγκόσμιους πολέμους. Δεν αντιλαμβάνονται ότι η λογική της συλλογικής ευθύνης που τους υπαγορεύει ο φτηνός ηθικισμός είναι βασικό δείγμα αποσύνθεσης της ευρωπαϊκής κουλτούρας, που υποτίθεται ότι υπερασπίζονται. Η εδώ και δεκαετίες επιχορηγούμενη διανόηση και ακαδημαϊκή πρωτοπορία του τόπου δεν περίμενε κανείς, σε ένα πλαίσιο ταχύτατης συντηρητικοποίησης της ευρωπαϊκής διανόησης, να επιδείξει ιδιαίτερη ανεξαρτησία πνεύματος.

Αργά, νύχτα καθημερινής, γωνιά Πειραιώς και Θερμοπυλών. Κάτω από μια στοά, φωτορεπόρτερ και δημοσιογράφοι έχουμε στήσει καραούλι στον ανθρώπινο πόνο και καιροφυλακτούμε τους άστεγους. «Πω πω, βρομάει φοβερά», μονολογεί νεαρή συνάδελφος. Και έχει δίκιο, πρέπει να είναι η πιο βρόμικη γωνιά σ’ αυτή τη χώρα. Αυτό είναι κάτι που ο κ. Παπαδήμος δεν πρέπει να γνωρίζει. Οι σκηνές που ακολουθούν κάτω από τη στοά είναι βγαλμένες από τη κόλαση του Δάντη -- πρώτο επίπεδο, για να μην υπερβάλουμε. Κυρίες και κύριοι, κόψτε εισιτήριο για το μακρύ ταξίδι της ελληνικής κοινωνίας προς το τέλος της νύχτας. Ξεκινά ακριβώς από αυτό εδώ το σημείο.

 Ο Αποστόλης Φωτιάδης είναι δημοσιογράφος. Το κείμενο αναδημοσιεύεται από τον «Παραλληλογράφο» (parallhlografos.wordpress.com/2012/02/08/)