...........................................................
«Περιττοί άνθρωποι» και κοινωνικές αντιστάσεις
«Περιττοί άνθρωποι» και κοινωνικές αντιστάσεις
της Ελένης Πορτάλιου
Ο Ζίγκμουντ Μπάουμαν αναφέρεται «στο πέρασμα από τη «σταθερή» στη «ρευστή» φάση της νεωτερικότητας, δηλαδή σε συνθήκες όπου οι κοινωνικές μορφές …. αποσυντίθενται και διαλύονται πιο γρήγορα από το χρόνο που χρειάζεται για να διαμορφωθούν». Σ’ αυτούς τους «ρευστούς καιρούς» ο αριθμός των ανθρώπων, τους οποίους ο παγκόσμιος θρίαμβος του καπιταλισμού καθιστά «περιττούς», τείνει να ξεπεράσει την ικανότητα διαχείρισης του πλανήτη. Tvxs Εκστρατεία: Κανείς άστεγος στο δρόμο
Της Ελένης Πορτάλιου
Δημοτική σύμβουλος δήμου Αθηναίων, επικεφαλής της Ανοιχτής Πόλης
Μόλις λίγα χρόνια πριν, οι χρόνιες ασθένειες της φτώχειας και της μετανάστευσης μπορούσαν να ξορκίζονται σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Ελλάδα, με την επίκληση της απόστασης – συμβαίνουν αλλού και μακριά. Σήμερα, η θύελλα της παγκοσμιοποίησης – όρου που επινοήθηκε για να συγκαλύψει τη διάχυση της κοινωνικής καταστροφής – ξεριζώνει ζωές δίπλα μας και η Αθήνα, σύμφωνα με τον ορισμό των Γιατρών του Κόσμου, είναι μια πόλη σε ανθρωπιστική κρίση. Μικρογραφίες από τις παραγκουπόλεις και τα υπαίθρια, στεγαζόμενα σε χαρτόκουτα, φτωχοκομεία των μεγαλουπόλεων του κόσμου, από τους σκουπιδοτενεκέδες και τα συσσίτια απόρων, έχουν εγκατασταθεί στο κέντρο της Αθήνας και διαχέονται σε κάθε δήμο, ακόμα και σε ευγενείς.
Παραφράζοντας πάλι τον Μπάουμαν, που μιλά για τους πρόσφυγες, μπορούμε να πούμε για τους άστεγους συμπολίτες μας ότι δεν αλλάζουν χώρους, χάνουν το χώρο τους πάνω στη γη και πετιούνται στο πουθενά, μέσα στο «non lieu» του Οζέ ή τις «πόλεις του πουθενά» του Γκαρό. Παρ’ όλ’ αυτά, οι άστεγοι διστάζουν να εγκαταλείψουν το χώρο ο οποίος αντιστοιχεί στο ελάχιστο σωματικό τους εκτόπισμα, για να μεταβούν σε κλειστούς χώρους που προσφέρονται όταν χιονίζει, επειδή φοβούνται ότι η τελευταία «καβάτζα» τους στη γη θα χαθεί.
Μιλώντας για την πραγματικότητα και την απειλή της πείνας, τα παιδιά που λιποθυμούν στα σχολεία είναι η ορατή όψη του παγόβουνου, το οποίο περιγράφουν καθαρά οι μετρήσεις της φτώχειας : ο εκτιμώμενος αριθμός φτωχών στον πληθυσμό της χώρας ανέρχεται σε 5.831.117, σύμφωνα με σχετική έρευνα της VPRC για το 2011, ενώ μόνο σε 650.000 νοικοκυριά με 1.700.000 μέλη είναι όλοι εργαζόμενοι με σχετικά ικανοποιητικό μισθό, σύμφωνα με έρευνα των Ζωγραφάκη-Μητράκου, που παρουσιάστηκε σε ειδική συνεδρία για τη νέα φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, στη Βουλή. Σήμερα μια λεπτή γραμμή διαχωρίζει τους άνεργους και ιδιαίτερα τους μακροπρόθεσμα άνεργους, από την πτώση τους στη χοάνη της τάξης των «παριών».
Οι «παρίες» των μνημονίων δεν μπορούν να ελπίζουν σε αλλαγή της ατομικής συνθήκης ζωής, καθώς οι «περιττοί άνθρωποι» είναι εγγενές, δομικό χαρακτηριστικό της σημερινής καπιταλιστικής οικονομίας, στην οποία το ύψος του ενεργητικού του χρηματοπιστωτικού τομέα ήταν, όταν ξέσπασε η κρίση, πάνω από τετραπλάσιο του παγκόσμιου ΑΕΠ. Η άβυσσος παραμονεύει για νέες χιλιάδες ανθρώπων. Οι ακραίες μορφές φτωχοποίησης κατακλύζουν την πόλη και την κοινωνία πόλης, υψώνονται πάνω και μέσα στους χώρους της κατανάλωσης και του life style που ξεφτίζουν, ανθίστανται, λόγω του όγκου τους, σε κινήσεις εξωραϊσμού και καταστολής που επιχειρούν να τις καταστήσουν αόρατες. Γύρω από τη Βουλή συνωστίζονται τα πλήθη των πεινώντων και διψώντων δικαιοσύνη.
Θητεύουμε με την Ανοιχτή Πόλη στους δημοτικούς θεσμούς και τις γειτονιές της Αθήνας, με τα προβλήματα που μόλις έθεσα μέσα και δίπλα μας και αντιδρούμε χτίζοντας δίκτυα επικοινωνίας, αντίστασης και αλληλεγγύης, που αποτελούν αναχώματα στις βίαιες ανατροπές, σημεία επαφής με το παρόν και αναφοράς στο μέλλον. Ανοιχτοί δημοτικοί και δημόσιοι χώροι τις κρύες μέρες, δουλειά στο δρόμο, νυχτερινά καταφύγια, ενοικιασμένα ξενοδοχεία – ξενώνες, επιδότηση ενοικίου, συσσίτια σε κάθε γειτονιά και στα σχολεία, κοινωνικά παντοπωλεία, κοινωνικά φαρμακεία και αγορές ειδών οικιακής χρήσης, δημοτικά ιατρεία, αυτές και άλλες είναι οι λέξεις κλειδιά δημοτικών προγραμμάτων έκτακτης ανάγκης, που απευθύνουμε στη δημοτική αρχή της Αθήνας, η οποία, όμως, βρίσκεται σε πλήρη αντιστοιχία με τις ανάγκες, καθώς επιλέγει αυτόκλητα ρόλο υπεράσπισης και εφαρμογής της μνημονιακής πολιτικής. Αντίθετα η αριστερά έχει βαθιά εγγεγραμμένη στην ιστορία της την αλληλεγγύη, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την ΠΕΕΑ (Πανελλήνια Επιτροπή Εθνικής Αλληλεγγύης), που έδρασε παράλληλα με το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ την περίοδο της Γερμανικής κατοχής. Βέβαια, τότε είχαμε πόλεμο, αλλά και σήμερα ο κοινωνικός πόλεμος έχει πάρει τέτοιες διαστάσεις που μας υποχρεώνει ν’ αναλάβουμε μαζικές πρωτοβουλίες απέναντι στη φτώχεια. Σ’ αυτό το δρόμο βαδίζουμε, γνωρίζοντας ότι δεν μπορούμε με τις μικρές μας δυνάμεις να υποκαταστήσουμε το δήμο και το κράτος, που πρέπει να χρηματοδοτήσουν μεγάλης έκτασης πολιτικές στήριξης του δικαιώματος όλων στη στέγη και την τροφή. Το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, που υπάρχει και στις 26 χώρες της Ε.Ε. αλλά όχι στην Ελλάδα, γίνεται επίκαιρο και προσλαμβάνει τη μορφή : εγγύηση στέγης και τροφής για όλους.
Όσον αφορά τα κοινωνικά δίκτυα αλληλεγγύης από τα κάτω, η Ανοιχτή Πόλη οργανώνει ή συνδιοργανώνει χαριστικά παζάρια, ρούχων, βιβλίων, παιχνιδιών και τροφίμων, συλλογικές κουζίνες, ενισχυτική διδασκαλία, διδασκαλία γλωσσών και μουσικής, τράπεζα τροφίμων, στέκια αλληλεγγύης με προσφορά υπηρεσιών και συλλογική δράση ενάντια στις φοροεπιδρομές και τα χαράτσια.
Σ’ όλη την Ελλάδα δημιουργούνται δεκάδες ανάλογα παραδείγματα αλλά και μορφές μη κερδοσκοπικής κοινωνικής οικονομίας, που υποδεικνύουν τρόπους οργάνωσης της ζωής μέσα στην κρίση, αλλά και αύριο, όταν οι συντονισμένοι κοινωνικοί και πολιτικοί αγώνες θα οδηγήσουν στην κατάρρευση τις σημερινές εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές φτωχοποίησης και θα ξεκινήσει μια καινούργια μέρα για το λαό και τη χώρα μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου