Τετάρτη 29 Νοεμβρίου 2017

"Μπορούμε;" γράφει η Πέπη Ρηγοπούλου ("Εφημερίδα των Συντακτών", 29.11.2017)

.............................................................

Μπορούμε;


Σχολείο
Μπορεί να ξαναπούμε σήμερα ότι εκεί που χτίζεται ένα σχολείο γκρεμίζεται μια φυλακή; Μπορεί να βρει και πάλι το σχολείο έναν ρόλο σε αυτήν την κινούμενη άμμο που ανακατεύει ιδέες, πεποιθήσεις, πράξεις, χωρίς αρχή ούτε τέλος;
Εκτός κι αν πάρουμε κι εμείς, σαν παθητικοί μιμητές της κάθε μόδας, το νήμα της συζήτησης περί τέλους: τέλους του θεού, της φιλοσοφίας, της τέχνης, του δασκάλου, του μαθητή και ούτω καθεξής.
Μόδα εξαιρετικά βολική γιατί δίνει επιχειρήματα σε έναν λόγο κατεδαφιστικό, χωρίς ποιότητες, αρεστό στην κάθε λογής εξουσία, επιτρέποντάς της να νομοθετεί και να διαχειρίζεται ανεξέλεγκτα το τέλος αυτό, τέλος όχι γι' αυτήν αλλά για τους άλλους. Ενα τέλος για τη ζωή που ζούσαν κάποτε, για την εικόνα που είχαν για τον εαυτό τους, για τον άλλο, για την ίδια την ανθρώπινη οντότητα.
«Βοώ, αλλά τίποτα δεν απέδειξα σε κανέναν» έλεγε ο Μαγιακόβσκι τον περασμένο αιώνα. Και το έλεγε με όλο το κύρος που του έδινε το γεγονός ότι ήταν γνωστός με τη ζωή και την τέχνη του.
Σε μια συνδεδεμένη με τη νέα χρήση της μηχανής εποχή, που έτσι όπως τη βλέπουμε σήμερα σχηματοποιημένη έμοιαζε να είναι γεμάτη αμφισβήτηση για το παρελθόν και να έχει μια απόλυτη εμπιστοσύνη στο μέλλον.
Στην ταχύτητα, στην εν σειρά παραγωγή, στην επανάσταση που αυτή υποτίθεται εγγυόταν.
Μια αντίστοιχη εποχή μοιάζει να περνάμε και πάλι σήμερα. Με την ελπίδα η γνώση από τα τραύματα που έχουμε συσσωρεύσει από το παρελθόν να μας έχει κάνει να καταλάβουμε ότι δεν υπάρχει μόνο ένας δρόμος για τον άνθρωπο, κανένας μονόδρομος δεν προϋποθέτει ούτε εγγυάται την ευτυχία του.
Σήμερα ωστόσο ο ποιητής δύσκολα διακρίνεται στην πληθώρα της «ποίησης» που παράγεται και καταναλώνεται την ίδια στιγμή διαμεσολαβημένη επικοινωνιακά.
Πιο δύσκολη ακόμα από του ποιητή είναι η ύπαρξη του δασκάλου/ποιητή/δημιουργού.
Το σχολείο, μέσα στην επέλαση των άλλων μέσων, έχει καταντήσει μια κουκκίδα από την οποία συνεχώς αφαιρούνται ποιότητες για να προστεθούν βάρη και, υποτίθεται, ποσότητες.
Κάθε μεταρρύθμιση που ταλαιπώρησε από δεκαετίες τη χώρα μας συσσώρευσε ανερμάτιστες αλλαγές εις βάρος του στοιχειώδους: των ανθρώπων, της γλώσσας, της μνήμης. Εις βάρος μιας ομορφιάς που να μην είναι πανομοιότυπη, αμήχανη καταφυγή στα γκράφιτι. Εις βάρος κάθε διερώτησης, κάθε σιωπής, κάθε παύσης.
Σε όλο τον κόσμο και στη χώρα μας απλώνεται μια πολύμορφη βία, στον λόγο, στις σχέσεις, στη συμπεριφορά, στη λεηλασία ψυχών και πηγών, που όλο και συχνότερα οδηγεί στην παραβατικότητα.
Χωρίς ένα ζωντανό, δημιουργικό σχολείο, κάθε αντίσταση θα είναι μάταιη.

Δεν υπάρχουν σχόλια: