Οι συνέπειες του σχεδίου Μάρσαλ ("Τρίτη ματιά" στην "Εφημερίδα των Συντακτών" (3/4/2013)

..........................................................

Οι συνέπειες του σχεδίου Μάρσαλ

Τρίτη ματιά στην "Εφημερίδα των Συντακτών" (3/4/2013)

Της Πέπης Ρηγοπούλου

Το τρένο είναι συνδεδεμένο με την παιδική μου ηλικία. Επειδή είχαμε εισιτήριο δωρεάν λόγω του ότι η μητέρα μου ήταν υπάλληλος στους σιδηροδρόμους, στους ΣΕΚ. Θυμάμαι με νοσταλγία τον οδοντωτό των Καλαβρύτων και με αναδρομική βουλιμία το Λιανοκλάδι με τα σουβλάκια του που μύριζαν από μακριά. Το τρένο δεν είναι ωστόσο συνδεδεμένο μόνο με τα δικά μου παιδικά χρόνια. Αλλά και όλων των άλλων τέως παιδιών, λίγο πριν από το φτου ξελευτερία που έζησαν με τις συνέπειες του σχεδίου Μάρσαλ. Του σχεδίου αυτού που ανιστόρητα χείλη επαναφέρουν σήμερα ως παράδειγμα για μια εναλλακτική πορεία εξόδου από την κρίση.

Του σχεδίου που, όπως με αδιάσειστα στοιχεία μού απέδειξε η Κωνσταντίνα, παλιά μου φοιτήτρια με πάθος για την αλήθεια των τρένων και για την αλήθεια γενικώς, απαγόρευε να αναπτυχθεί το σιδηροδρομικό μας δίκτυο, προς όφελος των –εισαγόμενων εννοείται- αυτοκινήτων, που όχι μόνο κατέκλυσαν τη χώρα μας, αλλά και έγιναν τα κατ’ εξοχήν σύμβολα της καταναλωτικής ευμάρειας του homo aftokinitus. Του σχεδίου των ευγενών χορηγών της ελευθερίας μας για μια διάσωση που εμφανιζόταν ως απολύτως απελευθερωτική, αλλά που είχε μια γεύση τρικυμίας στα χείλη.

Μέσα στην τρικυμία της μετεμφυλιακής Ελλάδας οι ξένοι ναυαγοσώστες μας και ο εθνάρχης Καραμανλής ο Α’ χάραξαν δρόμους και ξερίζωσαν ράγιες υποθηκεύοντας μέσα στην εξαρτησιακή ευωχία των χρόνων εκείνων το μέλλον των ελληνικών σιδηροδρόμων αλλά και το μέλλον μας γενικότερα στο όνομα της κατανάλωσης όλο και περισσότερων αυτοκινήτων από τις αγορές του κόσμου. Κράισλερ και Κάντιλακ ή Μπέντλεϊ για τους ήδη πλούσιους και τους χθεσινούς μαυραγορίτες, Σεβρολέτ για τους νεόπλουτους, Μερσεντές για τους μετανάστες που γύριζαν με ένα πνευμόνι από τη Γερμανία. Με μια γεύση τετράτροχου κοσμοπολιτισμού που δεν φάνταζε καταθλιπτικός και αγοραίος, όπως τα μαγαζιά με τα τσιμπλιασμένα φώτα της εθνικής, αλλά ως κάτι -αν μη τι άλλο- το εκσυγχρονισμένο.

Από εκσυγχρονισμού εις εκσυγχρονισμόν η ζωή μας. Δεν είναι να μιλήσουμε τώρα κρίνοντας τους τεθνεώτας. Αυτοί κρίνονται στα διάφορα συνέδρια αλήστου μνήμης μέσα από ένα γενικό συγχωροχάρτι για να αρχίσει και πάλι να κάνει τον επόμενο κύκλο της έστω και με δάνεια γράσα η μηχανή της μνήμης, η μηχανή της πολιτικής ζωής. Για τους επιγόνους πρέπει να βρούμε έναν λόγο να πούμε. Οχι τους επιγόνους εκείνου, του Κωνσταντίνου Καραμανλή θείου, αλλά τους δικούς μας που βρίσκονται και σήμερα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Και βλέποντας και πάλι τα τρένα να περνούν σε άλλα χέρια, ισχυρά και αξονικά, διερωτώμαι για το τι είναι δίκαιο και τι όχι, τι σημαίνει ανάπτυξη για τους λίγους και εξάρτηση για τους πολλούς, τι είναι δημόσιο και τι κράτος για τους εξουσιαστές και τι για τους εξουσιαζόμενους.

03/04/2013