...................................................
Ισοκράτημα ενός μεσήλικα
Του Νικου Γ. Ξυδακη
Ακίνητος, προσηλωμένος παρακολούθησα προχθές βράδυ στην ΕΤ1 τον συνθέτη Γιώργο Κουμεντάκη στο «Παρασκήνιο» του σκηνοθέτη Κυριάκου Αγγελάκου. Με κράτησε ο λόγος του, μεστός, ζυγισμένος, βαρύς, απλός, χωρίς ίχνος κουλτουριάρικου στόμφου, χωρίς ναρκισσευόμενα κομπιάσματα. Με κράτησαν οι μουσικές του, παλλόμενες από λυρισμό και παιχνίδισμα, οικείες και ταυτόχρονα μοντέρνες, όσο οικείο και απολύτως μοντέρνο ήταν το τοπίο της Τήνου, συμπρωταγωνιστής σε αυτήν την ταινία πορτρέτο: διαδρομές στην κυκλαδική διαύγεια, το χειμωνιάτικο φως έλουζε βραχόκηπους, λευκά σοκάκια, ξερολιθιές, εκκλησιές, και τα παρέδιδε εξαϋλωμένα, περικαλλή, κι όμως στα μέτρα του ανθρώπου.
Αυτό το μέτρο μετέδιδε ο μεσήλιξ Κουμεντάκης, παιδί θαύμα της ελληνικής σύγχρονης μουσικής, επίγονος του Λίγκετι και του Ξενάκη, συναυτουργός των ολυμπιακών τελετών του 2004. Μετέδιδε το μέτρο ανάμεσα σε σοφία, ταπείνωση, αυτοπεποίθηση και φιλαλληλία. Και κατασκεύαζε στέρεες, λιτές γέφυρες, ανάμεσα κέντρο - περιφέρεια, τοπικό - οικουμενικό, παράδοση - συγχρονία, υψηλό - καθημερινό: Από το νησί προσευχόμαστε για την Αθήνα, είπε σε μια στιγμή, και εννοούσε την πονεμένη Αθήνα, της ανεργίας και της απόγνωσης. Και μέσα στην ερειπωμένη εκκλησιά εξήγησε ήρεμα πώς αντλεί από την παράδοση του θείου ισοκρατήματος και του σμυρνέικου μινόρε της Μαρίκας Παπαγκίκα για έργα του σύγχρονα, προς διεθνή ακροατήρια. Οι τελετές του 2004 ήταν ένα βεγγαλικό, λέει: Ωραιοποιήσαμε το ψέμα, η Ελλάδα από μέσα ήταν σάπια… Ο πρωταγωνιστής κρίνει τη χώρα και τον εαυτό του σκληρά, αλλά λυτρωτικά· πατάει εδώ, τώρα, βρίσκεται «σε διαρκή επαφή με τον πανελλήνιο πόνο», κοιτάει μέσα και μπροστά: «Δεν είναι πια κανείς παρατηρητής, κανείς ανέγγιχτος. Κάποιοι άνθρωποι αντέχουν και συμβάλλουν στη δημιουργία ενός νέου κόσμου… Διαμορφώνεται μια νέα ηθική…» (Καθημερινή, 15 Ιαν.)
Καθώς έσβηνε η μουσική του φιλμ, σκέφτηκα ότι ο πενηντάρης δημιουργός, από τις υπώρειες της Μέσα Ελλάδας, όριζε ένα ραντεβού για τους συνομηλίκους του: «να αντιμετωπίσουμε πάλι ως έθνος τους εαυτούς μας».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου