"Τσάι με τους εγκλωβισμένους" του Γιάννη Παπαδόπουλου (ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: στα "ΝΕΑ", Πέμπτη 01 Δεκεμβρίου 2011)

......................................................

Γιάννης Παπαδόπουλος

Τσάι με τους εγκλωβισμένους

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: στα "ΝΕΑ", Πέμπτη 01 Δεκεμβρίου 2011

Το σέρβιραν από έναν τσίγκινο βραστήρα με δυο γεμάτες κουταλιές ζάχαρη. Η γλύκα του τσαγιού όμως δεν έσπαγε την πίκρα στα βλέμματα. Ήταν τόσοι πολλοί σε τόσο μικρό χώρο. Λες και είχαν μαζευτεί για να ρουφήξουν όλο το οξυγόνο από το δωμάτιο. Ήταν σα να ΄χα μπει σε μια ντουλάπα με κουρελιασμένες ελπίδες. Μόνο που δεκαπέντε πρόσωπα ολόγυρά μου αποκαλούσαν αυτό το μπουντρούμι σπίτι τους.

Ήταν από το Αφγανιστάν. Κάποιοι είχαν περάσει από τα σύνορα στον Έβρο. Άλλους τους είχε ξεβράσει η θάλασσα σε Μυτιλήνη ή Κω. Όλοι είχαν καταλήξει σε αυτή την πολυκατοικία στο κέντρο της Αθήνας. Σε μια παλιά βιοτεχνία με ορόφους που είχαν χωριστεί σε δωμάτια με χαρτόνια και κοντραπλακέ. Νοίκι 250 ευρώ για να γείρουν στο νοτισμένο πάτωμα δέκα κορμιά.

Καθώς γέμιζαν ξανά το ποτήρι μου με τσάι από τον τσαλακωμένο βραστήρα -πιθανόν να τον είχαν ανασύρει από κάποιον κάδο- έψαχναν για εξηγήσεις.

-Γιατί το ελληνικό κράτος δεν μας θέλει;

-Γιατί έχετε περάσει τα σύνορα παράνομα. Γιατί λόγω κρίσης δεν υπάρχουν δουλειές για όλους. Γιατί δεν υπάρχουν υποδομές για να σας υποδεχτούν.

-Γιατί δεν μας αφήνουν να πάμε στην Ιταλία ή τη Γερμανία;

  

-Γιατί δεν το επιτρέπουν οι νόμοι. Χωρίς βίζα δεν μπορείς να πας. Και αν περάσεις από Ηγουμενίτσα ή Πάτρα και σε πιάσουν στην Ιταλία ή αλλού, θα σε στείλουν και πάλι στην Ελλάδα (όπως προβλέπει η συνθήκη του Δουβλίνου ΙΙ) γιατί αυτή ήταν η πρώτη χώρα εισόδου σου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

-Μα μας πιάνει η αστυνομία και μας δίνει ένα χαρτί με έναν ή τρεις μήνες διορία…

-Είναι διορία για να φύγετε από τη χώρα. Αν κινδυνεύετε στην πατρίδα σας και μπορείτε να το αποδείξετε τότε πρέπει να ζητήσετε πολιτικό άσυλο. Αλλά είναι απαιτητική διαδικασία, χρονοβόρα και με μεγάλη γραφειοκρατία. Δεν είναι σίγουρο ότι θα τα καταφέρετε.

-Τότε γιατί μας αφήνουν τόσο εύκολα να περνάμε τα σύνορα;

-Γιατί το σύστημα ελέγχου στα σύνορα δεν είναι καλό. Γιατί η Τουρκία δεν σας θέλει στα εδάφη της και έτσι σας αφήνει από εκεί ακόμη πιο εύκολα να περάσετε.

-Και ποια είναι η λύση;

-Δυστυχώς είστε εδώ εγκλωβισμένοι. Να προχωρήσετε αλλού στην Ευρώπη δύσκολο. Να αποκτήσετε ιδιότητα πρόσφυγα εδώ ακόμη πιο δύσκολο. Να επιστρέψετε πίσω ίσως είναι μια λύση. Το πρόγραμμα εθελοντικού επαναπατρισμού του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης -εφόσον ισχύει ακόμη- σας δίνει τη δυνατότητα να επιστρέψετε. Πληρώνουν το αεροπορικό εισιτήριο και σας δίνουν λίγες εκατοντάδες ευρώ για το νέο ξεκίνημα.

-Μα εγώ πλήρωσα 5.000 δολάρια για να φτάσω εδώ.

-Τα πλήρωσες. Αλλά κανείς δεν μπορεί να σου τα επιστρέψει. Περίμενες κάτι άλλο. Επένδυσες σε ένα όνειρο. Χωρίς χαρτιά, ξένος μεταξύ ξένων δεν κάνεις εύκολα παζάρια. Δεν έχει να κάνει με τη δικαιοσύνη. Αλλά με την πραγματικότητα. Και εσύ είσαι τώρα εγκλωβισμένος σε αυτή.

Άκουγαν κάθε μου λέξη με προσοχή. Κανείς πριν δεν τους είχε πει πώς έχουν τα πράγματα. Κανείς δεν τους είχε εξηγήσει. Ένας ρώτησε πού πέφτει η πρεσβεία των ΗΠΑ για να ζητήσει άσυλο. Ήταν, είπε, μεταφραστής των αμερικανών στη Κανταχάρ. Άλλος μου έδωσε ένα χαρτί να διαβάσω. Νόμιζε ότι ήταν κόκκινη κάρτα της αίτησης ασύλου. Ήταν όμως απόφαση απόρριψης της αίτησής του. Δεν είχαν στριμώξει απλά στο ανήλιαγο δωμάτιο τα σώματά τους. Ήταν η άγνοια στην οποία είχαν παγιδέψει τις ελπίδες τους. Δυο φορές φυλακισμένοι. Πριν φύγω παραμέρισε η συρόμενη πόρτα της τουαλέτας. Μια μικρόσωμη φιγούρα τρύπωσε στο δωμάτιο, γονάτισε στο χαλί, άρχισε να προσεύχεται στην κατεύθυνση που -μάλλον- θα βρίσκεται η Μέκκα. Ήταν ένα παιδί, 12 ετών.