"Η ελληνική Μακεδονία είναι ελληνική!» του Βένιου Αγγελόπουλου («Εφημερίδα των Συντακτών», 15/6/2018)

..............................................................

 

«Η ελληνική Μακεδονία είναι ελληνική!»

του Βένιου Αγγελόπουλου

(«Εφημερίδα των Συντακτών», 15/6/2018)

   Δεν έχω διαβάσει τη συμφωνία και δεν ξέρω αν θα εφαρμοστεί. Δεν ξέρω αν οι εθνικιστές των δύο χωρών θα πάρουν τελικά το πάνω χέρι. Αν η Ιστορία διδάσκει κάτι, είναι ότι όταν τα εσωτερικά προβλήματα μιας χώρας διογκώνονται, τότε οι εθνικιστικές κραυγές πολλαπλασιάζονται (μιλάνε για του έθνους, ξανά, την τιμή). Πάντως η εμμονή στο όνομα είναι ηλίθια, αποχαυνωτική, μεταφυσική (και λίγα λέω) και σε τελευταία ανάλυση αντεθνική. Κανένας πόλεμος, καμία διαμάχη μεταξύ κρατών δεν έγινε για λόγους ονομασίας, αλλά για λόγους συμφερόντων (εδαφικούς, ζωτικού χώρου, οικονομικούς, ηγεμονίας κτλ.). Ανυπόστατος ο μύθος περί αλλαγής ονομασίας της Μεγάλης Βρετανίας για να μη συγχέεται με τη γαλλική Βρετάνη. Και εκτός από το Λουξεμβούργο ή τη Μογγολία με αντίστοιχες επαρχίες στα γειτονικά κράτη, υπάρχει και η Romania, από την οποία ουδέποτε ζήτησαν οι γνήσιοι απόγονοι της Ρώμης (Roma) Ιταλοί να μετονομαστεί σε Δακία. Αλυτρωτισμός σημαίνει διεκδίκηση κυριαρχίας. Με το πρόσχημα ότι είτε εδάφη είτε κάτοικοι είναι «δικά μας» - βλέπε ελληνική Μεγάλη Ιδέα ή γερμανική διεκδίκηση των Σουδητών της Τσεχοσλοβακίας. Δεν έχει σχέση με το όνομα. Αν το όνομα μπορεί να θεωρηθεί πρόσχημα, η εχθρότητα μπορεί να εκφραστεί και να κλιμακωθεί χωρίς κανένα πρόσχημα, ή με πρόσχημα προκάτ. Για παράδειγμα, η μη έκδοση 8 «πραξικοπηματιών» ή ο πετροβολισμός Ισραηλινών στρατιωτών που αναγκάζονται να αμυνθούν. Ή ακόμη η επιβολή πραξικοπήματος στις 21 Απριλίου 1967 επειδή τάχα είχαν συγκεντρωθεί στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα δεκάδες χιλιάδες ένοπλοι κομμουνιστοσυμμορίτες. Και άλλα πολλά. Η καλύτερη αντιμετώπιση του αλυτρωτισμού είναι ο σεβασμός στα δικαιώματα και την πολιτιστική κληρονομιά των μειονοτήτων. Μήπως είναι τυχαίο ότι δεν υπάρχει πρόβλημα αλυτρωτισμού με τους Αρβανίτες, που έχουν δώσει μέχρι και πρωθυπουργούς; Βέβαια, το να επικαλούνται αλυτρωτικούς κινδύνους (και βάλε) διάφοροι εθνικιστές και δεσποτάδες είναι αναμενόμενο. Αλλά το να τους επικαλείται το ΚΚΕ είναι ψηφοθηρική υποκρισία: το κόμμα αυτό είναι εναντίον της ενίσχυσης του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτός είναι ο λόγος που αντιτίθεται στη συμφωνία – ας μην ξεχνάμε πως ήταν η μόνη σημαντική πολιτική δύναμη που δεν είχε συμμετάσχει στα συλλαλητήρια του 1992. Μπορεί βέβαια οι λόγοι της επιμονής των Δυτικών για συμφωνία να είναι γεωπολιτικοί. Όμως και η χώρα μας έχει γεωπολιτικά συμφέροντα στη γειτονιά μας  (έτσι κι αλλιώς, αν γίνει τρίτος παγκόσμιος πόλεμος ποιος ζει, ποιος πεθαίνει). Μας συμφέρει ένας μικρός καλός γείτονας, οικονομικά συνδεδεμένος μαζί μας, παρά ένας εχθρός που θα αναζητήσει συμμαχία με την Τουρκία, ένασταθεροποιημένο μικρό κράτος παρά μια περιοχή διαμελισμένη μεταξύ μεγάλης Αλβανίας και μεγάλης Βουλγαρίας. Τέλος, ας μη γελιόμαστε. Αν οι αντιπολιτευόμενες πολιτικές δυνάμεις, που έφεραν τη χώρα στα σημερινά χάλια ξαναγίνουν κυβέρνηση, τότε θα ακολουθήσουν επίσης την εξωτερική (και βεβαίως την οικονομική) πολιτική που θα της επιβάλουν οι προστάτες, όπως έκαναν πάντα. Και οι μεγαλοστομίες του τύπου «το όνομα είναι η ψυχή μας» θα πάνε περίπατο.

   Διότι μπορεί οι άνθρωποι να χρειαζόμαστε σύμβολα. Αλλά όταν το σύμβολο υποκαθιστά το συμβολιζόμενο, την έχουμε πατήσει. Μεγαλοπρεπώς.