Σάββατο 21 Ιουλίου 2012

"Το αέναο δημοψήφισμα" του Κωστή Παπαγιώργη ("Αθηνόραμα" τ. 636, 19-25/7/2012)

...........................................................








Το  αέναο δημοψήφισμα


του Κωστή Παπαγιώργη

   Η παλιά σκέψη του Ρενάν, ο οποίος υποστήριζε ότι "το έθνος είναι ένα καθημερινό δημοψήφισμα", δεν ταιριάζει απλώς γάντι στη δική μας περίπτωση - έστω κι αν πρέπει να βάλουμε στη θέση του έθνους το κράτος - αλλά υποθάλπει και όλων των ειδών τις καχυποψίες. Πράγματι, το κοινωνικό σώμα έχει ανάγκη από καθαρό αέρα συνοχής, πρέπει να τινάζει και να αερίζει τα σεντόνια του, να υγιαίνει μέσα από μιαν εμπειρία συνόλου και αναμορφούμενης ολότητας όπου οι μνησικακίες αναστέλλονται και οι αδικίες λησμονούνται για λίγο, επειδή τις πέιθουν ν' αγοράσουν μέλλον.
   Ενώ λοιπόν μιλούμε διαρκώς για πολιτικά δικαιώματα, για μηχανισμούς ισχύος που εκπηγάζουν από την ατομική ψήφο, για πράγματα, δηλαδή, που μεταμορφώνουν τον πολίτη σε κήνσορα, περιέργως πώς έχουμε καλλιεργήσει εν αγνοία μας την ιδέα μιας απολιτικοποιημένης κοινωνίας η οποία ψηφίζει απλώς για να εκδικηθεί και προτιμά το σημειωτόν από καθε άλλη κίνηση. Άραγε ισχύει η εκδοχή μιας δημοκρατίας σε "αναπηρική καρέκλα" και μιας κοινωνίας "εκτάκτου ανάγκης"; Εφόσον η κρίση έπληξε κατάστηθα τη χώρα και ανάγκασε τα δύο κόμματα να μετατραπούν σε τρία και δεκατρία, γίνεται το παν για να καλυφθεί η δημόσια σκηνή από δημοκρατική ομίχλη όπου παραδόξως μόνο ο αντίπαλος φαίνεται καθαρά.
   Γεγονός είναι ότι ο νεοέλληνας ρίχνει μπόι όταν βρίσκεται στην αντιπολίτευση, ενώ όταν του δοθεί το χρίσμα της πλειοψηφίας χάνει τ' αυγά και τα καλάθια, αναγκάζεται να παίζει ένα παιχνίδι που δεν το γνωρίζει, γι' αυτό αργά ή γρήγορα παραδέχεται την ήττα του. Διόλου παράδοξο το γεγονός ότι σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης κάθε πολίτης τείνει να είναι από μόνος του Κόμμα (και ενίοτε κώμα...). Μάλιστα, αν μελετήσουμε λιγάκι τα επιχειρήματά του, διαπιστώνουμε με παλμό καρδίας ότι αυτό που τον τροφοδοτεί αενάως δεν είναι η ισχύς του επιχειρήματός του αλλά το εγκληματικό σφάλμα του αντιπάλου. Ο άλλος ως αντίπαλος είναι η μπαταρία του θυμού, της καταδίκης και της μόνιμης εναντίωσης.
   Χωρίς καμία υπερβολή, ο νεοέλληνας δεν ξέρει τι να κάνει ώστε να διατηρήσει ό,τι απέμεινε από τον εαυτό του και από το ομολογημένο του φιλότιμο. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι, αν η κοινωνική αλληλεγγύη ενταθεί και βρει σωστούς αντιπροσώπους, πιθανότατα θα έχουμε εξάρσεις συνοχής. Με τη διαφορά βέβαια ότι άλλο η κομματική συνοχή που εξασφαλίζεται από την κατηγορητική ρητορική της αντιπολίτευσης) και άλλο η κοινωνική συνοχή που αναγνωρίζει πρόσωπα και όχι κομματικές ιδιότητες. Το πέρασμα από το Κόμμα στο κοινωνικό σώμα είανι δύσκολο επειδή ακριβώς απαιτεί (και) ηθικά κριτήρια, που εν ανάγκη περιφρονούν την πολτική ένταξη.
   Το αέναο δημοψήφισμα αφορά την ιστορία του εκάστοτε προσώπου όχι τον αριθμό ταυτότητας. Τη σχέση με τον εαυτό του, που δεν διαχωρίζεται από τη σχέση με τους άλλους, την αντιμετώπιση του κοινωνικού κινδύνου - έστω κι αν η χώρα μας μοιάζει και θα μοιάζει για πολύ ακόμα δεμε΄νη στη ράχη της αρκούδας.
 

Δεν υπάρχουν σχόλια: