Αύγουστος Στρίντμπεργκ (1849 - 1912) : Από την "Δεσποινίδα Τζούλια" και βίντεο από την πιο πρόσφατη κινηματογραφική της μεταφορά (Σκηνοθεσία: Mike Figgis, 1993)

............................................................

Αύγουστος Στρίντμπεργκ 

(1849 - 1912)

"Οι ψυχές μου (ήρωες) είναι συμπυκνώσεις  παρελθόντων και παρόντων πολιτισμικών φάσεων, αποσπάσματα βιβλίων και εφημερίδων, μέλη ανθρώπων, κομμάτια από γιορτινά ρούχα που κουρελιάστηκαν, ακριβώς όπως η ψυχή είναι ένα κομμάτι φτιαγμένο από μπαλώματα"*

"Η απέχθειά μου για το άλλο φύλο είναι η άλλη όψη της έντρομης έλξης μου για αυτό"*

Από την "Δεσποινίδα Τζούλια"**

...Δις ΤΖΟΥΛΙΑ:... Έλα μαζί μου. Δεν μπορώ να ταξιδέψω τέτοια μέρα μόνη μου. Για σκέψου μόνο - την ημέρα του Αη - Γιαννιού, σ' ένα πνιγηρό τραίνο, να στριμώχνεσαι μ' ένα σωρό κόσμο που σε τρώει με τα μάτια του και να περιμένεις ώρες ολόκληρες σε σταθμούς ενώ θέλεις να φύγεις, να φύγεις... Οχι δεν μπορώ! δεν μπορώ... Κι ύστερα - οι αναμνήσεις - οι αναμνήσεις τ' Αη Γιαννιού στα παιδικά μου χρόνια με την εκκλησία στολισμένη με κλαριά σημύδας και κουφοξυλιάς, το μεσημεριανό τραπέζι στρωμένο για φίλους και συγγενείς και το απόγεμα στο πάρκο, μουσική, χορός, παιχνίδια, Ω... όσο μακρυά κι αν φεύγεις, σ' ακολουθ΄νε οι αναμνήσεις, τρυπώνουν από παντού και μαζί η θλίψη, η μεταμέλεια!

ΓΙΑΝΝΗΣ: Θα 'ρθω μαζί σας - αλλά τώρα, στη στιγμή, πριν είναι πολύ αργά. Εμπρός πάμε.

Δις ΤΖΟΥΛΙΑ: Ετοιμάσου λοιπόν. (παίρνει το κλουβί).

ΓΙΑΝΝΗΣ: Κι όχι αποσκευές για να μην προδοθούμε.

Δις ΤΖΟΥΛΙΑ: Ναι, σωστά. Μόνον όσες μπορούμε να πάρουμε μαζί μας στο βαγόνι.

ΓΙΑΝΝΗΣ: (παίρνοντας το καπέλο του) Τι είναι αυτό; Τι διάβολο έχει εκεί μέσα;

Δις ΤΖΟΥΛΙΑ: Ο σπίνος μου είναι. Δεν θα 'θελα να τον αφήσω.

ΓΙΑΝΝΗΣ: Ω, για τ' όνομα του Θεού! Θα κουβαλάμε κι ένα κλουβί μαζί μας. Παράτα το.

Δις Τζούλια: Είναι το μόνο πράγμα που θέλω να πάρω μαζί μου. Είναι το μόνο ζωντανό πλάσμα που μ' αγαπά αφότου η Λιάνα με πρόδωσε. Γιάννη, μην είσαι τόσο σκληρός - άσε με να το πάρω μαζί μου.

Δις Τζούλια: Αφήστε το εδώ σας λέω και μη φωνάζετε τόσο θα σας ακούσει η Χριστίνα.

Δις ΤΖΟΥΛΙΑ: Όχι, δεν τ' αφήνω σε ξένα χέρια. Θα προτιμούσα να το σκοτώσω.

ΓΙΑΝΝΗΣ: Εντάξει. Δώστε το σε μένα να του στρίψω το λαιμό.

Δις ΤΖΟΥΛΙΑ: Να μην πονέσει μόνο. Σας παρακαλώ να μην το πονέσετε. Δεν θα το αντέξω.

ΓΙΑΝΝΗΣ: Εγώ το αντέχω. Δώστε το σε μένα.

Δις ΤΖΟΥΛΙΑ: (παίρνοντας το πουλί απ' το κλουβί, το φιλάει). Ω, μικρή, φτωχή ψυχούλα! Θα μου πεθάνεις τώρα για χάρη της κυράς σου;

ΓΙΑΝΝΗΣ: Να χαρείτε αφήστε τώρα τις σκηνές. Εδώ πρόκειται για το μέλλον σας, για τη ζωή σας. Ας βιαστούμε! (αρπάζει το πουλί απ' τα χέρια της, παίρνει το μαχαίρι του κρέατος, προχωρεί προς το ξύλο, που λιανίζουν τα κρέατα. Η Δις Τζούλια γυρίζει τις πλάτες). Θα 'πρεπε να είχατε μάθει να σφάζετε κοτόπουλα παρά να μου πυροβολείτε  στο βρόντο με το πιστόλι... (δίνει μία με το μαχαίρι) και τότε δε θα λιποθυμούσατε με μια σταγόνα αίμα. 

Δις ΤΖΟΥΛΙΑ: (κραυγάζοντας).    Σκότωσέ με! Σκότωσε και μένα! Εσύ που σφάζεις ένα αθώο πλασματάκι χωρίς να σε νοιάζει διόλου. Ω, σε μισώ, σε σιχαίνομαι. Αίμα μπήκε τώρα ανάμεσά μας. Κατάρα στην ώρα που σήκωσα τα μάτια μου απάνω σου! Κατάρα στην ώρα που μ' έπιασε στη μήτρα της η μάνα μου.

ΓΙΑΝΝΗΣ: Τι βγαίνει με τις κατάρες; Έλα πάμε!

Δις ΤΖΟΥΛΙΑ: (Σα να τραβιέται από το αίμα και προχωρεί προς το ξύλο όπου σφάχτηκε ο σπίνος της). Όχι δε φεύγω τώρα. Δε μπορώ! Πρέπει να ιδώ - Σσσ! Ένα αμάξι είναι έξω! (ακροάζεται ενώ τα μάτια της είναι στυλωμένα αδιάκοπα στο ξύλο και στο μαχαίρι το ματωμένο).  Νόμισες πως δεν μπορώ να δω αίμα; Νόμισες πως είμαι έτσι αδύναμη; Ω πώς θα το 'θελα να ιδώ το αίμα σου, τα μυαλά σου χυμένα πάνω σ' αυτό το ξύλο. Όλα τα ανδρικά σου μέλη να κολυμπα΄νε μέσα στο αίμα. Ω, θα μπορούσα να έπινα μέσα από το καύκαλό σου, πόσο θα χαιρόμουνα να τσαλαβουτήσω τα πόδια μου μέσα στα σπλάχνα σου και να φάω την καρδιά σου έτσι καθώς θα την ξεροτηγάνιζα. Θάρρεψες πως σ' αγαπώ γιατί η μήτρα μου τρελάθηκε και θέλησε το σπόρο σου. Και νομίζεις πως θα κρατήσω το έμβρυό σου μέσα στα σπλάχνα μου και θα το θρέψω με το αίμα μου - να το γεννήσω και  να πάρω τ' όνομά σου! Και ποιο είναι τ' όνομά σου; Σίγουρα δε θά 'χεις όνομα! Και να γίνω εγώ η Κυρία του Πορτιέρη ή η Κυρία του Σκουπιδιάρη! Σκύλε εσύ, με το λουρί μου γύρω στο λαιμό σου, εσύ λακέ, που έχεις τα οικόσημά μου στα μανικέτια σου. Εγώ να σε μοιραστώ με τη μαγείρισά μου, να γίνω αντίζηλος της δούλας μου! Ωχ! Νόμισες πως είμαι μια δειλή και θα 'θελα να το σκάσω μαζί σου. Όχι, τώρα θα σταθώ εδώ κι ας χαλάσει όλος ο κόσμος!... Θα γυρίσει ο πατέρας μου - θα βρει το συρτάρι του σπασμένο - και τα λεφτά του παρμένα! Θα χτυπήσει το κουδούνι - αυτό εκεί πάνω - δυο φορές για το λακέ του - ύστερα θα ειδοποιήσει την αστυνομία και γω θα του τα πω όλα. Όλα! Ω, να τέλειωναν έτσι όλα αυτά! Αν μπορούν ποτέ να τελειώσουν! Ναι, θα του 'ρθει αποπληξία και θα πεθάνει. Έτσι θα τέλειωναν όλα και θα 'ρχότανε η γαλήνη, η γαλήνη - η αιώνια ανάπαυση! Και τα οικόσημα θα σπάσουν πάνω στο φέρετρο οι τίτλοι θα εξαλειφθούν και ο γόνος του δούλου θα ριχτεί μέσα σ' ένα ορφανοτροφείο για να δρέψει τις δάφνες του νεροχύτη και να τελειώσει στη φυλακή!

ΓΙΑΝΝΗΣ: Έτσι μπράβο, Δεσποινίς Τζούλια! Να, που μιλά τώρα το βασιλικό σου αίμα! Έτσι χώσε ξανά το μυλωνά μέσα  στους σάκκους του!...  

*: από το βιβλίο "Ο Στρίντμπεργκ και η σύγχρονη δραματουργία" (Συμπόσιο στους Δελφούς 1988, εκδόσεις Βιβλιοπωλείου της Εστίας)

** : στην κλασική μετάφραση του Πέλου Κατσέλη ("Δωδώνη", 1977)  

 

.......................................................