..........................................................
Θα φτύσω στα έργα σας!...
έγραψε ο φίλος στο fb Kostas Svolis (facebook, 29/5/2018)
Θα φτύσω στα έργα σας!...
Η
σύγχρονη τέχνη εμπνέεται πάρα πολλές φορές από το εργατικό κίνημα και
τα υπόλοιπα κοινωνικά κινήματα. Όλα αυτά τα χρόνια που εργάζομαι στο
ΕΜΣΤ έχω δει πάρα πολλά έργα,
διαφορετικών εκφραστικών μέσων (από την ζωγραφική και την φωτογραφία ως
την video art και τις εγκαταστάσεις) με αναφορές σε αγώνες και κινήματα,
στην κρατική καταστολή και την εργοδοτική τρομοκρατία.
Τι γίνεται όμως, όταν οι χώροι που στεγάζουν την τέχνη έρχονται μπροστά στην αντίφαση το ενώ φιλοξενούν όλα αυτά τα ριζοσπαστικά έργα τέχνης, ταυτόχρονα λειτουργούν σαν εργοδότες που ξεχνούν τις ριζοσπαστικές - κινηματικές αναφορές - περιεχόμενα των έργων τέχνης και συμπεριφέρονται ως αυτό που είναι; δηλαδή ως εργοδότες;
Τι γίνεται όταν οι άνθρωποι της τέχνης – από όποιο μετερίζι και αν ασχολούνται μαζί της - έρχονται αντιμέτωποι με τους ίδιους του αγώνες και τα κινήματα, με τα δικαιώματα που αυτά υπερασπίζονται - όπως αυτό της απεργίας; Δείχνουν την ίδια ευαισθησία και τον ίδιο προβληματισμό με αυτό που τους δημιουργούν τα περιεχόμενα των έργων τέχνης; ή τότε αναδιπλώνονται μέσα στην “ιερότητα” όχι του περιεχομένου της τέχνης αλλά της μορφής της και προπαντός της ταμπέλας της ως Τέχνη;
Ακόμα ακόμα τι γίνεται όταν αυτά τα ίδια τα κινήματα, οι αγώνες και τα διακαιώματα που εμπνέουν την Σύγχρονη Τέχνης γλιστρούν από τον καμβά ή την οθόνη προβολής και εμφανίζονται στο πεδίο της πραγματικής ζωής; και μάλιστα τι γίνεται όταν ως ζώσες πραγματικότητες έρχονται σε αντιπαράθεση όχι με έναν αφηρημένο “εχθρό” πχ το κεφάλαιο ή το κράτος αλλά με τους φορείς που υπηρετούν την τέχνη που όμως είναι και συνάμα εργοδότες;
Τότε επειδή δεν υπάρχει η εγκυρότητα της Τέχνης αλλά η “χυδαιότητα” του μεροκάματου, του ωραρίου, του επιδόματος, σαν μαγική εικόνα όλες αυτές οι πηγές έμπνευσης εξαφανίζονται, οι μουσαμάδες ασπρίζουν, οι βιντεοπροτζέκτορες σβήνουν, οι φωτογραφίες ξεθωριάζουν, οι λέξεις λυγίζουν κάτω από το βάρος τους.
Τότε όλα αυτά τα δικαιώματα, τα κινήματα και οι αγώνες ξαφνικά από πηγές έμπνευσής, από αναφορές και περιεχόμενα μετατρέπονται σε εκείνα τα δεινά και κάνεις δεν θέλει να μιλάει γι αυτά, να τα αναγνωρίζει, να τα υπερασπίζεται, να τα θεωρεί άξια και σημαντικά.
Τότε οι άνθρωποι της τέχνης - από όποιο μετερίζι και αν την υπηρετούν - αποστρέφοντας το κεφάλι τους κλείνουν τα μάτια τους και την υψηλή τους μύτη, μπροστά στην χυδαιότητα της καθημερινής ζωής. Οι σκλάβοι είναι ωραίοι για να μας εμπνέουν όχι για να είναι ελεύθεροι, οι επαναστάσεις είναι καλές όταν κάνουμε πρότζεκτ για αυτές όχι όταν γίνονται, το οδόφραγμα, ωωω τι χαριτωμένο ως φωτογραφία μα όχι να ορθώνεται μπροστά μας, η ταξική πάλη είναι καλή όταν την τσιτάρεις στα πλαίσια μια έρευνας ή μιας δημοσίευσης όχι όταν στέκεται απέναντι σου.
Τι γίνεται όμως, όταν οι χώροι που στεγάζουν την τέχνη έρχονται μπροστά στην αντίφαση το ενώ φιλοξενούν όλα αυτά τα ριζοσπαστικά έργα τέχνης, ταυτόχρονα λειτουργούν σαν εργοδότες που ξεχνούν τις ριζοσπαστικές - κινηματικές αναφορές - περιεχόμενα των έργων τέχνης και συμπεριφέρονται ως αυτό που είναι; δηλαδή ως εργοδότες;
Τι γίνεται όταν οι άνθρωποι της τέχνης – από όποιο μετερίζι και αν ασχολούνται μαζί της - έρχονται αντιμέτωποι με τους ίδιους του αγώνες και τα κινήματα, με τα δικαιώματα που αυτά υπερασπίζονται - όπως αυτό της απεργίας; Δείχνουν την ίδια ευαισθησία και τον ίδιο προβληματισμό με αυτό που τους δημιουργούν τα περιεχόμενα των έργων τέχνης; ή τότε αναδιπλώνονται μέσα στην “ιερότητα” όχι του περιεχομένου της τέχνης αλλά της μορφής της και προπαντός της ταμπέλας της ως Τέχνη;
Ακόμα ακόμα τι γίνεται όταν αυτά τα ίδια τα κινήματα, οι αγώνες και τα διακαιώματα που εμπνέουν την Σύγχρονη Τέχνης γλιστρούν από τον καμβά ή την οθόνη προβολής και εμφανίζονται στο πεδίο της πραγματικής ζωής; και μάλιστα τι γίνεται όταν ως ζώσες πραγματικότητες έρχονται σε αντιπαράθεση όχι με έναν αφηρημένο “εχθρό” πχ το κεφάλαιο ή το κράτος αλλά με τους φορείς που υπηρετούν την τέχνη που όμως είναι και συνάμα εργοδότες;
Τότε επειδή δεν υπάρχει η εγκυρότητα της Τέχνης αλλά η “χυδαιότητα” του μεροκάματου, του ωραρίου, του επιδόματος, σαν μαγική εικόνα όλες αυτές οι πηγές έμπνευσης εξαφανίζονται, οι μουσαμάδες ασπρίζουν, οι βιντεοπροτζέκτορες σβήνουν, οι φωτογραφίες ξεθωριάζουν, οι λέξεις λυγίζουν κάτω από το βάρος τους.
Τότε όλα αυτά τα δικαιώματα, τα κινήματα και οι αγώνες ξαφνικά από πηγές έμπνευσής, από αναφορές και περιεχόμενα μετατρέπονται σε εκείνα τα δεινά και κάνεις δεν θέλει να μιλάει γι αυτά, να τα αναγνωρίζει, να τα υπερασπίζεται, να τα θεωρεί άξια και σημαντικά.
Τότε οι άνθρωποι της τέχνης - από όποιο μετερίζι και αν την υπηρετούν - αποστρέφοντας το κεφάλι τους κλείνουν τα μάτια τους και την υψηλή τους μύτη, μπροστά στην χυδαιότητα της καθημερινής ζωής. Οι σκλάβοι είναι ωραίοι για να μας εμπνέουν όχι για να είναι ελεύθεροι, οι επαναστάσεις είναι καλές όταν κάνουμε πρότζεκτ για αυτές όχι όταν γίνονται, το οδόφραγμα, ωωω τι χαριτωμένο ως φωτογραφία μα όχι να ορθώνεται μπροστά μας, η ταξική πάλη είναι καλή όταν την τσιτάρεις στα πλαίσια μια έρευνας ή μιας δημοσίευσης όχι όταν στέκεται απέναντι σου.
Βήμα δεν έχει κάνει η Τέχνη από την εποχή των Παρνασσιστών και της Υψηλής Τέχνης.
Όχι ας μην γίνομαι άδικος, βήμα δεν έχει κάνει η Υψηλή Καταξιωμένη και Επικυρωμένη Τέχνη από τον λόγο των Ειδικών και των Επιστημόνων, η Περίκλειστη Τέχνη στα ευαγή ιδρύματα του κεφαλαίου και του κράτους.
Γιατί υπάρχει και η άλλη τέχνη, αυτή του δρόμου, αυτή που στέκεται δίπλα στους καταπιεσμένους και τους εξεγερμένους δίχως απλά να θέλει να τους μετατρέψει σε “πρώτη ύλη” αλλά που γεννιέται μέσα από τα σπλάχνα τους, που ποτίζεται από τις κοινές αγωνίες, που ριζώνει στις ίδιες ή παρόμοιες κοινωνικές συνθήκες ύπαρξης. Υπάρχει και η άλλη τέχνη που δεν σταματά να μουρμουρίζει καθώς κουβαλάει, καθαρίζει, ανεβαίνει στις σκαλωσιές, ιδρώνει, ξεφυσάει, πονάει η μέση της, κτυπάει υπερωρίες, πλένει πιάτα, σερβίρει, στέκεται στην ουρά του ΟΑΕΔ,
“Να φτύσω μου 'ρχεται
τους τόνους του στημένου μπρούτζου
να φτύσω μου 'ρχεται
το κάθε μάρμαρο- γαλίφη”
Σε μια από τις τελευταίες εκθέσεις που πραγματοποιήθηκαν στο ΕΜΣΤ υπήρχε ένα έργο του Δημήτρη Αληθεινού με τίτλο “ΘΑ ΦΤΥΣΩ ΣΤΑ ΕΡΓΑ ΣΑΣ”, που ακριβώς επειδή:
Α) Προέρχονταν από έναν καταξιωμένο καλλιτέχνη
Β) Εκτίθονταν σ' ένα φορέα όπως το ΕΜΣΤ
Γ) Ήταν ενταγμένο στο πλαίσιο μιας έκθεσης Σύγχρονης Τέχνης
το έργο στέκονταν εκεί σ' έναν τεράστιο τοίχο χωρίς κανένας να μπορεί να το θεωρήσει ύβρη.
Όχι μην εξαπατάστε, δεν έχει να κάνει με την ελευθερία του λόγου, έχει να κάνει με την Επικυρωμένη Τέχνη και την Ιερότητα της. Μονάχα ως Τέχνη αυτή η φράση θα μπορούσε να βρει την θέση της σ' αυτόν τον τεράστιο τοίχο. Δεν ξέρω αν τελικά ο καλλιτέχνης μέσα από αυτή την κρίση του υπονόμευσε την Ιερότητα της Υψηλής - Επικυρωμένης Τέχνης ή αν το Μουσείο ως φορέας της επικύρωσης του Υψηλού υπονόμευσε το ίδιο το περιεχόμενο του έργου.
Το ερώτημα όμως είναι άλλο: τι θα έκανε ο κόσμος της τέχνης - από όποιο μετερίζι και αν την υπηρετεί - αν κάποιος, όχι από τον κόσμο της τέχνης - από όποιο μετερίζι και αν την υπηρετεί - έριχνε μια ροχάλα στο συγκεκριμένο έργο;
Το πιο πιθανό θα ήταν να το πέρναγε για περφόρμανς....
Όχι ας μην γίνομαι άδικος, βήμα δεν έχει κάνει η Υψηλή Καταξιωμένη και Επικυρωμένη Τέχνη από τον λόγο των Ειδικών και των Επιστημόνων, η Περίκλειστη Τέχνη στα ευαγή ιδρύματα του κεφαλαίου και του κράτους.
Γιατί υπάρχει και η άλλη τέχνη, αυτή του δρόμου, αυτή που στέκεται δίπλα στους καταπιεσμένους και τους εξεγερμένους δίχως απλά να θέλει να τους μετατρέψει σε “πρώτη ύλη” αλλά που γεννιέται μέσα από τα σπλάχνα τους, που ποτίζεται από τις κοινές αγωνίες, που ριζώνει στις ίδιες ή παρόμοιες κοινωνικές συνθήκες ύπαρξης. Υπάρχει και η άλλη τέχνη που δεν σταματά να μουρμουρίζει καθώς κουβαλάει, καθαρίζει, ανεβαίνει στις σκαλωσιές, ιδρώνει, ξεφυσάει, πονάει η μέση της, κτυπάει υπερωρίες, πλένει πιάτα, σερβίρει, στέκεται στην ουρά του ΟΑΕΔ,
“Να φτύσω μου 'ρχεται
τους τόνους του στημένου μπρούτζου
να φτύσω μου 'ρχεται
το κάθε μάρμαρο- γαλίφη”
Σε μια από τις τελευταίες εκθέσεις που πραγματοποιήθηκαν στο ΕΜΣΤ υπήρχε ένα έργο του Δημήτρη Αληθεινού με τίτλο “ΘΑ ΦΤΥΣΩ ΣΤΑ ΕΡΓΑ ΣΑΣ”, που ακριβώς επειδή:
Α) Προέρχονταν από έναν καταξιωμένο καλλιτέχνη
Β) Εκτίθονταν σ' ένα φορέα όπως το ΕΜΣΤ
Γ) Ήταν ενταγμένο στο πλαίσιο μιας έκθεσης Σύγχρονης Τέχνης
το έργο στέκονταν εκεί σ' έναν τεράστιο τοίχο χωρίς κανένας να μπορεί να το θεωρήσει ύβρη.
Όχι μην εξαπατάστε, δεν έχει να κάνει με την ελευθερία του λόγου, έχει να κάνει με την Επικυρωμένη Τέχνη και την Ιερότητα της. Μονάχα ως Τέχνη αυτή η φράση θα μπορούσε να βρει την θέση της σ' αυτόν τον τεράστιο τοίχο. Δεν ξέρω αν τελικά ο καλλιτέχνης μέσα από αυτή την κρίση του υπονόμευσε την Ιερότητα της Υψηλής - Επικυρωμένης Τέχνης ή αν το Μουσείο ως φορέας της επικύρωσης του Υψηλού υπονόμευσε το ίδιο το περιεχόμενο του έργου.
Το ερώτημα όμως είναι άλλο: τι θα έκανε ο κόσμος της τέχνης - από όποιο μετερίζι και αν την υπηρετεί - αν κάποιος, όχι από τον κόσμο της τέχνης - από όποιο μετερίζι και αν την υπηρετεί - έριχνε μια ροχάλα στο συγκεκριμένο έργο;
Το πιο πιθανό θα ήταν να το πέρναγε για περφόρμανς....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου