Τρίτη 13 Ιουνίου 2017

"Αλμπίντο 0.39" έγραψε ο Αδάμ Αδαμόπουλος* ("Εφημερίδα των Συντακτών", 08.06.2017)

............................................................
 

Αλμπίντο 0.39


 
Οι πάγοι λιώνουν, τόσο στις βουνοκορφές όσο και στις 
αρκτικές περιοχές, αποκαλύπτοντας το υποκείμενο έδαφος
 
 
 
 
έγραψε ο Αδάμ Αδαμόπουλος*
 
Ο Γιόχαν Χάινριχ Λαμπέρτ γεννήθηκε το 1728 σε μια πόλη της Αλσατίας. Διακρίθηκε για την πολυμάθειά του και πρόσφερε πολλές πρωτότυπες ιδέες σε θέματα Φυσικής και Μαθηματικών. Το 1763, σε ηλικία μόλις 35 ετών, έγινε δεκτός στην Πρωσική Ακαδημία Επιστημών του Βερολίνου, όπου έγινε φίλος με τον μέγιστο μαθηματικό της εποχής Λεονάρδο Οϊλερ.
Τρία χρόνια νωρίτερα είχε ήδη δημοσιεύσει το βιβλίο του «Φωτομετρία», με τις μελέτες του στην Οπτική. Εκεί, μεταξύ άλλων, εισήγαγε τη φυσική έννοια του «αλμπίντο», ως το ποσοστό της ακτινοβολίας που ανακλά ένα σώμα σε σχέση με την ακτινοβολία που προσπίπτει σ' αυτό.
Με άλλα λόγια, το αλμπίντο είναι το μέτρο της ανακλαστικής ικανότητας ενός υλικού ή ενός σώματος. Ενα σκουρόχρωμο σώμα έχει αλμπίντο κοντά στο μηδέν (το κάρβουνο έχει 0.04), καθώς απορροφά σχεδόν το σύνολο της προσπίπτουσας ακτινοβολίας, ενώ αντίθετα ένα ανοιχτόχρωμο σώμα έχει αλμπίντο κοντά στη μονάδα (το φρέσκο χιόνι έχει 0.9).
Το μέγεθος αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία στις επιστήμες του περιβάλλοντος, καθώς μας δίνει ένα μέτρο του ποσοστού της ηλιακής ακτινοβολίας που ανακλάται από μια περιοχή ή από ολόκληρη την επιφάνεια ενός πλανήτη, άρα και του αντίστοιχου ποσοστού της ηλιακής ακτινοβολίας που απορροφάται. Ακόμα και μικρές μεταβολές στην τιμή του αλμπίντο μπορεί να επηρεάσουν δραστικά τις μετεωρολογικές συνθήκες και το κλίμα.
Η τιμή αλμπίντο του δικού μας πλανήτη, σύμφωνα με πρόσφατες μετρήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στα εξώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, υπολογίζεται περίπου σε 0,3 με 0,35.
Περίπου 40 χρόνια πριν, το 1976, ο γνωστός συνθέτης Βαγγέλης Παπαθανασίου είχε κυκλοφορήσει ένα δίσκο (βινυλίου, τότε) με τίτλο «Αλμπίντο 0.39». Στο οπισθόφυλλο του δίσκου επεξηγούνταν ότι τόσο είχε υπολογιστεί το αλμπίντο της Γης. Ισως οι τότε μετρήσεις να είχαν υπερεκτιμήσει την τιμή του αλμπίντο, ίσως οι πιο πρόσφατες μετρήσεις να είναι ακριβέστερες, καθώς είναι πιο εκτεταμένες και πιο αναλυτικές.
Η αλήθεια, ωστόσο, είναι πως οι πάγοι λιώνουν, τόσο στις βουνοκορφές όσο και στις αρκτικές περιοχές, αποκαλύπτοντας το υποκείμενο έδαφος. Ως συνέπεια, αυξάνονται σταδιακά οι περιοχές της γήινης επιφάνειας με χαμηλότερο αλμπίντο, συνεπώς ο πλανήτης μας θα απορροφά συνεχώς αυξανόμενα ποσά ηλιακής ακτινοβολίας, κάτι που θα ανεβάσει ακόμα περισσότερο τη θερμοκρασία του.
Αποτέλεσμα; Θα λιώσουν ακόμα περισσότεροι πάγοι και θα ανέβει ακόμα περισσότερο η θερμοκρασία του πλανήτη. Με απλά λόγια, αν επιβεβαιωθεί η λειτουργία αυτού του ανατροφοδοτούμενου κύκλου… ζήτω που καήκαμε!

* (Ph.D.)2, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής Φυσικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης

Δεν υπάρχουν σχόλια: