"Για να μη μας φάνε κάποια μέρα τα παιδιά μας" Του Γιώργου Ανδριώτη

..........................................................
 

"Εφημερίδα των Συντακτών", 29/05/14 

Για να μη μας φάνε κάποια μέρα τα παιδιά μας

     

 


Του Γιώργου Ανδριώτη

Σύμφωνα με μια κλασική αισθητική αντίληψη, η τέχνη μιμείται τη φύση. Η αισθητική ενός λαού θεωρείται το απόσταγμα του πολιτισμού του, η υλοποίηση της συλλογικής φαντασίας που έρχεται να οριοθετήσει τα πλαίσια της κοινωνικής ταυτότητας, η γλώσσα μιας αισθησιαρχίας που μεταφράζει τα ερεθίσματα του φυσικού περιβάλλοντος και της ιστορίας σε χρήσιμη δομική ύλη της καθημερινότητας.

Αυτή η σχολαστική θεώρηση της αισθητικής όμως, όπως και σχεδόν οτιδήποτε άλλο μαθαίνουμε στα αμφιθέατρα των πανεπιστημίων, ανατρέπεται στη σουρεαλιστική και απρόβλεπτη πραγματικότητα της σύγχρονης «ύπαρξης εν καταναλώσει».

CONSUMERISM, DAVID KOSAR

Στη χώρα μας, και όχι μόνο βέβαια, η τέχνη της καθημερινότητας και η προϋπόθεση της ύπαρξής της, η αισθητική, θυμίζει αυτιστικό άτομο που ομφαλοσκοπεί μπροστά σε παραμορφωτικό καθρέφτη. Η αισθητική αντίληψή μας ορίζεται όχι από ποιότητες αλλά από μεγέθη. Ενας ισοπεδωτικός υπερθετικός βαθμός που απαιτεί τα οικήματα να γίνονται «σπιταρόνες», τα αυτοκίνητα να μεταμορφώνονται σε «αμαξάρες» και όλα όσα θεωρούνται σπάνια και πολύτιμα να κατέχουν ένα επιδεικτικό μέγεθος.

Αυτός όμως ο «αισθητικός γιγαντισμός» φέρνει κάποιες επιπτώσεις, που δυστυχώς δεν αφορούν αποκλειστικά όσους και όσες τον ασπάζονται. Η υπερμεγέθης ποιότητα των υλικών εκφάνσεων του πολιτισμού νομοτελειακά συμβαδίζει με υπερμεγέθη κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά και καταναλωτικά εγώ που εδράζονται σε υποκείμενα αποξενωμένα και αντιμαχόμενα για το αγαθό του μεγέθους και του ανάλογου χώρου που απαιτείται για την υπερμεγέθη υλοποίηση.

Ο μέσος άνθρωπος που υποτάσσεται στις επιταγές των «τζάμπο» ιδανικών είναι ικανός για τα πάντα προκειμένου να επιφέρει την πολυπόθητη επέκταση.

Ο μέσος Γερμανός της περιόδου του Τρίτου Ράιχ, με σημαία το ιδανικό της επέκτασης, της μεγέθυνσης σε ζωτικό χώρο κατάφερε να επιφέρει σημαντική συρρίκνωση στην ηθική και αισθητική υπόσταση της ανθρωπότητας καθώς και στον πληθυσμό της Ευρώπης.

Η jumbo δυτική αποικιοκρατία κατάφερε μέσα σε μερικούς αιώνες να φτωχύνει σημαντικά τον πλανήτη, καταστρέφοντας μοναδικά πολιτισμικά συστήματα, διακριτές γλώσσες και γενικότερα άφησε πίσω της συντρίμμια καταφέρνοντας παράλληλα να κάνει το χριστιανικό ιδεώδες να μοιάζει με φάρσα. Διότι το «τζάμπο» μέγεθος, ως ανάγκη και ως αντανάκλαση μιας συγκεκριμένης αυτοαναφορικότητας, προσομοιώνει ένα αδηφάγο βουλιμικό τέρας που κατασπαράζει τους δημόσιους χώρους, καπηλεύεται τα κοινά αγαθά, καίει τα δάση, καταναλώνει το οξυγόνο, παίρνει, παίρνει, ζητά, χτυπά νευρόσπαστα τα πόδια του στο έδαφος καταστρέφοντας το αύριο και δεν νοιάζεται για τίποτα άλλο παρά για την αυτοεπιβεβαίωση της μεγαλοσύνης του.

Η μόνη σωτηρία, για να μη μας φάνε κάποια μέρα τα παιδιά μας, όταν το μέγεθος και ο νόμος του θα είναι η μόνη μας αλήθεια, είναι να επιστρέψουμε στα φυσικά μεγέθη των πραγμάτων. Στις ανάγκες που επιτάσσονται από τη φυσική αρμονία, στο μέτρο του ωραίου και όχι του εφικτού.