Μίκης Θεοδωράκης (29.7.1925 - 2.9.2021)
γράφει ο φίλος στο fb Νίκος Κουρμουλής (facebook, 2.9.2021)
Ο Μίκης δεν ήταν "σπουδαίος", ήταν το τελευταίο μεγάλο πολιτιστικό κεφάλαιο της χώρας. Σύμφυτο με το εθνικό παράδοξο του τόπου. Το ατομικό που διαχέεται στις κατ' εκείνον ασύνορες των Ελλήνων κοινότητες.
Αρχή των πάντων η Κρήτη. Με τις ρίζες της οικογένειας να χάνονται στο χρόνο. Ο οιδιπόδειος Μίκης σε κόντρα με την αρχή, τον πατέρα. Οι τροπισμοί της πολιτικής ξεκινούν από εκεί. Ο κατακερματισμός του βενιζελικού κέντρου, που ο Μίκης απεχθάνεται όχι μόνο ως έννοια, αλλά και ως παρασκηνιακή διαμάχη οικογενειών, όπου συμμετέχει και η δική του.
Ο Μίκης πολύ πριν φτάσει στη Δραπετσώνα του (κάτι σαν τη χώρα του Μάρκες), όπου είναι η Ελλάδα των από από κάτω που θέλουν να υπάρξουν στο σώμα της αλλά τους απαγορεύεται, ταξιδεύει στα ενδότερα της Κρήτης και μελετά την ρυθμολογία των ακολουθιών και των πανηγυριών. Η γλώσσα τους είναι μια νέα ανακάλυψη, όπως και οι ιδιαίτερες αγιογραφίες στα ξωκλήσια του νησιού, όπου η καμπύλη κυριαρχεί του αυστηρού μοτίβου. Ο Μίκης από έκει βλέπει την μουσική ως το ενοποιητικό στοιχείο του θείου με την λαϊκότητα της παράδοσης. Το Βυζάντιο και η Οκτώηχος, με την δωρική της σύζευξη έρχεται ως φυσική συνέπεια της ανάτασης προς τα μπρος που ήθελε να φαντάζεται για την χώρα
Το διαχρονικό πολιτικό του όχημα συνεπώς ήταν το ΕΑΜ, για να μην μπερδευόμαστε. Πριν και μετά το ΕΑΜ. Η ένωση ως φάρμακο στην παράλυση. Το πλατωνικό απέναντι στο διαχειριστικό. Η αντίσταση κατά υπέρτερης δυνάμεως. Και εδώ η πεποίθηση πως το άτακτο ελληνικό πνεύμα, μπορεί να υπάρξει ανάμεσα στις κυρίαρχες κουλτούρες στην Ευρώπη. Αντίσταση κατά των Αρχών, του Πατέρα, που ήθελε να κατακτήσει ο ίδιος.
Το κομμουνιστικό όλον η πραγματική ουτοπία που αξίζει να ρισκάρει κανείς. Δίχως τους εκπροσώπους του τις περισσότερες φορές. Όμως ο Μίκης υπονομεύεται εξαρχής. Θέλει να αναγνωρίσει στην Ρωμιοσύνη χαρακτηριστικά κράτους. Πάνω και πέρα από τους κανόνες της νεοτερικότητας, που τους γνωρίζει. Είναι ο Διγενής των συνόρων μιας Ατλαντίδας που δεν υποκύπτει στην γραφειοκρατία. Ένα σχήμα άτρωτο μέσα του κι ψευδαισθητικό. Οι αντιφάσεις τον ελέγχουν και συγκρούονται μέσα του, μαζί με την φιλοδοξία. Μπλέκεται ενεργά στην γραφειοκρατία του ΚΚΕ και στα εκλογικά του Εσωτερικού, θέλει να πείσει τον Λαμπράκη να κάνει κόμμα (μια τεράστια δυνητικά αλλαγή για τον τόπο). Να ηγηθεί του ΠΑΣΟΚ κρατώντας σε απόσταση τους Παπανδρέου. Εξοβελίζεται, γιατί ο Μίκης θέλει να πιστεύει τον πολιτικό ως συνώνυμο μιας δικής του λαοκρατίας. Ενός πυκνού διαρκούς, που αλλάζει την ιστορία σαν θαύμα αυτοσυνειδησίας. Αισθάνεται απόκληρος ξανά όπως και μετά την Μακρόνησο και κατά κάποιο τρόπο έτσι έρχεται κοντά στον Μητσοτάκη, που τον μετρά ως απόκληρο της μεταπολίτευσης.
Ο Μίκης ένα παλίμψηστο. Ένα τολστοϊκό ανάγραμμα, μεταξύ πολέμου και ειρήνης. Με την ίσια φωνή του Μπιθικώτση, τη βάσανο του Ρίτσου, την εξορία του Αναγνωστάκη. Απόλυτος ελκυστής. Και γι αυτό ξέρουμε τον Μίκη όπως θέλουμε. Ο Ψηλός, το αντέχει και αυτό αναζητά....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου