...............................................................
Mιa βραδιά στην πλατεία
Aναγνωσεις
Tης Mαριας Kατσουνακη
Την περασμένη Κυριακή 2 Οκτωβρίου η Εθνική Λυρική Σκηνή ολοκλήρωσε τις «Καλλιτεχνικές δράσεις στην Αθήνα» (το πρώτο μέρος του προγράμματος). Τις εμφανίσεις, δηλαδή, καλλιτεχνών της σε δρόμους, πλατείες και πάρκα της πόλης, σε παραστάσεις λυρικές και χορευτικές, τις οποίες προσέφεραν δωρεάν στους κατοίκους.
Τελευταίος σταθμός, η πλατεία Βαρνάβα στο Παγκράτι. Γράφαμε, πριν από δύο εβδομάδες, για την Υμηττού. Μια βραδινή πεζοπορία στην κεντρική αρτηρία του Παγκρατίου και τον τρόπο που αποτυπώνεται η κρίση στην εμπορική -πλέον κατ’ ευφημισμόν- δραστηριότητα και στους ελάχιστους περαστικούς. Στις μικρές εικόνες, στις συμπεριφορές και αντιδράσεις που προσπερνάμε, στα μη συμβάντα, συντίθεται η νέα καθημερινότητα της πόλης και των ανθρώπων. Οι ίδιοι είναι - είμαστε, αλλά αλλιώς. Με «πειραγμένες» συνήθειες και διαθέσεις.
Εννέα η ώρα, λοιπόν, Κυριακής, στην πλατεία Βαρνάβα. Γείτονες, κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής, φίλοι των μονωδών της Λυρικής, μια σύνθεση κοινού με τη μέση και μεγαλύτερη ηλικία να κυριαρχεί, τα μικρά παιδιά συγκεντρωμένα οκλαδόν μπροστά και μερικές παρέες εφήβων να περιφέρονται. Αρκετοί κάθονται στις τοποθετημένες ανά σειρές καρέκλες (από τα γύρω καφέ;), μια μικρή εξέδρα έχει στηθεί, ο πιανίστας έχει πάρει θέση, δυο - τρεις προβολείς διακρίνονται ανάμεσα στα φυλλώματα των δέντρων.
Ο κόσμος πλήθαινε σιγά σιγά. Ροσίνι, Πουτσίνι, Βέρντι, Μπιζέ. Κουρέας της Σεβίλλης, Μποέμ, Τραβιάτα, Κάρμεν... Ιταλικές καντσονέτες, ελληνική οπερέτα. Κάποιοι λικνίζονται, δείχνουν πιο εξοικειωμένοι, άλλοι στέκουν αμήχανοι, όλοι παρακολουθούν. Χειροκροτήματα θερμά, ένας σκύλος γαυγίζει στο τέλος κάθε άριας, ποτέ κατά τη διάρκεια. Μια πιτσιρίκα με κοτσιδάκια έχει ακινητοποιηθεί με το ποδήλατό της ακριβώς κάτω από την εξέδρα, για ώρα. Τα αυτοκίνητα και τα λεωφορεία περνούν απρόσκοπτα από τον δρόμο, τίποτα δεν έχει διαταράξει τους ρυθμούς του κυριακάτικου βραδινού. Απλώς προστέθηκε η όπερα, βοήθησε να αυξηθούν τα μειδιάματα, λίγα εξελίχθηκαν σε πλατιά χαμόγελα. Η προσφορά της Λυρικής ευπρόσδεκτη.
Οση ώρα οι καλλιτέχνες, από τους πιο δημοφιλείς της κρατικής σκηνής, ερμηνεύουν με κέφι και επικοινωνιακό οίστρο, κοιτώ τις γύρω πολυκατοικίες. Τίποτα. Σιωπή. Παράθυρα φωτισμένα, άδεια μπαλκόνια. Κανείς δεν πρόβαλε να δει, να χαζέψει για λίγο, να ακουμπήσει στα κάγκελα με τους αγκώνες για να παρατηρήσει τη σύναξη στην πλατεία. Κουρτίνες ανέμιζαν επιτείνοντας ένα αίσθημα ερημιάς. Δεν ερχόταν από τα κλειστά, ξενοίκιαστα διαμερίσματα, το αίσθημα παραίτησης και αδιαφορίας. Τα κατοικημένα και βουβά ομολογούσαν την απώλεια της επιθυμίας.
Η γειτονιά χάνει ή κερδίζει τη συνοχή της με την κρίση; Δύσκολο να απαντήσεις. Οι δεσμοί χαλαρώνουν χρόνια τώρα, οι σχέσεις περιορίζονται στα τυπικά και απαραίτητα (στην καλύτερη περίπτωση), ο γείτονας αν δεν είναι φιλικά άγνωστος ή αδιάφορος είναι επιθετικά άγνωστος. Η κρίση θα αυξήσει κι άλλο την απόσταση ή θα φέρει την ανατροπή; Ανθρώπινος χώρος για την ελληνική κοινωνία είναι ο ιδιωτικός. Ο δημόσιος παραμελημένος, αφιλόξενος από θέση ή άποψη, δεν καλλιεργεί τη συμμετοχική διάθεση. Μόνο επιφύλαξη ή επιθετικότητα.
Ομως τώρα, αυτή την εποχή των αποκαρδιωτικών ειδήσεων και δυσοίωνων προβλέψεων, έχουμε περισσότερο ανάγκη να διασταυρώσουμε το βλέμμα με τον διπλανό μας. Να συγκατοικήσουμε μια βραδιά στην πλατεία, να αντικρίσουμε ένα σύνολο που για λίγη ώρα συνυπάρχει και μοιράζεται την ίδια εμπειρία. Δεν απευθύνεται σε οπερομανείς ή σε φίλους μόνο του χορού ή του τραγουδιού μια εκδήλωση στην πλατεία ή στον δρόμο. Είναι μια άσκηση εξωστρέφειας, κοινωνικότητας, «συνομιλίας».
Θέλουν επιμονή και συνέχεια οι όποιες καλλιτεχνικές δράσεις στην Αθήνα. Να μην εγκαταλείπονται στην κόπωση, στη λήθη, στην άρνηση. Να γεννιόνται διαρκώς ιδέες και συμβάντα ώστε να παρακάμπτεται η επιδερμική σχέση με την τέχνη και να δημιουργείται η συνήθεια. Η σιωπή και η απομόνωση μόνο φάρμακο δεν είναι αυτό τον καιρό. Στη συνάντηση υπάρχει πάντα αναμονή και ελπίδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου