Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου 2012

"Κανείς δεν πρόλαβε ποτέ..." Της Νατάσας Μπαστέα ("ΤΑ ΝΕΑ",Σάββατο 08 Σεπτεμβρίου 2012)

............................................................

Κανείς δεν πρόλαβε ποτέ...

Της Νατάσας Μπαστέα

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ στα "ΝΕΑ",Σάββατο 08 Σεπτεμβρίου 2012

«Αυτό το καλοκαίρι έκανα πράγματα που τα σκεφτόμουν πολύ καιρό αλλά δεν είχα τολμήσει άλλα καλοκαίρια. Ξέφυγα από κάθε πρόγραμμα, από κάθε περιορισμό - εσωτερικό και εξωτερικό -, ξεπέρασα τον εαυτό μου». Ο Νίκος είναι φίλος χρόνια και ένας από τους 1,2 εκατ. ανέργους στη χώρα μας. Εχει τελειώσει το Πολυτεχνείο, εργαζόταν σε μια εταιρεία μέχρι πέρυσι, οπότε και απολύθηκε, βρήκε δουλειά για τρεις μήνες και τώρα ψάχνει πάλι. Δεν τον παίρνει από κάτω - ή τουλάχιστον δεν το δείχνει -, προσπαθεί να διατηρήσει μια ρουτίνα σε καθημερινή βάση, συνεχίζει να γυμνάζεται και, πλέον, όταν πάει στο σουπερμάρκετ είναι πολύ προσεκτικός, κοιτά τιμές, συγκρίνει και ψωνίζει με φειδώ - τα απολύτως απαραίτητα.
Τόσα χρόνια υποθέταμε ότι το μέλλον θα είναι καλύτερο - έτσι είχαμε μάθει, έτσι φανταζόμασταν πως ήταν πάντα, «δεν μπορεί παρά στην ευημερούσα Ευρώπη η ζωή να συνεχίσει να βελτιώνεται» ήταν το φόντο της σκέψης μας σε κάθε αγορά, σε κάθε δάνειο, σε κάθε σχέδιο. Κι ας είχαμε ακούσει για ξαφνικές στροφές της μοίρας, για πολέμους που ξέσπασαν, για κρίσεις που χτύπησαν τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων χωρίς να το περιμένουν.
Δοκίμασα φέτος κι εγώ μερικές βουτιές σε άγνωστα νερά της περατζάδας αυτής που λέγεται ζωή - όχι ιδιαίτερα εντυπωσιακές, αλλά σημαντικές για την προσωπική μυθολογία. Ανταλλάσσαμε εμπειρίες γελώντας με τον Νίκο, «βρε μπας και μας έχει επηρεάσει η κρίση και εκεί που λέγαμε, άσε, έχουμε χρόνο μπροστά μας, υποσυνείδητα αποφασίσαμε να αντισταθούμε στον φόβο που προκαλεί απραξία και να πούμε, ας πάει και το παλιάμπελο, ας το κάνουμε κι αυτό;», αναρωτιόμασταν. Δεν μας χάλασε η πιθανότητα. Ισα ίσα μας έκανε να νιώσουμε πιο ξαλαφρωμένοι, λίγο πιο ανέμελοι, αρκετά πιο θαρραλέοι, μικροί γενναίοι εξερευνητές της ζούγκλας των αισθήσεων και των αισθημάτων, που λογχίσαμε τις συστάδες και βγήκαμε σε ξέφωτα που κάποτε φάνταζαν απρόσιτα ή επικίνδυνα. Και μετά ήλθαν κι άλλοι φίλοι με ιστορίες μικρότερης ή μεγαλύτερης κουτουράδας ή ηρωικών προσπαθειών ή μιας αίσθησης ότι εντάξει, βρε παιδί μου, ας μη φοβόμαστε τόσο τη ζωή, ούτως ή άλλως τίποτα δεν μπορούμε να ελέγξουμε ουσιαστικά, κι ας νομίζαμε μέχρι τώρα ότι μπορούσαμε.
Ενα βράδυ στην Τήνο ένας άλλος φίλος μάς διηγήθηκε την ιστορία μιας συνέντευξης που είχε πάρει παλιότερα από έναν πρώην καπετάνιο του ΕΛΑΣ. Είχε άγχος, βιαζόταν να πάει και σε μια άλλη δουλειά μετά και ο γερο-καπετάνιος τον ρώτησε γιατί ήταν νευρικός. «Βιάζομαι να προλάβω», του είχε απαντήσει εκείνος. Και τότε με φωνή σαν από τα βάθη των αιώνων τού είπε ο καπετάνιος: «Μην ανησυχείς. Κανείς δεν πρόλαβε ποτέ...».
Δεν θα προλάβουμε, αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Μέσα σε αυτό το ελλειμματικό ισοζύγιο του βίου, λοιπόν, γιατί να μην πετάξεις από πάνω σου κάνα-δυο καθηλώσεις, δύο-τρεις φόβους, τέσσερα-πέντε μπλοκαρίσματα παραπάνω; Τι ξέρουν από ζωή όσοι έχουν ζήσει προσεκτικά; Τι ξέρουν όσοι δεν είχαν νίκες ή ήττες αλλά άφησαν απλά τη ζωή να τους συμβαίνει, που βολεύτηκαν γρήγορα, που απέφυγαν να πληγωθούν και αυτό το αποκάλεσαν ικανότητα επιβίωσης;
Ο χρόνος πρώτα μας προσγειώνει και μετά μας μπερδεύει, γράφει ο Τζούλιαν Μπαρνς στο υπέροχο βιβλίο του «Ενα κάποιο τέλος». Νομίζαμε πως ήμασταν ώριμοι, όταν ήμασταν απλώς ασφαλείς. Φανταζόμασταν ότι ήμασταν υπεύθυνα άτομα, όταν ήμασταν απλώς δειλοί. Ο,τι αποκαλούσαμε ρεαλισμό αποδείχθηκε ένας τρόπος να αποφεύγουμε τις καταστάσεις, αντί να τις αντιμετωπίζουμε. Ο χρόνος... ας μας δοθεί αρκετός χρόνος, και τότε οι πιο γερά θεμελιωμένες αποφάσεις μας θα φαντάζουν σαθρές και οι βεβαιότητές μας καπρίτσια. Αυτό είναι βέβαιο, τα υπόλοιπα μπορεί να μην τα προλάβουμε. Αλλωστε, κανείς δεν πρόλαβε ποτέ...

Δεν υπάρχουν σχόλια: