..........................................................
Στον κόσμο του δημοτικού
Tου Παντελη Μπουκαλα
Οταν πεθαίνει κάποιος σπουδαίος της τέχνης, των γραμμάτων ή της πολιτικής, τα ιδιωτικά κανάλια, στη συντριπτική τους πλειονότητα, στην ουσία δεν έχουν τίποτα να πουν, ίσως επειδή δεν έχουν τίποτα να δείξουν, δεν διαθέτουν δηλαδή αποκλειστικά δικές τους εικόνες. Ακολουθώντας τη διαδρομή τους, ασύμπτωτη με την κοινωνική διαδρομή του τόπου και της μνήμης των ανθρώπων του, θα πρέπει να γκρεμιστούν μια ντουζίνα φούρνοι για ν’ ασχοληθούν με θέματα «κουλτουριάρικα» ή «βαριά». Εκτός πια και προκληθεί σκανδαλάκι. Δεν πρέπει, λοιπόν, να πέφτω έξω λέγοντας πως η τελευταία (ίσως και η πρώτη) φορά που ακούστηκε το όνομα της Δόμνας Σαμίου σε κανάλια Ι. Χ. ήταν τότε με τα «Αποκριάτικα» και την εναντίον της μήνυση.
Μακάρι να λαθεύω. Μακάρι επίσης να είναι αστήρικτη η εικασία ότι τα κρατικά κανάλια έχουν μεν κάτι να δείξουν, αλλά αυτό χρονολογείται μια δεκαετία πριν, το λιγότερο. Το «Παρασκήνιο» λ. χ. ξελασπώνει συνεχώς τη «δημόσια τηλεόραση», η οποία, χάνοντας τον προσανατολισμό της (για να υπηρετεί υποτακτικά τους κρατούντες) αλλά και τα χρήματά της (για να παχαίνει ημετέρους και κομματανθρώπους), σπάνια παράγει πια κάτι που να αντέχει στον χρόνο. Για τη Σαμίου και πάλι, η σπουδαιότερη μεταθανάτια προσφορά των δημόσιων διαύλων ήταν η επαναπροβολή στο κανάλι της Βουλής ενός αφιερώματος του Γιώργου Παπαστεφάνου: Τότε ο Σίμων Καράς, ο δάσκαλος της Σαμίου, που πέθανε σχεδόν αιωνόβιος, ήταν μεσόκοπος, κι ο Διονύσης Σαββόπουλος ήταν ακόμα ένα από «τα παιδιά με τα μαλλιά και με τα μαύρα ρούχα».
«Η Σαμίου ερχόταν από έναν άλλο χρόνο» είπε εκεί ο Σαββόπουλος. Και την ιστόρησε καλά έτσι. Από άλλο χρόνο μουσικό, καλλιτεχνικό, κοινωνικό. Οχι καλά και σώνει «καλύτερο», απλώς διαφορετικό. Με την επίμονη και μεθοδική δουλειά της συναριθμείται στους ανθρώπους που αγαπώντας το δημοτικό τραγούδι στην αδιάσπαστη τριπλή υπόστασή του (λόγος, μελωδία, χορός) γι’ αυτό που όντως είναι και όχι για τον μύθο του, το υπηρέτησαν πιστά. Συνέβαλαν έτσι στην κάθαρσή του από τη γελοία χρήση του επί χούντας και στην εδραίωση της υψηλής αξίας του ακόμα και στην ακοή όσων δεν έκρυβαν την ξινίλα τους μπροστά στα «βλάχικα».
Η Σαμίου, ερευνώντας και σε καιρούς που η τεχνολογία είχε ακόμα όρια, καταγράφοντας (και τίποτα πιο δύσκολο, όπως έχουν πει όλοι οι συλλέκτες, αφού οι πληροφορητές δυσκολεύονται ή και αρνούνται να πουν λ. χ. μοιρολόι στα καλά καθούμενα) και τραγουδώντας υπηρέτησε με ήθος το ήθος του δημοτικού τραγουδιού· και της το χρωστάμε. Κάτι περί ήθους έλεγαν τη μέρα του θανάτου της και σε ιδιωτικό κανάλι.
Την ίδια στιγμή (και σαν για να προβληθεί το Μέγαρο παρά η θανούσα) είχαν φόντο μια σκηνή με τον τότε υπουργό Πολιτισμού να βραβεύει τη Σαμίου. Επρόκειτο για τον κ. Βουλγαράκη, θεωρητικό της σχετικότητας της ηθικής. Κι όσα καλά λόγια ακούγονταν, ηχούσαν ειρωνικά. Tο ’νιωσαν άραγε;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου